Znaczenie słowa, wyrazu na T

• Znaczenie Trakt Definicja trakt gościniec, droga bita; dawn. ciąg, bieg, tok
• Znaczenie Troakar Definicja troakar zobacz trokar
• Znaczenie Taoiseach Definicja taoiseach [wym. ti:szech] irl. dosł. 'wódz, lider'; prezes irlandzkiej porady ministrów, premier irl
• Znaczenie Transakcentacja Definicja przesunięcie akcentu w wierszu (a. piosence) pod wpływem schematu metrycznego (a. melodii). Etym. - zobacz trans-; akcent
• Znaczenie Talak Definicja talak arab., muzułmański rozwód uzyskiwany dzięki prostego aktu odtrącenia żony poprzez męża
• Znaczenie Trafika Definicja trafika przest. sklep tytoniowy. Etym. - wł. traffico 'ruch; handel
• Znaczenie Transkontynentalny Definicja sięgający poprzez; przechodzący poprzez; przecinający) cały kontynent (ląd stały, część świata). Etym. - zobacz trans-; kontynent
• Znaczenie Tremor Definicja tremor med. drżenie, drżączka. Etym. - ?Xac. 'jw.' od tremere, zobacz trema
• Znaczenie Traper Definicja zwierzynę futerkową w potrzaski, pułapki, sidła. Etym. - z angielskiego: trapper 'jw.' od trap 'chwytać w pułapkę
• Znaczenie Tregnum Definicja tregnum butelka zawierająca 3 razy więcej (około 2,25 l) wina niż zwyczajna butelka. Etym. - z angielskiego: 'jw.'; tre- zobacz tri-; magnum
• Znaczenie Trivium Definicja trivium zobacz artes liberales. Etym. - śrdw.z łaciny z ?Xac. 'rozstaje, zbieg trzech dróg'; zobacz tri-; via; por. trywialny
• Znaczenie Trombina Definicja trombina zobacz fibrynogen. Etym. - gr. thròmbos 'skrzep
• Znaczenie Trupa Definicja trupa przest. zespół aktorów teatru a. twórców cyrku. Etym. - fr. troupe 'gromada; banda; jw.; oddział wojska
• Znaczenie Tuner Definicja osobnej skrzynce) część detekcyjna odbiornika radiowego, z kondensatorem, skalą i obwodami ogromnej i pośredniej częstotliwości. Etym. - z
• Znaczenie Gardees Proportions Toutes Definicja toutes proportions gardées fr., (biorąc) w miarę, proporcjonalnie; w odpowiedniej (zazw. adekwatnie mniejszej) skali
• Znaczenie Nika Touto Definicja touto nika zobacz in hoc signo vinces
• Znaczenie Toyboy Definicja toy-boy z angielskiego:, dosł. 'chłopiec-zabawka', młody kochanek starszej pani
• Znaczenie Tzypao Ta Definicja ta tzy-pao gazeta ogromnych znaków; gazetka ścienna, afisz (ręcznie pisany). Etym. - chiń. 'jw.'; ta 'ogromny'; tzy 'symbol'; pao 'gazeta
• Znaczenie Tabasco Definicja naparze pieprzowym; gatunki pieprzów tureckich nadające się do przyrządzania sosu tabasco. Etym. - Tabasco, stan w płd.-wsch. Meksyku
• Znaczenie Tabes Definicja odmiana kiły miąższowej układu nerwowego). tabetyk przest. chory na wiąd rdzenia. Etym. - ?Xac. tabes 'gnicie; suchoty; zaraza; zanik
• Znaczenie Tableau Definicja oto) osobliwa (niezbyt budująca) scena! table d'hôte [wym. tablo:t] dosł. 'stół gospodarza'; przest. posiłki (w hotelu, pensjonacie
• Znaczenie Tablinum Definicja dawn. domu italskim, w późniejszym domu rz. połączone z atrium i wychodzące na ogród (hortus), wykorzystywane pierw. za sypialnię, w
• Znaczenie Naufragio In Tabula Definicja tabula in naufragio ?Xac., deska w okresie rozbicia się okrętu; przen. ostatnia deska ratunku
• Znaczenie Rasa Tabula Definicja umysł (dziecka) nie tknięty jeszcze poprzez wpływy zewn. (wg Locke'a). tabulatura ogólna nazwa instrumentalnego zapisu nutowego z XV-XVII
• Znaczenie Tacheometria Definicja sposób sporządzania planów sytuacyjno-wysokościowych, posługująca się pomiarami optycznymi dokonywanymi dzięki tacheometru (tachi-; tachy
• Znaczenie Taczanka Definicja wózek z karabinem maszynowym, stosowany dawn. w kawalerii (w Rosji w okresie wojny domowej 1918-20, w Polsce w momencie międzywoj
• Znaczenie Tagin Definicja mięso jagnięce a. kurczę duszone z suszonymi śliwkami, cebulą, miodem, pieprzem, nasionami sezamu, oliwą, cynamonem, imbirem, szafranem
• Znaczenie Tajkun Definicja wpływowy człowiek interesu; ogromny mąż stanu (z angielskiego: tycoon). Etym. - jap. taikun z chiń. (pekiń.) ta 'ogromny'; czün 'król
• Znaczenie Takielunek Definicja takielunek osprzęt żaglowca (omasztowanie, ożaglowanie i olinowanie). Etym. - nm. Takelung 'jw.' od Takel 'olinowanie statku
• Znaczenie Taksa Definicja przykład t. kuracyjna, notarialna) na rzecz skarbu, uzdrowiska (por. kurtaksa), urzędnika i tak dalej; cennik takich opłat, taryfa
• Znaczenie Takt Definicja się schematu metrycznego (por. metrum, muz.) w utworze a. jego części, ograniczony kreskami taktowymi; dar a. zdolność mówienia i czynienia
• Znaczenie Taktyka Definicja rozmieszczania oddziałów wojsk, rodzajów broni, okrętów i tak dalej, manewrowania nimi w ich wzajemnym odniesieniu do siebie i do
• Znaczenie Taktylny Definicja dotykowy(ch). taktyzm, taksja, aktywny (lokomocyjny) ruch organizmu ku źródłu bodźców (t. nieujemny) a. w stronę przeciwną (t. niekorzystny
• Znaczenie Tal Definicja szary, podobny do ołowiu. Etym. - gr. thállos 'latorośl; zielona łodyga'; od jaskrawo zielonej linii jego widma
• Znaczenie Talent Definicja do poczynań twórczych a. odtwórczych; człowiek obdarzony takimi uzdolnieniami; nazwa wielu staroż. jednostek masy, jak t. babiloński
• Znaczenie Talizman Definicja przesądnego właściciela przynosi mu szczęście i chroni od złej przygody; por. amulet. Etym. - fr.hiszp. talisman, wł. talismano 'jw.' z
• Znaczenie Taming of the Shrew Definicja The) Taming of the Shrew z angielskiego:, Poskromienie złośnicy. Etym. - tytuł komedii (około 1594 r., wystaw. pol. 1828) Szekspira
• Znaczenie Jockey Talk Definicja stanach zjednoczonych ameryki - spiker radiowy nakłaniający słuchaczy do prowadzenia z nim rozmów telefonicznych będących integralną
• Znaczenie Talon Definicja upoważniający do otrzymania a. nabycia czegoś. Etym. - fr. talon 'pięta, obcas; przylepka (chleba); jw.; talion, renons, karty odłożone i
• Znaczenie Tałes Definicja jedwabnej a. wełnianej, skończony frędzlami (cyces), ozdobiony srebrnym, niekiedy złotym gęstym haftem (atara), z naszytymi dwoma czarnymi
• Znaczenie Tamborek Definicja zaciskające się obręcze, na które naciąga się materiał do haftowania. tamburyn, tamburino, płytki bębenek baskijski o jednym dnie, z
• Znaczenie Tamizdat Definicja objętych zakazem sprzedaży w byłym ZSRR (w momencie działania tam cenzury i państwowego monopolu wydawniczego), a wydanych na Zachodzie
• Znaczenie Tamponada Definicja tamponami (setonami, paskami a. zwitkami gazy chirurgicznej) w celu zatamowania krwi a. odprowadzenia do opatrunku wydzieliny przyrannej
• Znaczenie tamquam leo rugiens circuit quaerens quem devoret Definicja quem devoret ?Xac., jak lew ryczący krąży, szukając kogo aby pożarł. Etym. - z Wulgaty (1. List św. Piotra Ap., 5, 8); o diable
• Znaczenie Figurki Tanagryjskie Definicja antyczne statuetki ludzi i zwierząt, z terakoty, które służyły jako wota dla bogów, podarki dla zmarłych, ozdoby wnętrz i zabawki dla
• Znaczenie Tangens Definicja pierwszej przyprostokątnej (w trójkącie prostokątnym) - relacja pierwszej przyprostokątnej do drugiej; por. cotangens. Etym. - ?Xac
• Znaczenie Tanina Definicja użytkowany w garbarstwie, farbiarstwie (jako zaprawa) i lecznictwie (jako środek ściągający, przeciwbiegunkowy). Etym. - fr. tanin 'jw.' od
• Znaczenie Erat Molis Tantae Definicja było robotą (powstanie narodu rzymskiego); tak ciężka była to robota. Etym. - z Wergiliusza (Eneida, 1, 33
• Znaczenie Tantal Definicja metal szaroplatynowy. Tantala męki - cierpienia wynikające z dręczącego pożądania rzeczy znajdujących się blisko, na widoku i w obfitości
• Znaczenie Tantry Definicja ezoterycznych praktyk sekt hinduistycznych, buddyjskich i dżajnickich; ekipa postwedyckich traktatów sanskryckich o teologii, jodze
• Znaczenie Tao Definicja pierwotna, będąca źródłem wszelkiego bytu i zmian we wszechświecie, wieczny porządek wszechświata; (w konfucjanizmie) właściwa droga życia
• Znaczenie Tapet Definicja suknem, przy którym toczą się konferencje, obrady, odbywają się narady, dyskusje, dziś tylko w zwrocie: być na tapecie, pojawiać się na
• Znaczenie Tara Definicja pomiędzy ciężarem brutto i ciężarem netto. tarowanie równoważenie tary na wadze przed odważeniem towaru. Etym. - wł. tara 'jw.' z arab
• Znaczenie Tarantella Definicja szybkim tempie, w takcie 2/8 a. 6/8; tytuł wielu wirtuozowskich utworów instrumentalnych XIX w. (Chopin, Liszt), zachowujących cechy tempa
• Znaczenie Tarok Definicja śrdw. gra w karty, gdzie używa się, oprócz 52 (a. 40, a. 56) kart odpowiadających zwykłej talii, 22 kart tarokowych atutowych, stosowanych
• Znaczenie Skała Tarpejska Definicja przestępców; niesławny koniec, czekający zdrajcę narodu, wielkiego zbrodniarza i tak dalej; por. la roche Tarpéienne..., baratron. Etym
• Znaczenie Tarsjusz Definicja wielkooka małpiatka wielkości małej wiewiórki, występująca na Archipelagu Malajskim, spokrewniona z lemurami. Etym. - n.z łaciny tarsus 'jw
• Znaczenie Bear Teddy Definicja Teddy'ego', pluszowy niedźwiadek, jedna z najpopularniejszych (od 1906 r.) zabawek dziecięcych świata. Etym. - od zdrobniałego imienia
• Znaczenie Tartan Definicja z pasów różnych kolorów i różnej szerokości, w jaki tkane są wełniane materiały pledowe, będący pierw. oznaką określonego klanu szkockiego
• Znaczenie Taryfa Definicja cen za usługi (t. celna, pocztowa, kolejowa i tak dalej). taryfikator tabela norm, czynności zawodowych, wymaganych kwalifikacji
• Znaczenie Chlebnyj Gorod Taszkient Definicja Taszkient - miasto chleba. Etym. - tytuł powieści (1922, wyd. pol. 1929) pisarza ros. Aleksandra S. Niewierowa (właśc. A. S. Skobielewa
• Znaczenie Asi Twam Tat Definicja jesteś'; "ogromne powiedzenie" indyjskiej filozofii klasycznej, wyrażające identyczność jednostki ludzkiej (zobacz atman) z
• Znaczenie Taumaturg Definicja taumaturgia teol. moc czynienia cudów; magia; hokus-pokus, blaga, mydlenie oczu dla zamaskowania oszustwa. Etym. - gr. thaumatourgía
• Znaczenie Tauto Definicja powtórzone). tautogram tekst, gdzie wszystkie wyrazy rozpoczynają się tą samą literą. tautologia pot. niepotrzebne powtórzenie wyrazu
• Znaczenie Deum Te Definicja chwalimy). Etym. - pierwsze słowa i nazwa hymnu z około VI w., od VIII w. przypisywanego św. Ambrożemu (hymn ambrozjański
• Znaczenie Teachin Definicja uniwersytetach amer.: narada, na której profesorowie i zaproszeni eksperci mają wykłady i wygłaszają przemówienia przeznaczone
• Znaczenie Teatralia Definicja teatru, zwł. w bibliotekach, archiwach, muzeach, w prasie i tak dalej Etym. - ?Xac. theatralia l.mn. r.nij. od theatralis 'teatralny' z
• Znaczenie Technika Definicja powiązane z wytwarzaniem dóbr materialnych. TECHNO- w złożeniach: sztuka; rzemiosło; techniczny; technologiczny; użytkowany
• Znaczenie Tefilin Definicja pudełeczka z przymocowanymi rzemykami, zawierające zwitki pergaminowe z czterema cytatami z Biblii (Deut. 6, 4-9 i 11, 13-21; Ex., 13, 1-10
• Znaczenie Teflon Definicja chem. termoplastyczne tworzywo syntetyczne, przejrzysta biała masa odporna na działanie temp., czynników mech. i b. licznych chemikalii, o
• Znaczenie Teizm Definicja monoteizm; politeizm) transcendentnego (znajdującego się poza i powyżej przyrodą; por. panteizm), istotę nadprzyrodzoną i rozumną
• Znaczenie Tek Definicja bot. ogromne drzewo Indii Wsch., sadzone także, dla drewna, w Afryce Zach. i w Ameryce zwrotnikowej; teczyna, twarde, silne, trwałe
• Znaczenie Tekst Definicja słów pisanych a. drukowanych dzieła; słowa, treść utworu (w przeciwieństwie od melodii, ilustracji, tytułów, przypisów i tak dalej
• Znaczenie Tektonika Definicja jedność kompozycyjna (projektu; budowli); geotektonika, edukacja o ruchach skorupy ziemskiej i ułożeniu mas skalnych, związanym z tymi
• Znaczenie Tele Definicja na odległość, z dala; telegraf; telewizja; telefoto; telekomunikacja. telekino urządzenie do nadawania filmów ze studia TV. telegeniczny
• Znaczenie Telematyka Definicja obliczeniowej z technologią komunikacyjną (z łącznością); z angielskiego: skr. IT od Information Technology 'technologia informacyjna' a
• Znaczenie Teleprompter Definicja sufler, urządzenie, zazw. w kształcie obracającego się bębna a. rolek z nawiniętym papierem, na którym sporymi literami napisano tekst dla
• Znaczenie Tellurium Definicja ruchomy schemat układu Słońce-Ziemia-Księżyc, przedstawiający poglądowo zjawiska dnia i nocy, roku, faz i zaćmień. telluryczny ziemski; w
• Znaczenie telum imbelle sine ictu Definicja pozbawiona siły i rozpędu; nieudolny atak, niedołężna zaczepka. Etym. - wg. Wergiliusza (Eneida, 2, 544
• Znaczenie Temat Definicja osnowa, myśl kluczowa, treść zasadnicza, koncepcja, idea utworu lit., dzieła plast., przemówienia, pracy nauk., publicystycznej i tak dalej
• Znaczenie Temblak Definicja obejmująca szyję) do podwieszania i unieruchomienia zgiętej w łokciu chorej ręki; wojsk., dawn. temlak, rzemień, który w okresie walki
• Znaczenie Temperament Definicja stanowiących jedną z podstaw charakteru; wrodzone właściwości elementarne uczuć, woli i czynności ruchowych; jakość reakcji uczuciowych
• Znaczenie Tempettio Definicja zwł. mała okrągła kaplica wzniesiona na dziedzińcu kościoła San Pietro in Montorio na rzymskim Zatybrzu w 1502 r. wg planów Donata
• Znaczenie Templariusz Definicja zał. około r. 1118, w momencie krucjat, dla zapewnienia bezpieczeństwa pielgrzymom udającym się do Palestyny i do walki z muzułmanami
• Znaczenie Tempo Definicja muz. stopień szybkości wykonywania utworu; miarowość, takt, rytm, wg którego wykonuje się ruchy; w szachach - przywilej wykonania ruchu
• Znaczenie Tapiseria Definicja tapisserie 'obicie (ścienne); tapicerstwo, towary tapicerskie' od tapis 'dywan; kobierzec; narzuta' z gr. tápēs 'dywan
• Znaczenie Tarsus Definicja zawierająca 7 kości, między innymi piętową i skokową. Etym. - n.z łaciny z gr.z gr. tarsós 'jw., podeszwa; ster
• Znaczenie Teina Definicja teina zobacz kofeina. Etym. - n.z łaciny theina 'jw.' od thea 'herbata
• Znaczenie Texas Definicja texas zobacz teksasy
• Znaczenie Trymestr Definicja akademickiego. Etym. - fr. trimestre 'kwartał; czynsz kwartalny' z ?Xac. trimestris 'trzymiesięczny'; zobacz tri-; mensis, zobacz
• Znaczenie Tyrystor Definicja tyrystor przyrząd półprzewodnikowy, na bazie monokrystalicznego krzemu, o działaniu zaworowym. Etym. - gr. thýra 'drzwi'; zobacz tranzystor
• Znaczenie Thebe Definicja thebe jednostka monetarna Botswany, 1/100 część puli
• Znaczenie Tiurniura Definicja tiurniura zobacz turniura
• Znaczenie Trauma Definicja traumatologia med. urazowość; dział chirurgii zajmujący się leczeniem urazów. traumatyczny. Etym. - gr. traumatikós 'w odniesieniu ran' od
• Znaczenie Tomofan Definicja tomofan zobacz celofan. Etym. - zobacz -tom-; -fan
• Znaczenie Tajga Definicja w Federacji Rosyjskiej ogromne obszary o klimacie płn.kontynentalnym, na północ od których rozciąga się zazw. tundra. Etym. - ros. tajgá
• Znaczenie Temlak Definicja temlak zobacz temblak
• Znaczenie Tapdance Definicja tap-dance zobacz stepowanie
• Znaczenie tender is the night Definicja tender is the night z angielskiego:, czuła jest noc. Etym. - z Johna Keatsa (To a Nightingale, 35), 1819 r
• Znaczenie Tor Definicja szaroczarny metal słabo promieniotwórczy; zobacz aktynowce. 2. fiz. jednostka ciśnienia (Tr). Etym. - 1. Thor 'st.skand. bóg piorunów'. 2
• Znaczenie Tercom Definicja nawigacyjny sterujący pociskiem cruise na całym torze lotu. Etym. - z angielskiego: akronim słów: terrain contour matching 'wykorzystywanie
• Znaczenie Tibia Definicja tibia ?Xac., zobacz aulos
• Znaczenie tous pour un un pour tous Definicja za jednego, jeden za wszystkich; por. unus pro multis. Etym. - z Aleksandra Dumasa ojca (Trzej muszkieterowie, passim
• Znaczenie Traveling Definicja träwling] ujęcie video. wykonane kamerą będącą w ruchu; jazda aparatu video. w okresie ujęcia; por. panorama. Etym. - (amer.) z
• Znaczenie Trepak Definicja trepak żywy ros. i ukr. taniec ludowy w takcie 2/4, drobiony, z przytupywaniem. Etym. - ros. triepák 'jw
• Znaczenie Tricorne Definicja męski kapelusz trójgraniasty (trójrożny) o rondku podgiętym nad skroniami i z tyłu. Etym. - fr. '(kapelusz) trójgraniasty'; zobacz tri
• Znaczenie Trypsyna Definicja trypsyna enzymy trawienne soku trzustkowego, rozszczepiające białko. Etym. - try- z gr. trýein 'niszczyć (jest to strawić)'; zobacz pepsyna
• Znaczenie Tutu Definicja spódniczka baletnicy; dłuższa spódniczka, sięgająca do pół łydki, stosowana w pewnych baletach klasycznych
• Znaczenie Tabla Definicja tabla mały bębenek ind. uderzany palcami, strojony na różne wysokości dźwięku. Etym. - hindi z arab. tabl 'bęben
• Znaczenie Triarii Definicja triarii zobacz res ad triarios
• Znaczenie Tano Definicja Tano koreańskie święto narodowe ku czci przodków
• Znaczenie Tatami Definicja tatami jap., mata słomiana, stosowana do pokrywania podłogi w domu japońskim
• Znaczenie Telamon Definicja telamon zobacz atlas
• Znaczenie Tellur Definicja tellur chem. pierwIASTEK, Tabl. 1, pokrewny siarce i selenowi. Etym. - ?Xac. tellus dpn. telluris 'ziemia; (Matka) Ziemia; grunt
• Znaczenie Hit Top Definicja top hit z angielskiego:, kluczowy, najefektowniejszy przebój, numer w paradzie przebojów, szlagierów
• Znaczenie Vedette En Toujours Definicja toujours en vedette fr., zawsze na posterunku. Etym. - z Exposé rządu pruskiego (1740 r.) Fryderyka II Wielkiego
• Znaczenie Toussaint Definicja Wszystkich Świętych' 1 listopada (z angielskiego: All Saints Day, nm. Allerheiligen), upamiętnienie świętych nie wymienionych w kalendarzu
• Znaczenie Tusi Definicja wielkorogie bydło stepowe hodowane gł. poprzez koczownicze plemiona murzyńskie Watus(s)i (Tusi) w Burundi (wsch. Afryka
• Znaczenie Trabant Definicja trabant drabant; przest. satelita (planety). Etym. - nm. 'satelita; żołnierz straży przybocznej' z dawn. nm. Drabant, zobacz drabant
• Znaczenie Technotroniczny Definicja ukształtowany poprzez wpływ techniki, komputerów i nowoczesnych sposobów przekazywania informacji; wynikający z szybkiego przekształcania
• Znaczenie Tagliatelle Definicja tagliatelle wł., cienki makaron wł. ciasno skręcony
• Znaczenie Tambola Definicja tambola zobacz nguī
• Znaczenie Tanato Definicja TANATO- w złożeniach: Zgon. Etym. - gr. thánatos 'zgon'; por. eutanazja
• Znaczenie Tofana Definicja Tofana zobacz Acqua Tofana
• Znaczenie Tolos Definicja tolos gr., starożytna budowla kultowa a. nagrobna na planie koła
• Znaczenie Tost Definicja tost zobacz toast
• Znaczenie Trailer Definicja trailer [wym. trejler] zobacz caravan
• Znaczenie Training Definicja training zobacz trening
• Znaczenie Tresor Definicja tresor zobacz trezor
• Znaczenie Trik Definicja trik(owy) zobacz trick; trickowe
• Znaczenie Quarts Trois Definicja trois quarts zobacz en trois quarts
• Znaczenie Tapa Definicja tapa przekąska. Etym. - hiszp. z tapar 'przykrywać, zatykać' od tapa 'przykrywka, wieczko
• Znaczenie Tea Definicja tea [wym. ti:] z angielskiego:, herbata; zobacz cannabis
• Znaczenie Tono Definicja TONO- w złożeniach: ton, ciśnienie; napięcie; por. -tonia
• Znaczenie tous les genres sont bons hors le genre ennuyeux Definicja ennuyeux fr., wszystkie typy (sztuki) są dobre oprócz nudnego. Etym. - z przedmowy do komedii Woltera Syn marnotrawny (1738 r
• Znaczenie Court Tout Definicja tout court fr., krótko (i węzłowato); zwyczajnie. tout de même fr., wszelako, chociaż; pomimo to
• Znaczenie tout finit par des chansons Definicja tout finit par des chansons fr., dosł. 'wszystko kończy się piosenką'. Etym. - ostatni wers Wesela Figara (1784 r.) Beaumarchais'go
• Znaczenie Monde Le Tout Definicja tout le monde fr., wszyscy. tout le monde joue la comédie zobacz mundus universus
• Znaczenie tout passe tout casse tout lasse Definicja dosł. 'wszystko przemija, wszystko się łamie, wszystko nuży'; nic trwałego na świecie; wszystko marność; por. vanitas vanitatum
• Znaczenie trahit sua quemque voluptas Definicja trahit sua quemque voluptas ?Xac., każdy ulega swoim skłonnościom, chętkom, namiętnościom, nałogom. Etym. - z Wergiliusza (Eklogi, 2, 65
• Znaczenie Trajektoria Definicja orbita (ciała niebieskiego). Etym. - śrdw.z łaciny trajectorius 'rzutowy' z ?Xac. tra(i)icere 'przerzucać'; tra- zobacz trans-; -(i)icere
• Znaczenie Trakcja Definicja na szynach (zwł. lokomotywy), zależny od napędu (t. parowa, elektr., spalinowa). trakcyjny odcinek linii kolejowej - na którym stosuje się
• Znaczenie Traktor Definicja traktor mech. ciągnik. Etym. - ?Xac. tractus, zobacz trakcja
• Znaczenie Trał Definicja trawler); urządzenie na małych okrętach woj. (trałowcach), wykorzystywane do wyławiania min podwodnych. trałowanie. Etym. - z angielskiego
• Znaczenie Tram Definicja tram zobacz bom; belka kluczowa wiązania dachowego; kloc, pień. Etym. - nm. Tram 'belka (stropowa
• Znaczenie Trampolina Definicja trampolina sport. odskocznia. Etym. - wł. trampolino 'jw.' od trampolo 'szczudło' pochodznenia germ
• Znaczenie traneat a me calix iste Definicja traneat a me calix iste ?Xac., dosł. 'niech odejdzie ode mnie ten kielich' Etym. - z Wulgaty (Ew. wg Mat., 26, 39
• Znaczenie Transakcja Definicja detalu, nie na drobną skalę; umowa, ugoda (handl., giełdowa, ubezpieczeniowa, bankowa i tak dalej). Etym. - z późn.z łaciny transactio
• Znaczenie Transalpejski Definicja por. cisalpejski. Etym. - ?Xac. transalpinus 'znajdujący się za Alpami (z punktu widzenia Rzymian)', zobacz trans-; Alpinus 'alpejski
• Znaczenie Transept Definicja przecinająca pod kątem prostym nawę kluczową kościoła zbudowanego na planie krzyża. Etym. - zobacz trans-; ?Xac. s(a)eptum 'płot
• Znaczenie Transfiguracja Definicja przeistoczenie; Kośc. rz.kat. Przemienienie (Pańskie). Etym. - ?Xac. transfiguratio 'przekształcenie'; zobacz trans-; figura, zobacz
• Znaczenie Transfokator Definicja kamery video. a. TV; por. zoom. Etym. - zobacz trans-; z angielskiego: focal 'ogniskowy' od focus 'ognisko (planimetryczne, optyczne
• Znaczenie Transfuzja Definicja krwiodawcy do żyły biorcy, bezpośrednie a. pośrednie (jest to krwi konserwowanej). Etym. - ?Xac. transfusio 'przelewanie'; zobacz trans
• Znaczenie Transliteracja Definicja tekstów innym alfabetem niż alfabet oryginału z precyzyjnym zachowaniem jego ortografii, a pominięciem wymowy; por. transkrypcja
• Znaczenie Translokacja Definicja translokacja przeniesienie, przemieszczenie. Etym. - zobacz trans-; ?Xac. locatio 'umieszczenie' od locatus, zobacz lokata
• Znaczenie Transparent Definicja noszony w pochodach, na wiecach i tym podobne; podświetlony rysunek, obraz, napis, wykonany na materiale przejrzystym. Etym. - fr
• Znaczenie Trifolium Definicja trifolium bot. koniczyna. Etym. - ?Xac. 'trójliść, jw.'; zobacz tri-; folium, zobacz folio
• Znaczenie Argenteos Triginta Definicja Judaszowe srebrniki; przen. cena zdrady, opłata otrzymana za zdradę. Etym. - z Wulgaty (Ew. wg Mat., 26, 15
• Znaczenie Tsetse Definicja występujące na płd. od Sahary, będące przenosicielami zarazków śpiączki i dolegliwości nagana. Etym. - afrik., z jęz. tswana (bantu
• Znaczenie Tranzystor Definicja półprzewodnikowy do wzmacniania, generacji i przemiany drgań elektr.; pop. przenośny radiowy odbiornik tranzystorowy. Etym. - z
• Znaczenie Trasant Definicja trasat dłużnik wekslowy wskazany poprzez trasanta. Etym. - nm. Trassant 'trasant'; Trassat 'trasat' z wł. trassato 'jp
• Znaczenie Trasowanie Definicja linii łączności i tym podobne na mapie a. w terenie; wyznaczanie punktów i linii obróbki mechanicznej na blasze, odkuwce, odlewie i tym
• Znaczenie Trata Definicja gdzie trasant poleca trasatowi zapłacić ustaloną sumę w ustalonym terminie osobie trzeciej (remitentowi). Etym. - wł. tratta 'jw
• Znaczenie Island Treasure Definicja Treasure Island z angielskiego:, Wyspa skarbów. Etym. - tytuł powieści R. L. Stevensona (1883 r
• Znaczenie Trefny Definicja do użytku (konsumpcji) wg żyd. regulaminów relig.; por. koszer(ny). Etym. - jid. tref(e) 'jw.' z hebr. těrēfā 'zwierzę rozdarte poprzez
• Znaczenie Trek Definicja trek afrik., (dzień) podróż(y) wozem zaprzężonym w woły; rozszerz. trudna podróż poprzez bezdroża
• Znaczenie Trema Definicja dolegliwości pasożytnicze zwierząt i człowieka (jak bilharcjoza, dolegliwość motylicza) spowodowane poprzez przywry (trematody), zwł
• Znaczenie Trema Definicja wirtuoza i tym podobne przed występem a. w trakcie występu publ. Etym. - wł. tremare 'drżeć; bać się' z ?Xac. tremere 'trząść się'; por
• Znaczenie Trend Definicja a. przeważająca tendencja; ogólny kierunek rozwoju, zmian; kierunkowy ruch recenzji socjalnej ku czemuś
• Znaczenie Trimaran Definicja trimaran sport. a. turystyczny statek (łódź, jacht) trójkadłubowy. Etym. - zobacz tri-; katamaran
• Znaczenie Triolet Definicja rymach i schemacie rymowym: ABaAabAB, gdzie wers pierwszy powtarza się jako czwarty i siódmy, a drugi jako ósmy
• Znaczenie Troch Definicja TROCH-, TROCHO- w złożeniach: koło; w kształcie koła; okrągły. Etym. - n.z łaciny z gr. od trochós 'koło' od tréchein 'biec
• Znaczenie Trepang Definicja jadalnego szkarłupnia wybrzeży Indii Wsch. i płn. Australii, zwany również bêche-de-mer; chińska potrawa (zupa) ze strzykw. Etym. - malaj
• Znaczenie Treuhander Definicja komisarz), zwł. naznaczony poprzez okupanta nm. dla kierowania polskim przedsiębiorstwem a. dorobkiem (1939-45). Etym. - nm. 'urzędowy
• Znaczenie tria iuncta in uno Definicja złączone w jednym'. Etym. - dewiza z angielskiego: Orderu Łaźni (z angielskiego: Order of the Bath); mowa o trzech klasach Orderu: Rycerze
• Znaczenie Error And Trial Definicja trial and error z angielskiego:, (sposób) prób i błędów. Etym. - formuła (1855 r.) psychologa szkockiego Alexandra Baina
• Znaczenie Triapiczkin Definicja Triapiczkin sprzedajny, wyzuty z zasad, uganiający się za niedrogą sensacją publicysta. Etym. - z Nikołaja Gogola (Rewizor 1, 8), 1836 r
• Znaczenie Trias Definicja Tabl. 7. Etym. - gr. triás dpn. triádos 'trójca' (od podziału na 3 epoki: kajper, wapień muszlowy i piaskowiec pstry); por. triada
• Znaczenie Triennale Definicja triennale impreza (wystawa, festiwal) odbywająca się co trzy lata. Etym. - wł. 'jw.', na wzór biennale; zobacz tri
• Znaczenie Triennium Definicja triennium [wym. tri-enium] moment trzyletni, trzylecie. Etym. - ?Xac. 'jw.'; zobacz tri-; -ennium od annus, zobacz annalista
• Znaczenie Triera Definicja gr. a. rz. okręt woj., na którym wioślarze zajmowali miejsca w trzech rzędach, jeden nad drugim. Etym. - ?Xac. triēris 'jw.' z gr. triērēs
• Znaczenie Triskaidekafobia Definicja liczbą trzynaście. Etym. - fantazyjny bryt. uniwersytecki wynalazek językowy oparty na gr. triskaídeka '13' z tris '3', kai 'i'; zobacz
• Znaczenie Trismus Definicja trismus med. szczękościsk, kurczowe zwarcie szczęk. Etym. - n.z łaciny z gr. trismós 'skrzypienie; chrypienie
• Znaczenie Kaftan Triszkin Definicja który skracał rękawy, by załatać łokcie i obcinał poły, by wydłużyć rękawy kaftana); za krótka kołdra. Etym. - tytuł bajki (1815 r
• Znaczenie Tryt Definicja wodoru, o jądrze składającym się z jednego protonu i dwóch neutronów; (tryton) por. deuter. Etym. - gr. trítos 'trzeci', por. tri
• Znaczenie Troficzny Definicja trofika fizj. żywienie (tkanek). Etym. - gr. trophikós 'odżywczy' z trophē 'odżywianie; żywność' od tréphein 'karmić; wychowywać'; por
• Znaczenie Troglodyta Definicja pierwotny; przen. nieokrzesaniec, grubianin, brutal. Etym. - ?Xac. (l.mn.) Troglodytae 'jaskiniowcy (etiopscy)' z gr. trōglodýtēs
• Znaczenie Tron Definicja próżniowa); akcelerator jonów, elektronów i tym podobne Etym. - gr. przyrostek oznaczający narzędzie; por. betatron, bewatron, cyklotron
• Znaczenie Tropizm Definicja niższych zwierząt do wykonywania ruchów, zwł. wzrostowych, pod wpływem bodźców fiz. (por. taktyzm; refleks
• Znaczenie Trotuar Definicja przeciwieństwie od jezdni). Etym. - fr. trottoir 'jw' od trotter 'kłusować; dreptać' pochodzenia germ.; -oir zobacz -orium
• Znaczenie Trotyl Definicja związek organiczny użytkowany jako materiał wybuchowy. Etym. - chem. tr(initr)ot(oluen)+-yl (z gr. hýlē 'drewno; materiał
• Znaczenie Truffaldino Definicja prostaczka włoskiej commedia dell'arte. Etym. - wł. 'jw.; żart. oszust, szalbierz' od truffa 'oszustwo
• Znaczenie Truizm Definicja zwł. zbyt znana (a. zbyt błaha), by warto ją było stwierdzać a. głosić. Etym. - z angielskiego: truism 'jw.' od true 'prawdziwy
• Znaczenie Trumf Definicja trumf przest. atut(owa karta); dawn. rodzaj gry w karty. Etym. - nm. Trumpf 'atut' z ?Xac. triumphus, zobacz triumf
• Znaczenie Trybuszon Definicja trybuszon przest. korkociąg, grajcarek. Etym. - fr. tire-bouchon 'jw.'; tirer zobacz tiret; bouchon 'korek; zatyczka; wiecheć
• Znaczenie Trybut Definicja płacona poprzez jednego władcę (kraj, państwo) innemu jako słowo zależności polit., w zamian za pokój, opiekę a. opierając się na traktatu
• Znaczenie Trychina Definicja trychina zool. włosień. trychinoza med. włośnica. Etym. - gr. tríchinos 'włosiany' od thriks dpn. trichós 'włos; lok; grzywa
• Znaczenie Trylion Definicja zerami; zobacz bilion. Etym. - fr. trillion 'tys. bilionów; (od 1948 r.) jw.'; zobacz tri-; (mi)llion 'mln
• Znaczenie Trymowanie Definicja trymowanie zobacz trym
• Znaczenie Tryngeld Definicja tryngeld, trynkgeld, dawn. napiwek. Etym. - nm. Trinkgeld 'jw.'; trinken 'pić'; Geld 'pieniądz
• Znaczenie Trypanosomy Definicja trypanosomy zool. świdrowce (wiciowce pasożytujące w kręgowcach). Etym. - n.z łaciny Trypanosoma 'jw.' z gr. trípanon, zobacz trepan; soma
• Znaczenie Tryper Definicja tryper med. rzeżączka, gonorea. Etym. - nm. Tripper 'jw.' ze śr. i d.nm. trippen 'kapać
• Znaczenie Beat Two Definicja dwa takty', w jazzie tradycyjnym (ragtime, nowoorleański, dixieland, Chicago) akcentowanie dwóch uderzeń w czterouderzeniowym takcie
• Znaczenie Tuberkuloza Definicja tuberkuloza med. przest. gruźlica. Etym. - ?Xac. tuberculum zdrobn. od tuber 'guz; garb'; por. protuberancje
• Znaczenie Tubus Definicja tubus rura w lunecie a. mikroskopie, gdzie umocowane są soczewki. Etym. - ?Xac. 'rura'; por. tube
• Znaczenie Wulkaniczny Tuf Definicja drobnoziarnista skała powstała poprzez scementowanie się pyłu wulkanicznego. Etym. - wł. tufo 'jw.' z ?Xac. tofus, tophus 'jw. (pierw.: z
• Znaczenie Tugrik Definicja tugrik mong., waluta Mongolii (=100 mongo
• Znaczenie Tułup Definicja tułup długie, szerokie futro (zazw. baranica), zazwyczaj nie pokryte materiałem. Etym. - ros. tułúp z tur. tulup 'garbowana skóra
• Znaczenie Tum Definicja tum kościół katedralny, katedra. Etym. - śr.g.nm. tuom od ?Xac. domus zobacz domestykacja
• Znaczenie Tumor Definicja ogniska zapalnego), guz. Etym. - ?Xac. 'obrzmienie, obrzęk; wybuch gniewu; pycha' od tumēre 'nabrzmiewać; gniewać się, pysznić
• Znaczenie Tumulus Definicja tumulus sztucznie usypany kopiec, zwł. kryjący grób staroż. a. przedhistoryczny. Etym. - ?Xac. 'pagórek; kopiec; grób; nagrobek
• Znaczenie Tungsten Definicja tungsten przest. wolfram. Etym. - szw. 'jw.'; tung 'ciężki'; sten 'kamień
• Znaczenie Turbulencja Definicja chaotyczny) ruch cząsteczek cieczy (a. gazów). Etym. - późn.z łaciny turbulentia 'zamieszanie' z ?Xac. turba 'jp.; niepokój; hałas; tłum
• Znaczenie Turf Definicja turf przest. tor wyścigowy; wyścigi konne. Etym. - z angielskiego: 'darń, murawa; jw.; torf
• Znaczenie Turma Definicja turma dawn. wieża (jako więzienie); przest. więzienie, kryminał. Etym. - nm. Turm 'wieża' z ?Xac. turris 'jp.' z gr. týrris, týrsis 'jp
• Znaczenie Turnikiet Definicja turnikiet kołowrót w wejściu; drzwi obrotowe. Etym. - fr. tourniquet 'jw.; koło szczęścia
• Znaczenie Turnus Definicja grup (ludzi) czyniących coś w ustalonej kolejności, zwł. poprzez moment paru tygodni, miesiąca; por. tura. Etym. - zobacz tura
• Znaczenie Turpizm Definicja turpizm kult brzydoty w lit., plast. Etym. - z Juliana Przybosia (Oda do turpistów), 1956 r.; od ?Xac. turpis 'szpetny, nieładny, plugawy
• Znaczenie Eburnea Turris Definicja turris eburnea ?Xac., wieża z kości słoniowej (izolujących się, stroniących od ludzi, świata i jego spraw
• Znaczenie Tużurek Definicja rodzaj surduta (przełom XIX i XX w.). Etym. - fr. tout jour 'każdy dzień'; tout 'każdy, wszelaki; cały; wszystek' z ?Xac. totus, zobacz
• Znaczenie Men Angry Twelve Definicja Dwunastu gniewnych ludzi (o ławie przysięgłych). Etym. - sztuka TV (1956 r.) Reginalda Rose i oparty na niej video (1957 r.) Sidneya Lumeta
• Znaczenie Włosów Kolor Tycjanowski Definicja Etym. - ulubiony poprzez malarza wł. Tycjana (Tiziano Vecellio, 1488-1576), gł. reprezentanta koloryzmu weneckiego, kolor włosów kobiet na
• Znaczenie Tyflo Definicja TYFLO- w złożeniach: niewidomy, ślepy; ślepota; jelito ślepe, kątnica. Etym. - gr. typhlós 'ślepy; ukryty; ciemny
• Znaczenie Tyfon Definicja tyfon syrena uruchamiana w okresie mgły na morzu. Etym. - ros. tifón 'trąba powietrzna, tajfun' z gr. týphōn, zobacz tajfun
• Znaczenie Tyfus Definicja tyfus zobacz tyfoidalny
• Znaczenie Tynktura Definicja roztwór alkoholowy (z eterem). Etym. - ?Xac. tinctura 'barwienie; jw.' z tinctus p.p. od tingere 'zwilżać; zanurzać; farbować'; por. tinta
• Znaczenie Tyrada Definicja przemówienie; perora. Etym. - fr. tirade 'tasiemcowate, wyczerpujące omówienie (w słowie a. piśmie) jakiegoś tematu; teatr. długi monolog
• Znaczenie Tyroksyna Definicja na przyrost organizmu w momencie rozwoju, regulujący prędkość przemiany materii, wpływający na ośrodkowy układ nerwowy. Etym. - tyr- od gr
• Znaczenie Taekwondo Definicja taekwondo koreań., 'droga doskonalenia walki kończynami', koreański sport narodowy - walka bez broni
• Znaczenie Tanga Definicja tāngā hindi, w Indiach - dwukołowy, lekki pojazd na 2 a. 4 osoby, ciągnięty poprzez jednego konia
• Znaczenie Teczyna Definicja teczyna zobacz tek
• Znaczenie Szuan Dzi Taj Definicja taj dzi szuan chiń., chiński mechanizm ćwiczeń gimnastycznych, przypominających nieco bokserską walkę z cieniem
• Znaczenie Tachy Definicja tachy- zobacz tacheometria
• Znaczenie Taco Definicja taco [wym. tako] smażona tortilla nadziewana mięsem a. serem. Etym. - meks.hiszp. z hiszp. 'zatyczka, klin, klocek, kij; przen. przekąska
• Znaczenie Tabbula Definicja tabbūla arab., w Libanie i Syrii - sałatka z siekanych jarzyn i śruty pszenicznej
• Znaczenie Tamil Definicja tamil tamil., język drawidyjski stosowany w stanie Madras w płd. Indiach i we wsch. Sri Lance; osoba mówiąca tym językiem
• Znaczenie Tangonosekku Definicja Tango-no-sekku jap., Święto Chłopców, japońskie święto narodowe odpowiadające dziewczęcemu Świętu Lalek
• Znaczenie Tael Definicja jednostek wagi; liang; dawn. nazwa różnych chiń. jednostek monetarnych opartych na taelu srebra. Etym. - port. 'jw.' z malaj. tahil 'jw
• Znaczenie Taino Definicja mieszkańcy Ogromnych Antyli i Wysp Bahama, należący do rodziny jęz. arawak; ich język. Etym. - hiszp. 'jw.' pochodz. indiań
• Znaczenie Tabor Definicja pływających) określonego rodzaju w państwie, przedsiębiorstwie, instytucji i tak dalej; wojsk. środki transportowe z wszelkim wyposażeniem
• Znaczenie Taboryci Definicja czeskich pod wodzą Jana Żiżki (1375-1424). Etym. - czes. táborita l.poj. 'taboryta' od miejscowości Tabor (nad rzeką Luźnicą w Czechach płd
• Znaczenie Consensu Tacito Definicja tacito consensu ?Xac., za milczącą zgodą
• Znaczenie Vitae Taedium Definicja taedium vitae ?Xac., znużenie życiem; wstręt, obrzydzenie do życia. Etym. - z Aulusa Gelliusza, 6, 18, 11
• Znaczenie Tafa Definicja tafa jęz. krajowców Nowej Płd. Walii, zool. wiewiórka workowata, torbacz występujący w zach. Australii
• Znaczenie Taiki Definicja chiń.: "ogromny prapoczątek", połączenie zasady męskiej, jang, z żeńską, jin (wyobrażony jako koło, którego połówki, jasna i
• Znaczenie Taikun Definicja dosł. 'ogromny książę', tytuł japońskich siogunów stosowany poprzez cudzoziemców; stąd z angielskiego: tycoon - magnat przemysłowy a
• Znaczenie Tajpan Definicja tajpan austral., nadzwyczajnie jadowity wąż płn. Australii i wysp Pacyfiku
• Znaczenie Takka Definicja bengalska waluta Bangladeszu wprowadzona w 1972. Etym. - 1. n.z łaciny tacca 'jw.' z malaj. takah, dosł. 'karbowany; jw
• Znaczenie Taksja Definicja zobacz systematyka. Etym. - gr. táksis 'układ; porządek; szyk wojska' od tássein, zobacz taktyka; por. hipotaksa; parataksa; zobacz -nom
• Znaczenie Talar Definicja srebrnych monet, bitych poprzez różne państwa europ. od XV do XIX w. (w Polsce od 1528 r.). Etym. - nm. Taler 'jw.', skr. od Joachimstaler
• Znaczenie Talasso Definicja TALASSO- w złożeniach: morze; morski; ocean; oceano-. Etym. - gr. thálassa, thálatta 'morze
• Znaczenie Talia Definicja przedstawiana z maską komiczną; jedna z Charyt (zobacz gracja). Etym. - ?Xac. Thalia z gr. Tháleia, dosł. 'kwitnąca; jw
• Znaczenie Poena Talionis Definicja talionu, będąca odwetem; por. lex talionis. talis qualis ?Xac., taki jaki (jest); handl. zastrzeżenie przy sprzedaży towaru wykluczające
• Znaczenie Tallboy Definicja wysoka komoda złożona z dwóch wieloszufladowych komód stojących jedna na drugiej a. komoda na piedestale z szufladami i wygiętymi nóżkami
• Znaczenie Tamada Definicja uczty (gruzińskiej), bankietu, przyjęcia, bibki koleżeńskiej. Etym. - ros. 'jw.' z gruzińskiego tamadoba 'zwierzchnictwo w okresie uczty
• Znaczenie Tamale Definicja mięso przyprawione chile a. in. przyprawami, zawijane w cieście kukurydzianym. Etym. - meks.hiszp. l.mn. tamales z indiań. nahuatl tamalli
• Znaczenie Tamga Definicja tureckich i tatarskich z imieniem i tytułem sułtana a. chana; moneta z takim znakiem. Etym. - tur. tamga, damga 'symbol, piętno; stempel
• Znaczenie Tanagra Definicja rząd wróblowatych, zamieszkująca obie Ameryki, licząca około 220 gatunków. Etym. - n.z łaciny z port. tanagrá z jęz. tupi
• Znaczenie Tango Definicja amer. w takcie parzystym, w tempie umiarkowanie powolnym, o charakterze sentymentalnym i nastrojowym. Etym. - amer.hiszp. 'taniec
• Znaczenie Mieux Tant Definicja tant mieux fr., tym lepiej. tant pis fr., tym gorzej
• Znaczenie Tanka Definicja tanka jap., forma wiersza jap. o pięciu nierymowanych wersach (po 5, 7, 5, 7 i 7 sylab); por. hokku
• Znaczenie Suber Tanquam Definicja tanquam suber ?Xac., dosł. 'jest jak korek'; zawsze wypłynie. Etym. - z Erazma (Adagia, 3, 6, 26
• Znaczenie Taraban Definicja taraban tułumbas, ogromny bęben kapeli janczarskich, stosowany również w dawn. wojsku polskim. Etym. - tur. daraban, bałaban 'jw
• Znaczenie Auguri Tanti Definicja tanti auguri! wł., moc życzeń! idealne życzenia
• Znaczenie Taper Definicja opłatą do tańca; grajek. Etym. - fr. tapeur 'naciągacz (na pożyczki); jw.' od taper 'walić, klepać; grać na fortepianie
• Znaczenie Tarant Definicja tarant nm., koń (rzadziej pies) o maści białej w owalne a. nieregularne plamy gniade, kare albo kasztanowate
• Znaczenie Tartana Definicja śródziemnomorski o jednym maszcie z sporym żaglem łacińskim i żaglem pomocniczym na sztagu pomiędzy masztem i bukszprytem
• Znaczenie Tapioka Definicja Etym. - port.hiszp. tapioca 'jw.' z jęz. tupi typyóca 'jp.'; ty 'sok'; pya 'serce; rdzeń'; ocō 'być usuniętym
• Znaczenie Tarantas Definicja tarantas ros., dawny powóz 4-kołowy o nadwoziu osadzonym na długich, sprężystych listwach łagodzących wstrząsy
• Znaczenie Tartufe Definicja Tartuffe, Tartufe [wym. tartüf] świętoszek, obłudnik, hipokryta. Etym. - bohater tytułowy komedii Moliera (1664 r
• Znaczenie Tempura Definicja tempura jap., japońska mieszanina ryb, mięczaków, skorupiaków i jarzyn, smażona w oliwie, podawana na gorąco
• Znaczenie Ossa Venientibus Tarde Definicja tarde venientibus ossa ?Xac., spóźnionym (dostają się) kości; kto późno przychodzi, sam sobie szkodzi. Etym. - także: sero venientibus
• Znaczenie Tarpan Definicja tarpan dziki koń stepów czarnomorskich, mały, o burej sierści, wytępiony około 1870 r. Etym. - ros. 'jw.' z kirgiskiego
• Znaczenie Tartar Definicja część Hadesu, gdzie przebywały dusze, odbywające najcięższe kary (por. Danaid robota; Iksjona koło; infernalny; syzyfowa robota; Tantala
• Znaczenie Tayloryzm Definicja amerykańskie sposoby org. i maksymalnej intensyfikacji pracy robotnika fabrycznego, powiększające jego wyzysk. Etym. - od nazwiska ich
• Znaczenie Tartaglia Definicja charakterystyczna w neapolitańskiej komedii lud., jąkała, okularnik, zazw. notariusz. Etym. - wł. 'jw.' od tartagliare 'jąkać się
• Znaczenie Tasza Definicja tasza zool. zając morski, ryba pod rząd okoniokształtnych. Etym. - nm. Tasche
• Znaczenie Taszyzm Definicja kierunków malarstwa abstrakcyjno-ekspresjonistycznego, wypowiadający się w indywidualnych układach plam barwnych. Etym. - fr. tachisme
• Znaczenie Tatersal Definicja ujeżdżalnia. Etym. - z angielskiego: Tattersall 'nazwa dawn. londyńskiego targowiska koni wyścigowych' od nazwiska jego założyciela
• Znaczenie Tauromachia Definicja Etym. - hiszp. tauromaquia 'jw.; kunszt torera' z gr. tauromachía 'jw.'; taúros 'byk; wół'; zobacz -machia
• Znaczenie Tausendkunstler Definicja ktoś, kto radzi sobie idealnie z każdą pracą ręczną, każdym mechanizmem i tym podobne; majster-klepka. Etym. - nm. 'jw.; czarodziej
• Znaczenie Tayuc Definicja instrument muz. o 4 strunach melodycznych i 15 rezonansowych, o korpusie w kształcie pawia z osadzonymi na nim piórami z pawiego ogona
• Znaczenie Team Definicja team z angielskiego:, [wym. ti:m] przest. zespół; drużyna sport
• Znaczenie Teatyni Definicja Augustyna, zał. w Rzymie w 1524 (poprzez św. Kajetana i Jana Piotra Caraffę, biskupa w Chieti); w Polsce od 1664 r. Etym. - ?Xac. Teatinus
• Znaczenie Technet Definicja metal promieniotwórczy, pierwszy pierwiastek otrzymany syntetycznie. Etym. - gr. technetós 'sztuczny' od téchnē, zobacz techno
• Znaczenie Ted Definicja bikiniarz (zwł. ubierający się wg mody z czasów panowania Edwarda VII, 1901-10); por. beatnik. Etym. - z angielskiego: 'jw.'; Teddy
• Znaczenie Teenager Definicja osoba mająca od 13 do 19 lat życia. Etym. - z angielskiego: 'jw.'; teen '13 do 19 (lat)' od ten 'dziesiąć'; age 'wiek; epoka; pokolenie
• Znaczenie Teka Definicja powierzony ministrowi. -TEKA- w złożeniach: skrzynia; miejsce przechowywania, zbiornik, skarbnica; futerał; kapsułka. Etym. - ?Xac. theca
• Znaczenie Teksasy Definicja teksasy spodnie z teksasu, dość grubej, sztywnej tkaniny bawełnianej; por. dżinsy. Etym. - Texas, nazwa jednego ze stanów USA
• Znaczenie Teleks Definicja pozwalająca abonentom utrzymywać wzajemną łączność bezpośrednią dzięki dalekopisów. Etym. - zobacz tele-; z angielskiego: ex(change
• Znaczenie Quel Tel Definicja tel quel fr., [wym. tel kel] taki, jaki (jest); klauzula umowy handl., odbierająca nabywcy prawo kwestionowania jakości i stanu towaru
• Znaczenie Telemark Definicja telemark przest. ewolucja narciarska, realizowana w celu zmiany kierunku jazdy. Etym. - nazwa miasta i prowincji w płd. Norwegii
• Znaczenie Teleologia Definicja którego przebiegiem zjawisk rządzi nie tylko przyczynowość, lecz i celowość; (por. entelechia; witalizm). teleologiczny odnoszący się do
• Znaczenie Telestych Definicja następnych wersów tworzą słowo(y). Etym. - tele- z gr. télos 'koniec, granica; termin, cel'; zobacz -stych
• Znaczenie Variazioni Con Tema Definicja tema con variazioni wł., [wym. ...kon wariacjoni] muz. temat z wariacjami; por. wariacja (muz
• Znaczenie Tembr Definicja tembr zobacz timbre
• Znaczenie Temida Definicja sądownictwo. Etym. - ?Xac. Themis dpn. Themidis z gr. Thémis, mit. gr. 'córka Uranosa i Gai, bogini sprawiedliwości i praw, przedstawiana z
• Znaczenie Passati Tempi Definicja kiedy takie rzeczy były jeszcze możliwe). Etym. - okrzyk cesarza rz.nm. Józefa II (1741-90) na widok obrazu, który przedstawiał cesarza
• Znaczenie Antis In Templum Definicja świątynia z kolumnami' archit. najstarszy i najprostszy typ świątyni gr., budowla prostokątna z przedsionkiem (pronaos
• Znaczenie Mutantur Tempora Definicja illis) ?Xac., czasy się zmieniają (i my wspólnie z nimi). Etym. - przypisywane władcy państwa Franków, Lotariuszowi I (815-855
• Znaczenie Telenovela Definicja sentymentalny, romantyczny, melodramatyczny video a. serial TV z życia wyższych sfer. Etym. - zobacz tele-; hiszp., port. novela
• Znaczenie Quoque Tu Definicja tu quoque ?Xac., ty również (nie jesteś w tym wypadku lepszy ode mnie); por. argumentum ad personam. Etym. - z Owidiusza (Tristia, 2, 39
• Znaczenie Tajstra Definicja torba na żywność. Etym. - prawdop. z ?Xac. canistra 'koszyk (trzcinowy)' od gr. kánistron, zobacz kanister
• Znaczenie Truwerzy Definicja działająca od XI do XIV w. we Francji, na płn. od Loary, uprawiająca najczęściej poezję narracyjną, zwł. chansons de geste; por. trubadurzy
• Znaczenie Trylogia Definicja dramatów, powieści) a. filmów, o odrębnych tytułach (i zazw. łącznym tytule ogólnym) i wspólnym temacie; por. tetralogia. Etym. - gr
• Znaczenie Labuntur Tempora Definicja annis) ?Xac., czas upływa (a my starzejemy się wspólnie z cicho biegnącymi latami). Etym. - z Owidiusza (Fasti, 6, 771
• Znaczenie Trogon Definicja amer. o jaskrawym, metalicznie lśniącym upierzeniu, długim ogonie i hakowatym dziobie; zobacz quetzal. Etym. - gr. trōgōn p.pr. od trōgein
• Znaczenie Tartarin Definicja południowca, sympatycznego fanfarona, zadziwiającego pyszałka, z werwą opowiadającego o swych niecodziennych czynach. Etym. - tytułowy
• Znaczenie Tachygrafia Definicja pisanie dzięki skrótowych symboli, zwł. staroż. mechanizm pisma skrótowego, powstały w Grecji, i mechanizm rz., przygotowany poprzez Tirona
• Znaczenie Tantiema Definicja kompozytora; tłumacza) w dochodach z wystawienia jego sztuki, wykonania utworu muz., piosenki i tak dalej; udział procentowy członków
• Znaczenie Tingeltangel Definicja 70.) nazwa kabaretów wątpliwej sławy, połączonych z podrzędną restauracją, rzadziej z kawiarnią; café chantant. Etym. - nm. Tingeltangel
• Znaczenie Telepatia Definicja zdarzenie przyjmowania treści cudzej świadomości bez dostrzegalnego fizycznego pośrednictwa (podniet zmysłowych, mowy, pisma, szyfrów i
• Znaczenie Tnt Definicja TNT skrót od: T(ri)N(itro)T(oluen), zobacz trotyl
• Znaczenie Tifo Definicja się sportem, zwł. piłką nożną. tifoso [wym. tifozo] fanatyczny kibic sport., zwł. piłki nożnej, fanatyk futbolu. Etym. - wł. tifoso, med
• Znaczenie Teozofia Definicja mistyczne dążące do uzyskania bezpośredniego kontaktu człowieka z Bogiem, tajemnicami wszechświata i zaświatów; doktryny o charakterze
• Znaczenie Terapeutyka Definicja wszelakie sposoby leczenia chorób. leczenie leczenie; sposób leczenia dolegliwości. Etym. - gr. therapeutikós 'leczniczy' i therapeía
• Znaczenie Tercet Definicja a. fragment większej formy instrumentalno-wokalnej realizowany poprzez) zespół trzech śpiewaków; por. trio. tercyna strofa trzywierszowa
• Znaczenie Teriery Definicja małych i niewysokich (jak airedale, foksterier), gł. pokojowych, lecz pierw. stosowanych do polowania na małe zwierzęta futerkowe kryjące
• Znaczenie the public be damned Definicja dosł. 'do diabła z publicznością!' (jest to z opinią publiczną). Etym. - odpowiedź finansisty amer. Williama H. Vanderbilta (1821-85, syna
• Znaczenie The School for Scandal Definicja Szkoła obmowy. Etym. - tytuł komedii (1777 r.) irl.z angielskiego: pisarza Richarda B. Sheridana (1751-1816
• Znaczenie The Sun Also Rises Definicja Słońce także wschodzi. Etym. - tytuł powieści (1926 r., wyd. pol. 1958) o "zagubionym pokoleniu" (zobacz lost generation) po 1
• Znaczenie Firma Terra Definicja terra nigra ?Xac., dosł. 'ziemia czarna'; ceramika rz. powlekana czarną polewą (I-III w.). terra ignota, terra incognita ?Xac., nieznany
• Znaczenie Tertio Definicja tertius gaudet zobacz duobus litigantibus... tertium comparationis ?Xac., podstawa porównania; element (stan rzeczy) posiadający cechy
• Znaczenie Test Definicja umiejętności, zdolności i tym podobne); jedna z naukowo wypróbowanych metod pomocniczych poznawania stanu mechanizmów i cech psych. danych
• Znaczenie Testament Definicja ostatniej woli, ustanawiające, w przewidzianej prawem formie, spadkobierców, na wypadek Zgonu testatora. testis unus, testis nullus ?Xac
• Znaczenie Tezauryzacja Definicja przechowywanie bezczynnych zapasów złota a. pieniędzy kruszcowych; przechowywanie oszczędności w gotówce zamiast złożenia ich do banku
• Znaczenie Day Thanksgiving Definicja Dzień Dziękczynienia' upamiętniający w stanach zjednoczonych ameryki pierwsze Dziękczynienie członków kolonii Plymouth (dziś w płd.wsch
• Znaczenie Anatomicum Theatrum Definicja wykładów anatomii, prosektorium. theatrum astronomicum ?Xac., sklepienie niebieskie. theatrum mundi ?Xac., teatr świata (ustalenie
• Znaczenie Thermidor Definicja kalendarza republikańskiego. 9 thermidora - obalenie Robespierre'a i jego ekipy poprzez Konwent Narodowy w trakcie Rewolucji Fr., koniec
• Znaczenie Meble Thonetowskie Definicja gięte, praktyczne i niedrogie, b. popularne na całym świecie od poł. XIX w. do czasów I. wojny świat. Etym. - od nazwiska wynalazcy nowej
• Znaczenie Tiara Definicja głowy staroż. Persów, zwł. królewskie, wysokie, otoczone diademem. Etym. - gr. tiára, tiarēs 'tiara; turban
• Znaczenie Etat Tiers Definicja Trzeci (po duchowieństwie i szlachcie) we fr. Stanach Generalnych w momencie Rewolucji Fr.: mieszczaństwo. tiers monde zobacz le tiers
• Znaczenie Tilbury Definicja otwarty a. kryty powóz jednokonny z nadwoziem wygodnie zawieszonym na całym systemie sprężyn. Etym. - od nazwiska londyńskiego
• Znaczenie Timeout Definicja formalnie zarządzona przerwa w grze (dla wypoczynku graczy, dla opatrzenia skaleczonego gracza, dla konferencje i tym podobne). Etym. - z
• Znaczenie Timokracja Definicja rozwoju polit., na którym godności polit. i społ. nadawane są należycie do majątku; plutokracja; (platońska) faza rozwoju polit., na którym
• Znaczenie Alley Pan Tin Definicja dzielnica, zwł. w Nowym Jorku, gdzie mieszkają a. mają biura) kompozytorzy i wydawcy amer. muzyki popularnej. Etym. - amer.z angielskiego
• Znaczenie Tiret Definicja symbol graficzny), krótka kreska pozioma (w przeciwieństwie od myślnika, pauzy, kreski długiej). Etym. - fr. 'łącznik, kreska' od tirer
• Znaczenie Toks Definicja jad; toksyna; trujący. toksemia, jadzica, med. krążenie we krwi toksyn (jadów) bakteryjnych (jak przy błonicy), zwierzęcych (przy ukąszeniu
• Znaczenie Tolerancja Definicja relacji do cudzych wierzeń, praktyk, poglądów, postępków, postaw, choćby różniły się od własnych a. były z nimi sprzeczne; biol
• Znaczenie Tomasówka Definicja chem. nawóz fosforowy, wytwór odpadowy w procesie otrzymywania stali tomasowskiej w konwertorze Thomasa, z surówki o dużej zawartości
• Znaczenie Tomillar Definicja makii (zobacz maquis), zarośla półkrzewów wiecznie zielonych, ostrolistnych, aromatycznych, charakterystyczne dla suchych obszarów zach
• Znaczenie Tonaż Definicja w tonach rejestrowych (zobacz tona); t. ładunku - cargo; t. martwego ciężaru - ciężar ładunku wspólnie z paliwem; t. własny - ciężar
• Znaczenie Top Definicja miejscowość; okolica; teren. toponimia, toponomastyka nazewnictwo geogr.; dział językoznawstwa badający nazwy geogr. topologia nowoczesny
• Znaczenie Toreutyka Definicja toreutikós 'metaloplastyczny' od toreutós 'wykonany w płaskorzeźbie' z toreúein 'cyzelować; grawerować' od toreús 'wiertło
• Znaczenie Torysi Definicja arystokratyczne, powstałe w XVII w., zwalczające wigów, przekształcone w r. 1832 w partię konserwatywną; konserwatyści z angielskiego: Etym
• Znaczenie totus mundus agit histrionem Definicja zobacz mundus universus... Etym. - emblematem londyńskiego teatru The Globe ("Kula ziemska", 1599-1644) była figura wyobrażająca
• Znaczenie Perdix Toujours Definicja dnia kuropatwy'; ciągle to samo, aż do przesytu, znudzenia. Etym. - powiedzenie biorące jakoby start od anegdoty o królu fr. Henryku IV
• Znaczenie Divoire Tour Definicja słoniowej'; izolacja od życia dla zajęcia się sprawami wznioślejszymi. Etym. - fr. krytyk lit. Charles Augustin Sainte-Beuve (1804-69) w
• Znaczenie tout comme chez nous Definicja nas. Etym. - zwrot, powtarzany nieustannie poprzez słuchaczy Arlekina, bohatera komedii Nolant de Fatouvilles'a Arlekin, cesarz na
• Znaczenie tout soldat francais porte dans sa giberne le baton de marechal de France Definicja giberne le bâton de maréchal de France fr., dosł. 'każdy żołnierz francuski nosi w ładownicy buławę marszałka Francji'. Etym
• Znaczenie Towoty Definicja oleje mineralne a. syntetyczne zagęszczone mydłami wapniowymi, wykorzystywane do smarowania części mszyn pracujących w temp. do 50-60° i
• Znaczenie Trache Definicja tracheotomia med. przecięcie tchawicy i wprowadzenie w otwór dotchawiczny rurki metalowej, poprzez którą duszący się chory może swobodnie
• Znaczenie Tragedia Definicja charakterze poważnym i wzniosłym, zazw. przedstawiający konflikt moralny pomiędzy bohaterem a siłą wyższą (losem, okolicznościami
• Znaczenie Traktament Definicja częstowanie; przest. traktowanie, sposób obchodzenia się; dawn. żołd, wynagrodzenie, wikt żołnierski. traktiernia przest. jadłodajnia
• Znaczenie Tramontana Definicja porywisty wiatr płn. wiejący nad Adriatykiem. Etym. - wł. 'wiatr płn.; gwiazda polarna; północ' od tramontano 'północny; wiatr płn
• Znaczenie Vie De Tranche Definicja życia. Etym. - Jean Jullien (1865-1919), jeden z dramaturgów fr. związanych z startowym okresem Théâtre Libre (Teatru Wolnego, 1887-97
• Znaczenie Transatlantycki Definicja po drugiej stronie (a. po obu stronach) O. Atlantyckiego; pływający, lecący przez Atlantyk. transatlantyk żegl. statek pasażerski
• Znaczenie Transfer Definicja zwł. w obrocie bankowym (por. clearing); przeniesienie tytułu własności imiennych papierów wartościowych na innego właściciela; psych
• Znaczenie Transgresja Definicja na nie zajęte poprzez nie dotąd połacie lądu (por. regresja); przest. przekroczenie (prawa); lit. zobacz inwersja. Etym. - ?Xac
• Znaczenie Transmutacja Definicja przeistoczenie (zwł. u śrdw. alchemików) metali nieszlachetnych w złoto; transmutacji teoria - wg której świat zwierzęcy wywodzi się z
• Znaczenie Transport Definicja z przewozem ludzi (t. osobowy) albo przemieszczaniem a. przesyłaniem ładunków (t. towarowy); partia towarów dostarczanych jedną przesyłką
• Znaczenie Tranzyt Definicja towarów poprzez terytorium jakiegoś państwa (z jednego obcego państwie do drugiego). Etym. - ?Xac. transitus 'przejście' z p.p. od transire
• Znaczenie Trapez Definicja podstawy) są równoległe i nierówne; sport. drążek do ćwiczeń gimnastycznych, zawieszony poziomo na linach, orczyk. Etym. - gr. trapédzion
• Znaczenie Check Travelers Definicja traveller's cheque z angielskiego: [wym. träwler-z czek] z angielskiego: i amer. czek podróżny na z góry oznaczoną sumę, honorowany poprzez
• Znaczenie Trawertyn Definicja osadzanej z zimnych wód źródlanych, porowata skała o teksturze smugowatej, stanowiąca lekki i silny materiał budowlany; ze złóż
• Znaczenie Trawestacja Definicja przeróbka (a. naśladownictwo) poważnego utworu lit., której forma zazw. kłóci się w sposób groteskowy z treścią; por. parodia. Etym. - wł
• Znaczenie Trembita Definicja także i podhalańska) ligawka (trąba) drewniana długości półtora do dwóch metrów; pot. lur. trombon muz. puzon. Etym. - węg. trombita 'jw
• Znaczenie Trencz Definicja przyczepioną podszewką wełnianą; luźny dwurzędowy płaszcz przeciwdeszczowy a. sport. z głębokimi kieszeniami, szerokim paskiem, patkami na
• Znaczenie Trepan Definicja stosowany wspólnie z narzędziami tnącymi (piłkami) do trepanacji, operacyjnego otwarcia jamy kostnej, zwł. jamy czaszki. Etym. - fr
• Znaczenie Trezor Definicja stacjonarne urządzenie osłonne do przechowywania substancji promieniotwórczych. Etym. - fr. trésor 'skarb(iec); izba skarbowa' z ?Xac
• Znaczenie Triada Definicja trzech (osób, rzeczy, przedmiotów, bóstw); w filoz. Hegla: teza, antyteza i synteza; por. dialektyka; (triada harmoniczna) muz. zespół
• Znaczenie Tribus Definicja terytorialnego ludności staroż. Rzymu (pierwotnie 3, obejmujące po 10 kurii, potem 4 miejskie i 31 wiejskich). Etym. - ?Xac. 'jw.'; zobacz
• Znaczenie Tricoteuses Definicja Rewolucji Fr.: "trykociarki", kobiety, które, szydełkując, przysłuchiwały się obradom Konwencji i Trybunału Rewolucyjnego. Etym
• Znaczenie Trisagion Definicja na cześć Trójcy Św., odmawiany i śpiewany po prefacji, rozpoczynający się trzykrotnym Sanctus (z łaciny 'Święty'). Etym. - śr.gr. z r.nij
• Znaczenie Triticale Definicja triticale pszenżyto, krzyżówka pszenicy i zyta. Etym. - n.z łaciny z triticum 'pszenica' i secale 'żyto
• Znaczenie Trochej Definicja wierszowa o pierwszej sylabie długiej (a. akcentowanej) i drugiej krótkiej (a. nie akcentowanej): - Č; por. jamb. Etym. - ?Xac. trochaeus
• Znaczenie Koń Trojański Definicja zgubę; złowrogi, niebezpieczny podarunek; program komputerowy skonstruowany umyślnie tak, by uszkodzić komputer, gdzie zostanie użyty
• Znaczenie Trokar Definicja chirurgiczne wyposażone w cewkę, które wbija się w jamę ciała, a później z niej wyciąga, pozostawiając cewkę, wykorzystywaną jako dren
• Znaczenie Trolej Definicja dostarczający go do silnika tramwaju a. trolejbusu, pałąk ślizgający się po drucie jezdnym (por. pantograf). trolejbus autobus elektr
• Znaczenie Trompa Definicja wysklepek (pole pomiędzy żebrami) w kształcie wycinka stożka, złożony z jednego a. kilku łuków konstrukcyjnych zmniejszający się uskokami
• Znaczenie Rada Trouillogana Definicja porada Wiatraczka, wewnętrznie sprzeczna, która zarazem (a. kolejno) namawia i odradza. Etym. - od imienia postaci z powieści Rabelais'go
• Znaczenie Tryglif Definicja fryzie doryckim, lekko wypukła płyta prostokątna z dwoma pionowymi wręBAMI, Tabl. 27. Etym. - gr. tríglyphos 'jw.'; zobacz tri-; -glif
• Znaczenie Trygonometria Definicja zajmujący się badaniem związków pomiędzy bokami i kątami trójkątów na płaszczyźnie (t. płaska) i na powierzchni kuli (t. sferyczna) dzięki
• Znaczenie Trym Definicja podłużnej statku w relacji do poziomu morza. trymer robotnik portowy zajmujący się trymowaniem, odpowiednim rozmieszczaniem ładunków
• Znaczenie Trynitarz Definicja regularnych, ?Xac. Ordo Sanctissime Trinitatis de redemptione captivorum 'Zakon Św. Trójcy dla wykupywania jeńców (chrześc. z niewoli
• Znaczenie Tryton Definicja płaz ogoniasty). 2. muz. odległość (interwał) równa trzem całym tonom, połowa oktawy; zobacz tryt. Etym. - 1. gr. Trítōn, mit. gr.rz
• Znaczenie Tuatara Definicja 60-75 cm dł.) gad przypominający wyglądem jaszczurkę, dawn. występujący powszechnie w Nowej Zelandii, dziś tylko na kilku wysepkach
• Znaczenie Mandarin Le Tuer Definicja Etym. - formuła wprowadzona poprzez Balzaka w powieści Tata Goriot (1834 r.), obrazująca dany poprzez Rastignaca przykład skrupułu sumienia
• Znaczenie Tuja Definicja drzewo a. krzew z rodz. cyprysowatych. Etym. - śrdw.z łaciny thuja 'rodzaj cedru' z gr. thý(i)a 'gatunek drzewa afrykańskiego
• Znaczenie Tumak Definicja futro. Etym. - ros. tumák 'mieszaniec zająca-bielaka z szarakiem; farbowane futro zajęcze; futrzana czapka-uszatka' z tur. 'czapka
• Znaczenie Tumult Definicja zamęt, rozgardiasz; dawn. ciżba, hurma, zbiegowisko, cisnący się wzburzony tłum. Etym. - ?Xac. tumultus 'rozruch, zgiełk; burza; wojna
• Znaczenie Turbina Definicja energię kinetyczną określonego czynnika (jak wody, pary, gazu) na pracę użyteczną dzięki wirnika. TURBO- w złożeniach: sprzężony
• Znaczenie Turlupinada Definicja płaski dowcip a. kalambur. Etym. - fr. turlupinade 'jw.' od przydomka Turlupin, który przybrał sobie fr. aktor i autor fars Henri Legrand
• Znaczenie Turnverein Definicja stowarzyszenie gimnastyczne. Etym. - nm. turnen 'gimnastykować się' z fr. tourner, zobacz turniura; Verein 'związek
• Znaczenie Tuskulum Definicja wiejskie, miejsce odpoczynku dla mieszkańca gwarnego miasta, zwł. miejsce spokojnej pracy umysłowej. Etym. - (z łaciny) Tusculum, w staroż
• Znaczenie Dinner Tv Definicja telewizyjna (którą się spożywa trzymając ją na kolanach przy oglądaniu programu TV), opracowany fabrycznie, gotowy, kilkudaniowy posiłek w
• Znaczenie Tweed Definicja wełniana z grubej przędzy zgrzebnej, regularnie w wielobarwne wzory. Etym. - z angielskiego: 'jw.' od tweel, twill 'tkanina o splocie
• Znaczenie Tyfoidalny Definicja symptomami, przebiegiem) tyfus, dur (brzuszny, powrotny, plamisty). Etym. - fr. typhoide 'tyfoidalny' z gr. týphos 'para; dym; odurzenie
• Znaczenie Ateńczyk Tymon Definicja na której gościom nie daje się nic do jedzenia; por. Barmakidy uczta. Etym. - szlachcic ateński z V w. przed naszą erą, słynny z
• Znaczenie Purpura Tyryjska Definicja barwnik otrzymywany z gruczołów pewnych gatunków śródziemnomorskich mięczaków brzuchonogów poprzez staroż. Greków i Rzymian; znak władzy
• Znaczenie Pigeons Aux Tir Definicja tir aux pigeons fr., strzelanie do gołębi, rodzaj sportu we Francji
• Znaczenie Torii Definicja torii jap., zobacz paj-lu
• Znaczenie Girl Taxi Definicja fordanserka. Etym. - z angielskiego: 'jw.'; taxi(cab) 'taksówka' od taximeter (cab) 'jp.; wóz biorący opłatę wg licznika, taksomierza
• Znaczenie Taramasalata Definicja kremowa pasta rybna z ikry zmieszanej z namoczoną bułką a. gotowanymi ziemniakami, skrobaną cebulą, koperkiem i tak dalej Etym. - nowogr
• Znaczenie Tagalog Definicja tagalog, język tagalski, z indonezyjskiej ekipy językowej, państwowy język Republiki Filipin
• Znaczenie Tajfun Definicja nad morzem Płd.chiń. i obok Wysp Filipińskich. Etym. - z angielskiego: typhoon 'jw.' z arab. tūfān 'huragan; potop' (i ewentualnie wpływ
• Znaczenie Torsja Definicja wymioty. Etym. - ?Xac. torsio l.poj. 'obracanie; ból brzucha' od toraquēre 'zginać; (wy)kręcić'; por. retorsja
• Znaczenie Taras Definicja terenu, regularnie podparte murem oporowym i otoczone balustradą; archit. otwarta płyta pozioma, zazw. szeroka i chroniona poręczą a
• Znaczenie Taradajka Definicja taradajka, taradejka w Polsce XVIII w. - prosta bryczka, zazw. bez resorów. Etym. - ros. taratájka 'lekka bryczka, zazw. dwukołowa
• Znaczenie Tartinka Definicja tartinka, tartynka, mała kanapka z chleba obłożonego serem, wędliną i tym podobne Etym. - fr. tartine 'jw.' zdrobn. od tartare 'tort
• Znaczenie Tandem Definicja szeregowych przedmiotów napędowych a. pociągowych, działających na wspólny wał, na przykład posobny układ cylindrów w silniku parowym a
• Znaczenie Teichoskopia Definicja wypadkach rozgrywających się właśnie poza sceną, rozwijana poprzez postać dramatu obserwującą je bezpośrednio, na przykład poprzez okno
• Znaczenie Tempera Definicja zastosowaniu farb, których spoiwo (białko, żółtko, guma, kazeina i tym podobne) miesza się z olejami a. żywicami; obraz malowany taką
• Znaczenie Tachometr Definicja obrotowej wirujących części maszyn (w samochodzie podaje od razu szybkość w km/godz.). Etym. - gr. táchos 'prędkość
• Znaczenie Tank Definicja przest. czołg. tankowanie napełnianie zbiorników materiałami pędnymi. tankowiec zbiornikowiec, statek-cysterna, zwł. do transportu
• Znaczenie Tatuaż Definicja tatuowanie wykonywanie trwałych rysunków na skórze żywych ludzi poprzez jej nakłuwanie i wprowadzanie farby. Etym. - fr. tatouage 'jw.' od
• Znaczenie Opactwo Telemy Definicja miejsce będące przeciwieństwem klasztoru - miejsce pięknej, radosnej, beztroskiej swobody, gdzie obowiązuje jedna tylko reguła: "Czyń
• Znaczenie Agitur Res Tua Definicja tua res agitur zobacz nam tua res agitur
• Znaczenie Tuan Definicja tuan malaj., pan (stosowane poprzez Malajów dla okazania szacunku
• Znaczenie Tabernakulum Definicja wbudowana w (gł.) ołtarz, przeznaczoną do przechowywania naczyń z hostiami; cyborium. Etym. - późn.z łaciny tabernaculum 'jw.' z ?Xac
• Znaczenie Tafelspitz Definicja danie cesarza Franciszka Józefa I: sztukamięs z marchwią, selerami, cebulą, pomidorami, pietruszką, ziemniakami, rzodkwią. Etym. - austr
• Znaczenie Tachion Definicja elementarna o prędkości większej niż szybkość światła, której istnienie wywnioskowano matematycznie ze specjalnej teorii względności A
• Znaczenie Tawerna Definicja karczma. Etym. - wł. taverna 'jw.' z ?Xac. taberna 'buda; szopa; jw.' od trab(e)s 'belka, tram; dach'; por. tabernakulum
• Znaczenie Taster Definicja zespołu monotypowego, posiadająca klawiaturę sprzężoną z igłami, nakłuwającymi otwory na taśmie papierowej, wg których w dalszym ciągu
• Znaczenie Tamtam Definicja sygnalizacyjny realizowany z wydrążonego kloca drewna, w który uderzano drewnianymi pałkami, stosowany dawn. jako rodzaj prymitywnego
• Znaczenie Tarbusz Definicja podobna do fezu, noszona samodzielnie a. jako część turbanu poprzez muzułmanów zamieszkałych we wsch. państwach śródziemnomorskich
• Znaczenie Tabu Definicja zakaz kultowy kontaktowania się z pewnymi obiektami, osobami a. dokonywania pewnych czynności dla uniknięcia kary ze strony sił
• Znaczenie Telerecording Definicja rejestracja filmowa programu TV (dla powtórzeń a. dokumentacji). teletransmisja transmisja telewizyjna; druk. sposób szybkiego, zdalnego
• Znaczenie Tagari Definicja w Grecji - dostępny worek noszony na ramieniu, zazw. zrobiony z szorstkiej wełny w jaskrawo kolorowe wzory
• Znaczenie Tender Definicja i smary, połączony z parowozem; statek zaopatrujący inne statki a. okręty wojenne. Etym. - z angielskiego: 'dozorca (maszyny i tym podobne
• Znaczenie Tenno Definicja tenno jap., nazwa cesarza japońskiego, która od czasu rewolucji Meidzi w 1868 r. etapowo zastąpiła tradycyjną nazwę - mikado
• Znaczenie Tafta Definicja jedwabiu naturalnego a. sztucznego, zazw. o wątku z tramy (skręcanej z kilku nitek) na osnowie z organdyny, stosowana gł. na suknie
• Znaczenie Talmud Definicja regulaminów relig. wspólnie z komentarzami i dyskusjami, skompletowane w 1. wydaniu palestyńskim (IV w.) i 2. wyd. babilońskim, szerszym i
• Znaczenie Wind Trade Definicja angielskiego: dosł. 'wiatr handlowy', wiatr wiejący niemal stale w jednym kierunku; wiatr tropikalny płn.-wschodni na półkuli północnej, a
• Znaczenie Tradeskancja Definicja doniczkowa zielna roślina pochodzenia amer. Etym. - od nazwiska z angielskiego: podróżnika i ogrodnika, Johna Tradescanta (1608-1662
• Znaczenie Tera Definicja tera dżiin, jap., świątynia buddyjska w Japonii; por. mija
• Znaczenie Timpani Definicja od timpano, anat. 'bębenek; tamburyn; tympanon; muz. kocioł' z ?Xac. tympanum 'bębenek, tamburyn; tympanon' od gr. tympanon, zobacz
• Znaczenie Trybo Definicja TRYBO- w złożeniach: tarcie. Etym. - gr. tríbein 'trzeć
• Znaczenie Trybularz Definicja trybularz kośc. kadzielnica. Etym. - ?Xac. turibulum 'jw.' od tus dpn. turis 'kadzidło
• Znaczenie Biszewat Tu Definicja Tu bi-szewat hebr., żydowskie Święto Drzew przypadające 15. dnia księżycowego miesiąca Szewat (Szebat
• Znaczenie Monster Greeneyed The Definicja the green-eyed monster z angielskiego:, potwór zielonooki, jest to zazdrość. Etym. - z Szekspira (Otello, 3, 3); słowa Jagona
• Znaczenie the last not least Definicja the last, not least zobacz last, not least
• Znaczenie Tarator Definicja tarator bułg., bułgarska zupa jogurtowo-ogórkowa z czosnkiem, orzechami włoskimi i oliwą
• Znaczenie Tenor Definicja śpiewak o głosie tenorowym; nazwa odmiany nie wszystkich instrumentów o podobnej skali głosu; dawn. osnowa, treść, sedno (pisma
• Znaczenie Tent Definicja brezentu rozpinany nad pokładem statku, by osłonić go od żaru słonecznego; por. velarium. Etym. - z angielskiego: 'namiot
• Znaczenie Teo Definicja TEO- w złożeniach: bóg; teologia; teologiczny. Etym. - gr. theós 'bóg'; por. ateista; entuzjazm; panteon
• Znaczenie Teodolit Definicja mierzenia kątów w płaszczyźnie pionowej i poziomej; por. astrolabium. Etym. - fr. théodolite 'jw.'; pochodzenie niepewne
• Znaczenie Teorban Definicja szarpany instrument muz., podobny do bandury, stosowany w XVI-XVIII w. Etym. - fr. t(h)éorbe 'jw.' z wł. tiorba 'ogromna lutnia
• Znaczenie Terb Definicja terb chem. pierwIASTEK, Tabl. 1, metal ziem rzadkich (por. lantanowce). Etym. - od nazwy miasta Ytterby w Szwecji; por. erb
• Znaczenie Tergal Definicja tergal chem. włókna syntetyczne z terylenu; tkanina, dzianina z tego włókna, regularnie z przymieszką (ba)wełny. Etym. - fr. nazwa handl
• Znaczenie Terijaki Definicja terijaki jap., pieczone na rożnie kawałki marynowanego mięsa a. ryby
• Znaczenie Teriologia Definicja teriologia, mammologia, mastologia, dział zoologii zajmujący się ssakami. Etym. - gr. thērion 'dzikie zwierzę; potwór; stwór
• Znaczenie Terrine Definicja miska gliniana; zawartość kamionki; pasztet. Etym. - fr. z dawn. terrin 'ziemny' od ?Xac. terra, zobacz terrarium
• Znaczenie Thai Definicja thai (w jęz. thai), taj, mieszkaniec Tajlandii; język syjamski; ekipa jęz., do której ten jęz. należy
• Znaczenie The Merry Wives of Windosr Definicja The Merry Wives of Windosr z angielskiego:, Wesołe kumoszki z Windsoru. Etym. - komedia (około 1598 r.) Williama Szekspira
• Znaczenie the milk of human kindness Definicja the milk of human kindness z angielskiego:, mleko dobroci ludzkiej. Etym. - z Szekspira (Makbet, 1, 5); Lady Makbet, czytając list
• Znaczenie tonkij namiok na tołstoje obstojatielstwo Definicja tonkij namiok na tołstoje obstojatielstwo ros., iron. subtelna (mglista; dwuznaczna) aluzja do oczywistej (jasnej; jednoznacznej) kwestie
• Znaczenie Termedie Definicja zachody, tarapaty, korowody, kram, ambaras; awantury. Etym. - ?Xac. (in)termedium l.poj., zobacz intermedium
• Znaczenie Termedie Definicja zachody, tarapaty, korowody, kram, ambaras; awantury. Etym. - ?Xac. (in)termedium l.poj., zobacz intermedium
• Znaczenie Trade Of Terms Definicja relacja pomiędzy cenami dwu państw uczestniczących w handlu międzynarodowym. Etym. - z angielskiego: dosł. 'wzajemna pozycja w handlu; jw
• Znaczenie Terno Definicja terno wł., w loterii liczbowej - trzy numery zapewniające wygraną, jeśli wychodzą w jednym ciągnieniu
• Znaczenie Rossa Terra Definicja ziemia', gleba urodzajna, żelazista, ilasta, występująca w basenie M. Śródziemnego i w płd. Australii. terra sigillata ?Xac., dosł. 'glina
• Znaczenie Tersytes Definicja warchoł, wichrzyciel, mąciwoda, jadowity potwarca; por. smierdiakowszczina. Etym. - gr. Thersítēs, postać z Iliady (2, 212) Homera
• Znaczenie Terylen Definicja formie włókien, do wyrobu tkanin odzieżowych, bieliźnianych i techn. (w Polsce od 1963 r. pod nazwą elana). Etym. - z angielskiego: nazwa
• Znaczenie Rima Terza Definicja terza rima, terzina (dantesca) wł., tercyna (zobacz). Etym. - strofa Boskiej Komedii Dantego
• Znaczenie Tesla Definicja tesla (T) jednostka indukcji magnetycznej (=1Wb/1m2). Etym. - od nazwiska fizyka jugosł. (1856-1943): Nikola Tesla
• Znaczenie Wóz Tespisa Definicja Etym. - gr. Théspis 'Tespis, najdawniejszy tragediopisarz attycki, który miał rzekomo objeżdżać na swoim wozie miasta gr. i dawać
• Znaczenie Tessitura Definicja śpiewaka w najwyższym stopniu stosowana w danym utworze muz. (a. odznaczająca się szczególnymi zaletami). Etym. - wł. 'tkanie; tkanina
• Znaczenie Testosteron Definicja testosteron hormon męski, produkowany poprzez jądra. Etym. - n.z łaciny 'jw.'; ?Xac. testis, zobacz testament; zobacz cholesterol
• Znaczenie Tetanus Definicja tetanus med. tężec. Etym. - ?Xac. 'jw.' z gr. tétanos 'sztywny, napięty; jw.' od teínein 'napinać
• Znaczenie Darmee Tete Definicja tête d'Armée fr. wódz Armii (ostatnie słowa Napoleona I
• Znaczenie Tetryk Definicja tetryk zrzęda, gdera, burczymucha, mantyka, maruda, ględziarz, śledziennik, hipochondryk. Etym. - ?Xac. tetricus 'smutny; ponury
• Znaczenie Tonkin Definicja tonkin silny bambus stosowany do wyrobu kijków narciarskich i wędek. Etym. - od dawnej nazwy płn. części Wietnamu, aktualnie Bac Ponieważ
• Znaczenie Tezaurus Definicja tezaurus zobacz thesaurus
• Znaczenie Thalatta Thalatta Definicja radosny okrzyk dziesięciu tys. gr. żołnierzy Ksenofona, gdy w trudnym i niebezpiecznym odwrocie poprzez Azję Mniejszą ujrzeli M. Czarne, co
• Znaczenie Dollar Almighty The Definicja dosł. 'wszechmocny dolar'. Etym. - ustalenie pogardliwe, użyte poprzez pisarza amer. Washingtona Irvinga (1783-1859) w szkicu The Creole
• Znaczenie The Cat That Walked By Himself Definicja angielskiego:, Kot, który (zawsze) chadzał swoimi drogami. Etym. - opowiadanie z Takie sobie bajeczki (1902 r.) Rudyarda Kiplinga
• Znaczenie Dansant The Definicja thé dansant fr., przest. (popołudniowa) herbatka z tańcami
• Znaczenie the readiness is all Definicja the readiness is all z angielskiego:, główne - to być gotowym. Etym. - z Szekspira (Hamlet, 5, 2
• Znaczenie the right man in the right place Definicja angielskiego:, dosł. 'właściwy człowiek na właściwym miejscu'. Etym. - z przemówienia A.H. Layardsa (1817-94) w bryt. Izbie Gmin (1855 r
• Znaczenie The Stars Look Down Definicja The Stars Look Down z angielskiego:, Gwiazdy patrzą na nas. Etym. - powieść (1935, wyd. pol. 1938 r.) A.J. Cronina
• Znaczenie the tooth of time Definicja the tooth of time z angielskiego:, dosł. 'ząb czasu'. Etym. - z Szekspira (Miarka za miarkę 5, 1), 1604 r
• Znaczenie the winter of our discontent Definicja the winter of our discontent z angielskiego:, zima naszej niełaski. Etym. - z Szekspira (Ryszard III, 1, 1
• Znaczenie Theatron Definicja widownia, zbocze wzgórza w kształcie wycinka większego niż półkole, z ławami ustawionymi jedna nad drugą naprzeciw orchestry. Etym. - gr
• Znaczenie Mechanes Ek Theós Definicja theós ek mēchanēs gr., zobacz deus ex machina Etym. - wg Platona (Kratylos 425D); Sokrates o teatrze greckim
• Znaczenie Tank Think Definicja poprzez rząd a. przemysł dla intensywnych studiów teoretycznych, zwł. problemów kultury i społeczeństwa, i badań naukowo-technicznych. Etym
• Znaczenie this was a man Definicja this was a man! z angielskiego:, to był człowiek!; por. ecce homo! Etym. - z Szekspira (Juliusz Cezar, 5, 5); Antoniusz o Brutusie
• Znaczenie Thrombosis Definicja thrombosis med. zakrzep krwi w naczyniach. Etym. - n.z łaciny z gr. 'krzepnięcie' od thrómbos 'skrzep
• Znaczenie Ti Definicja TIA- w złożeniach: zawierający siarkę w miejsce węgla. TIO- w złożeniach: zawierający siarkę, zwł. dwuwartościową, w miejsce tlenu. Etym
• Znaczenie Tiamina Definicja tiamina aneuryna, wit. B1, regulująca przemianę węglowodanową; zobacz beri-beri. Etym. - zobacz ti-; witaminy; aminy
• Znaczenie Tiefdruck Definicja tiefdruck [wym. ti:fdruk] przest. wklęsłodruk, rotograwiura. Etym. - nm. 'jw.'; tief 'głęboki'; zobacz druk
• Znaczenie Tifinagh Definicja tifinagh tuareg, odmiana geometrycznego pisma libijsko-berberyjskiego pochodząca od punickiej kursywy, stosowana do dziś poprzez Tuaregów
• Znaczenie Tik Definicja mimowolnych, stereotypowych, niecelowych ruchach (kończyny, głowy, mięśni twarzy i tak dalej). Etym. - fr. tic 'jw.'; przen. 'nawyk
• Znaczenie Tilaka Definicja tilaka sanskr., czerwona plamka, jaką kobiety w Indiach malują sobie na czole, nad nosem, dla ozdoby a. jako oznakę sekty
• Znaczenie Machine Time Definicja czasu; Wehikuł czasu. Etym. - tytuł powieści fantastyczno-naukowej (1895 r., 1. wyd. pol. Podróż w okresie, 1899) pisarza z angielskiego
• Znaczenie timeo Danaos et dona ferentes Definicja timeo Danaos et dona ferentes zobacz quidquid id est
• Znaczenie Tipi Definicja stosowany dawn. zwł. poprzez Indian prerii, składający się ze szkieletu ze słupków, pokrytego zazw. skórami. Etym. - amer.z angielskiego
• Znaczenie Tiptop Definicja klasy, jakości; prima. Etym. - z angielskiego: 'szczytowy; pierwszorzędny'; tip 'koniuszek; szczyt'; zobacz top
• Znaczenie Tiubietiejka Definicja czapeczka z wyszytymi a. tkanymi wzorami, lud. nakrycie głowy wielu narodów Wschodu. Etym. - ros. 'jw.' zdrobn. od tiubietiéj 'lud
• Znaczenie Tmeza Definicja tmeza fig. ret. rozdzielenie wyrazu na dwie części, pomiędzy które wprowadza się inny słowo a. wyrazy. Etym. - gr. tmēsis 'cięcie
• Znaczenie Toaleta Definicja szufladami i przyborami do makijażu, czesania się i stroju kobiety; elegancki strój żeński; mycie, ubieranie się, strojenie się; klozet
• Znaczenie Tohuwabohu Definicja zamęt, przen. przest. zamieszanie, rozgardiasz, nieład. Etym. - hebr. 'bezkształtny i próżny'; tohu 'bezkształt; zamęt'; bohu 'próżnia
• Znaczenie Toko Definicja tokoferol związek organiczny: wit. E (rozrodcza). tokologia med. edukacja o porodach, dział położnictwa. Etym. - gr. tókos 'poród
• Znaczenie Tokonoma Definicja mieszkaniu jap., dawniej sypialnia pana domu, gdzie wiesza się kakemono i stawia ikebany, a ściany zdobi malowidłami
• Znaczenie tolle lege tolle lege Definicja tolle lege, tolle lege ?Xac., weź i czytaj, weź i czytaj. Etym. - ze św. Augustyna (Wyznania, 8, 12
• Znaczenie Tołumbas Definicja tamburo grande), stosowany w orkiestrach wojsk., a od XVIII w. także w symfonicznych i operowych. Etym. - tur. tulumbas 'jw
• Znaczenie Tomasz Definicja ostrożny, sceptyczny; niedowiarek. Etym. - wg Biblii (Ew. wg Jana, 20, 24-29); gr. Thōmás 'Tomasz' z aram. Tě'ōma dosł. 'bliźniak; jp
• Znaczenie Tombak Definicja cynkiem, zawierający ponad 80% miedzi, stosowany (zwł. dawn.) do wyrobu taniej biżuterii i pozłoty. Etym. - hol. 'jw.' z malaj. těmbaga
• Znaczenie Tombolo Definicja tombolo piaszczysta a. żwirowa mierzeja łącząca z sobą dwie wyspy a. wyspę z lądem. Etym. - wł. z ?Xac. tumulus, zob
• Znaczenie Tomizm Definicja na systmie Tomasza z Akwinu (wł. teologa i filozofa scholastycznego, 1225-74), będący oficjalną filozofią Kośc. kat. Etym. - od imienia
• Znaczenie Tonus Definicja wyrażające się niewielkim przykurczem) mięśni szkieletowych, znajdujących się pod kontrolą ośrodkowego układu nerwowego. Etym. - ?Xac
• Znaczenie Tony Definicja znakomite osiągnięcia w teatrze amer., teatralny odpowiednik filmowego Oskara. Etym. - od zdrobniałego imienia znakomitej aktorki amer
• Znaczenie Top Definicja masztu, stengi i tym podobne Etym. - z angielskiego: 'szczyt; wierzch'; zobacz topsel; mars 2; por. tip-top; topsel
• Znaczenie Topenant Definicja topenant(a), topnant żegl. lina biegnąca od rei a. bomu poprzez blok masztowy ku pokładowi statku. Etym. - hol. toppenant od top, zobacz top
• Znaczenie Toreador Definicja bykiem; por. Corrida. Etym. - hiszp. 'jw.' od toro 'byk' z ?Xac. taurus 'jp.' z gr. taúros, zobacz tauromachia
• Znaczenie Torus Definicja ratunkowego, opony samochodowej i tym podobne) powstała poprzez obrót dokoła prostej leżącej w jego płaszczyźnie i nie przecinającej go
• Znaczenie Swinja Torżestwujuszczaja Definicja triumfująca. Etym. - tytuł scenki satyrycznej ze szkiców Za rubieżóm ("Za granicą"), rozdz. 7 (1881 r.) Sałtykowa-Szczedrina
• Znaczenie Totem Definicja pierwotnych zwierzę, roślina a. element martwy, wykorzystywane jako godło rodziny a. klanu, uważane regularnie za jego przodka a. opiekuna
• Znaczenie Compris Tout Definicja ryczałtem', sposób obliczania ceny (podróży, wycieczki, pobytu w pensjonacie i tym podobne) obejmujący wszystkie dodatkowe wydatki, cena
• Znaczenie Rerum Edax Tempus Definicja tempus edax rerum ?Xac., czas, pożerca rzeczy. Etym. - z Owidiusza (Metamorfozy, 15, 234
• Znaczenie Ten Days that Shook the World Definicja angielskiego:, Dziesięć dni, które wstrząsnęły światem. Etym. - tytuł reportażu (1919, wyd. pol. 1934) amer. działacza społ., dziennikarza
• Znaczenie Tendencja Definicja inklinacja, dyspozycja psych. (do czegoś); kierunek rozwoju, trend; świadome, ale nie bezpośrednie orędownictwo, poparcie jakiegoś punktu
• Znaczenie teneo de te Africa Definicja biorę cię w posiadanie! (znak przytomności umysłu w trudnej sytuacji). Etym. - gdy Juliusz Cezar wylądował w Hadrumetum (dziś Susa, port w
• Znaczenie Tenis Definicja lekką elastyczną piłeczką poprzez dwóch graczy a. dwie pary graczy na płaskim korcie podzielonym niską siatką, liczona na punkty, gemy i
• Znaczenie Tenri Definicja sekta japońskiego sintoizmu, uznająca Tenrik-ō (jap. władca prawa natury) za gł. boga i stwórcę, głosząca wiarę w metempsychozę. Etym
• Znaczenie Tequila Definicja hodowana szeroko jako jedno z gł. źródeł meskalu; tequilla [wym. tekija] trunek meks. otrzymywany poprzez rektyfikację meskalu. Etym
• Znaczenie Tensja Definicja ziemskiej). tensorowy (tenzorowy) rachunek - gałąź matematyki zajmująca się badaniem tensorów. tensor, tenzor mat. definicja powiązane z
• Znaczenie Totumfacki Definicja totumfacki zobacz faktotum
• Znaczenie Touche Definicja dotknięcie przeciwnika bronią, zdobywające pkt.. Etym. - fr. 'dotknięcie' od toucher 'dotykać; ruszyć'; por. retusz; tusz 1
• Znaczenie Tournee Definicja twórcy a. zespołu z zoorganizowanymi występami w różnych miejscowościach (w państwie a. za granicą); por. impresario. Etym. - fr. 'objazd
• Znaczenie Tentować Definicja co). tentujący przest. kuszący, budzący chętkę. Etym. - ?Xac. tentare, temptare 'dotykać; próbować; kusić
• Znaczenie Tenuta Definicja dzierżawa. Etym. - wł. 'posiadłość, dorobek (ziemski); objętość; uniform' z ?Xac. tenēre 'trzymać'; por. abstynent; impertynencja
• Znaczenie Teocalli Definicja świątynia w Meksyku a. Ameryce Środkowej, zbudowana zazw. na szczycie wzgórza o kształcie ściętej piramidy. Etym. - nah. 'jw.'; teotl 'bóg
• Znaczenie Teodycea Definicja usprawiedliwienia Boga z zarzutu istnienia zła i niesprawiedliwości na świecie. teokracja ustrój państwowy, gdzie władzę sprawują kapłani
• Znaczenie Imię Teoforyczne Definicja teoforyczne imię zawierające nazwę bóstwa, na przykład Daniel, Izydor, Torsten, Bogumił. Etym. - zobacz -teo-; -for
• Znaczenie Teoretyk Definicja jakiejś dziedziny wiedzy). teoretyzowanie pop. dowodzenie w sposób czysto teoretyczny, abstrakcyjny, ogólny, oderwany od praktyki, konkretu
• Znaczenie Teorikon Definicja Atenach ze skarbu państwa poprzez ubogich obywateli na opłacenie wstępu do teatru, późn. i na widowiska, odpowiednio z ateńską polityką
• Znaczenie Tera Definicja TERA- (T) w złożeniach: fiz. bilion, tys. mld jednostek fundamentalnych. Etym. - gr. téras, zobacz terat(o
• Znaczenie Terakota Definicja drobnoziarnistej gliny, porowate, bez szkliwa (płytki stosowane jako wykładzina; towary art.). Etym. - wł. terra cotta 'ziemia wypalana
• Znaczenie Terasa Definicja terasa zobacz taras
• Znaczenie Terat Definicja teratologia med. dział patologii, edukacja o wadach rozwojowych (zniekształceniach organizmów). Etym. - gr. teratologia 'fantastyczne
• Znaczenie the time is out of joint Definicja the time is out of joint z angielskiego:, świat wyszedł z orbit (z formy, z kolein, ze spoin). Etym. - z Szekspira (Hamlet, 1, 5
• Znaczenie Tergiwersacja Definicja oszukaństwo, wykręt, wybieg. Etym. - ?Xac. tergiversatio 'unik, wykręt; opór' od tergiversari 'odwrócić się; wykręcać się'; tergum 'grzbiet
• Znaczenie Term Definicja TERMIA w złożeniach: określony sposób wytwarzania ciepła. termiczny cieplny. -TERMA w złożeniach: linia (na mapie), krzywa (graficzna
• Znaczenie Termin Definicja jakiejś czynności (por. prekluzyjny); słowo, nazwa o ściśle określonym znaczeniu, stosowana w nauce, technice, sztuce; dawn. czas edukacji
• Znaczenie Quem Ad Terminus Definicja działania, ruchu; terminus ante quem (z łaciny) termin, data, ustalone a. wybrane jako koniec okresu; późniejszy z dwóch granicznych
• Znaczenie Termity Definicja tropikalnych liczący około tysiąca gatunków, żyjących w tunelach, gniazdach i kopcach (termitierach) w długoletnich, milionowych
• Znaczenie the happy know no hours Definicja dosł. 'szczęśliwi nie znają godz.'. Etym. - z Matthew Priora (Alma 3, 257), 1718 r.; u Friedericha Schillera (Die Pic colomini 3, 3
• Znaczenie Termo Definicja termoplastyczne tworzywa, plastometry, tworzywa sztuczne zbudowane z makrocząsteczek, mające trwałą umiejętność przechodzenia w stan
• Znaczenie Terpsychora Definicja Terpsychora mit. gr. muza tańca (właśc. radości z tańca), przedstawiana z lirą i plektronem. Etym. - gr. Terpsichórē 'jw
• Znaczenie Repromissionis Terra Definicja obiecana; przen. miejsce w najwyższym stopniu pożądane, wydające się rajem; państwo szczęśliwości; por. in terram fluentem... Etym. - z
• Znaczenie Fait A Tout Definicja tout à fait fr., całkiem, w zupełności
• Znaczenie Hommes Des Terre Definicja planeta) ludzi'. Etym. - tytuł książki złożonej z kilku dość luźno powiązanych opowiadań (1939) pisarza fr. Antoine de Saint-Exupéry (1900
• Znaczenie Terror Definicja zastraszenie, gwałt, ucisk, represje, prawo pięści, miecza. terroryzm organizowanie zamachów (z bronią w ręku a. bombowych) na członków
• Znaczenie Terytorium Definicja granicach; region geograficzny podlegający władzy jakiegoś państwa, państwo zależny (na przykład posiadłość kolonialna) posiadający pewną
• Znaczenie Obraz Testowy Definicja testowy obraz obraz kontrolny w reżyserce studia telewizyjnego; zobacz test
• Znaczenie Tete A Tete Definicja sam, w cztery oczy, we dwójkę; nareszcie XVIII w. we Francji - dwuosobowa kanapka; zastawa śniadaniowa na dwie osoby, ustawiona na tacy
• Znaczenie Crowd Lonely The Definicja Samotny tłum. Etym. - robota (1950 r.) socjologa amer. Davida Riesmana (napisana wspólnie z Reuelem Denneyem i Nathanem Glazerem); tytuł
• Znaczenie the only thing we have to fear is fear itself Definicja itself z angielskiego:, jedyną rzeczą, której powinniśmy się bać, jest sam strach. Etym. - z 1. przemówienia inauguracyjnego (4 III 1933 r
• Znaczenie Tetr Definicja mający cztery (części); zawierający 4 atomy, składniki, ekipy (określonego rodzaju). tetrachord muz. następstwo czterech następnych
• Znaczenie Teurgia Definicja skłaniania bóstwa albo dobroczynnej potęgi nadnaturalnej do wykonania (a. wstrzymania się od) jakichś działań. Etym. - późn.z łaciny
• Znaczenie Teutoński Definicja krzyżacki. Etym. - ?Xac. teutonicus od Teutoni, Teutones 'Teutoni, staroż. plemię, prawdop. germ. a. celt., które około r. 102 przed naszą
• Znaczenie Teza Definicja którego ma się dowieść; rozprawa naukowa napisana w celu uzyskania stopnia naukowego na wyższej uczelni; zobacz triada. Etym. - gr. thésis
• Znaczenie tout comprendre cest tout pardonner Definicja tout comprendre c'est tout pardonner fr., dosł. 'wszystko zrozumieć, to wszystko przebaczyć'. Etym. - przypisywane pani de Staël
• Znaczenie that is one small step for a man one giant step for mankind Definicja giant step for mankind z angielskiego:, to ledwo jeden kroczek dla (przybyłego tu) człowieka, dla ludzkości zaś - krok olbrzymi; por
• Znaczenie that is the humour of it Definicja i) tj. sedno moralny tej kwestie. Etym. - z Szekspira (Henryk V, 2, 1; Wesołe kumoszki z Windsoru, 2, 1); także ther's is the humour
• Znaczenie that is the question Definicja that is the question zobacz to be, or not to be
• Znaczenie the first casualty when war comes is truth Definicja truth z angielskiego:, dosł. 'pierwszą ofiarą wojny jest prawda'. Etym. - amer. senator Hiram Johnson w 1917
• Znaczenie The Gentle Art of Making Enemies Definicja angielskiego:, dosł. 'Szlachetna sztuka robienia (sobie) wrogów'. Etym. - tytuł zbioru listów (1890 r.) malarza, litografa i akwarelisty
• Znaczenie the greatest happiness for the greatest numbers Definicja numbers z angielskiego:, (idealne jest takie działanie, jakie daje) największą liczba przyjemności największej liczbie (ludzi). Etym. - z
• Znaczenie Door Open The Definicja polityka) otwartych drzwi. Etym. - sekretarz stanu USA, John Hay, 2 I 1900 r. zapowiedział politykę "otwartych drzwi" w Chinach
• Znaczenie the pale cast of thought Definicja dosł. 'blady cień rozwagi' (mącący przyrodzoną nam barwę postanowień). Etym. - z Szekspira (Hamlet, 3, 1
• Znaczenie the poets eye in a fine frenzy rolling Definicja rolling z angielskiego:, dosł. 'oko poety, w pięknym krążące obłędzie'. Etym. - z Szekspira (Sen nocy letniej, 5, 1
• Znaczenie the rest is silence Definicja the rest is silence z angielskiego:, dosł. 'reszta jest milczeniem'. Etym. - z Szekspira (Hamlet, 5, 2); ostatnie słowa umierającego Hamleta
• Znaczenie Cultures Two The Definicja dosł. 'dwie kultury'; edukacji humanistyczne i socjalne i sztuka z jednej strony, a edukacji ścisłe i metoda z drugiej, widziane jako dwie
• Znaczenie Ten Upper The Definicja górne dziesięć tys., "śmietanka towarzyska"; por. die obern Zehntausend. Etym. - poeta amer. Nathaniel Parker Willis (1806-67
• Znaczenie there are more things in heaven and earth Horatio than are dreamt of in your philosophy Definicja earth, Horatio, than are dreamt of in your philosophy z angielskiego:, dosł. 'więcej jest rzeczy (dziwnych) na niebie i ziemi, Horacy, niż
• Znaczenie Theremin Definicja muz. instrument elektrofoniczny, wynaleziony około 1920 r. w Rosji radzieckiej poprzez Leona Teremina, składający się ze skrzynki z lampami
• Znaczenie Thesaurus Definicja podręcznik zawierająca (kompletny) zestaw wyrazów a. informacje z określonej dziedziny; słownik, encyklopedia i tym podobne Etym. - ?Xac
• Znaczenie though this be madness yet theres method int Definicja method in't z angielskiego:, dosł. 'jednakże to szaleństwo, jest w nim jednak sposób'; w tym szaleństwie jest sposób. Etym. - z Szekspira
• Znaczenie Thriller Definicja teatr. a. video, mające budzić zainteresowanie sensacyjną i pełną napięcia akcją, mrożącymi krew w żyłach przygodami, scenami pełnymi
• Znaczenie Igni Et Tibi Definicja tibi et igni ?Xac., (tylko) dla ciebie i dla ognia; przeczytaj i zaraz spal
• Znaczenie Tickertape Definicja papierowa, na której telegraf taśmowy a. dalekopis agencji informacyjnej drukuje bieżące wiadomości. ticker-tape parade [wym. perejd
• Znaczenie Siebia Dla Tieatr Definicja siebie; dziś w znaczeniu: teatr bez widzów a. nie liczący się z widzami. Etym. - tytuł książki (1915-17) dramaturga i teatrologa ros
• Znaczenie Tiebreak Definicja tenisie - skrócone rozgrywanie seta wprowadzane zazwyczaj przy stanie gry 6:6, a w turniejach wimbledońskich 8:8. Etym. - z angielskiego
• Znaczenie Tiffin Definicja tiffin z angielskiego:, w Indiach - lekki posiłek południowy, drugie śniadanie, lunch(eon
• Znaczenie tiggers dont like honey Definicja tygrysy nie lubią miodu. Etym. - z książki dla dzieci The House at Pooh Corner (Chatka Puchatka, tł. Ireny Tuwim) pisarza z angielskiego
• Znaczenie Timbre Definicja charakterystyczne brzmienie) głosu ludzkiego a. instrumentu. Etym. - fr. 'dzwonek'; jw.' od gr. týmpanon, zobacz tympanon
• Znaczenie time for a little something Definicja angielskiego:, (już) chwilę na jakieś małe Conieco (tł. Ireny Tuwim). Etym. - z książki dla dzieci Winnie-the-Pooh ("Kubuś Puchatek
• Znaczenie Money Is Time Definicja time is money z angielskiego: [wym. tajmiz many] czas to pieniądz
• Znaczenie time is on our side Definicja czas jest po naszej stronie; czas pracuje dla nas. Etym. - z przemówienia z angielskiego: męża stanu, Williama E. Gladstone'a (1809-98) w
• Znaczenie Timing Definicja z uwagi na konsekwencje) momentu na rozpoczęcie jakiegoś działania, przedsięwzięcia. Etym. - z angielskiego: 'jw.; sztuka regulowania
• Znaczenie Tinta Definicja jasną farbą, na którym w dalszym ciągu drukuje się farbą ciemniejszą tekst, rysunek a. inicjały. Etym. - wł. 'farba; barwa, odcień' od późn
• Znaczenie Taco Tio Definicja Wuj Taco, typ amer. Meksykanina pozbawionego energii i ambicji, dąsającego się na kulturę "anglosasów", lecz nie wychodzącego z
• Znaczenie tirez le rideau la farce est jouee Definicja zapuśćcie kurtynę, komedia skończona (por. finita la commedia; je m'en vais chercher...). Etym. - (rzekomo) ostatnie słowa Rabelais'go
• Znaczenie Beaw Tisza Definicja miesiąc ab - lipiec-sierpień), w judaizmie tradycyjny dzień żałoby po zburzeniu 1. i 2. świątyni jerozolimskiej; wg Talmudu także inne
• Znaczenie Titonos Definicja sędziwym, podeszłym wiekiem; por. Struldbrugs. Etym. - w mit. gr. Tithōnós, syn Laomedona, mąż Eos, która wybłagała dla niego u bogów
• Znaczenie Trauler Definicja trauler, statek rybacki do połowu ryb włokiem, trałem. Etym. - z angielskiego: 'jw.' od trawl 'łowić trałem, niewodem'; por. lugrotrawler
• Znaczenie Tiul Definicja usztywniona sześciokątnymi "oczkami" (prześwitami), bawełniana, jedwabna, płócienna a. nylonowa, gł. na woalki, welony, koronki
• Znaczenie to be or not to be that is the question Definicja to be, or not to be, that is the question z angielskiego:, dosł. 'być lub nie być, oto jest pytanie'. Etym. - z Szekspira (Hamlet, 3, 1
• Znaczenie To the happy few Definicja Nielicznym szczęśliwcom. Etym. - końcowa dedykacja powieści Czerwone i czarne (1830 r.) i Pustelnia parmeńska (1839 r.) pisarza fr
• Znaczenie Toast Definicja niekiedy poprzedzone krótkim przemówieniem), zakończone ogólnym spełnieniem kielichów; [wym. toust] tost, grzanka. Etym. - z angielskiego
• Znaczenie Toboggan Definicja saneczki z cienkich desek zagiętych z jednego końca (zazw. z niskimi poręczami z boków), stosowane do zjazdów, podróży a. transportu na
• Znaczenie Toccata Definicja kompozycja na instrument klawiszowy, charakteryzująca się stosowaniem na przemian partii akordowych i szybkich pasaży; utwór na instrument
• Znaczenie Toddao Definicja panoramicznego wprowadzony w 1956 r., dający sukces Cineramy przy zastosowaniu jednej kamery i taśmy filmowej szerokości 70 mm. Etym. - od
• Znaczenie Tonga Definicja tonga w Indiach - lekki dwukołowy jednokonny pojazd na 2 a. 4 osoby. Etym. - z angielskiego: 'jw.' z hindi tāngā 'jw
• Znaczenie Toga Definicja nakładana na ubranie poprzez profesorów wyższych uczelni przy uroczystych okazjach a. poprzez sędziów, prokuratorów i adwokatów - na
• Znaczenie Tokaj Definicja charakterystycznym posmaku skórki chlebowej, o barwie ciemno- albo jasnozłocistej, wytwarzane, częściowo z podsuszonych winogron, obok
• Znaczenie Żurnał Tołstyj Definicja pop. w Rosji przedrewolucyjnej i w byłym ZSRR typ czasopisma lit.-art. i społ.-polit. (zazw. miesięcznika) o dużej objętości, w formie
• Znaczenie Tom Definicja instrument do cięcia. tomograf aparat rentgenowski do tomografii, zdjęć warstwowych. -TOMIA w złożeniach: (prze)cięcie. Etym. - gr. tomós
• Znaczenie Tomahawk Definicja k] siekierka (kamienna, późn. metalowa), stosowana dawn. poprzez Indian płn.amer. w walce wręcz a. do miotania; zobacz cruise missile. Etym
• Znaczenie Tombola Definicja tombola przest. zabawa połączona z loterią fantową. Etym. - wł. 'loteryjka; loteria fantowa' od tombolare 'przewracać się' z tombare 'padać
• Znaczenie Tomtom Definicja bez strun, z obręczą obciągniętą obustronnie skórą cielęcą, w którą uderza się pałeczkami; tom-tomy o jednej membranie noszą nazwę
• Znaczenie Tona Definicja 1000 kG); t. z angielskiego: - 1016,05 kg; t. rejestrowa - jednostka pojemności statków (brutto - całkowitej, netto - pojemności ładowni
• Znaczenie Tonacja Definicja napisanego w systemie tonalnym, określająca rodzaj tonalności utworu (dur, moll i tym podobne) i lokalizację toniki w materiale dźwiękowym
• Znaczenie Tondo Definicja płaskorzeźba, rzeźbiony medalion. Etym. - wł. 'krąg; talerz' od (ro)tondo 'okrągły' z ?Xac. rotundus, zobacz rotunda
• Znaczenie Tonia Definicja napięcia (ciśnienia). tonizujący, med. wzmacniający (o lekach). tonika muz. fundamentalny dźwięk tonacji, dźwięk centralny gamy
• Znaczenie Tonometr Definicja do układania dokładnej wysokości tonu a. częstotliwości wibracji tonów; med. przyrząd do mierzenia napięcia (na przykład gałki ocznej) a
• Znaczenie Tonsura Definicja księży); wygolony spory krąg obejmujący niemal całą głowę (jak u nie wszystkich zakonników, na przykład dominikanów, karmelitów); akt
• Znaczenie Tontine Definicja ubezpieczenia na życie wprowadzona po raz pierwszy w 1653 r. w Paryżu, przynosząca rentę z funduszu zebranego poprzez subskrybentów, nie
• Znaczenie Management Top Definicja kierownictwo przedsiębiorstwa gospodarczego, korporacji (prezes, dyrektor naczelny, adm., techn. i tak dalej
• Znaczenie Topika Definicja topika teoria toposów (topów). Etym. - termin wprowadzony do edukacji o lit. poprzez historyka nm. Ernsta Roberta Curtiusa (1884-1956
• Znaczenie Topless Definicja ograniczony tylko do szortów a. majteczek kąpielowych; por. bikini. Etym. - z angielskiego: 'bez "góry" (jest to biustonosza
• Znaczenie Topsel Definicja wierzchołkiem w dół) pomiędzy gaflem i stengą. Etym. - hol. topzeil 'topsel'; top 'głowa masztu; szczyt; szpic' (por. top); zeil, zobacz
• Znaczenie Tora Definicja Starego Testamentu; Pentateuch. Etym. - hebr. tōrā 'edukacja; prawo; mechanizm wg prawa (mojżeszowego)'; por. dintojra
• Znaczenie Torako Definicja piersiowa. torakoplastyka operacja wycięcia szeregu żeber (zwł. dawn.) użytkowana w nie wszystkich chorobach (o)płuc(nej). torakochirurgia
• Znaczenie Torana Definicja torana sanskr., zobacz paj-lu
• Znaczenie Triathlon Definicja wyścig pływacki, kolarski i bieg długodystansowy; (zimowy) bieg narciarski, jazda na rowerze i na łyżwach. Etym. - zobacz tri-; biathlon
• Znaczenie Tornado Definicja towarzysząca burzy, zwł. w dolinie śr. Missisipi; por. tajfun. Etym. - z angielskiego: 'jw.' z hiszp. tronada 'burza' od tronar 'grzmieć' z
• Znaczenie Torpeda Definicja wyrzucany z wyrzutni okrętowych i z samolotów; pop. pociąg ekspresowy (zwł. jedno- a. dwuwagonowy) o napędzie ropnym albo elektr
• Znaczenie Trywialny Definicja gminny, niewybredny, wulgarny, ordynarny; zobacz artes liberales. Etym. - ?Xac. trivialis 'znajdujący się na rozstaju trzech dróg; uliczny
• Znaczenie Tortilla Definicja placek kukurydziany podawany na gorąco, z sosem, pokryty a. nadziewany mielonym mięsem, serem i tak dalej, dostępny w Ameryce Łacińskiej
• Znaczenie Styl Toskański Definicja porządku doryckiego, najprostszy z pięciu porządków archit. klasycznej: kolumny z bazą o gładkim, zwężającym się ku górze trzonie, szeroko
• Znaczenie Totalizator Definicja forma zakładów o rezultaty biegów na wyścigach konnych a. o wyniki zawodów sport. (zazw. w piłce nożnej). totalny całkowity, zupełny
• Znaczenie Verbis Totidem Definicja właśnie) wyrazach. toto caelo ?Xac., o całe niebo (inny), diametralnie (różnić się i tym podobne). toties quoties ?Xac., tylekroć ilekroć
• Znaczenie touche pas a mon pote Definicja tykaj mego kumpla!', antyrasistowski slogan "kolorowych" imigrantów muzułm. we Francji, umieszczany na plakietkach z wizerunkiem
• Znaczenie Force De Tour Definicja tour de force fr., wyczyn, gest będący dowodem siły a. zręczności
• Znaczenie France De Tour Definicja Tour de France fr., [wym. tu:r defrãs] doroczny wyścig kolarski dokoła Francji. Etym. - fr. tour, zobacz tura; France 'Francja
• Znaczenie Dhorizon Tour Definicja tour d'horizon fr., (ogólny) przegląd (spraw); (orientacyjne, wstępne) omówienie sytuacji, tematów pertraktacji
• Znaczenie Tournedos Definicja filety z polędwicy wołowej, smażone z grzybami i szparagami a. z sosem pomidorowym i dragankiem, luz z sosem bearneńskim (fr. sauce
• Znaczenie Azimuts Tous Definicja 1967) we wszystkich kierunkach; we wszystkich kategoriach, dziedzinach; wszelkiego rodzaju, gatunku; (osoby) jakiegokolwiek pochodzenia
• Znaczenie tous les jours a tous les points de vue je vais de mieux en mieux Definicja vue, je vais de mieux en mieux fr., co dzień czuję się lepiej i lepiej pod każdym względem. Etym. - formuła autosugestii leczniczej
• Znaczenie tout est perdu fors lhonneur Definicja dosł. 'wszystko stracone, oprócz honoru!' Etym. - lakoniczne sprawozdanie z sytuacji, które Franciszek I przesłać miał matce po przegranej
• Znaczenie tout est pour le mieux dans le meilleur des mondes possibles Definicja des mondes possibles fr., dosł. 'wszystko jest idealne na tym najwspanialszym z możebnych światów'. Etym. - połączenie dwóch cytatów z
• Znaczenie Tout va bien Madame la Marquise Definicja Wszystko w porządku, pani margrabino. Etym. - start pop. piosenki (około 1936 r.) André Horneza i Paula Misraki, z muzyką Ray Ventury; w
• Znaczenie Toutparis Definicja mający w mieście znaczenie, odgrywający jakąś rolę. Etym. - z Moliera (Improwizacja w Wersalu, 3; 1663 r
• Znaczenie Trachoma Definicja trachoma med. jaglica, egipskie zapalenie oczu. Etym. - gr. tráchōma 'szorstkość' z trachýs, zobacz trache(o
• Znaczenie Mark Trade Definicja handlowy, marka fabryczna. Etym. - z angielskiego: 'jw.'; trade, zobacz trade-unions; mark 'symbol, kreska; handl. marka; stopień (ucznia
• Znaczenie Tradeunions Definicja angielskie robotnicze związki zawodowe. trade-unionizm [wym. trejd-unionizm] kierunek w robotniczym ruchu związkowym, ograniczający
• Znaczenie Traditore Traduttore Definicja tłumacz to zdrajca'; każdy przekład jest w pewnym stopniu niewierny oryginałowi, wypacza myśl autora a. formę dzieła
• Znaczenie Tradycja Definicja pokolenie obyczajów, przekonań, zasad, wierzeń, sposobów myślenia, odczuwania a. postępowania, wydarzeń z przeszłości traktowanych jako
• Znaczenie Patrie Famille Travail Definicja robota, rodzina, ojczyzna'. Etym. - dewiza kolaboracyjnych rządów Pétaina po upadku Francji w r. 1940; po wyzwoleniu w r. 1944 przywrócono
• Znaczenie Trafaret Definicja rysunku a. napisu na plakatach, opakowaniach i tym podobne; przen. modła, wzór ustalony. Etym. - ros. trafarièt 'jw.' z wł. traforetto
• Znaczenie Tragakant Definicja tragakantowa, żywica naturalna wyciekająca z łodyg nie wszystkich rodzajów traganków (roślin z rodz. motylkowatych), użytkowana jako
• Znaczenie Trajsel Definicja trójkątny żagiel z grubego płótna podnoszony zamiast grota w okresie sztormu. Etym. - z angielskiego: trysail; 'jw.' try 'próba
• Znaczenie Tralka Definicja kolumienka złożona z głowicy, bazy i jednego a. dwóch gruszkowatych przedmiotów (lalek), podtrzymująca w układzie szeregowym parapet
• Znaczenie Tramblanka Definicja polki, polka-mazurka. Etym. - fr. tremblant p.pr. od trembler 'drżeć, trząść się' z późn.z łaciny tremulus 'drżący' od ?Xac. tremere
• Znaczenie Tramp Definicja powsinoga; towarowy (frachtowy) statek morski kursujący nieregularnie, bez stałej marszruty. tramping żegluga nieregularna. trampki
• Znaczenie Trankwilizatory Definicja quot;ogromne", użytkowane w leczeniu psychoz i nerwic (por. neuroplegiczne, psycholeptyczne środki), i "małe" o działaniu
• Znaczenie Trans Definicja poza-, za-; znajdujący się za ustalonym pierwiastkiem chem. w układzie okresowym; poprzeczny; chem. transfer, zamiana; por. ultra-. Etym
• Znaczenie Trans Definicja hipnotycznego, zwł. histeryków a. mediów spirytystycznych; stan niepełnej świadomości w ekstazie, zachwyceniu, oszołomieniu, odurzeniu
• Znaczenie Medytacja Transcendentalna Definicja medytacji, który jakoby pomaga wyrwać się z kręgu myśli, by doprowadzić się do szczęśliwego stanu czystej świadomości w drodze całkowitego
• Znaczenie Transpiracja Definicja poprzez skórę a. błonę; pocenie się; wyparowywanie wody u roślin transpirować wydzielać parę; pocić się; przest. (o zatajanej sprawie
• Znaczenie Transcendentalny Definicja apriorycznych form poznania, nie zaś jego przedmiotu i treści (Kant). transcendentny istniejący na zewnątrz czegoś (por. immanentny); filoz
• Znaczenie Transformacja Definicja przekształcenie, transfiguracja; mat. zmiana formy przy zachowaniu nie zmienionej treści; odwzorowanie; przetwarzanie energii elektr. z
• Znaczenie Transhumancja Definicja polegająca na przepędzaniu trzód (zwł. owiec) określonymi szlakami z pastwisk górskich na nizinne i z powrotem, pod nadzorem pasterzy (co
• Znaczenie Transkrypcja Definicja na inny instrument, głos a. zespół niż pierwotnie był poświęcony (por. aranżowanie); (t. fonetyczna) stosowany w nauce jęz. obcych i w
• Znaczenie Trident Definicja podwodny USA o napędzie jądrowym, mogący pomieścić i odpalić do 24 pocisków balistycznych; pocisk balistyczny zbudowany dla okrętów Trident
• Znaczenie Translacja Definicja automatyczne przesyłanie, wzmacnianie a. powtarzanie sygnałów, zwł. użytkowane pomiędzy centralami o różnych systemach; przest. wyjaśnienie
• Znaczenie Dusz Transmigracja Definicja przejście indywidualnej duszy po Zgonu w nowe ciało a. nową formę życia, zazw. ludzką a. zwierzęcą; metempsychoza; reinkarnacja; por
• Znaczenie Transmisja Definicja sił, sygnałów, programów RTV i tak dalej; urządzenie do przekazywnia maszynom napędu silnika. transmitować przekazywać; RTV nadawać
• Znaczenie Trattoria Definicja restauracja. Etym. - wł. od trattore 'szynkarz, restaurator' z fr. traiteur 'kucharz' od traiter 'traktować, ugaszczać, częstować', z ?Xac
• Znaczenie Transplantacja Definicja przemieszczenie jakiegoś narządu a. jego części (tkanki) w obrębie ciała jednego osobnika (autotransplantacja) albo z osobnika na osobnika
• Znaczenie Transponowanie Definicja transponowanie zobacz transpozycja (muz
• Znaczenie Transpozycja Definicja do innej tonacji (na inną wysokość dźwięków); mat. przestawienie miejscami dwóch przedmiotów danego ciągu; por. permutacja. transponować
• Znaczenie Transsubstancjacja Definicja przemiana (eucharystycznej substancji chleba i wina) w ciało i krew Chrystusa (wg doktryny Kośc. rz.kat.). Etym. - śrdw.z łaciny
• Znaczenie Transuranowce Definicja po)zauranowe, o liczbach porządkowych większych od 92, wytworzone sztucznie: neptun, pluton, ameryk, kiur, berkel, kaliforn, einstein
• Znaczenie Transwersalny Definicja coś w poprzek, na ukos, przebiegający poprzecznie. Etym. - śrdw.z łaciny transversalis 'jw.' z ?Xac. transversus od p.p. od transvertere
• Znaczenie Transwestyta Definicja noszenia ubiorów, przejmowania metody bycia (a. regularnie i roli seksualnej) płci odmiennej. Etym. - nm. Transvestit 'jw.'; zobacz trans
• Znaczenie Trick Definicja sprytny manewr, kruczek. trickowe [wym. trikowe] zdjęcia - video. wykonane dzięki pomysłowych zabiegów techn., zmniejszających wydatki
• Znaczenie Transza Definicja całości, zwł. partia towaru a. części emisji papierów wartościowych albo pożyczki państwowej. transzeja wojsk. rów ?Xączący różne
• Znaczenie Tranzytywny Definicja tranzytywny) czasownik przechodni, rządzący dopełnieniem bez pośrednictwa przyimka, mogący występować także w stronie biernej. Etym. - późn
• Znaczenie Trap Definicja przenośny pomost, chodnik, ?Xączący przycumowany statek z nabrzeżem; sport. drabinka sznurowa do ćwiczeń gimnastycznych. Etym. - 1. fr
• Znaczenie Trapista Definicja 1664 w La Trappe jako odłam cystersów o ściślejszej regule, surowym trybie życia i z obowiązkiem pracy fiz., od 1892 r. istniejącego
• Znaczenie Traser Definicja traser zobacz trasowanie
• Znaczenie Timens Tuta Definicja tuta timens ?Xac., bojąc się (nawet) rzeczy (całkiem) bezpiecznych. Etym. - z Wergiliusza (Eneida, 4, 298
• Znaczenie Desert Du Traversee Definicja moment, gdzie polityk a. partia polit. trzyma się z dala (a. jest odsunięta) od władzy a. od życia publicznego (jak J. Piłsudski w
• Znaczenie Trawers Definicja poprzeczny; odcinek trasy wysokogórskiej biegnący w poprzek a. w skos ściany, zbocza; przejście w poprzek a. w skos po stoku góry
• Znaczenie Trecento Definicja wieku odnosząc się do dziejów kultury wł.; por. cinquecento. Etym. - wł. '300', skr. od '1300', jest to liczby, po której zaczyna się
• Znaczenie Trejlerowiec Definicja towarów w kontenerach i ich załadunku i wyładunku poziomego. Etym. - z angielskiego: trailer 'przyczepa; domek na kółkach' od trail 'wlec
• Znaczenie Trel Definicja trel zobacz tryl
• Znaczenie Treliaż Definicja kratownica obrośnięta pnączami, tworząca ściany wnętrz i ciągów ogrodów barokowych i rokokowych (dziś najczęściej na ścianach budynków
• Znaczenie Tremendismo Definicja intensywna, okrutna, specyficznie hiszpańska odmiana naturalizmu, wywodząca się z okropności wojny domowej 1936-39, zwycięstwa prawicy i
• Znaczenie Tremo Definicja ozdobnej ramie, dające odbicie całej postaci. Etym. - fr. trumeau 'przestrzeń pomiędzy parą okien, lustro zajmujące tę przestrzeń
• Znaczenie Tren Definicja osobę zmarłą; muz. pieśń żałobna; por. elegia. 2. ogon długiej sukni damskiej, jej część wlokąca się po ziemi. 3. przest., wojsk. tabory
• Znaczenie Trening Definicja uzyskania maksymalnej sprawności w uprawianej dyscyplinie sportu, zaprawa sportowa. Etym. - z angielskiego: training 'ćwiczenie (ciała a
• Znaczenie Trenteetquarante Definicja quot;, hazardowa gra w karty (rouge et noir). trente-et-un fr., "31", hazardowa gra w karty; por. vingt-et-un
• Znaczenie Kąta Trysekcja Definicja trysekcja kąta - trójdzielność, podział dowolnego kąta na 3 równe części (niewykonalny dzięki cyrkla i liniału). Etym. - zobacz tri-; sekcja
• Znaczenie Treponematozy Definicja dolegliwości zakaźne (jak pinta, frambezja, bejel, kiła) rozpowszechnione gł. w państwach (pod)zwrotnikowych, wywoływane poprzez krętki
• Znaczenie Collegium Faciunt Tres Definicja trzej stanowią kolegium', w prawie rz. - potrzeba co najmniej trzech osób do utworzenia stowarzyszenia zdolnego do działań prawnych; gdy
• Znaczenie Dei Treuga Definicja pokój Boży"; ustanowiony około 1040 r. poprzez Kościół rz.kat. zakaz starć zbrojnych od środy wieczór do poniedziałku rano, potem
• Znaczenie Tri Definicja 3 części, trójdzielny; 3 razy; w trojaki sposób; odbywający się raz na 3 okresy (na przykład lata); zawierający 3 składniki, atomy, ekipy
• Znaczenie Triangel Definicja instrument muz., o nieokreślonej wysokości dźwięku, składający się z pręta metalowego zgiętego w kształcie trójkąta, w który uderza się
• Znaczenie Triangulacja Definicja obszarów, użytkowana w geodezji, polegająca na dzieleniu obszaru mierzonego na przylegające do siebie trójkąty. Etym. - ?Xac. triangulum
• Znaczenie Trier Definicja sortowania nasion (gł. zbóż) wg różnicy kształtu (na celne, dorodne, do siewu i na poślad) i do oddzielania zanieczyszczeń. Etym. - fr
• Znaczenie Triforium Definicja gotyckiej - rząd ślepych a. otwartych arkad; zespół dwóch a. trzech arkad, wypełniających otwory empor. Etym. - śrdw.z łaciny 'jw.'; zobacz
• Znaczenie Triklinium Definicja Greków - dwuosobowe, u Rzymian - trzyosobowe) otaczajace stół z trzech stron (z czwartej podawano jadło i napoje), na których spoczywali
• Znaczenie Trio Definicja instrumentalistów (por. tercet); klasyczna forma instrumentalna (zazw. 4-częściowa), zbudowana wg zasad cyklu sonatowego, realizowana
• Znaczenie Izolda I Tristan Definicja przydzielonych dla siebie, dozgonnie i tragicznie, wbrew woli w sobie zakochanych. Etym. - z cyklu opowieści śrdw. ze źródeł celt.: poemat
• Znaczenie Tristia Definicja elegijnych wyrażający nostalgię, tęsknotę za ojczyzną, i przynoszący pełne smutku i przygnębienia opisy miejsc, gdzie się pisarz znalazł
• Znaczenie Triumf Definicja stanowcze (ostateczne) zwycięstwo, zwł. wywołujące satysfakcję, radość a. poklask; uniesienie, radość ze zwycięstwa. triumfalizm polit
• Znaczenie Triumwirat Definicja osób sprawujących władzę, zwł. triumwirów w staroż. Rzymie: w 60 r. przed naszą erą (Cezar, Pompejusz, Krassus) i w 43 r. przed naszą erą
• Znaczenie Tubing Definicja stalowy a. żelbetowy, będący elementem obudowy tunelu a. szybu; obudowa z takich pierścieni. Etym. - z angielskiego: tubbing 'oszalowanie
• Znaczenie Tukan Definicja dzięciołowatych, o potężnym dziobie, jaskrawym ubarwieniu, rozpowszechniony w Ameryce zwrotnikowej. Etym. - fr. toucan 'jw.' z port. tucano
• Znaczenie Trofeum Definicja się do przechowania na pamiątkę (jak rogi, kły i tak dalej); l. mn. (trofea) zdobycz wojenna nadająca się do przechowania jako pamiątka
• Znaczenie Trojka Definicja trzech koni w jednym rzędzie, ciągnących jeden wehikuł (powóz, sanie i tym podobne). Etym. - ros. 'trójka; porada trzyosobowa; jw.' od
• Znaczenie Troll Definicja folklorze i mit. germ. i skand.) zamieszkująca jaskinie a. wzgórza, mająca postać karła a. olbrzyma. Etym. - st.skand. 'olbrzym; niedobry
• Znaczenie Loeil Trompe Definicja optyczne (w malarstwie); obraz (zazw. martwa natura) mylący oko, wizerunek elementów, czyniący wrażenie elementów rzeczywistych; malowidło
• Znaczenie Trop Definicja obracanie (się); zmiana; skłonność do; tendencja do zwracania się ku; tropizm. tropikalny gorący, upalny, zwrotnikowy, położony pomiędzy
• Znaczenie Trubadurzy Definicja kompozytorzy i śpiewacy, regularnie ze stanu rycerskiego, działający od XI do końca XIII w., gł. w Prowansji (płd. Francja) i płn. Włoszech
• Znaczenie Trust Definicja forma monopolu kapitalistycznego, gdzie uczestniczące przedsiębiorstwa stają się udziałowcami w proporcji do swych wkładów, powierzając
• Znaczenie Tryb Definicja postępowania); gram. zróżnicowanie szeregów form czasownikowych w zależności od charakteru wypowiedzi (orzekającej, rozkazującej a
• Znaczenie Trybada Definicja homoseksualne relacje pomiędzy kobietami, naśladujące relacje heteroseksualne. Etym. - fr. tribade 'jw.' z ?Xac. tribas dpn. tribadis 'jw
• Znaczenie Ludowy Trybun Definicja rzecznik ludu, mówca poruszający masy lud. trybuna wzniesienie dla mówcy, mównica; (w nazwie pisma, dziennika) rzecznik, orędownik
• Znaczenie Tryl Definicja tryl ozdobnik muz. opierający na szybkiej wielokrotnej zamianie nuty głównej z jej sekundą górną. Etym. - wł. trillo 'jw
• Znaczenie Trylobity Definicja morskich, występujących w starszym paleozoiku. Etym. - gr. trílobos 'trójpłatowy'; zobacz tri-; lobós, zobacz lobotomia
• Znaczenie Tryptyk Definicja malowidło, złożone z 3 części dających się składać (por. poliptyk); (składające się z 3 części) zaświadczenie przekroczenia granicy dla
• Znaczenie Tshirt Definicja koszula w kształcie litery T', pierw. podkoszulek, potem koszula z bawełnianego dżerseju bez kołnierzyka, z krótkimi rękawami
• Znaczenie Tsunami Definicja poprzez sejsmiczne wstrząsy dna a. wybuch wulkanu. Etym. - jap. 'jw.'; tsu 'port'; nami 'fala; morze
• Znaczenie Tsutsumu Definicja zawiniątko, paczka'; japoński kunszt pakowania artykułów handlu w papier bambusowy i tak dalej tak, by opakowanie harmonizowało z
• Znaczenie tu duca tu signore e tu maestro Definicja tyś moim przewodnikiem, panem i mistrzem. Etym. - z Dantego (Boska Komedia, Piekło 2, 140); Dante do Wergiliusza
• Znaczenie tu las voulu George Dandin Definicja tego chciałeś, Grzegorzu Dyndało (tł. Boya-Żeleńskiego); dobrze ci tak! Etym. - wg Moliera (Grzegorz Dyndała, a więc mąż pognębiony, 1, 9
• Znaczenie Brute Quoque Tu Definicja tu quoque Brute?! ?Xac., (i) ty również, Brutusie?! Etym. - zobacz et tu, Brute fili (inna wersja
• Znaczenie tu si hic sis aliter sentias Definicja gdybyś był tutaj (jest to na moim miejscu), odmiennie byś myślał. Etym. - z Terencjusza (Dziewczyna z Andros, 2, 1, 10
• Znaczenie Tuba Definicja instrumentów dętych blaszanych, o b. niskiej skali; por. helikon. tubalny głos - potężny, donośny, grzmiący. Etym. - ?Xac. tuba 'trąba
• Znaczenie Tube Definicja w Londynie; por. underground. the tube, z angielskiego:, slang amer., telewizja, odbiornik TV; piosenka a. płyta, która odniosła ogromny
• Znaczenie Tul Definicja ziem rzadkich; por. lantanowce. Etym. - ?Xac. Thule, Thyle z gr. Thoúlē 'Tule, wyspa na płn. Atlantyku, do której w IV w. przed naszą erą
• Znaczenie Tularemia Definicja zakaźna nie wszystkich gryzoni, mogąca przenosić się na człowieka, wywołująca symptomy podobne do dżumy. Etym. - n.z łaciny od nazwy
• Znaczenie Tumba Definicja trumny, niekiedy ozdobiony rzeźbą, przedstawiającą spoczywającego zmarłego. Etym. - późn.z łaciny 'kopiec nagrobny; grób' z gr. týmbos 'jp
• Znaczenie Tundra Definicja arktycznych i subarktycznych o stale zamarzniętym podglebiu, pokryte roślinnością złożoną z mchów, porostów, nielicznych ziół i pięknie
• Znaczenie Tunicela Definicja w trakcie mszy odprawianej z asystą, nie różniący się wyglądem od dalmatyki; strój biskupa odprawiającego mszę pontyfikalną. tunika rodzaj
• Znaczenie Tupaj Definicja drobnych długoogoniastych ssaków nadrzewnych zamieszkujących płd.-wsch. Azję i wyspy Pacyfiku. Etym. - n.z łaciny tupaia 'jw.' z malaj
• Znaczenie Tupet Definicja teatr. półperuczka, nakrywająca wierzch głowy nad czołem. Etym. - fr. toupet 'czelność; kosmyk włosów; czupryna' ze st.fr. top 'czub
• Znaczenie Tupi Definicja guarani, mieszkających w Brazylii, zwł. w dolinach Amazonki, Tapajoz, Araguaia i Xingu; ich język, wykorzystywany jako lingua franca
• Znaczenie Tura Definicja grup (ludzi) czyniących coś w ustalonej kolejności, zwł. w granicach 1 dnia a. jego części; por. turnus. Etym. - fr. tour 'obrót; tokarka
• Znaczenie Turbacja Definicja zmartwienie, frasunek, kłopot; trud, fatyga; dawn. niepokój. turbować (się). Etym. - ?Xac. turbatio 'zamieszanie' od turbare 'zakłócać
• Znaczenie Turgor Definicja roślinnych powodowane ciśnieniem soku komórkowego od wewnątrz na ściany komórki. Etym. - późn.z łaciny 'obrzmienie' od turgēre 'puchnąć
• Znaczenie Turniej Definicja opierający na walce opancerzonych jeźdźców, uzbrojonych zazw. w stępione włócznie (kopie) a. miecze, mającej wykazać zręczność i odwagę
• Znaczenie Turniura Definicja podkładały pod suknię z tyłu poniżej talii, w okresach, kiedy bywało to nakazem mody (na przykład 1870-79); także: cul de Paris. Etym. - fr
• Znaczenie Tusz Definicja do kreślenia a. rysowania. 2. prysznic, natrysk. 3. fanfara powitalna, wiwatowa, wykonana poprzez orkiestrę. tuszować malować tuszem (1
• Znaczenie Tutor Definicja tju:te] na wyższych uczelniach anglos. - adiunkt prowadzący w pojedynkę robotą studentów. Etym. - z angielskiego: z ?Xac. 'obrońca; opiekun
• Znaczenie Tutti Definicja partia orkiestry w koncercie). tutti quanti wł., [wym. ...kuan...] wszyscy (bez wyjątku); zobacz e tutti quanti. tutti frutti wł., "
• Znaczenie Tweedledee And Tweedledum Definicja angielskiego:, [wym. tuidldam änd tuidldi:] dwie rzeczy, osoby, partie, idee podobne do siebie jak dwie krople wody, pomiędzy którymi
• Znaczenie Night Twelfth Definicja Twelfth Night z angielskiego: dosł. '12. noc (po Bożym Narodzeniu)', święto Trzech Króli (6 stycznia), Epifania
• Znaczenie Twist Definicja towarzyski pochodzenia amer., w takcie dwudzielnym, charakteryzujący się gimnastyczną niemal ruchliwością ciała i mocnymi skrętami nóg i
• Znaczenie Twostep Definicja taniec towarzyski w metrum marsza a. polki, modny około 1920 r.; por. paso doble. Etym. - z angielskiego: 'jw.; krok narciarski w biegu
• Znaczenie Tycoon Definicja tycoon zobacz taikun
• Znaczenie Tylda Definicja zastępujący (w słownikach i tak dalej) opuszczony słowo a. jego część (dla oszczędności miejsca przy powtarzaniu); takiż symbol nad literą
• Znaczenie Tymia Definicja TYMIA w złożeniach: psych. stan umysłu i woli. Etym. - n.z łaciny od gr. thymós 'umysł; duch'; por. hipertymia; schizotymia
• Znaczenie Tympanon Definicja bębenkowa; w arch. klasy(cysty)cznej: trójkątne pole frontonu; w arch. romańskiej: płyta półkolista a. ostrołukowa nad nadprożem portalu
• Znaczenie Typ Definicja schemat; czcionka; druk. typologia edukacja o typach, porządkowanie, grupowanie, podział wg typów; por. regulacja. -TYPIA w złożeniach
• Znaczenie Tyraliera Definicja bojowy, szereg żołnierzy idących w pewnej odległości jeden od drugiego. Etym. - fr. tiraillerie 'jw.' od tirailler 'szarpać, ciągnąć na
• Znaczenie Tyran Definicja dyktator, król absolutny, nie liczący się z prawem ani konstytucją; uzurpator; samowolny okrutnik, dręczyciel, ciemiężca, gnębiciel
• Znaczenie Tyrs Definicja i liśćmi wina, uwieńczona szyszką pinii i powiewającymi wstęgami, noszona poprzez boga winnej latorośli i płodnych sił przyrody Dionizosa
• Znaczenie Tyrteusz Definicja pieśniami zapał wojenny żołnierzy. Etym. - gr. Tyrtaíos, pisarz gr. z VII w. przed naszą erą, którego, wg legendy, Ateńczycy, wezwani
• Znaczenie Tytan Definicja kruchy, twardy metal, b. rozpowszechniony; olbrzym, kolos, gigant (pod względem pracowitości, myśli, talentu i tak dalej). tytanomachia
• Znaczenie Tytel Definicja tytularny posiadający tytuł, ale pozbawiony stanowiska, władzy wykonawczej; honorowy. tytulatura ogół informacji pomieszczonych na stronie

Co to znaczy | Tłumaczenie i wyjaśnienie zwrotu, zdania

Wytłumaczenie tekstów. Znaczenie językowe definicji. Słownik tłumczeń z przykładami.