Znaczenie słowa, wyrazu na M

• Znaczenie mene tekel Definicja mene, tekel zobacz mane, thekel
• Znaczenie merengue Definicja merengue [wym. merenge] amer. hiszp., pop. dominikańsko-haitański taniec towarzyski z charakterystycznym powłóczeniem nogą
• Znaczenie miszmasz Definicja miszmasz mieszanina, miszkulancja, melanż; gmatwanina. Etym. - nm. Mischmasch 'jw
• Znaczenie muskari Definicja muskari bot. szafirek. Etym. - n.z łaciny muscari z nowogr. przest. moschari od gr. móschos 'piżmo' z pers. muszk 'strój bobrowy; piżmo
• Znaczenie momento de la verdad Definicja momento de la verdad zobacz el momento de la
• Znaczenie mangusta Definicja mangusta zobacz ichneumon
• Znaczenie maulwi Definicja maulwī hindi, w Indiach - grzecznościowy tytuł nauczyciela a. doktora edukacji islamu
• Znaczenie meliczny Definicja meliczny lit., muz. pieśniowy; śpiewny; liryczny. Etym. - gr. melikós 'śpiewny' od mélos, zobacz melo
• Znaczenie messieurs Definicja messieurs zobacz monsieur
• Znaczenie metagram Definicja metagram spooneryzm. Etym. - zobacz met(a)-; -gram
• Znaczenie metanol Definicja metanol zobacz metylowy alkohol
• Znaczenie mitygować Definicja uspokajać, reflektować. Etym. - ?Xac. mitigare 'zmiękczać; jw.' od mitis 'miękki; ?Xagodny' + agere, zobacz agencja
• Znaczenie mors certa hora incerta Definicja mors certa, hora incerta ?Xac., Zgon (jest) pewna, godzina (jej przyjścia) niepewna. Etym. - napis na zegarze ratuszowym w Lipsku
• Znaczenie mortira Definicja krótkiej lufie strzelające po b. stromym torze. Etym. - ros. 'jw.' z hol. mortier 'jw.' od ?Xac. moratorium 'moździerz, tłuczka
• Znaczenie Managerial Revolution Definicja angielskiego:, Rewolucja manadżerska. Etym. - tytuł słynnej pracy (1941 r.) amer. filozofa politycznego Jamesa Burnhama, ur. 1905 r
• Znaczenie maceracja Definicja działanie chem. dzięki cieczy; perkolacja, sposób otrzymywania na zimno wyciągów a. nalewek z ziół i owoców. Etym. - ?Xac. maceratio
• Znaczenie mach Definicja samolotów) równa prędkości rozchodzenia się fali głosowej w powietrzu (1224 km/godz.). Etym. - ku czci fizyka i filozofa austr. Ernesta
• Znaczenie MACHIA Definicja wojna, pojedynek na ustaloną broń a. pomiędzy ustalonymi przeciwnikami. Etym. - gr. máchē 'bitwa; walka'; por. giganto-; logo-; monacho
• Znaczenie machiawelizm Definicja polit. zalecająca wykorzystywanie podstępu, przemocy i obłudy w dążeniu do realizacji zamierzeń; cynizm, przewrotność i brak skrupułów w
• Znaczenie machina Definicja maszyna; również przen. (na przykład m. wojenna, adm.). machinalny bezwiedny, odruchowy, automatyczny, mimowolny. machinacja (zazw. w l.mn
• Znaczenie macte Definicja macte! ?Xac., brawo, bardzo dobrze! macte animo! ?Xac., (nuż więc) śmiało! odwagi
• Znaczenie maczicze Definicja maczicze taniec pochodzenia brazylijskiego, modny w Europie około 1890 r., podobny do two-stepa. Etym. - port. maxixe 'jw
• Znaczenie madapolam Definicja bawełniana, stosowana na bieliznę a. sukienki. Etym. - od Madapollam, przedmieścia Nar(a)sapur w Indiach, pierwotnego ośrodka produkcji tej
• Znaczenie madison Definicja grupowy taniec towarzyski powstały w 1959 r., modny w Europie w 1961-62. Etym. - od nazwy stolicy stanu Wisconsin
• Znaczenie Madison Avenue Definicja przen. reklama amer. (jako organizacja, przemysł); coś, co ma charakterystyczne cechy amer. przemysłu reklamowego. Etym. - z angielskiego
• Znaczenie madras Definicja wyrobionymi wzorami wątkowymi, jedno- a. wielobarwnymi, przypominająca gazę, stosowana na ozdobne firanki i zasłony. Etym. - od nazwy
• Znaczenie madrygał Definicja poemat sielankowy; st.wł. (XIV w.) forma wielogłosowej świeckiej pieśni zwrotkowej o treści satyrycznej a. miłosnej (od XVI w. przeniesiona
• Znaczenie maewestka Definicja kamizelka ratunkowa, nadymana dzięki dwóch nabojów ze sprężonym dwutlenkiem węgla, stosowana poprzez lotników nad morzem. Etym. - od
• Znaczenie mafia Definicja terrorystów polit.; międzynarodowa wpływowa org. przestępcza; rozgałęziona klika, gang. mafios, mafioso członek mafii. Etym. - wł. mafioso
• Znaczenie mag Definicja kapłańskiej u staroż. Medów i Persów, zajmujący się również astrologią; w Biblii (Ew. wg Mat.) każdy z trzech mędrców Wschodu, Trzech Króli
• Znaczenie magdalenka Definicja pod wezwaniem św. Marii Magdaleny, zajmującego się gł. poprawą i rehabilitacją upadłych dziewcząt, prostytutek; dziewczyna, którą się taki
• Znaczenie magierka Definicja Polsce XVI-XVII w. - czapka węg. z grubego sukna, bez daszka, o główce płaskiej, okrągłej a. kwadratowej, obszytej barankiem, zazw
• Znaczenie Maginot Definicja obronne, które w godzinie próby okazuje się bezwartościowe. Etym. - od linii Maginota, mechanizmu fortyfikacji płn.-wsch. i wsch. granicy
• Znaczenie Magna Carta Definicja zestaw fundamentalnych zasad ujęty w dokument; konstytucja, ustawa zasadnicza będąca zazw. gwarancją jakichś uprawnień, prerogatyw. Etym
• Znaczenie magnat Definicja przen. jeden z największych kapitalistów w jakiejś dziedzinie przemysłu, handlu, finansów i tak dalej (na przykład m. filmowy, naftowy
• Znaczenie mamut Definicja plejstoceńskiego, olbrzymi, włochaty; przen. stary zacofaniec, wstecznik. mamutowe drzewo - zobacz welingtonia; por. sekwoja. Etym. - w jęz
• Znaczenie mana Definicja wyspiarzy mela- i polinezyjskich - zasada życia, bezosobowa, nadnaturalna moc, potęga, mogąca objawiać się w ludziach, zwierzętach a
• Znaczenie MAGNET Definicja posiadający właściwości magnesu, przyciągający ciała ferromagnetyczne; magnes; magnetyzm; magnetoelektryczny. magnetofon aparat do
• Znaczenie magnez Definicja srebrzysty metal. magnezja (palona) - tlenek magnezu. Etym. - gr. magnēsía 'nazwa różnych rud a. stopów' od Mágnēs zobacz magnet(o)-; por
• Znaczenie Magnificat Definicja wielbi (dusza moja Pana)' pierwsze słowa kantyku śpiewanego w liturgii rz. w okresie nieszporów, radosnej pieśni opartej na tekstach
• Znaczenie maiden speech Definicja maiden speech z angielskiego:, [wym. mejdn spi:cz] pierwsze (dosł. dziewicze) przemówienie posła w bryt. Izbie Gmin
• Znaczenie mainstream Definicja angielskiego:, 'gł. prąd a. kierunek działania a. wpływu', muzyka jazzowa 50. lat XX w., będąca reakcją muzyków swingu na nowoczesny jazz
• Znaczenie maja Definicja iluzja, złudzenie, pozór, potężna siła tworząca kosmiczną ułudę rzeczywistego bytu świata materialnego, będącego w istocie odbiciem jedynej
• Znaczenie majdan Definicja podwórze; miejsce wykarczowane w lesie; dawn. część środkowa łęczyska (prętu) łuku, będąca uchwytem dla dłoni łucznika. Etym. - tur. z pers
• Znaczenie majeutyczna metoda Definicja systemie nauczania filozofii sposobem dialogu jej część konstruktywna, zwana położniczą, polegająca na pomaganiu w dotarciu do prawdy tym
• Znaczenie majolika Definicja wytwarzane we Włoszech w XVI-XVII w. pod wpływami ceramiki syryjskiej, pers. i hiszp. Etym. - wł. maiolica 'jw.' od śrdw.z łaciny Majolia
• Znaczenie mandala Definicja przedstawiający przeważnie kwadrat wpisany w koło, zawierający zazw. ułożone symetrycznie wyobrażenia bóstw, stosowany gł. w buddyzmie i
• Znaczenie major Definicja podpułkownika, wyższy od kapitana; muz. skala majorowa, durowa; por. minor. majorat ordynacja przewidująca dziedziczenie majątku
• Znaczenie majuskuła Definicja wersalik, kapitała; pismo majuskułowe, wersalikowe (por. uncjała; minuskuła). Etym. - ?Xac. maiuscula (littera) 'nieco większa (litera
• Znaczenie makabra Definicja makabrycznego, ponurego, budzącego grozę, niesamowitego, tchnącego nastrojem grobowym. Etym. - fr. (dance) macabre '(taniec) Zgonu' od śrdw
• Znaczenie makaroniczny Definicja makaronizm obcy (zwł. łaciński) słowo, zwrot, wpleciony w tekst pisany w jęz. ojczystym (rozpowszechnione w lit. pol. XVII i XVIII w
• Znaczenie makata Definicja złoto- a. srebrnolita, do zawieszania na ścianach i w namiotach a. do przykrywania mebli; makatka, haftowany ręcznie płócienny a. wełniany
• Znaczenie makijaż Definicja kosmetyczne upiększenie twarzy, malowanie, szminkowanie, pudrowanie; kosmetyki do twarzy. Etym. - fr. 'szminkowanie (się); szachrowanie' od
• Znaczenie makler Definicja na giełdzie i w obrocie morskim (por. kurtaż; prowizja). Etym. - nm. 'jw.' z hol. makelaar 'jp.' od makelen 'pośredniczyć
• Znaczenie makrela Definicja jadalna ryba morska pod rząd okoniokształtnych. Etym. - nm. Makrele 'jw.' ze śr.hol. makelaer 'pośrednik; makler; sutener' od makelen
• Znaczenie manager Definicja anglos. - menedżer, kierownik, dyrektor wielkiego przedsiębiorstwa kapitalistycznego; opiekun i organizator występów zawodowego sportowca
• Znaczenie maksimum Definicja osiągalna w danym wypadku; ekstremum; pkt. szczytowy; pkt. największego rozkwitu; najwyższy stopień; najwyżej, najwięcej. maksymalista
• Znaczenie makswel Definicja kluczowa strumienia indukcji magnetycznej. Etym. - od nazwiska fizyka z angielskiego:, Jamesa Clerka Maxwella (1831-79), pierwszego
• Znaczenie malachit Definicja miedzi o barwie szmaragdowej z połyskiem szklistym, użytkowany do zdobienia i dekoracji już od czasów antycznych (kolumny Artemizjonu
• Znaczenie malaga Definicja czerwonych (zazw. słodkich) win z hiszp. prowincji Malaga. malagueña [wym. malageńja] typ piosenki lud. z okolic Malagi, w rytmie szybkim
• Znaczenie Malleus maleficarum Definicja Malleus maleficarum ?Xac., Młot na czarownice; tytuł wydanej w r. 1489 w Kolonii księgi mechanizmów przeciw czarownicom
• Znaczenie malstrom Definicja morski o gwałtownych wirach. Etym. - szw. 'jw.' ze st.hol. maelstroom (dziś maalstroom); malen 'miażdżyć, trzeć; wirować'; stroom 'strumień
• Znaczenie maltańczyk Definicja joannita (1310-1530 kawaler rodyjski), członek zakonu rycerskiego, zał. około 1130 w Królestwie Jerozolimskim; bonończyk, bolończyk, rasa
• Znaczenie maltuzjanizm Definicja demograficzny, nawiązujący do teorii ludnościowej Malthusa, głoszącej, Iż liczba ludności wzrasta szybciej niż środki utrzymania, usiłujący
• Znaczenie malwersacja Definicja finansowe, defraudacja. Etym. - fr. malversation 'jw.' od malverser 'przest. sprzeniewierzać'; mal, zobacz malkontent; ?Xac. versare
• Znaczenie mamotrept Definicja wyjaśniający trudniejsze wyrazy i formy tekstu ?Xac. (zazw. biblijnego). Etym. - gr. mammothreptós 'dziecko wychowane poprzez babkę
• Znaczenie mandat Definicja urzędu obywatelskiego (zwł. posła na sejm), do administrowania poprzez pańtwo jakimś terytorium (udzielone poprzez organizację
• Znaczenie mandola Definicja podobny do lutni, dostępny jako instrument śrdw. śpiewaków wędrownych i w XVII w. mandolina mała mandola o korpusie rezonansowym b
• Znaczenie mane thekel fares Definicja złowieszczy symbol. Etym. - aram. měnē', měnē', těkēl, ûpharsîn; ostrzeżenie wypisane niewidzialną ręką na ścianie w trakcie uczty króla
• Znaczenie manela Definicja naramiennik; pot. (w l.mn.) drobiazgi osobiste, rzeczy, manatki, klamoty. Etym. - wł. maniglia 'rękojeść, rączka; klamka' z ?Xac. manicula
• Znaczenie mango Definicja gruszkowaty) owoc mangusodrzewu (mangowca, mango, indyjskiego drzewa tropikalnego), b. soczysty, pachnący i orzeźwiający. Etym. - z
• Znaczenie mangostan Definicja soczysty, lecz nietrwały owoc drzewa indyjskiego (o tejże nazwie), przypominający smakiem zarazem brzoskwinię i ananasa. Etym. - malaj
• Znaczenie mangrowe Definicja drzewiastych słonorośli występująca w strefie pływów na międzyzwrotnikowych płaskich wybrzeżach morskich, tworząca niewysokie, ale gęste
• Znaczenie manhattan cocktail Definicja whiskey, angostury, lodu, podawany z wiśnią maraską. Etym. - amer.z angielskiego: od nazwy dzielnicy nowojorskiej, noszącej imię plemienia
• Znaczenie maniera Definicja sposobów (od)twórczych; przest. czyjś styl, indywidualne cechy czyjejś twórczości, sposób, mechanizm; (w l.mn.) sposób bycia, zachowanie
• Znaczenie maniłowszczina Definicja bezpłodne marzycielstwo, bierny, niefrasobliwy, beztroski relacja do rzeczywistości. Etym. - od nazwiska Maniłow, jednego z bohaterów
• Znaczenie manipulacja Definicja robota ręczna; (zazw. w l.mn.) porządek a. sposób załatwienia, prowadzenia jakich spraw; czynności urzędowe, procedura; kształtowanie a
• Znaczenie mankala Definicja odmianach w Afryce, Azji Płd., Ameryce ?Xac. i na wyspach Pacyfiku, gdzie dwaj gracze współzawodniczą w rozmieszczaniu kamyków a. ziaren
• Znaczenie manometr Definicja ciśnienia cieczy, gazów, par (por. aneroid; barometr). Etym. - gr. manós 'rzadki (niegęsty; nieczęsty); luźny'; zobacz -metr
• Znaczenie mansja Definicja klasztorze. mansjon stała, konwencjonalna struktura sceniczna, jakich używano, gł. we Francji, przy wystawianiu sztuk śrdw. a
• Znaczenie mantelzak Definicja tobołek; sakwa skórzana w siodle. Etym. - nm. Mantelsack 'tłumok; zawiniątko'; Mantel 'płaszcz' z ?Xac. mantellum 'jp.'; nm. Sack 'worek
• Znaczenie mantolet Definicja rękawów, sięgający kolan, zakładany na komżę i rokietę poprzez biskupów i prałatów (niekiedy także kanoników). Etym. - wł. mantelletta
• Znaczenie mantyla Definicja zazwyczaj z czarnej koronki, przykrywający głowę i ramiona kobiet, noszony zwł. w Hiszpanii i Ameryce ?Xac.; dawn. krótka pelerynka damska
• Znaczenie manualny Definicja własnoręcznie. manumissio prawn. staroż. rz. wyzwolenie niewolnika spod władzy pana. manum de tabula! ?Xac., ręce (precz) od obrazu! jest
• Znaczenie maoizm Definicja Chinach, polegający się na zasadach wyrażonych w dziełach Mao Tse-tunga, przewodniczącego Komunistycznej Partii Chin (KPCh), zwł. podanych
• Znaczenie marabut Definicja w Afryce; muzułm. asceta, święty; spory tropikalny ptak afrykański z rodz. bocianów. Etym. - fr. marabout 'jw.; mały meczet; grób
• Znaczenie maraskino Definicja w Dalmacji, destylowany z fermentowanego soku maraski, gorzkiej dzikiej wiśni dalmatyńskiej, zazw. z dodatkami (jak gorzkie migdały
• Znaczenie maraton Definicja rozgrywany w terenie na trasie 42 195 m. Etym. - od nazwy miasta gr. Marathón, z którego, wg tradycji, przybiegł do Aten żołnierz gr. z
• Znaczenie marche aux puces Definicja targ'; bazar, targowisko starzyzny, rupieci, ciuchów (którego prototypem jest olbrzymie targowisko w Clignancourt w płn. części Paryża
• Znaczenie Marchołt Definicja opowieści o królu Salomonie, mającej w V-XII w. charakter poważnego dialogu, potem utworu humorystycznego o sprytnym i rubasznym prostaku
• Znaczenie Mardi gras Definicja ostatki, ostatni wtorek przed Popielcem, ostatni dzień karnawału (bryt. z angielskiego: Shrove Tuesday); w stanach zjednoczonych ameryki
• Znaczenie margerytka Definicja margerytka bot. złocień właściwy. Etym. - fr. marguerite 'stokrotka' z ?Xac. margarita 'perła' z gr. margaritēs 'jp
• Znaczenie marginalia Definicja marginesach (nie zadrukowanych brzegach) dawnych druków; uwagi, przypisy czytelnika na marginesie druku a. rękopisu; rzeczy, kwestie
• Znaczenie margrabia Definicja marchii granicznej; tytuł nie wszystkich książąt nm.; markiz. Etym. - nm. Markgraf 'jw.'; Mark 'granica', por. marchia; zobacz graf
• Znaczenie Marianna Definicja Fr., wyobrażonej jako postać żeńska w czapce frygijskiej; naród francuski. Etym. - fr. Marianne 'Marianna; kryptonim fr. stowarzyszenia
• Znaczenie mariasz Definicja kartach (władca i dama tegoż koloru w ręku). mariaż żart., iron. poślubienie kogo; małżeństwo; mariasz (w kartach). Etym. - fr. mariage
• Znaczenie mariawita Definicja relig., założ. w 1893 r. w celu odnowy życia chrześc. w Kościele kat., w 1905 r. rozwiązanej poprzez władze kośc., wznowionej jako odrębna
• Znaczenie marimba Definicja rezonatorami, długi na kilka metrów, wymagający 6-8 wykonawców, stosowany w płd. i śr. Afryce i w Ameryce Śr. Etym. - hiszp. 'jw.' z jęz
• Znaczenie marina Definicja morski, zazw. z łodziami, okrętami, częścią wybrzeża; obraz przedstawiający bitwę morską; port łodzi wycieczkowych w miejscowości
• Znaczenie marines Definicja piechota morska, żołnierze wykorzystywany na okrętach i na lądzie. tell it to the marines z angielskiego:, opowiedz to piechocie morskiej
• Znaczenie marionetka Definicja kukiełkowym, poruszana od góry dzięki nitek a. drucików zawieszonych na tak zwany krzyżaku; przen. człowiek bez znaczenia, będący bezwolnym
• Znaczenie marka Definicja fińska (markka = 200 pennia). 2. (m. fabryczna) symbol ochronny określający producenta towaru; nazwa spółki, producenta a. handlowa nazwa
• Znaczenie markier Definicja szachy i tym podobne w lokalu publ. - obsługujący graczy i kierujący ich rachunki w grze; znacznik, narzędzie roln. do robienia bruzd przy
• Znaczenie Marta Definicja tego i w śrdw. i późn. alegorii chrześc. droga Marty) znak życia czynnego, postawy aktywnej, w odróżnieniu do kontemplacyjnej (droga Marii
• Znaczenie Martenota fale Definicja ondes musicales), muz., instrument elektrofoniczny wynaleziony poprzez Maurice Martenota w 1928, zaopatrzony w manuał klawiszowy
• Znaczenie markietanka Definicja ciągnąca za wojskiem; kramarka obozowa (forma męska: markietan). marketing "wyższa szkoła" handlu, polegająca na dbałości o
• Znaczenie markieteria Definicja marqueterie 'jw.; mozaika' od marqueter 'nakrapiać; wykładać (na przykład kością słoniową)' z marquer, zobacz markier
• Znaczenie markiz Definicja szlachecki (we Francji, Anglii, Włoszech i Hiszpanii), pośredni pomiędzy księciem i hrabią. markiza żona markiza; ruchomy daszek płócienny
• Znaczenie markszajderia Definicja miernictwo górnicze. Etym. - nm. Markscheiderei 'jw.' od Markscheide 'granica; górn. granica pomiarowa (dokąd sięga prawo wydobywania
• Znaczenie Marlborough sen vaten guerre Definicja iron. (książę) Marlborough wyrusza na wojnę (lecz nie wiadomo, kiedy wróci). Etym. - piosenka fr. z XVIII w. o księciu Marlborough (John
• Znaczenie maronici Definicja powstałe w VI w. i do dziś istniejące w Syrii, Libanie, Palestynie, Egipcie i na Cyprze, mające osobny obrządek zwany maronickim a
• Znaczenie mars Definicja zasępiona mina; Pole Marsowe plac ćwiczeń i parad wojsk. w staroż. Rzymie (campus Martius), później w Paryżu, Petersburgu (za Mikołaja I i
• Znaczenie Marsylianka Definicja por. Ça ira. Etym. - fr. la Marseillaise 'Marsylianka', śpiewana poprzez przybyłych do Paryża w lipcu 1792 r. ochotników z Marsylii
• Znaczenie martini Definicja więcej części dżinu i jednej części wytrawnego wermutu, zazw. wytrząsany z lodem, ozdobiony oliwką, cebulką a. skórką cytrynową. Etym. - z
• Znaczenie marża Definicja i ceną zbytu albo pomiędzy ceną hurtową a detaliczną; różnica ceny (a. kursu) tegoż towaru (a. papieru wartościowego) w różnych
• Znaczenie maser Definicja wykorzystywane do wytwarzania a. wzmacniania mikrofal w drodze stymulowania (w należytym układzie) emisji (z wzbudzonych atomów a. centrów
• Znaczenie maskony Definicja powierzchnią Księżyca powodujące lokalne zaburzenia pola grawitacyjnego (czy może magnetycznego?). Etym. - z angielskiego: mass cone
• Znaczenie maskota Definicja mająca przynosić szczęście; żartobliwa forma amuletu. Etym. - fr. mascotte 'jw.' z prowans. mascoto 'czary; fetysz' od masco 'czarownica
• Znaczenie masochizm Definicja opierające na zaspokajaniu popędu płciowego poprzez znoszenie udręczeń doznawanych od osoby płci przeciwnej (por. sadyzm); dążenie do
• Znaczenie Mason and Dixon line Definicja angielskiego:, hist. linia Masona i Dixona, która, wg zawartego w 1820 r. tak zwany kompromisu Missouri, stanowić miała płn. granicę
• Znaczenie masoreci Definicja VI do około X w. pracowali w akademiach talmudycznych Babilonii i Palestyny nad odtworzeniem oryginalnych tekstów Biblii i ich analizą
• Znaczenie mass culture Definicja kultura masowa. mass media [wym. mäs mi:diä] socjol. media, masowe środki przekazu (jak prasa, kino, RTV). Etym. - z angielskiego: 'jw
• Znaczenie Massenmensch Definicja żyjący w zindustrializowanych społeczeństwach XX w., człowiek, którego swoistość i osobowość rozpływa się w tłumie pod wpływem masowej
• Znaczenie mastyks Definicja pistacji mastyksowej, stosowana na Bliskim Wsch. do żucia, na Zach. przy charakteryzacji teatr., w farmacji i tak dalej Etym. - ?Xac
• Znaczenie mazar Definicja archit. środkowoazjatyckiej - typ mauzoleum świętych a. świątobliwych, z ozdobnym portykiem i zazw. z kopułą
• Znaczenie maszkara Definicja potwór, poczwara; dawn. maska, bal maskowy. maszkaron, maskaron, plast. motyw dekoracyjny w kształcie stylizowanej głowy ludzkiej a. na pół
• Znaczenie masztalerz Definicja nadzór nad służbą stajenną, końmi i uprzężą, dawn. przy sporych stajniach dworskich, dziś gł. w państwowych stadninach i stajniach ogierów
• Znaczenie mat Definicja marynarce wojen. (odpowiada stopniowi kaprala). 2. w szachach: przypadek, kiedy władca nie ma obrony przed szachującą go figurą; brak
• Znaczenie mate Definicja paragwajska, aromatyczny napój o własnościach podobnych do kawy i herbaty, z suchych liści i pędów krzewu mate. Etym. - amer.hiszp. 'jw.' z
• Znaczenie matelot Definicja marynarski realizowany solo a. grupowo, przedstawiający zatrudnienia marynarzy na statku. matelote [wym. matlot] sos rybny z winem, cebulą
• Znaczenie matematyka Definicja jest to o relacjach ilościowych i formach przestrzennych (por. algebra; arytmetyka; geometria; topologia; trygonometria). Etym. - gr
• Znaczenie materia Definicja kategorii filoz., tworzywo przeciwstawiane formie; ogół elementów rzeczywistych; synonim ducha; przest. treść, temat, element, tematyka
• Znaczenie matinka Definicja żeński, luźny kaftanik zdobiony koronkami, wstążkami i tym podobne Etym. - fr. matinée 'poranek; koncert przedpołudniowy; jw.' od matin
• Znaczenie matraquage Definicja pałowanie' reklama radiowo-telewizyjna, polegająca na powtarzaniu do znudzenia piosenki, rysunku, sloganu i tak dalej, aż do kompletnego
• Znaczenie mazu Definicja mazu zool. sima, gatunek cennego łososia pacyficznego występującego tylko na wybrzeżu azjatyckim. Etym. - jap. masu; ros. sima
• Znaczenie matriarchat Definicja organizacji społeczeństwa pierwotnego, gdzie kobieta miała znaczenie dominujące. matrimonium ratum zobacz mariage blanc. matrona poważna
• Znaczenie matrioszka Definicja wkładanych jedna w drugą wydrążonych i przepołowionych (niezależnie od najmniejszej), obłych i pozbawionych kończyn, przedstawiających
• Znaczenie matrymonialny Definicja do kojarzenia małżeństw. Etym. - ?Xac. matrimonialis 'małżeński' od matrimonium 'małżeństwo' z mater, zobacz materia
• Znaczenie maul Definicja walka o piłkę przekazywaną rękami w okresie przepychania się; zobacz ruck. Etym. - z angielskiego: 'jw.' od 'poturbować
• Znaczenie Maundy Thursday Definicja Wielkiego Tygodnia (fr. Mardi saint, nm. Gründonnerstag), upamiętnienie ustanowienia eucharystii (Ew. wg Jana 13). Etym. - z angielskiego
• Znaczenie maureska Definicja występujących od Hiszpanii poprzez Francję i Niemcy aż po Bałkany, pochodzenia antycznego (tańce urodzaju), uważanych dawn. za ilustrację
• Znaczenie mauzer Definicja pistoletu (karabin Mauser 98 był gł. ręczną bronią palną w Wojsku Polskim w międzywojniu); rodzaj karabinu powtarzalnego a. pistoletu
• Znaczenie mauzoleum Definicja w formie wolno stojącej budowli. Etym. - ?Xac. mausoleum 'jw.' z gr. Mausoleion 'wspaniały grobowiec Mauzolosa (około 400-352 przed naszą
• Znaczenie maverick Definicja nie cechowana) sztuka bydła na otwartym pastwisku (niezależnie od cieląt przy matce, objętych jej właściwością); zwierzę takie należy do
• Znaczenie maxima debetur puero reverentia Definicja największy szacunek należy się dziecku; wrażliwości dziecka nie należy urażać gruboskórnością czy nieprzyzwoitością. Etym. - z Satyr 5, 14
• Znaczenie mazut Definicja pozostająca po destylacji ropy naftowej, użytkowana jako paliwo kotłowe, surowiec do produkcji smarów a. (po krakowaniu) benzyny i lekkich
• Znaczenie me nemo ministro fur erit Definicja będę pomocnikiem złodzieja; nikt przy mojej pomocy kraść nie będzie. Etym. - z Juwenalisa (Satyry, 3, 46
• Znaczenie meander Definicja kształcie linii załamującej się wielokrotnie pod kątem prostym, motyw sztuki st.gr.; zakole, zakręt koryta wijącej się leniwie rzeki. Etym
• Znaczenie mecenas Definicja sztuki), pisarzy, uczonych; tytuł nadawany grzecznościowo adwokatom. mecenat opieka nad sztuką, poezją, edukacją. Etym. - Caius Cilnius
• Znaczenie mechanika Definicja por. dynamika; kinematyka; statyka); edukacja o budowie maszyn; konstruowaniu systemów, maszyn. mechanistyczny filoz. usiłujący wyjaśnić
• Znaczenie mecz Definicja mecz zawody sport. Etym. - z angielskiego: match 'osoba (a. rzecz) dorównująca (komuś) czemuś; odpowiednik; małżeństwo, partia; jw
• Znaczenie meczet Definicja meczet muzułm. dom modlitwy. Etym. - tur. mesdżed 'jw.' z arab. masdżid 'miejsce kultu; świątynia' od sadżada 'padać na twarz
• Znaczenie medalion Definicja zazw. na szyi, zawierające miniaturę, fotografię, pukiel włosów i tak dalej; dekoracyjne malowidło a. płaskorzeźba w owalnym a. okrągłym
• Znaczenie media Definicja pośredniczenie w sporze w celu doprowadzenia do zgody. mediageniczny przedstawiający się korzystnie, efektownie w mediach masowego przekazu
• Znaczenie mediatyzacja Definicja zwierzchniej sprawowanej na danym terytorium poprzez cesarza rz.-nm. na innego, podległego mu władcę; w XIX w. wcielanie udzielnych księstw
• Znaczenie mediewistyka Definicja poświęcona badaniu średniowiecza. Etym. - n.z łaciny Medium Aevum 'Wieki Średnie (około 500 n.e. - 1500)'; ?Xac. medium, zobacz medium
• Znaczenie medio tutissimus ibis Definicja medio tutissimus ibis ?Xac., środkiem pójdziesz najbezpieczniej. Etym. - z Owidiusza (Metamorfozy 2, 137
• Znaczenie medium Definicja sugestię i hipnozę, skłonna do somnambulizmu; osoba uważana poprzez spirytystów za zdolną do odczuwania zjawisk telepatycznych, "
• Znaczenie medoc Definicja krainy Médoc na lewym brzegu rzeki Gironde, nad Atlantykiem (zach. Francja), gdzie winnice od stuleci produkują idealne czerwone wina
• Znaczenie medresa Definicja teologiczno-prawnicza. Etym. - osm.tur. medrese 'jw.' z arab. madrasa dosł. 'miejsce edukacji' od darasa 'uczyć się
• Znaczenie meduza Definicja krążkopławów i licznych stułbiopławów, o ciele w kształcie parasola a. dzwonu. Etym. - gr. Médousa 'Meduza', zobacz Gorgony. Głowę Gorgony
• Znaczenie medycyna Definicja ogół wiedzy o zachowaniu zdrowia, leczenu chorych i profilaktyce; wydział na wyższej uczelni, na której studiuje się medycynę; dawn. lek
• Znaczenie medytacje Definicja rozpamiętywanie, rozważanie; rodzaj modlitwy myślnej, rozważań rel.; por. rekolekcje. Etym. - ?Xac. meditatio l.poj. 'rozwaga; namysł
• Znaczenie medżlis Definicja płn. Afryce a. płd.-wsch. Azji; (gmach) parlament(u), na przykład w Iranie, Iraku. Etym. - osm.tur. 'jw.' z arab. madżlis 'posiedzenie
• Znaczenie meerschaum Definicja pianka, pianka morska, sepiolit, b. lekka biała glinka, uwodniony zasadowy krzemian magnezu, minerał wydobywany gł. w Azji Mniejszej, z
• Znaczenie MEGA Definicja wyższego rzędu; (nienormalnie) zwiększony; mający ustaloną część ogromnych rozmiarów; dający się rozróżnić a. zidentyfikować bez użycia
• Znaczenie megaryjskie łzy Definicja umyślnie, sztucznie spowodowany; łzy krokodyle. Etym. - Megara, miasto w Grecji śr., słynące w staroż. z handlu cebulą (gr. Megarèōn dákrya
• Znaczenie megilla Definicja na drążki zawierające dzieje sławnych ludzi historii żyd., zazw. bogato zdobiony inicjałami i iluminacjami, a od XVII w. miedziorytami i
• Znaczenie meine Ruh ist hin mein Herz ist schwer Definicja meine Ruh' ist hin, mein Herz ist schwer nm., mój spokój znikł, na sercu ciężko. Etym. - z Goethego (Faust, Fragment, Izba Małgorzaty
• Znaczenie meistersingerzy Definicja mieszczańscy poeci (autorzy pieśni) w nm. prowincjach płd., gł. nadreńskich, zwł. w Norymberdze, w XIV-XVI w. Etym. - nm. Meistersinger (a
• Znaczenie Mekka Definicja jakiejś działalności, ośrodek ustalonych zainteresowań, cel dążeń, aspiracji, pielgrzymek osób praktykujących, znawców, amatorów, hobbistów
• Znaczenie melancholia Definicja głęboka depresja psychiczna; smutek, przygnębienie, splin, chandra. melanoma, czerniak, med. nowotwór złośliwy skóry, którego komórki
• Znaczenie melba Definicja waniliowymi, sokiem malinowym i kremem; por. sundae. Etym. - fr. 'jw.' od pseudonimu słynnej austral. śpiewaczki operowej Helen Mitchell
• Znaczenie melijski głód Definicja dotkliwy, straszliwy głód. Etym. - w komedii (414 r. przed naszą erą) Arystofanesa Ptaki, Prolog, sc. 4, mówi się o "melijskich
• Znaczenie melior est canis vivus leone mortuo Definicja melior est canis vivus leone mortuo ?Xac., lepszy pies żywy, aniżeli martwy lew. Etym. - z Wulgaty (Eklezjastes, 9, 4
• Znaczenie melizmat Definicja śpiewana na jednej zgłosce tekstu, obejmująca od dwu do kilkunastu a. więcej dźwięków. melizmatyka, zespół figur melizmatycznych
• Znaczenie MELO Definicja melodia; muzyka; nuty. melodyka ogół zjawisk w dziedzinie melodii, cechujących utwór muz., twórczość kompozytora, moment hist., styl muz. i
• Znaczenie melon Definicja dyniowatych pochodząca ze zwrotnikowej Azji i Afryki, o sporych, kulistych, jadalnych owocach w twardej okrywie; owoc tej rośliny. melonik
• Znaczenie Melpomena Definicja tragedii, przedstawiana z maską tragiczną. Etym. - gr. Melpoménē 'śpiewaczka; jw.' od mélpein 'śpiewać
• Znaczenie melting pot Definicja miejsce a. przypadek, gdzie dzieje się stapianie ras i socjokulturowa asymilacja (jak w stanach zjednoczonych ameryki, Brazylii, Izraelu
• Znaczenie membrana Definicja przepona) umocowana na obrzeżu, drgająca pod wpływem fal dźwiękowych a. zmiennego pola magnetycznego; dawn. błona; pergamin; dokument
• Znaczenie memento Definicja zwł. w kwestiach dotyczących postępowania w życiu. memento mori przypomnienie, Iż nie można uniknąć Zgonu; coś, co służy przypomnieniu o
• Znaczenie memorabilia Definicja memorabilia ?Xac., rzeczy wiekopomne, godne zapamiętania
• Znaczenie memorandum Definicja pismo dypl., będące konspektem, streszczeniem, krótkim wyłuszczeniem jakiejś kwestie albo zestawieniem faktów a. zagadnień (por. aide
• Znaczenie memuar Definicja przest. pamiętnikarstwo. Etym. - fr. mémoire 'memoriał; rachunek; (w l.mn.) pamiętnik' od 'pamięć' z ?Xac. memoria, zobacz memoriał
• Znaczenie menada Definicja nienaturalnie podniecona, chorobliwie podekscytowana. Etym. - ?Xac. maenas dpn. maenadis 'bachantka' z gr. mainás dosł. 'szalona; kobieta
• Znaczenie mendelizm Definicja dziedziczeniem, sformułowane poprzez czeskiego mnicha augustiańskiego Johanna Gregora Mendla (1822-84) opierając się na jego badań nad
• Znaczenie mendykanci Definicja jałmużniczych), utrzymujących się tylko z pozyskiwanych ofiar. Etym. - ?Xac. mendicans p.pr. od mendicare 'żebrać' z mendicus 'żebrak
• Znaczenie menhir Definicja kamienny, ustawiony na sztorc, będący zabytkiem jednej z kultur neolitycznych; por. dolmen. Etym. - bret. maen, mēn 'kamień'; por. dolmen
• Znaczenie menisk Definicja a. wklęsła (m. dolny) powierzchnia cieczy w pobliżu ścianek naczynia; soczewka wklęsłowypukła. Etym. - gr. mēnískos zdrobn. od mēnē
• Znaczenie mennica Definicja medale, ordery i tym podobne Etym. - nm. Münze 'moneta; mennica; medal' z ?Xac. moneta 'pieniądz; mennica' od przydomka Junony Iuno Moneta
• Znaczenie mens agitat molem Definicja materię; pierwiastek duchowy ożywia wszechświat; przen. ustalenie przewagi inteligencji, rozumu nad materią. Etym. - z Wergiliusza (Eneida
• Znaczenie mens sana in corpore sano Definicja duch (rozum) w zdrowym ciele. Etym. - z Juwenalisa (Satyry, 10, 356); bogów prosimy tylko o zdrowy rozsądek w zdrowym ciele
• Znaczenie Menschliches Allzumenschliches Definicja Menschliches, Allzumenschliches nm., Ludzkie, arcyludzkie. Etym. - tytuł pracy (1878 r.) F. W. Nietzschego
• Znaczenie menu Definicja lekki, wytworny taniec dworski w tempie umiarkowanym, w takcie trójdzielnym, rozpowszechniony we Francji i Anglii w XIV-XVIII w. Etym. - fr
• Znaczenie mer Definicja przewodniczący porady municypalnej (gminy, okręgu w Paryżu), będący zarazem reprezentantem władzy adm. merostwo urząd, godność, kancelaria
• Znaczenie Mercatora rzut Definicja kartograficznego, rzut dokonany ze środka Ziemi na walec otaczający ją i dotykający jej na równiku; południki i równoleżniki odwzorowują
• Znaczenie merceryzacja Definicja tkaninie bawełnianej a. włóknom sztucznym wytrzymałości, połysku i podatności na barwienie poprzez działanie na nie roztworem wodorotlenku
• Znaczenie merit system Definicja mechanizm zasług'; mechanizm mianowania i awansowania na stanowiska w urzędach publ. tylko osób mających odpowiednie kompetencje (zazw. w
• Znaczenie merkantylizm Definicja absolutnych XVI-XVIII w., dążąca do gromadzenia pieniądza kruszcowego gł. poprzez postęp przemysłu chronionego wysokimi cłami przywozowymi
• Znaczenie merkuriusz Definicja Kurier, Goniec (w nazwie gazety). Etym. - ?Xac. Mercurius mit. rz. 'Merkury, bóg handlu i poseł bogów' (zobacz herma; por. kaduceusz
• Znaczenie merla Definicja stosowany między innymi w introligatorstwie i w krawiectwie (na podkładki usztywniające). Etym. - od miejscowości Marly, ośrodka
• Znaczenie merytokracja Definicja stopniu utalentowanych i stojących najwyżej pod względem intelektu, które awansowały na swe stanowiska odpowiednio z "systemem zasług
• Znaczenie mesa Definicja gł. kajuta jachtu. Etym. - z angielskiego: mess 'nieład; brud; pomyje; paskudztwo; wojsk. kasyno; jw.' z późn.z łaciny missus 'danie' z p
• Znaczenie mesjanizm Definicja ruch ideologiczny a. mechanizm idei, wg których zbawienie ludzkości (a. wyzwolenie religijne czy polit. narodu) nastąpi po przyjściu
• Znaczenie meskalina Definicja otrzymywany z soku meskalu, kaktusa meksykańskiego, wywołujący fantastyczne omamy wzrokowe i symptomy katalepsji; por. pejotl. Etym
• Znaczenie mesmeryzm Definicja rzekomo istniejącym w świecie "fluidzie uniwersalnym", który w formie "magnetyzmu zwierzęcego" emanuje z człowieka
• Znaczenie metrampaż Definicja kolumny (stronice) gazety, pisma, książki ze złożonych wierszy tekstu i z klisz. Etym. - fr. metteur en pages dosł. 'składający w stronice
• Znaczenie majsterzyngerzy Definicja majsterzyngerzy zobacz meistersingerzy
• Znaczenie metabolizm Definicja reakcji chem. zachodzących w żywych organizmach, zazw. z udziałem enzymów; mechanizmy syntezy (anabolizm), opierające na tworzeniu się ze
• Znaczenie metafizyka Definicja się obiektami wykraczającymi poza doświadczenie i zmierzający do poznania "istoty" rzeczy; edukacja o pierwszych zasadach bytu
• Znaczenie metafora Definicja co najmniej słowo uzyskuje inne, obrazowe, lecz pokrewne znaczenie (na przykład pieprzny dowcip); przenośnia. metaforyczny obrazowy
• Znaczenie metajęzyk Definicja gdzie się mówi, gdzie formułuje się wyniki badań w ramach danej teorii naukowej. Etym. - zobacz met(a
• Znaczenie metallo Definicja pracujący w zakładach metalurgicznych; metalowiec. Etym. - fr. 'metalowiec' pop. od ouvrier métallurgiste 'jw.'; ouvrier 'robotnik' z ?Xac
• Znaczenie metamorficzne skały Definicja metamorfizm wtórne przeobrażenie skał magmowych i osadowych w skorupie ziemskiej pod wpływem wysokiej temp.. metamorfoza przeobrażenie (się
• Znaczenie metateza Definicja głosek w wyrazie; przekładnia, zmiana zwykłego szyku słów dla wzmożenia wyrazistości wypowiedzi; por. permutacja. Etym. - gr. metáthesis
• Znaczenie metekowie Definicja napływowa w miastach staroż. Grecji, nie posiadająca pełnych praw obywatelskich. Etym. - gr. métoikos (l.mn. métoikoi) 'przesiedleniec; jw
• Znaczenie metraż Definicja kwadratowych) powierzchnia lokalu i tym podobne; (liniowych) długość materiału a. (taśmy filmowej) określonego filmu; (krótki m.) video od
• Znaczenie metro Definicja kolej miejska (por. subway; tube; U-Bahn; underground). Etym. - fr. métro 'podziemna kolej miejska w Paryżu' od métropolitain 'stołeczny
• Znaczenie meteor Definicja niebieskich o niewielkiej masie (pyłki, bryły), obiegających Słońce po orbitach eliptycznych. meteoryzm med. wzdęcie, bębnica
• Znaczenie metka Definicja z mielonej, surowej wieprzowiny. 2. metryczka fabryczna, przyczepiona a. przyszyta do gotowego produktu, określająca jego ważne dla
• Znaczenie metoda Definicja świadomie, konsekwentnie i systematycznie; zespół czynności i środków użytych dla osiągnięcia celu; sposób wykonaniu zadania, rozwiązania
• Znaczenie metonimia Definicja polegająca na zastąpieniu nazwy rzeczy (cechy, czynności) poprzez nazwę innej, ale zbliżonej do poprzedniej stosunkiem powody do skutku
• Znaczenie metopa Definicja pole pomiędzy tryglifami, regularnie zdobione płaskorzEźBą; Tabl. 27. Etym. - ?Xac. z gr. metópē 'jw.'; zobacz met(a)-; opē 'otwór
• Znaczenie metr Definicja długości w systemie metrycznym. 2. przest. nauczyciel (zwł. tańca, muzyki, języków). -METRIA w złożeniach: sztuka, mechanizm a. edukacja
• Znaczenie metro boulot metro dodo Definicja métro boulot, métro dodo fr. 'metro robota, metro lulu', obraz jednostajności dnia powszedniego w ogromnym mieście
• Znaczenie metrologia Definicja metronom taktomierz, przyrząd wahadłowy do ścisłego wymierzania tempa utworu muz. (skonstruowany w r. 1816 poprzez J. N. Mälzla). Etym
• Znaczenie metron ariston Definicja metron ariston gr., miara rzeczą idealną; por. meden agan. Etym. - przypisywane różnym mędrcom starożytności
• Znaczenie metropolia Definicja ekonomicznym, kulturalnym i tym podobne) miasto państwie, prowincji; stolica; kraj imperialistyczne w relacji do swych kolonii; prowincja
• Znaczenie metryka Definicja stanu cywilnego; wyciąg z takiej księgi, w odniesieniu urodzin, chrztu, ślubu a. Zgonu; dane szczegółowe umieszczone na przedmiocie
• Znaczenie metylowy alkohol Definicja spirytus drzewny, ciecz bezbarwna o zapachu alkoholowym, palna, silnie trująca, stosowana jako rozpuszczalnik, do skażania alkoholu
• Znaczenie Metys Definicja białego i Indianki (por. caboclo; Mulat). Etym. - fr. métis 'mieszaniec; jw.' z późn.z łaciny misticius 'mieszany' od ?Xac. mixtus, zobacz
• Znaczenie MEZ Definicja pośredni. mezozoik geol. era mezozOICZNA, Tabl. 7. mezosfera warstwa atmosfery na wysokości od 40 do 85 km; por. geosfery. mezopotamski
• Znaczenie mezuza Definicja pergaminu z wypisanymi wersetami z Biblii (Deut., 6, 4-9 i 11, 13-21), zamknięty w rurce i przytwierdzony do drzwi domów relig. Żydów jako
• Znaczenie mezzosopran Definicja pośredniej pomiędzy sopranem a altem; pop. śpiewaczka o głosie mezzosopranowym. mezzotinta metoda graf. metalowa, wgłębna, operująca nie
• Znaczenie miachkotiełyj intelligent Definicja mięczakowaty inteligent. Etym. - z Michaiła Sałtykowa-Szczedrina (Poszechońskie dawne dzieje, wieczór 6), 1884 r
• Znaczenie miazmaty Definicja chorobotwórcze, niezdrowe powietrze, zaduch; przen. rozkładowe, szkodliwe, demoralizujące wpływy, impulsy. Etym. - gr. míasma 'splamienie
• Znaczenie Mickey Finn Definicja irlandzki', amer.z angielskiego:, narkotyk a. środek przeczyszczający domieszany ukradkiem do podanego napoju alkoholowego. Etym
• Znaczenie Mickey Mouse Definicja miki maus] Myszka Miki, bohaterka serii filmów rysunkowych stworzonej w 1928 r. poprzez amer. producenta kreskówek Walta Disneya (1901-66
• Znaczenie miczman Definicja marynarce woj. Rosji carskiej; najwyższy stopień podoficerski w marynarce woj.byłego ZSRR; podchorąży marynarki bryt.; kadet marynarski USA
• Znaczenie midinetka Definicja zakładzie krawieckim w Paryżu. Etym. - fr. midinette 'jw.', słowo ukuty (nareszcie XIX w.) wg qui fait dînette à midi 'jedząca (skromny
• Znaczenie miecztam i godam niet wozwrata Definicja nie ma powrotu do marzeń i lat; sny nie wracają ani lata (tł. A. Ważyka). Etym. - z Puszkina (Eugeniusz Oniegin, 4, 16) 1828 r
• Znaczenie mienszewik Definicja oportunistycznego kierunku w socjaldemokracji ros., wyodrębnionego na II Zjeździe SDPRR w r. 1903; zobacz bolszewik. Etym. - ros
• Znaczenie migracja Definicja opanowywanie nowych terenów poprzez rośliny; przesiedlanie się, wędrówka ludności (por. reemigracja, emigracja; imigracja); przenoszenie
• Znaczenie miko Definicja dziewice, które odbywają w momencie pięciu do dziesięciu lat, przed zamążpójściem, pomocniczą służbę kapłańską, asystując przy ślubach i
• Znaczenie MIKRO Definicja makro-); powiększający, potęgujący, zwielokrotniający (w nazwach przyrządów); (u) milionowa część jednostki podstawowej; mikroskopowy
• Znaczenie mikroby Definicja wirusy. Etym. - fr. microbe l.poj. 'bakteria' nazwa ukuta (w XIX w.) wg gr. mikróbios 'krótko żyjący'; zobacz mikro-; -bio
• Znaczenie mikrofon Definicja drgania dźwiękowe w drgania elektr. prądu zmiennego, użytkowany na przykład w tele-, radiofonii. Etym. - zobacz mikro-; -fon
• Znaczenie mikrokosmos Definicja człowieka, biol. świat drobnoustrojów, fiz. świat mikrocząsteczek - w odróżnieniu do makrokosmosu. Etym. - gr. mikrós kósmos 'mały (wszech
• Znaczenie mikromoduł Definicja mikromoduł miniaturowy standaryzowany kompleksowy obiekt układu elektronicznego. Etym. - zobacz mikro-; moduł
• Znaczenie mikroprocesor Definicja zawierająca układ scalony o ogromnej skali integracji, spełniający w komputerze funkcje podobne do tych, jakie pełni o sporo od niego
• Znaczenie mikroreprodukcja Definicja wtórny, stanowiący w sporym zmniejszeniu odtworzenie dokumentu pierwotnego: mikrofilm pomniejszona w skali od 1:10 do 1:30 reprodukcja
• Znaczenie miks Definicja obrazu TV. miksaż dźwięku - video., RTV zgrywanie (miksowanie) dźwięku taśm dźwiękowych (kamer, mikrofonów), dokonywane poprzez operatora
• Znaczenie mila Definicja geograficzna 1/15°, na równiku = 7421,6 m; m. morska = 1852 m; m. z angielskiego: 1609,34 m; m. polska 7 wiorst = 7146 m (od 1819 r. = 8534
• Znaczenie milady Definicja grzecznościowy stosowany, zwł. dawn., przy zwracaniu się do zamężnych arystokratek; por. milord. Etym. - z angielskiego: 'jw.' od my lady
• Znaczenie MILI Definicja MILI- (m) w złożeniach: tysiączna część jednostki podstawowej. Etym. - fr. 'jw.' z ?Xac. mille 'tys.'; por. mila; millenaryzm; promil
• Znaczenie militaria Definicja militarnych, wojskowych. militaryzm polityka zbrojeń i przygotowań do wojny zaborczej poprzez podporządkowanie temu celowi całego życia
• Znaczenie minestrone Definicja z fasolą, ryżem a. makaronem, regularnie z dodatkiem parmezanu. Etym. - wł. zdrobn. od minestra 'zupa
• Znaczenie minet Definicja bardzo młody człowiek, bardziej albo mniej zniewieściały, ubierający się w sposób b. wyszukany. minette [wym. minet] fr., dosł. 'kotka
• Znaczenie mikrocefalia Definicja mikrocefalia małogłowie, małomóżdże, nienormalnie małe wymiary czaszki; por. makrocefalia. Etym. - zobacz mikro-; -cefal
• Znaczenie militaryindustrial complex Definicja angielskiego:, połączenie mocno okopanej elity wojskowej i wielkiego przemysłu zbrojeniowego, widziane jako potężna ekipa o wspólnych
• Znaczenie milk of human kindness Definicja milk of human kindness z angielskiego:, mleko dobroci ludzkiej. Etym. - z Szekspira (Makbet, 1, 5), 1606 r
• Znaczenie millenaryzm Definicja moment tysiąca lat; tysiączna rocznica istnienia, tysiąclecie; wg Biblii - tysiącletnie panowanie Chrystusa na ziemi przed Sądem
• Znaczenie Miltiadesa laury Definicja dają spokoju (nie pozwalają zasnąć) koledze, współzawodnikowi. Etym. - ateński mąż stanu Temistokles (około 528-462 przed naszą erą
• Znaczenie mim Definicja skecz, realistyczna, komiczna scenka rodzajowa; aktor występujący w mimie, mimik. mimikria, mimikry odmiana mimetyzmu polegająca na
• Znaczenie mina Definicja masy = 436,6 g i walutowa jednostka obliczeniowa = 100 drachm = 600 oboli (nigdy w staroż. nie bita jako moneta). 2. słowo twarzy. 3
• Znaczenie mincarstwo Definicja bicie monet i medali poprzez mincarzy, mincerzy, pracowników a. zarządców mennicy, produkujących kapitał metalowe na prostych przyrządach
• Znaczenie Minderwertigkeit Definicja mniejsza wartość; niższość. Etym. - nm. 'jw.'; od minderwertig 'mniej wart, gorszy, pośledni'; minder 'mniejszy, gorszy; mniej'; -wertig w
• Znaczenie MINI Definicja pomniejszony; kieszonkowy; krótki (zwł. o częściach ubioru damskiego). miniatura drobiazgowe, precyzyjne techniczne malowidło (zazw
• Znaczenie minikalkulator Definicja elektroniczny, stwarzający większe możliwości obliczeniowe niż wytwarzane w latach 50. XX w. maszyny IBM o wadze kilkuset kilogramów. Etym
• Znaczenie minimal art Definicja 60. lat XX w. ograniczający do minimum środki plast. (stąd nazwa), cechujący się prostotą, anonimowością i monumentalizmem (gigantyczne
• Znaczenie minister Definicja stojący na czele ministerstwa, resortu, najwyższego urzędu określonego działu adm. państwowej; (m. pełnomocny) tytuł przedstawiciela dypl
• Znaczenie minjan Definicja uczestników konieczna do odprawienia żyd. nabożeństwa a. in. obrządków kultowych, wynosząca, odpowiednio z przepisami Miszny, nie mniej niż
• Znaczenie minnesangerzy Definicja minnesingerzy, piewcy miłości i piękna, arystokratyczni nm. poeci liryczni i muzycy XII-XIV w., którzy wykonywali sami swe ballady i pieśni
• Znaczenie minogi Definicja krągłoustych, licząca 24 gatunki słodkowodne, wędrowne i morskie; przypominają kształtem węgorza, dostarczają smacznego, tłustego mięsa na
• Znaczenie minor Definicja major. minorowy muz. ułożony, grany w tonacji molowej; melancholijny, posępny, smętny, rzewny (nastrój, ton). minoryta zobacz franciszkanin
• Znaczenie mitralieza Definicja karabin maszynowy. Etym. - fr. mitrailleuse 'karabin maszynowy' od mitraille 'kawałki żelaza; kartacze' ze st. fr. mite 'miedziak; mól
• Znaczenie minstrel Definicja trubadurów a. truwerów, pozostający niekiedy na ich służbie; por. jongleur; rodzaj murzyńskich pieśni lud. zbliżonych do spirituals i
• Znaczenie minuta Definicja a. stopnia kątowego. Etym. - śrdw.z łaciny '1/60 godziny; notatka' z późn.z łaciny '1/60 stopnia' z ?Xac. r.ż. od minutus 'mały, drobny' p
• Znaczenie miopia Definicja gr. myōpía 'jw.' od mýōps 'krótkowidz' z mýein 'zamykać (oczy a. usta)' + ōps 'oko; twarz'; por. misterium
• Znaczenie Miortwyje duszy Definicja Etym. - tytuł powieści (1842 r.) Gogola; gł. bohater, Cziczikow, w celach spekulacyjnych skupuje od ziemian "m.d.", nazywając tak
• Znaczenie miparti Definicja rycerzy śrdw.) złożony z części równych (zazw. w podziale pionowym), lecz jaskrawo, zdecydowanie różnych w kolorach i formie. Etym. - fr
• Znaczenie miradż Definicja legendzie muzułm. wniebowstąpienie proroka Mahometa (na jawie a. we śnie, ciałem a. tylko duchem) z Kaaby w Mekce, poprzez Jerozolimę i
• Znaczenie mirakl Definicja dramatu relig.: obrazy sceniczne z życia Marii Panny, świętych i męczenników, kładące nacisk na cudowne wydarzenia i nadprzyrodzone
• Znaczenie miraż Definicja opierające na tworzeniu się podwójnych obrazów elementów znajdujących się na horyzoncie (zobacz fatamorgana); ułuda, nieziszczalne
• Znaczenie mirnoje sosuszczestwowanije Definicja pokojowe współistnienie. Etym. - z przemówienia komisarza lud. spr. zagr. RSFRR Gieorgija Cziczerina z 17 VI 1920 r
• Znaczenie mirza Definicja za], hist. wódz, książę tatarski; perski tytuł honorowy (umieszczany przed nazwiskiem) a. książęcy (po nazwisku). Etym. - pers. mirza 'dosł
• Znaczenie mitrydat Definicja polegająca na regularnym pobieraniu w min. dozach różnych trucizn w paście z miodu a. syropu, co miało udaremniać wszelakie próby otrucia
• Znaczenie mizmar Definicja mizmar arab., zobacz zamr
• Znaczenie misja Definicja spełnienia; odpowiedzialne zlecenie do wykonania; delegacja wysłana (za granicę) w szczególnym celu; przedstawicielstwo dypl. o szczególnym
• Znaczenie Miss Definicja zwyciężczyni konkursu piękności w jakimś państwie (na przykład Miss Polonia, Miss Francja) a. w światowym (Miss Universum). mister z
• Znaczenie missi dominici Definicja władcy', urzędnicy delegowani w kraju Karolingów do nadzoru nad adm. prowincji i hrabstw; przen.żart. delegaci, posłowie, pełnomocnicy
• Znaczenie mistela Definicja sfermentowane białe wino, z dodatkiem winiaku, stosowane do produkcji innych win, jak na przykład do pewnych wermutów a. do malagi (fr
• Znaczenie misterium Definicja treści biblijnej, zwł. pasyjnej. Etym. - ?Xac. mysterium 'tajemnica' z gr. mystērion 'jp.' (od mýein, zobacz miopia); ?Xac., gr. l.mn
• Znaczenie mistycyzm Definicja uznające możliwości bezpośredniego kontaktu wierzącego z Bogiem, duszy ludzkiej z absolutem i dążące do mistycznego, tajemnego
• Znaczenie mit Definicja świata, bogach a. legendarnych bohaterach; opowieść sakralna uzasadniająca i kodyfikująca wierzenie relig. powiązane z magią, kultem i
• Znaczenie mitenki Definicja jedwabne, zazw. koronkowe rękawiczki damskie sięgające od połowy palców do nadgarstka a. aż do łokcia (XVIII i start XX w.). Etym. - fr
• Znaczenie mitraizm Definicja Xączący przedmioty mazdaizmu i hellenizmu, przyjmujący tylko mężczyzn do swych siedmiu stopni wtajemniczenia, rywal chrześcijaństwa w
• Znaczenie mixed media Definicja angielskiego: 'media mieszane', nowy termin określający dawną koncepcję łączenia kilku form albo dziedzin przekazu: jak opera łączy dramat
• Znaczenie MIZ Definicja mizoandria, mizandria, mizoandryzm, psych. wstręt, nienawiść kobiety do mężczyzn; por. miz-. mizantropia niechęć, awersja do obcowania z
• Znaczenie mizrach Definicja domu a. synagogi, wskazująca wiernym stronę, gdzie znajduje się Jerozolima, ku której zwracają się Żydzi w okresie modlitwy. Etym. - n
• Znaczenie MNEM Definicja tech)nika metody usprawniające pamięć a. ułatwiające zapamiętanie czegoś na zasadzie skojarzeń. mnemon (1965) najmniejsza jednostka
• Znaczenie mob Definicja hołota; tłum. Etym. - z angielskiego: skr. od ?Xac. mobile vulgus 'tłum o zmiennych uczuciach, hoi polloi' (por. mobilium turba Quiritium
• Znaczenie mobile Definicja plast. łagodna, zawieszana (u sufitu) konstrukcja art. z kolorowych blaszek zamocowanych na drutach, obracająca się i poruszająca pod
• Znaczenie mod Definicja sztuce plast., w muzyce, w stylu ubierania się, makijażu i tak dalej, awangardowy; osoba hołdująca stylowi mod; styl mod. Etym. - z
• Znaczenie modalny Definicja metody bycia, istnienia czego (por. ontologia); odnoszący się do stopnia pewności sądu (jego logicznej konieczności, zgodności z
• Znaczenie mofussil Definicja mofussil zobacz mufassal
• Znaczenie mudita Definicja muditā zobacz karunâ
• Znaczenie moderacja Definicja powściągliwość. moderunek przest. ekwipunek, wyposażenie żołnierza (i konia); uprząż końska. moderować przest. łagodzić, powściągać
• Znaczenie moderna Definicja sztuce; ogół, ugrupowanie modernistów, literatów, plastyków, hołdujących ideałom modernizmu. modernizacja unowocześnienie. modernizm ogół
• Znaczenie modulacja Definicja przekształcaniu przebiegu (zazw. elektr.) o jednej postaci w przebieg o innej, dogodniejszej do dalszego zastosowania; dostosowywanie
• Znaczenie modus faciendi Definicja sposób działania. modus procedendi ?Xac., sposób postępowania. modus vivendi ?Xac., współżycie (zwł. krajów, ugrupowań i tym podobne
• Znaczenie Mogoł Wielki Definicja muzułm. w płn. i śr. Indiach (1526-1857), której założyciel Babur (a. Baber, 1483-1530), był potomkiem Timura po mieczu i Czyngis-chana po
• Znaczenie moharram Definicja święty miesiąc islamu, pierwszy w kalendarzu muzułm.; obchody świąteczne trwające poprzez pierwsze 10 dni tego miesiąca
• Znaczenie moher Definicja tkanina z tej wełny. Etym. - z angielskiego: mohair 'jw.' (etymologia ludowa pod wpływem hair 'włosy; sierść') od przest. mocayare z przest
• Znaczenie Mohikanin Definicja doszczętnie niemal wytępionych szczepów konfederacji mohikańskiej, należących do algonkińskiej rodziny jęz., zamieszkujących we inicjalnym
• Znaczenie Mohsa skala twardości Definicja dziesięciu minerałów o wzrastającej twardości, wykorzystywany do porównawczego ustalenia twardości ciał: 1 - talk, 2 - sól kamienna, 3
• Znaczenie moi je suis mon ancetre Definicja moim własnym protoplastą; por. ex se natus. Etym. - odpowiedź generała fr. Andoche Junota (gdy Napoleon I uczynił go w 1807 r. księciem
• Znaczenie Moi uniwiersitiety Definicja Moi uniwiersitiety ros., Moje uniwersytety (jest to szkoła życia). Etym. - tytuł powieści autobiograficznej (1923 r.) Gorkiego
• Znaczenie mojra Definicja Etym. - gr. Moíra l.mn. Moírai 'Mojry, boginie przeznaczenia i losu człowieka; z czasem odróżniano ich trzy: Kloto (Klōthō, Prządka nici
• Znaczenie mol Definicja liczba gramów czystej substancji chem. równa liczbie wyrażającej jej względny ciężar cząsteczkowy (skrót od: molekuła). molekularny
• Znaczenie moleskin Definicja atłasowym, po prawej stronie podobna do aksamitu, w lżejszym wykonaniu (tak zwany skóra z angielskiego:), stosowana na ubrania sportowe i
• Znaczenie molinizm Definicja poprzez jezuitów XVI-XVII w. (a. zwalczana poprzez jansenistów) usiłująca pogodzić sprzeczności pomiędzy koncepcjami łaski i wolnej woli
• Znaczenie moloch Definicja którą musi się zjednywać uległością i ofiarami. Etym. - późn.z łaciny z gr. Molóch od (?) hebr. Mōlech 'chtoniczne bóstwo semickie, czczone
• Znaczenie morula Definicja rozwoju zarodka u wielu zwierząt, powstałe poprzez bruzdkowanie jaj (które przybiera postać podobną do owocu morwy); por. gastrula. Etym
• Znaczenie Molotov cocktail Definicja koktajl Mołotowa', pop. butelka z benzyną, zatkana bez pośpiechu palącym się lontem, wykorzystywana jako amatorska broń przeciwczołgowa
• Znaczenie moly Definicja korzeniu czarnym, a kwiecie podobnym do mleka" (Homer, Odyseja, 10), dane Odyseuszowi poprzez Hermesa jako odtrutka przeciw
• Znaczenie mołczalinstwo Definicja serwilizm wobec przełożonych, płaszczenie się przed władzą. Etym. - od nazwiska Mołczalin (ros. mołczát 'milczeć'), jednego z bohaterów
• Znaczenie Momus Definicja szukający dziury w całym, pretekstu do nagany. Etym. - ?Xac. z gr. Mōmos 'konwencjonalna postać lit., uosobienie krytykanctwa a. kpiny
• Znaczenie Monachium Definicja czynienia ustępstw agresorowi w nadziei uniknięcia wojny; por. appeasement. Etym. - od konferencji w Monachium w 1938 r. z udziałem
• Znaczenie monadnok Definicja samotne, strome wzniesienie na lekko pofałdowanej równinie, które oparło się erozji dzięki wytrzymałości struktury skalnej. Etym. - nazwa
• Znaczenie monaster Definicja klasztoru w Kościele wsch. Etym. - ukr. monastýr 'jw.' z gr. monastērion 'cela pustelnika' od monádzein 'żyć w samotności' z mónos, zobacz
• Znaczenie monit Definicja przypomnienie (iż minął termin wypełnienia jakiejś powinności). monitor czasopismo, zwł. urzędowe, mające ten słowo w tytule; niewielki
• Znaczenie monnaie de singe Definicja pieniądz', fałszywy pieniądz; obiecanki, piękne słówka zamiast zapłaty należności. Etym. - śrdw. kuglarze fr., nie chcąc płacić myta za
• Znaczenie monnet Definicja europ. jednostka pieniężna, którą, być może, wprowadzi się w państwach Wspólnego Rynku zamiast walut państwowych; por. ecu. Etym. - od
• Znaczenie moskitiera Definicja a. zasłona muślinowa) chroniąca przed moskitami, wieloma gatunkami (pod)zwrotnikowych muchówek tnących. Etym. - hiszp. mosquitero
• Znaczenie monseigneur Definicja tytułowania biskupów, a dawn. książąt i nie wszystkich dygnitarzy (skr. Magister). monsignore [wym. monsińjore] włoski tytuł honorowy
• Znaczenie monstrancja Definicja liturgiczny, wykorzystywany do wystawiania i procesyjnego obnoszenia hostii. monstrum potwór, poczwara, straszydło, dziwoląg. monstrualny
• Znaczenie montaż Definicja poszczególnych części (i łączenie, ustawianie) maszyn, urządzeń, budowli, dzieł rzeźbiarskich; łączenie poszczególnych części (odcinków) w
• Znaczenie Montessori system Definicja przedszkolnego, zmierzająca do rozwoju inicjatywy dziecka poprzez pozostawienie daleko idącej swobody jego spontanicznej aktywności
• Znaczenie monument Definicja wystawiony ku uczczeniu osoby a. wydarzenia. monumentalny olbrzymi, masywny, potężny; zakrojony na ogromną skalę; wspaniały; trwały
• Znaczenie mops Definicja Chin, w Europie od XVI w.; pies niewielki, krępy, o dużej, okrągłej głowie, czarnym, płaskim pysku, wypukłych oczach, tępym nosie, małych
• Znaczenie mora Definicja wełniana) o falisto mieniącym się deseniu, przypominającym słoje drzewa; skośne smugi pojawiające się na obrazie TV, wywołane zakłóceniami
• Znaczenie moralista Definicja się zagadnieniem moralności; człowiek głoszący surową moralność; moralizator, lubiący prawić morały, pouczać, upominać. moralne zużycie
• Znaczenie moratorium Definicja poprzez wierzyciela (a. z mocy ustawy) prawa do wypełnienia zobowiązania w terminie późniejszym a. na uwarunkowaniach dogodniejszych od
• Znaczenie morbidezza Definicja delikatność i miękkość; zniewieściałość; plast. zmysłowa subtelność w kolorach ciała w malarstwie. Etym. - wł. 'jw.' od morbido 'miękki
• Znaczenie mordent Definicja nut z sąsiednią górną (m. górny) a. dolną (m. dolny) nutą. Etym. - wł. mordente 'zaprawa; spoina; jw.' z ?Xac. mordens dpn. mordentis p.pr
• Znaczenie more matter with less art Definicja angielskiego:, więcej treści, a mniej literaturze (jeżeli łaska). Etym. - z Szekspira (Hamlet, 2, 2, 95); królowa do Poloniusza
• Znaczenie Morfeusz Definicja związek organiczny, gł. alkaloid opium, środek przeciwbólowy, jako narkotyk stosowany nałogowo poprzez morfinistów. Etym. - fr. morphine
• Znaczenie morfogen Definicja komórki płodu w sposób decyzyjny o przyszłych kształtach jego struktur cielesnych. morfogeneza biol., suma mechanizmów, dzięki którym
• Znaczenie morfologia Definicja i budowie organizmów zwierzęcych i roślinnych; edukacja o formach (budowie i odmianie) wyrazów. Etym. - zobacz -morf-; -logia; -log
• Znaczenie morganatyczny Definicja zawartym poprzez członka rodu królewskiego a. arystokratycznego z osobą stanu niższego, która poprzez ten związek nie wymienia swego stanu
• Znaczenie mormon Definicja Kośc. Jezusa Chrystusa Świętych Dnia Ostatniego), założonej poprzez Josepha Smitha (1805-44), który w r. 1830 wydał Księgę Mormona
• Znaczenie motet Definicja powstała w XIII w., regularnie z wieloma tekstami (z łaciny, z Wulgaty) dla poszczególnych głosów, zazwyczaj śpiewana bez akompaniamentu
• Znaczenie motocross Definicja motocyklowy wyścig na przełaj w zamkniętym obwodzie trasy, na specjalnie trudnym, różnorodnym terenie. Etym. - fr. 'jw.'; moto skr. od
• Znaczenie Mourning Becomes Electra Definicja Żałoba przystoi Elektrze. Etym. - tytuł trylogii dramatycznej (1931) dramatopisarza amer. Eugene'a O'Neilla (1888-1953), opartej na
• Znaczenie mozaika Definicja dekoracyjny wykonany z małych, kolorowych kostek kamiennych, marmurowych, szklanych, ceramicznych a. ze sztucznych tworzyw, na ścianach
• Znaczenie Mrs Warrens Profession Definicja Profesja pani Warren (właścicielki domów publicznych). Etym. - tytuł sztuki (1894 r.; wystaw. 1902, pol. 1904) G.B. Shawa
• Znaczenie mucet Definicja sięgająca do łokci, z małym kapturkiem, zapinana z przodu na guziczki, noszona poprzez wyższe duchowieństwo jako oznaka posiadanej
• Znaczenie mudejar Definicja żyjący pod panowaniem królów hiszp., zwł. od VIII do XI w., zachowujący wszakże własną religię, prawa i obyczaje; styl w architekturze
• Znaczenie mudra Definicja dłoni i palców w indyjskim tańcu natia, przetworzone poprzez dawnych mędrców z opisowych, wyrazistych gestów na kunsztowny kod; w
• Znaczenie muflon Definicja sporych, wygiętych rogach, zamieszkująca górskie lasy Korsyki i Sardynii (rozsiedlana poprzez ludzi również w innych punktach Europy). Etym
• Znaczenie mukarnas Definicja charakterystyczny dla architektury mauretańskiej w Hiszpanii motyw dekoracyjno-konstrukcyjny spełniający rolę trompy a. żagielka, złożony
• Znaczenie mulda Definicja szerokie wgłębienie skorupy ziemskiej; sport. zagłębienie terenu pomiędzy dwiema wypukłościami na trasie narciarskiej; hutn. łyżka wsadowa
• Znaczenie mulligatawney Definicja cejlońska zupa z kury (a. baraniny) podawana z ryżem, przyprawiana chile, pieprzem, cebulą, kminkiem, pietruszką, czosnkiem, pomidorami
• Znaczenie multanka Definicja muz., złożony ze skórzanego mieszka i kilku drewnianych piszczałek; dudy mołdawskie. Etym. - Multany, dawna nazwa Mołdawii
• Znaczenie multi enim sunt vocati pauci vero electi Definicja electi ?Xac., (albowiem) wielu jest powołanych, ale niewiele wybranych. Etym. - z Wulgaty (Ew. wg Mat., 20, 16
• Znaczenie multilateralny Definicja odniesieniu międzynarodowej zamiany wielostronnej. multum in parvo ?Xac., sporo w małym; por. magnum in parvo. multum, non multa ?Xac
• Znaczenie muni Definicja pustelnik, człowiek świątobliwy, dżajnista-asceta. Etym. - w dawnych Indiach asceta religijny zachowujący milczenie (mauna), budzący
• Znaczenie municipium Definicja Italii a. w prowincjach, mające samorząd; zarząd miejski. municypalny miejski, mający związek z samorządem miejskim; por. komunalny. Etym
• Znaczenie munsztuk Definicja drążków) połączonych ścięgierzem zakładanym koniowi do pyska i z łańcuszka opasującego dolną szczękę konia, wykorzystywane do powodowania
• Znaczenie Murphyego prawa Definicja takie łatwe, jak się wydawało, 2) każda kwestia zajmie więcej czasu, niż myślimy, 3) jeżeli coś może zawieść, to zawiedzie; ogólna nazwa
• Znaczenie muszkatel Definicja słodkich win deserowych w kolorach od złocistego do ciemnobursztynowego, o bukiecie kwiatowo-korzennym, zbliżonym do smaku i zapachu
• Znaczenie muślin Definicja jedwabna a. (ba)wełniana, o splocie płóciennym, niekiedy drukowana w kwiateczki. Etym. - fr. mousseline 'jw.' z wł. mussolina 'jp., dosł
• Znaczenie mutacja Definicja biol. zmiana materialnego podłoża dziedziczności, powodująca pojawienie się nowych cech dziedzicznych; zmiana barwy i rejestru głosu u
• Znaczenie mutato nomine de te fabula narratur Definicja Xac., o tobie (ta) bajka mówi, (aczkolwiek) pod zmienionym imieniem. Etym. - z Horacego (Satyry 1, 1, 69
• Znaczenie mutualizm Definicja pogląd Proudhona propagujący wzajemność usług gosp., jako zasadę organizacji życia gosp. społeczeństwa. mutuus consensus ?Xac., wzajemna
• Znaczenie muza Definicja jedna z dziewięciu Muz, córek Zeusa, opiekunek sztuk pięknych i nauk; (X Muza) video, kinematografia; (XI Muza) TV; twórczość poet
• Znaczenie Muzak Definicja akompaniament muzyczny życia we współczesnym mieście, dobywający się z głośników, radia, tranzystorków; tło muzyczne audycji, programów RTV
• Znaczenie muzułmanin Definicja mahometańskiej, islamu. Etym. - pers. muslimān 'jw.' l.mn. od arab. muslim 'wyznawca islamu' od aslama, zobacz islam
• Znaczenie muzyczne terminy Definicja edukacja o muzyce; por. artes liberales. Etym. - ?Xac. musica 'muzyka' z gr. mousikē 'sztuka będąca pod opieką Muz, zwł. muzyka, pieśń
• Znaczenie mużyk Definicja przedrewolucyjnej Rosji. Etym. - ros. 'chłop (zwł. w przedrewolucyjnej Rosji); pop. człowiek niewykształcony, niewychowany, ordynarny; pop
• Znaczenie my pachali Definicja pracowali (powiedzenie charakteryzujące ludzi przypisujących sobie cudze zasługi); por. nos poma natamus. Etym. - z bajki (Mucha; 1803r
• Znaczenie mykeńska kultura Definicja egejska. Etym. - od nazwy staroż. grodu w Argolidzie na Peloponezie: Mykeny (gr. Mykēnē, Mykēnai), ośrodka kultury mykeńskiej
• Znaczenie MYRMEK Definicja MYRMEK(O)- w złożeniach: mrówka, mrówko-. Etym. - gr. mýrmeks dpn. mýrmekos 'mrówka
• Znaczenie mysta Definicja mysta człowiek wtajemniczony w misteria (na przykład eleuzyńskie). Etym. - ?Xac. z gr. mýstēs 'jw.' od mýein, zobacz misterium
• Znaczenie myzyjski łup Definicja Arystotelesa (Retoryka, 1, 12, 21); mieszkańców Myzji (krainy w płn.-zach. Azji Mniejszej) uważano za tchórzów
• Znaczenie machete Definicja ciężki nóż z rozszerzoną klingą stosowany do cięcia trzciny i wyrąbywania ścieżek w buszu, w Ameryce Płd. i Śr., w Afryce
• Znaczenie MALAKO Definicja MALAKO- w złożeniach: miękki; zool. mięczak. Etym. - gr. malakós 'miękki
• Znaczenie masculinum Definicja masculinum ?Xac., [wym. masku...] gram. rodzaj męski
• Znaczenie messidor Definicja messidor dziesiąty miesiąc fr. kalendarza republikańskiego. Etym. - fr. 'jw.' z ?Xac. messis 'żniwo' + gr. dōron 'dar
• Znaczenie mitel Definicja mitel druk. średnian, stopień (rozmiar) czcionki (14 punktów). Etym. - nm. Mittel 'środek; jw
• Znaczenie mos maiorum Definicja zastępujący staroż. Rzymianom kodeks cywilny); por. more antiquo. mos pro lege ?Xac., obyczaj w miejsce prawa
• Znaczenie murum ligneum Definicja murum ligneum ?Xac., drewniany mur; ustalenie wyroczni delfickiej oznaczające okręt. Etym. - z Korneliusza Neposa
• Znaczenie myo Definicja myo- zobacz mio- 2
• Znaczenie macedoine Definicja macédoine [maseduan] sałatka owocowa a. jarzynowa. Etym. - od Macédoine 'Macedonia', może od mieszaniny narodowości w tym rejonie
• Znaczenie migrena Definicja napadami b. silnego bólu głowy, zazwyczaj połączonego z nudnościami, wymiotami, zaburzeniami wzroku. Etym. - fr. migraine 'jw.' z gr
• Znaczenie mustyki Definicja na całym świecie rodzina drobnych muchówek, których samice żywią się krwią ssaków, napastując w letnie dni chmarami i kłując boleśnie. Etym
• Znaczenie mykwa Definicja mykwa łaźnia rytualna u Żydów. Etym. - hebr. mikwā 'jw
• Znaczenie maczeta Definicja maczeta zobacz machete
• Znaczenie makia Definicja makia zobacz maquis
• Znaczenie manana Definicja mañana hiszp., [wym. mańjana] jutro
• Znaczenie manizm Definicja manizm kult duchów osób zmarłych; kult przodków. Etym. - ?Xac. manes, zobacz Many
• Znaczenie maquis Definicja
• Znaczenie Mawlid anNabi Definicja Mawlid an-Nabi arab., islamskie święto Narodzenia Mahometa (12 Rabi I, około 570 r
• Znaczenie mbira Definicja mbira zobacz kalimba
• Znaczenie medyna Definicja medyna zobacz medina
• Znaczenie mens rea Definicja mens rea ?Xac., prawn. zamysł przestępcza
• Znaczenie metapsychologia Definicja metapsychologia zobacz parapsychologia
• Znaczenie mezzanino Definicja mezzanino zobacz mezanin
• Znaczenie mihrab Definicja mihrab arab., zobacz kibla
• Znaczenie Moog Definicja Moog zobacz syntezator muzyczny
• Znaczenie muscadet Definicja muscadet [wym. müskade] wino muszkatołowe, muszkatel. Etym. - fr. 'jw.' od muscat, zobacz muszkatel
• Znaczenie muson Definicja muson zobacz monsun
• Znaczenie muzeum Definicja muzeum zobacz muzealny
• Znaczenie muklok Definicja skóry foki a. renifera, noszone poprzez Eskimosów; podobne w stylu do eskimoskich buty drelichowe z miękką skórzaną podeszwą, noszone na
• Znaczenie makao Definicja makao zobacz macao
• Znaczenie Madame Definicja mężatka (skr. Mme); dawn. o nauczycielce, guwernantce Francuzce. Etym. - fr. madam 'jw.; wielmożna, najjaśniejsza pani' od ma dame 'moja
• Znaczenie Mademoiselle Definicja Francji: panna (skr. Mlle). Etym. - fr. 'jw.' od ma demoiselle 'moja panna'; ma, zobacz Madame; demoiselle 'panna
• Znaczenie magnum bonum Definicja magnus parens ?Xac., ogromny rodzic, protoplasta, założyciel, inicjator. magnum ignotum ?Xac., ogromna niewiadoma; lud; por. le grand
• Znaczenie malis avibus Definicja malis avibus ?Xac., pod niedobrą wróżbą (z lotu ptaków); por. mala avi
• Znaczenie mamasan Definicja szanowana matrona jap., koreań., wietnamska i tak dalej, regularnie głowa rodziny a. rodu. Etym. - jap.; mama 'matka'; san, tytuł honorowy
• Znaczenie mimbar Definicja minbar, mimbar, arab., drewniana, ozdobna ambona w meczecie
• Znaczenie mawla Definicja mawla (l.mn. mawālī) arab., świeżo nawrócony na islam, zwł. nie-Arab
• Znaczenie monarchista Definicja państwa, gdzie władza spoczywa w ręku dożywotniego (i zazw. dziedzicznego) monarchy (cesarza a. króla). Etym. - gr. monarchía
• Znaczenie mho Definicja mho zobacz siemens
• Znaczenie mood music Definicja mood music z angielskiego:, 'muzyka (wykorzystywana do wywoływania) nastroju', zobacz Muzak
• Znaczenie machzor Definicja machzorim) hebr. 'obrót, cykl', żyd. podręcznik do nabożeństwa zawierająca modlitwy zmawiane w okresie świąt; por. siddur
• Znaczenie malwa Definicja malwa bot. ślaz; ogrod. prawoślaz. Etym. - ?Xac. malva 'ślaz
• Znaczenie Martinmas Definicja Martinmas z angielskiego:, dzień św. Marcina (około 316-około 397 r.), biskupa Tours (w Galii), przypadający 11 listopada
• Znaczenie Mrs Definicja Mrs. [wym. misyz] tytuł grzecznościowy mężatki. Etym. - z angielskiego: Mrs. ze skrótu od mistress, zobacz Miss
• Znaczenie mufassal Definicja wiejska jednostka podziału terytorialnego (pow., gmina) w Indiach (z angielskiego: mofussil). Etym. - hindi z arab. 'oddzielony
• Znaczenie mufla Definicja mufla retorta hutnicza. Etym. - nm. Muffel 'jw
• Znaczenie MS Definicja M/S żegl. statek motorowy, motorowiec. Etym. - z angielskiego: skr. od motor ship 'jw.', zobacz motor, ship 'statek
• Znaczenie Ms Definicja Ms. z angielskiego:, [wym. miz] skrót (stawiany przed nazwiskiem a. imieniem i nazwiskiem) oznaczający kobietę (bezwzględnie na jej stan
• Znaczenie mundus vult decipi ergo decipiatur Definicja mundus vult decipi, ergo decipiatur ?Xac., świat chce być oszukiwany, niechże więc będzie
• Znaczenie Malade imaginaire Definicja Malade imaginaire fr., Chory z urojenia. Etym. - tytuł komedii (1673 r.) Moliera; por. ah, il n'y plus
• Znaczenie malum prohibitum Definicja malum prohibitum ?Xac., prawn. postępek dlatego tylko niedobry, Iż zakazany poprzez prawo (na przykład zjedzenie owocu poprzez Adama i Ewę
• Znaczenie minuskuła Definicja minuskuła druk. mała litera alfabetu; pismo minuskułowe, tekstowe; por. majuskuła. Etym. - ?Xac. minusculus 'niewielki
• Znaczenie mandorla Definicja a
• Znaczenie manco Definicja manco zobacz manko
• Znaczenie mandir Definicja mandir hindi, świątynia ind
• Znaczenie Marsala Definicja hiszpańskiego jerezu, zazw. półsłodkie a. słodkie, hodowane w winnicach wokół miasta Marsala w zach. Sycylii
• Znaczenie menzurka Definicja menzurka laboratoryjny cylinder miarowy z podziałką do mierzenia objętości cieczy. Etym. - ?Xac. mensura 'miara' od metiri 'mierzyć
• Znaczenie Madame SansGene Definicja Bezceremonialna", sztuka V. Sardou i E. Moreau (z 1893 r.) o Napoleonie i praczce, która stała się księżną Gdańska; zobacz sans gêne
• Znaczenie manat Definicja spory ssak pod rząd syren, występujący na pobrzeżach strefy zwrotnikowej Atlantyku. Etym. - hiszp. manatí 'jw' prawdop. pochodzenia
• Znaczenie ma foi Definicja ma foi fr., dalibóg, wyraz daję!; na pewno
• Znaczenie maca Definicja nie solonego ciasta spożywane w okresie żyd. święta Paschy; takież placki w powszechnym obrocie pol. handlu spożywczego pod nazwą "
• Znaczenie Man of Destiny Definicja Man of Destiny z angielskiego:, Mąż przeznaczenia (jest to Napoleon Bonaparte). Etym. - tytuł sztuki (1897 r.) G.B. Shawa
• Znaczenie moria Definicja moria psych. obsesyjna skłonność do opowiadania dowcipów, anegdot, zwł. sprośnych. Etym. - gr. mōría 'głupota; prostactwo
• Znaczenie machismo Definicja machismo hiszp., [wym. maczismo] samczość; męskość; por. hembrismo. macho hiszp., [wym. maczo]; stuprocentowy mężczyzna; por. hembra
• Znaczenie Macht geht vor Recht Definicja prawem; por. Machtpolitik. Etym. - z przemówienia Maximiliana H. von Schwerina w pruskiej Izbie Deputowanych 27 I 1863 r
• Znaczenie Macon Definicja musujące wino burgundzkie wytwarzane w departamencie Saône-et-Loire (Francja), białe a. czerwone. Etym. - fr. od Mâcon, nazwy miasta w śr
• Znaczenie Madame Bovary Definicja ucieczki od rzeczywistości w sferę iluzji (bovaryzm); typ kobiety trawionej tęsknotą za romantyczną miłością, zabłąkanej w ciasny, nudny i
• Znaczenie Madchen fur alles Definicja wykorzystywana) do wszystkiego; osoba, którą się posługują, wyręczają, we wszystkich (także nie należących do jej obowiązków) kwestiach
• Znaczenie Madonna Definicja Madonna Matka Boska, zwł. wyobrażona w plastyce. Etym. - wł. 'jw.' ze st.wł. ma donna 'moja pani'; wł. ma, zobacz Ma(dame); donna
• Znaczenie madrasa Definicja madrasa zobacz medresa
• Znaczenie madziarski Definicja madziarski węgierski. Etym. - węg. Magyar 'Węgier
• Znaczenie madżlis Definicja madżlis zobacz medżlis
• Znaczenie maelstromm Definicja maelstrom zobacz malström
• Znaczenie maesta Definicja tronie w otoczeniu aniołów i świętych (zwł. w malarstwie XII i XIII w.). Etym. - wł. 'majestat; Chrystus a. Matka Boska w glorii' z ?Xac
• Znaczenie mafalde Definicja mafalde wł., makaron włoski drobno pofałdowany
• Znaczenie magdeburskie prawo Definicja które rozwinęło się w Magdeburgu w XII w. i na którym wzorowano się przy zakładaniu miast wsch.nm., a również w Polsce, na Litwie i
• Znaczenie Maghreb Definicja obejmujcy Maroko, Algierię i Tunezję (niekiedy również Libię). Etym. - arab. Maghreb, Maghrib 'płn.-zach. Afryka i Hiszpania' od almaghrib
• Znaczenie magma Definicja się w głębi Ziemi pod sporym ciśnieniem, wydobywający się na powierzchnię (w okresie wybuchów wulkanicznych) jako lawa. Etym. - gr. mágma
• Znaczenie magna otia caeli Definicja magna otia caeli ?Xac., ogromna jest bezczynność (gnuśność) panująca w niebie. Etym. - z Juwenalisa (Satyry, 6, 394
• Znaczenie malum vas non frangitur Definicja malum vas non frangitur ?Xac., naczynie bezwartościwe (nigdy) się nie tłucze. Etym. - z Erazma (Adagia, 4, 2 99) 1523 r
• Znaczenie man spricht deutsch Definicja man spricht deutsch nm., [wym. ...szpriśt dojcz] (tutaj) mówi się po niemiecku; por. English spoken
• Znaczenie magni nominis umbra Definicja magni nominis umbra ?Xac., cień wielkiego imienia; cień dawnej świetności. Etym. - z Lukana (Pharsalia, 1, 135); o Pompejuszu
• Znaczenie magnum Definicja magnum butelka zawierająca dwa razy więcej wina niż zwyczajna butelka. Etym. - ?Xac. r.n. od magnus, zobacz magnat
• Znaczenie mahajana Definicja z różnych sekt synkretycznych, mające wyznawców gł. w Tybecie, Nepalu, Chinach i Japonii; por. hânajâna, lamaizm. Etym. - sanskr. 'ogromny
• Znaczenie mahaut Definicja mahaut kornak, dozorca słoni. Etym. - hindi 'jw.' z sanskr. mahāmātra 'wielce dostojny'; mahat 'ogromny'; mātra 'miara' od mati 'on mierzy
• Znaczenie mahdi Definicja tradycji muzułm., ukazać się ma przed końcem świata i zbawić społeczność wiernych. Etym. - arab. mahdī 'kierowany dobrze (a. poprzez Boga
• Znaczenie mahometanin Definicja mahometanin muzułmanin, wyznawca mahometanizmu, islamu. Etym. - od imienia proroka Mahometa
• Znaczenie mais ou sont les neiges dantan Definicja ale gdzież są niegdysiejsze śniegi (tł. Boya-Żeleńskiego). Etym. - z François Villona (Ballade des dames du temps jadis
• Znaczenie maison du peuple Definicja maison du peuple fr., 'dom ludowy', w Belgii - dom kultury
• Znaczenie maitre Jacques Definicja ktoś, kto uprawia sporo zawodów na raz, zajmuje kilka posad, "wielowarsztatowiec". Etym. - postać z komedii Skąpiec (1668 r
• Znaczenie maitri Definicja maitrī zobacz karunā
• Znaczenie majestat Definicja okazałość, wspaniałość; tytuł, godność, władza monarchy. majestatyczny pełen majestatu, imponujący, dostojny, wyniosły. Etym. - ?Xac
• Znaczenie majstersztyk Definicja mistrzowsko wykonane dzieło, zwł. rzemiosła a. techniki; arcydzieło; zręczna, przebiegła, sprytna sztuczka, manewr, trick. Etym. - nm
• Znaczenie makama Definicja arab. krótkie opowiadanie, esej prozą (poet., ze wstawkami wierszowanymi), o charakterze obyczajowym i satyrycznym; dawn. zgromadzenie
• Znaczenie mala fide Definicja mala fide ?Xac., w złej wierze, podstępnie. mala fides ?Xac., zła wiara; por. bona fide; bona fides
• Znaczenie maltretować Definicja kim (słabszym) obchodzić; gnębić, znęcać się. Etym. - fr. maltraiter 'jw.'; mal, zobacz malkontent; traiter 'traktować' z ?Xac. tractare
• Znaczenie malum necessarium Definicja malum necessarium ?Xac., zło niezbędne. Etym. - z Erazma (Adagia, 1, 5, 26
• Znaczenie make love not war Definicja make love, not war z angielskiego:, uprawiaj miłość, nie wojnę. Etym. - slogan z czasów amer. wojny w Wietnamie 1965-75
• Znaczenie makeup Definicja make-up [wym. mejkap] z angielskiego:, zobacz makijaż
• Znaczenie makimono Definicja obrazkowa a. pismo wykonane na papierze zwijanym w rulon; por. kakemono. Etym. - jap. 'jw.'; maki 'rulon, zwój'; mono 'element
• Znaczenie makintosz Definicja makintosz zobacz mackintosh
• Znaczenie makulatura Definicja druku, niepotrzebny papier zadrukowany a. zapisany, odpadki papierowe, wtórny surowiec do wyrobu papieru; przen. bezwartościowa poezja
• Znaczenie mal du siecle Definicja wieku', znużenie życiem, rodzaj melancholijnego pesymizmu; por. taedium vitae; Weltschmerz. Etym. - wyrażenie użyte w 1833 poprzez Sainte
• Znaczenie mala avi Definicja mala avi ?Xac., pod niedobrą wróżbą; por. absit omen; malis avibus. Etym. - z Horacego (Pieśni, 1, 15, 5
• Znaczenie malapropizm Definicja wyrażenia, zamiast właściwego, zazw. podobnego z mimowolnie komicznym efektem. mal-à-propos fr., nie w porę, nie na miejscu; nieodpowiedni
• Znaczenie malaria Definicja febra' od mala aria 'złe powietrze'; mala r.ż. od malo 'niedobry' z ?Xac. malus, zobacz maligna; zobacz aria
• Znaczenie male parta Definicja male parta (male dilabuntur) ?Xac., przysł. źle kupione (marnieje); male parta do czarta
• Znaczenie malocchio Definicja lud. - złe oko, złe spojrzenie przynoszące nieszczęście, rzucające urok; por. iettatura. Etym. - wł. 'jw.' z ?Xac. malus oculus 'złe oko
• Znaczenie malum in se Definicja malum in se ?Xac., prawn. postępek niedobry sam w sobie, nawet gdyby ?Xadne prawo go nie potępiało (jak kłamstwo, kradzież, morderstwo
• Znaczenie mamałyga Definicja wsch. Europy - gęste ciasto z kukurydzanej mąki a. kaszy; por. polenta. Etym. - ukr. z rumuń. mamaliga 'jw
• Znaczenie mambo Definicja rumbie, grany staccato, pochodzenia haitańskiego; kapłanka wudu na Haiti. Etym. - amer.hiszp. 'taniec jw.' prawdop. z kreolskiego (Haiti
• Znaczenie mammologia Definicja mammologia zobacz teriologia. Etym. - ?Xac. mamma 'matka; pierś żeńska' z gr. mámmē, zobacz mamotrept; -log; log
• Znaczenie mamona Definicja mamona bogactwo, dorobek, złoto; pop. kapitał. Etym. - aram. 'jw.' por. Biblia (Ew. wg Mat., 6, 24; Łuk., 16, 3
• Znaczenie mandragora Definicja śródziemnomorska o rozgałęzionym korzeniu (alraune), przypominającym postać ludzką, któremu przypisywano właściwości magiczne i który był
• Znaczenie mandryn Definicja do igieł do zastrzyków, rurek do punkcji, płukań i tym podobne Etym. - fr. mandrin 'przetyczka (cewnika); techn. przebijak
• Znaczenie manekin Definicja dalej) schemat ciała ludzkiego, stosowany poprzez krawców, domy odzieżowe i twórców plastyków. Etym. - fr. mannequin 'manekin; modelka
• Znaczenie maneż Definicja Etym. - fr. manège 'ujeżdżanie koni; jw.' z wł. maneggio 'ujeżdżanie; maneż' od maneggiare 'urabiać; obracać; kierować' od mano 'ręka' z
• Znaczenie mangan Definicja metal ciężki i kruchy. Etym. - nm. 'jw.' z fr. manganèse 'jp.' od wł. manganese 'jp.' ze śrdw.z łaciny magnesia, zobacz magnez
• Znaczenie manicheizm Definicja mechanizm relig.-filoz. powstały w III w. w Persji, rozpowszechniony w Imperium Rzymskim w III i IV w., a potem w środk. i wsch. Azji
• Znaczenie manicure Definicja pielęgnacja dłoni, a zwł. paznokci u rąk. manicurzyst(k)a [wym. manikirzyst(k)a] specjalist(k)a w tym zakresie. Etym. - fr. manucure
• Znaczenie maniok Definicja okolicach tropikalnych, której bulwy korzeniowe, po granulowaniu (zobacz kassawa), służą do wyrobu tapioki. Etym. - fr. manioc 'jw.', hiszp
• Znaczenie mankament Definicja błąd, usterka, uchybienie. manko handl. niedobór, brak towarów a. pieniędzy, stwierdzony poprzez porównanie stanu rzeczywistego z
• Znaczenie manlicher Definicja prostolinijnym posuwem zamka i płaskim magazynkiem, skonstruowany w r. 1888 poprzez inżyniera austr. Ferdinanda Mannlichera (1848-1904
• Znaczenie mano Definicja d.) - (grać) prawą ręką; (m. sinistra, skr. m.s.) - (grać) lewą ręką; (a due mani) - (grać) obu rękami
• Znaczenie manque Definicja manqué fr., [wym. mãke] niecelny, niedoszły (na przykład rysownik, pisarz
• Znaczenie mariage blanc Definicja małżeństwo'; małżeństwo formalne, zawarte bez zamiaru współżycia seksualnego; ?Xac. matrimonium ratum (sed non consummatum
• Znaczenie mantra Definicja formuła magiczna, rytualistyczne zaklęcie o znaczeniu dewocyjnym (zwł. zgłoska om, zobacz Om mani...) w pop. hinduizmie i buddyzmie
• Znaczenie mantysa Definicja mantysa mat. ułamkowa część logarytmu (umieszczona po przecinku). Etym. - ?Xac. mantissa 'bonus, uzupełnienie
• Znaczenie meorum finis amorum Definicja meorum finis amorum ?Xac., koniec (jest to ostatnia z) moich miłości. Etym. - z Horacego (Pieśni, 4, 11, 31
• Znaczenie Many Definicja jako bóstwo zbiorowe; dusze przodków; dusza osoby zmarłej; miejsce pobytu zmarłych i bóstwa nim władające. Etym. - ?Xac. manes 'dobrotliwi
• Znaczenie manzanilla Definicja mansanilia] białe, aromatyczne, wytrawne wino jerez z winnic Sanlúcar u ujścia Gwadalkiwiru (Hiszpania). Etym. - hiszp. zdrobn. od manzana
• Znaczenie maraka Definicja grzechotka podobna do tykwy, zawierająca suche nasiona a. żwir, wyposażona w rączkę, wykorzystywana jako instrument muz. (zazw. używa się
• Znaczenie marazm Definicja organizmu; przygnębienie, apatia, depresja; przen. rozprzężenie, zastój, bezwład, inercja. Etym. - gr. marasmós 'wycieńczenie
• Znaczenie marcepan Definicja cukru; przysmak; frykas. Etym. - wł. marzapane 'moneta śrdw.; miara; bombonierka; jw.' z (?) arab. mautabān 'moneta śrdw.; dosł. osoba
• Znaczenie marchia Definicja śrdw. - zorganizowany wojskowo okręg pograniczny, zarządzany poprzez margrafa; margrabstwo. Etym. - śrdw.z łaciny march(i)a ze śr.g.nm
• Znaczenie margaritas ante porcos Definicja perły przed wieprze; nie mów nieukowi tego, czego nie może zrozumieć. Etym. - wg Wulgaty (Ew. wg Mat. 7, 6
• Znaczenie marihuana Definicja marihuana meks.-hiszp., rosamaria, zobacz cannabis
• Znaczenie marivaudage Definicja nieco afektowana galanteria; wyszukana, przesadna, niekiedy afektowana subtelność myśli, wyrafinowanie uczuć, manieryczność (na wzór
• Znaczenie marksista Definicja marksizm(-leninizm) mechanizm poglądów filoz., polit. i ekon., przygotowany poprzez Marksa i Engelsa, rozwinięty poprzez Lenina. Etym. - od
• Znaczenie marynata Definicja konserwowane, przechowywane w occie z dodatkiem przypraw i korzeni. marynista artysta dzieł art. o tematyce morskiej. Etym. - fr. marinade
• Znaczenie mascara Definicja mascara [wym. maskara] tusz do rzęs nakładany dzięki malutkiej szczoteczki. Etym. - hiszp. máscara 'maska; kostium; pretekst; jw
• Znaczenie maxim Definicja skonstruowana w 1883 r. w Anglii broń samoczynna o szybkostrzelności do 600 strzałów na minutę. Etym. - od nazwiska konstruktora, amer
• Znaczenie moll Definicja moll muz. molowy a. minorowy gatunek skali, gamy, tonacji a. akordu; por. dur. Etym. - ?Xac. mollis 'miękki'; por. bemol; ramol
• Znaczenie marinizm Definicja marinizm styl poetycki charakterystyczny dla literatury wł. baroku. Etym. - od nazwiska poety wł.: Giambattista Marino (1569-1625
• Znaczenie markować Definicja markować zobacz markierant
• Znaczenie marony Definicja marony owoce kasztana jadalnego. Etym. - wł. marrone 'kasztan jadalny (drzewo i owoc
• Znaczenie marrani Definicja przyjęli oficjalnie chrzest dla uniknięcia prześladowań relig. (zwł. 1391-1492); por. moryskowie. Etym. - hiszp. marrano l.poj. dosł
• Znaczenie marsel Definicja gniezdny rozpięty na marsrei, drugiej a. trzeciej od dołu rei na maszcie. Etym. - hol. marszeil 'marsel'; zobacz mars 2; zeil, zobacz
• Znaczenie martyrologia Definicja martyrologium lista (katalog; dzieje) męczenników chrześc. Etym. - śrdw.z łaciny martyrologium 'jw.' z gr. mártys dpn. mártyros 'świadek
• Znaczenie MASH Definicja MASH skr. od z angielskiego: Mobile Army Surgical Hospital 'ruchomy wojskowy szpital chirurgiczny
• Znaczenie mason Definicja masońskiej. masoneria wolnomularstwo, sekretne stowarzyszenie międzynarodowe, powstałe w XVIII w., głoszące hasła braterstwa i filantropii
• Znaczenie mastiff Definicja angielskiego: (irl.), dawno wyhodowana rasa b. sporych i mocnych psów z angielskiego: o gładkiej sierści
• Znaczenie mastika Definicja mastika z angielskiego: z tur., napój alkoholowy zaprawiany mastyksem i olejkiem anyż(k)owym; por. mastyks
• Znaczenie masturbacja Definicja zaspokajanie popędu płciowego poprzez drażnienie własnych narządów płciowych. Etym. - ?Xac. masturbari 'onanizować się
• Znaczenie maswerk Definicja gotyckiej: kamienne a. ceglane przedmioty geom., wypełniające ażurowe otwory okien, prześwitów, balustrad i tak dalej Etym. - nm. Masswerk
• Znaczenie matador Definicja torero, gł. zapaśnik, zadający bykowi śmiertelny cios (por. Corrida); przen. iron., przest. luminarz, koryfeusz, znakomitość; znakomita
• Znaczenie matambre Definicja ogromna rolada z płatów mięsa nadzianych szpinakiem, marchwią, jajami na twardo, cebulą, pietruszką, duszona z pieprzem, czosnkiem
• Znaczenie matamore Definicja fanfaron. Etym. - od uciesznej postaci wojaka-samochwała komedii hiszpańskiej, zwanego Matamoros hiszp., dosł. 'Maurobójca
• Znaczenie membrum virile Definicja membrum virile ?Xac., anat. członek męski
• Znaczenie meszuge Definicja meszuge wariat; niespełna rozumu. Etym. - jid. z hebr. měszuggā
• Znaczenie matrylineat Definicja a również dziedziczenia własności i przywilejów po linii matki (por. matriarchat; patrylineat). matrykalność zwyczaj zamieszkiwania męża i
• Znaczenie matuzalowy wiek Definicja późna starość. Etym. - wg imienia Matuzal(em)a, patriarchy biblijnego (Gen., 5, 27), który miał żyć 969 lat
• Znaczenie mauvais genre Definicja mauvais genre fr., [wym. mowe żãr] w niedobrym tonie
• Znaczenie MAXI Definicja zwł. auto); zwiększony; długi (zwł. o częściach ubioru damskiego). maxi spory (o modelu, typie auta) i długi, obszerny (o ubiorach). Etym
• Znaczenie mazagran Definicja zimna i rozcieńczona, podawana w wysokiej szklance, niekiedy z dodatkiem koniaku a. rumu. Etym. - fr. '(zimna) kawa w szklance' od nazwy
• Znaczenie mazdaizm Definicja religia staroirańska, gdzie najwyższe z bóstw, Ahura Mazda (Ormuzd), bóg dobra i światła, walczy z Arymanem, bogiem zła i ciemności. Etym
• Znaczenie mazer Definicja mazer(unek) plast. flader; naturalny a. malowany deseń. Etym. - nm. Maser 'plam(k)a; ozdobny flader, czeczota
• Znaczenie mazun Definicja mazun, macun, mazoum, mazoni, ormiań., ormiański napój z mleka sfermentowanego, podobny do jogurtu
• Znaczenie mea culpa Definicja mea culpa (mea maxima culpa) ?Xac., moja wina (moja bardzo ogromna wina); por. peccavi
• Znaczenie mea parvitas Definicja mea parvitas ?Xac., moja małość, nieważność. Etym. - historyk rz. Valerius Maximus (Prologus), około r. 30 n.e.; o sobie
• Znaczenie Measure for Measure Definicja Measure for Measure z angielskiego:, Miarka za miarkę. Etym. - tytuł komedii (1604 r.; wystaw. pol. 1902) Szekspira
• Znaczenie mecyje Definicja mecyje pot. coś nadzwyczajnego; specjał, frykas. Etym. - jid. meccije 'jw.' od hebr. měciā 'rzecz znaleziona; osobliwość
• Znaczenie meden thaumadzein Definicja meden thaumadzein gr., nie dziwić się niczemu; zobacz nil admirari. Etym. - przypisywane Pitagorasowi poprzez Plutarcha (Moralia
• Znaczenie medice cura te ipsum Definicja medice, cura te ipsum ?Xac., lekarzu, ulecz samego siebie. Etym. - z Wulgaty (Ew. wg Łuk. 4, 23
• Znaczenie mein Liebchen was willst du mehr Definicja mein Liebchen was willst du mehr? nm., czegoż chcesz więcej, kochanie? Etym. - z Heinego (Powrót; 62), 1823 r
• Znaczenie meluzyna Definicja romansów śrdw., przybierająca niekiedy postać półwęża a. syreny; por. ondyna. Etym. - fr. Mélusine 'jw
• Znaczenie mełamed Definicja mełamed nauczyciel w chederze. Etym. - hebr. mělammedh 'nauczyciel
• Znaczenie mira Definicja kory balsamowców, zwł. rosnących w Arabii i Wsch. Afryce, stosowana jako kadzidło i lek. Etym. - gr. mýrrha 'jw
• Znaczenie mohar Definicja mohar węg., bot. proso węgierskie, uprawna trawa pastewna
• Znaczenie medykament Definicja Xac. medicamen(tum) 'lek, plaster, maść; trucizna; czary' od medicare, medicari 'leczyć' z medicus, zobacz medycyna
• Znaczenie mefistofeliczny Definicja szatańsko przewrotny; szyderczy, sardoniczny, sarkastyczny, drwiący, szatański (zwł. śmiech); demoniczny; por. faustowski. Etym. - Mefisto
• Znaczenie megiera Definicja megiera jędza, wiedźma, piekielnica, sekutnica. Etym. - ?Xac. Megaera z gr. Mégaira zobacz Erynie
• Znaczenie mehr Licht Definicja mehr Licht! nm. więcej światła! Etym. - rzekomo ostatnie słowa Goethego (22.3.1832 r
• Znaczenie mein schones Fraulein darf ich wagen Definicja nm., piękna panienko, czy się ważyć mogę (podać jej ramię z opieką na drogę)? (tł. W. Kościelskiego). Etym. - z Goethego (Faust, Fragment
• Znaczenie meiosis Definicja meiosis gr., chwyt stylistyczny: umyślne osłabienie, powściągnięcie wypowiedzi, understatement, litotes, synonim hiperboli (przesadni
• Znaczenie Mercredi de Cendres Definicja Mercredi de Cendres fr., zobacz Ash Wednesday
• Znaczenie Merdre Definicja Merdre! fr., Grrrówno! Etym. - z Alfreda Jarry (Ubu roi; 'Ubu władca'), 1896 r
• Znaczenie melanż Definicja pomieszanie różności, miszkulancja, groch z kapustą, miszmasz, bigos (hultajski); włóczka, dzianina ze splotu różnobarwnych nitek; porcja
• Znaczenie melioracja Definicja właściwości fizycznych gleby, gł. poprzez regulację jej stosunków wodnych; dawn. ulepszanie, naprawa. Etym. - późn.z łaciny melioratio
• Znaczenie melius non tangere clamo Definicja melius non tangere, clamo ?Xac., oświadczam (wam): lepiej (mnie) nie tykać. Etym. - z Horacego (Satyry, 2, 1, 45
• Znaczenie mellah Definicja mellah dawn. dzielnica żydowska w mieście płn.afrykańskim; por. medina. Etym. - płn.afrykańska nazwa miejscowa
• Znaczenie melopeja Definicja melopeja melodeklamacja. Etym. - gr. melopoiía 'sztuka układania pieśni' zobacz melo-; -poiín z poieín, zobacz poemat
• Znaczenie melszpajz Definicja parzona z mąki, mleka i jaj. Etym. - nm. Mehlspeise 'legumina, potrawa mączna'; Mehl 'mąka'; Speise 'potrawa
• Znaczenie Menage de garcon Definicja Un) Ménage de garçon fr., Kawalerskie gospodarstwo. Etym. - tytuł powieści (1842 r.) Balzaka
• Znaczenie Meniera choroba Definicja wodniaka błędnika: upośledzenie słuchu, dzwonienie i szum w uszach, zawroty głowy. Etym. - od nazwiska lekarza fr. Prospera Menière'a (1799
• Znaczenie mente Definicja mentyk, mente wierzchni narodowy ubiór węg., krótki płaszcz noszony w XVI-XVIII w. na dolmanie. Etym. - węg. mente
• Znaczenie molekuła Definicja molekuła zobacz mol
• Znaczenie menage a trois Definicja ménage à trois fr., trójkąt małżeński
• Znaczenie menakme Definicja pierwszej do ostatniej menstruacji. menarche med. pierwsza menstruacja. Etym. - gr. mēn, zobacz menopauza; zobacz akme; arche
• Znaczenie mendelew Definicja mendelew chem. pierwIASTEK, Tabl. 1, otrzymany sztucznie; zobacz aktynowce. Etym. - ku czci chemika ros.: Dmitrij I. Mendelejew (1834-1907
• Znaczenie menopauza Definicja przekwitania kobiety; por. klimakterium; menakme. Etym. - fr. ménopause 'jw.'; gr. mēn 'miesiąc; nów'; fr. pause 'pauza, przerwa' z gr
• Znaczenie menora Definicja menora u Żydów - siedmioramienny świecznik liturgiczny. Etym. - hebr. 'świecznik; lichtarz
• Znaczenie menos Definicja menos stan umysłu, usposobienie, prowadzące człowieka do sukcesów; por. ate. Etym. - gr. 'zapał; chęć; wola; odwaga; gniew; siła; moc
• Znaczenie mensa Definicja stanowiąca wierzch ołtarza; pewne dobra kościelne poświęcone na utrzymanie biskupów, kapituły i tym podobne Etym. - ?Xac. 'stół'; por
• Znaczenie mentis penetralia Definicja mentis penetralia ?Xac., najgłębsze zakamarki umysłu (świadomości). Etym. - z Klaudiana, poety ?Xac. z IV/V w. n.e
• Znaczenie mere sociale Definicja socjalna', matka wychowująca dziecko, które nosiła (lub go nie nosiła) w swojej macicy w momencie życia płodowego; por. famille sociale
• Znaczenie merenga Definicja białka i gęstego syropu, lekko wypieczone, przekładane konfiturami a. kremem; por. beza. Etym. - fr. meringue 'jw
• Znaczenie meskineria Definicja ubóstwo duchowe, pospolitość, jałowość uczuć, płytkość myśli. maskineryjny. Etym. - fr. mesquinerie 'małostkowość; skąpstwo' od mesquin
• Znaczenie Messalina Definicja imienia Messaliny Walerii, okrutnej i rozwiązłej trzeciej żony rz. cesarza Klaudiusza, straconej w r. 48 n.e.; por. Juwenalis, 6, 116
• Znaczenie metabasis Definicja przemawiania) od jednego tematu (przedmiotu, punktu) do innego, zwł. gdy użyte jako chwyt, manewr retoryczny. Etym. - gr. 'przejście' od
• Znaczenie metazoa Definicja metazoa zool. wielokomórkowce; por. protozoa. Etym. - zobacz meta-; -zoa
• Znaczenie Merrie England Definicja miła, urocza Anglia', stare ustalenie Anglii jako państwie, gdzie żyje się przyjemnie (przymiotnik merrie, dziś merry, niekoniecznie musi
• Znaczenie merynos Definicja merynos rasa cienkorunnych owiec, hodowanych dla wełny. Etym. - hiszp. merino (l.mn. merinos) 'jw
• Znaczenie meszty Definicja meszty reg. przest. lekkie pantofle, zwł. sukienne, z giętkimi spodami. Etym. - tur. mest 'pantofle bez obcasów
• Znaczenie metafraza Definicja języka na inny (synonim parafrazy); przest. przerobienie prozy na wiersz a. wiersza na prozę, użytkowane niekiedy przy przekładzie
• Znaczenie metahistoria Definicja metahistoria filozofia historii. Etym. - zobacz met(a)-; historia
• Znaczenie metalurgia Definicja metali z rud; edukacja o tych procesach. Etym. - gr. mētallourgeín 'eksploatować kopalnię'; métallon 'kopalnia; kruszec, metal'; érgon
• Znaczenie metameria Definicja całego a. części ciała zwierzęcia na powtarzające się metamery, segmenty, odcinki ułożone jeden za drugim (jak u pierścienic, na przykład
• Znaczenie metastaza Definicja metástasis 'przeniesienie; (wy)wędrowanie; zmiana' od methistánai 'zamieniać'; zobacz met(a)-; histánai, zobacz statyczny
• Znaczenie metheglin Definicja korzeniami. Etym. - z angielskiego: z walij. meddyglyn; meddyg 'medyk' z ?Xac. medicus; llyn 'napój; jezioro
• Znaczenie metier Definicja métier fr. [wym. metje] rzemiosło; zawód, fach
• Znaczenie metkal Definicja apretury, stosowane na niedrogą bieliznę (szpitalną, wojsk.) i poprzez tapicerów. Etym. - tur. mythal 'perkal
• Znaczenie metresa Definicja metresa przest. kochanka, utrzymanka. Etym. - fr. maîtresse r.ż. od maître, zobacz metr 2
• Znaczenie mikrotelefon Definicja mikrotelefon część aparatu telefonicznego: mikrofon i słuchawka we wspólnej obudowie. Etym. - mikro(fon) + telefon
• Znaczenie metrum Definicja wzorzec rytmiczny. metryczny w odniesieniu metra (I), metrum a. metryki (I). metryka (I) edukacja o wierszu, zwł. klasycznym, iloczasowym
• Znaczenie mettre sur le tapis Definicja omawiać sprawę; dosł. (kłaść) na sukno. Etym. - słowo tapis nie znaczy tu 'dywanu', lecz 'sukno pokrywające stół obrad
• Znaczenie meurtre juridique Definicja meurtre juridique zobacz Justizmord
• Znaczenie mezanin Definicja międzypiętro, zazw. pomiędzy parterem i I piętrem. Etym. - wł. mezzanino 'jw.' od mezzano 'środkowy; pośredni(k)' od mezzo, zobacz
• Znaczenie miszkulancja Definicja mieszanych jarzyn i kawałków mięsa. Etym. - wł. mescolanza 'mieszanka; rozmaitości; lit. miscellanea' od mescolare 'mieszać
• Znaczenie morituri te salutant Definicja morituri te salutant zobacz ave, Imperator
• Znaczenie mezalians Definicja osób nierównych stanem, nieodpowiednie, niestosowne; por. morganatyczny. Etym. - fr. mésalliance 'jw.'; mé(s)- 'nie-; źle'; alliance
• Znaczenie Mice and Men Definicja Mice and Men zobacz Of Mice and Men
• Znaczenie micwah Definicja micwah hebr., przykazanie biblijne a. rabiniczne; dobry, humanitarny, miłosierny uczynek; por. bar micwah
• Znaczenie Midas Definicja któremu Dionizos na jego swoją prośbę dał moc przemieniania w złoto wszystkiego, czego się dotknie; wg innej legendy dostał ośle uszy za
• Znaczenie MIDI Definicja MIDI- w złożeniach: (o częściach ubioru damskiego) pośredni (pomiędzy mini a maxi). Etym. - z angielskiego: 'jw.'; mid 'środkowy' + (min)i
• Znaczenie Midsummer Day Definicja Midsummer Day z angielskiego:, Noc świętojańska, sobótka (fr. feu de Saint-Jean, nm. Johannisfeuer
• Znaczenie Miełkij bies Definicja Miełkij bies ros., Mały bies. Etym. - powieść (1905 r.) Fiodora Sołoguba
• Znaczenie mignon Definicja mignon [wym. mińją] zobacz kolonel. Etym. - fr. 'łagodny, ?Xadny; pieszczoch, faworyt
• Znaczenie mihi heri et tibi hodie Definicja mihi heri et tibi hodie ?Xac., mnie wczoraj, a dziś tobie. Etym. - z Wulgaty, Eklezjastyk, 38, 23
• Znaczenie mija Definicja mija, dzindzia, dzingū, japońska świątynia sintoistyczna; por. tera. Etym. - jap. 'święty dom
• Znaczenie mikado Definicja mikado tradycyjna nazwa cesarza jap.; por. tenno. Etym. - jap.; mi- przedrostek wyrażający respekt; kado 'drzwi
• Znaczenie MIKO Definicja mikoryza symbiotyczne współżycie grzybów z korzeniami roślin wyższych. Etym. - gr. mykēs 'grzyb'; rhidza 'korzeń
• Znaczenie mikrobus Definicja mikrobus mały autobus do przewozu około 10-15 osób w ruchu lokalnym. Etym. - zobacz mikro-; amer.hiszp. microbús 'mikrobus'; (auto)bus
• Znaczenie mikron Definicja mikron mikrometr, tysiączna część milimetra. Etym. - gr. mikrón 'drobiazg' r.nij. od mikrós, zobacz mikro
• Znaczenie mikroskop Definicja elektronowy) do wytwarzania zwiększonych obrazów b. małych, niewidzialnych gołym okiem elementów. Etym. - zobacz mikro-; -skop
• Znaczenie MIKS Definicja MIKS(O)-, MYKS(O)- w złożeniach: śluz. Etym. - gr. mýksa 'śluz z nosa; knot
• Znaczenie mikser Definicja mikser mieszacz; techn. mieszadło; operator (inżynier) dźwięku a. obrazu RTV; pracownik baru przygotowujący mieszanki trunków; por. cocktail
• Znaczenie milieu Definicja otoczenie, ośrodek. Etym. - fr. 'środek; jw.'; st.fr. mi, zobacz midinetka; lieu 'miejsce' z ?Xac. locus, zobacz lok(o
• Znaczenie minutiae Definicja minutiae [wym. min.-je] drobiazgi; szczegóły. Etym. - ?Xac. l.nm. od minutia 'bagatelka; małość' z minutus, zobacz minuta
• Znaczenie mirador Definicja okno a. ganek z pięknym widokiem; por. belweder. Etym. - hiszp. od mirar 'spoglądać' z ?Xac. mirari 'podziwiać
• Znaczenie Miles gloriosus Definicja Miles gloriosus ?Xac., Żołnierz samochwał; por. Spavento. Etym. - tytuł komedii Plauta (około 202 przed naszą erą
• Znaczenie milimikro Definicja milimikro- zobacz nano
• Znaczenie milrejs Definicja escudo; waluta brazylijska (do 1942 r.), por. cruzado. Etym. - port. mil-réis 'jw.; pop. es-cudo'; mil 'tys.' z ?Xac. mille 'jp.'; réis l
• Znaczenie minaret Definicja medresach, z której muezzin (dziś już regularnie poprzez megafon z nagrania magnetofonowego) zwołuje 5 razy na dzień muzułmanów na modlitwę
• Znaczenie minaudiere Definicja pretensjonalna', małe pudełko metalowe, regularnie zdobione klejnotami, gdzie kobieta przechowuje kosmetyki i in. drobne elementy
• Znaczenie mineralogia Definicja pierwiastkach, związkach chem. a. ich roztworach występujących w skorupie ziemskiej. Etym. - śrdw.z łaciny minerale 'minerał' od
• Znaczenie Minerwa Definicja Xac. Minerva mit. rz. 'italska bogini mądrości, opiekunka rzemiosł, sztuki i lit., uważana również za boginię wojny
• Znaczenie minna Definicja minna zobacz blot. Etym. - śr.g.nm. minne, zobacz minnesängerzy
• Znaczenie minuteman Definicja jednej z grup uzbrojonych obywateli amer., gotowych do wyruszenia w pole w minutę po sygnale, w momencie amer. wojny o niepodległość 1775
• Znaczenie MIO Definicja mniejszy; nieco. 2. (myo-) mysz; mięsień; med. mięśniak. Etym. - 1. gr. meíon 'mniejszy' 2. gr. mys dpn. myós 'mysz; mięsień'; por
• Znaczenie miocen Definicja miocen geol. czwarta epoka trzecioRZęDU, Tabl. 7. Etym. - zobacz mio- 1; -cen zobacz keno
• Znaczenie mir Definicja wspólnota terytorialna chłopów obierająca własnych urzędników, sprawująca kontrolę nad miejscowym leśnictwem, myśliwstwem, rybołówstwem
• Znaczenie mirabelka Definicja owocach; por. damascenka. Etym. - fr. mirabelle 'jw.' z wł. mirabella 'jw.' od ?Xac. myrobalanus 'jakiś owoc indyjski' z gr. myrobálanos
• Znaczenie mistral Definicja wiatr płn. wiejący w dolinie Rodanu i na fr. wybrzeżu śródziemnomorskim, gł. zimą i wiosną. Etym. - fr. z prowans. 'jw.' od maistre 'pan
• Znaczenie mornay Definicja mocno pachnącym serem. Etym. - z angielskiego:, może od nazwiska fr. przywódcy hugenotów Philippe'a de Mornay, 1549-1623
• Znaczenie mirliton Definicja rzezańców, muz. prymitywny flecik złożony z rurki (pierw. wydrążonej trzciny), zamkniętej z jednej strony membraną (błonką, pergaminem
• Znaczenie miroir de courtoisie Definicja grzecznościowe', lustro zamocowane wewnątrz samochodu na przesłonie przeciwsłonecznej, naprzeciw miejsca w okolicy kierowcy, gdzie
• Znaczenie mise en scene Definicja inscenizacja sztuki teatr. Etym. - fr. 'jw. (teatr., video)'; mise 'wkład; kwota; strój; wzięcie; przygotowanie' od mettre, zobacz
• Znaczenie misera contribuens plebs Definicja misera contribuens plebs ?Xac., biedny, podatki płacący lud. Etym. - Corpus Iuris Hungarici 'zestaw Prawa Węgierskiego' z 1751 r
• Znaczenie miserere mei Definicja miserere mei ?Xac., zmiłuj się nade mną. Etym. - z Wulgaty (Psalmy, 56/7, 1 i tak dalej
• Znaczenie misiurka Definicja siatką metalową opadającą na kark i ramiona; w XVI-XVII w. w Polsce część zbroi jazdy pancernej. Etym. - arab. Misr 'Egipt
• Znaczenie missing link Definicja ogniwo; biol. luka paleontologiczna, nie znaleziona dotąd forma przejściowa w rozwoju ewolucyjnym jakiegoś szczepu (por. filogeneza), zwł
• Znaczenie misterny Definicja artystycznie; kunsztowny, wymyślny, sztuczny. Etym. - czes. mistr 'mistrz' ze śr.g.nm. meister, zobacz meistersingerzy
• Znaczenie Mitbestimmung Definicja zarządzaniu przedsiębiorstwem. Etym. - nm. 'współdecyzja'; mit- 'współ-'; Bestimmung 'ustalenie; cel; postanowienie' od Stimme 'głos
• Znaczenie mityng Definicja zgromadzenie publiczne; zawody sportowe. Etym. - z angielskiego: meeting 'spotkanie; zgromadzenie; zawody sport.' od meet 'spotykać (się
• Znaczenie mixtum compositum Definicja mixtum compositum ?Xac., melanż, mieszanina najrozmaitszych rzeczy (przedmiotów, spraw i tym podobne
• Znaczenie mizerykordia Definicja wąskiej klindze do dobijania konającego przeciwnika "miłosiernym" ciosem. Etym. - ?Xac. misericordia 'litość; współczucie'; miser
• Znaczenie mizu siobei Definicja wodne', sfera życia jap., gdzie splatają się: show business, wszelakie formy prostytucji i gry hazardowe na grube kwoty
• Znaczenie mnogouważajemyj szkaf Definicja szafo!; iron. charakterystyka banalnej, napuszonej, pełnej frazesów przemowy. Etym. - z Antona Czechowa (Wiśniowy sad, 1), 1903 r
• Znaczenie moa Definicja jeszcze w XVII i XVIII w. na Nowej Zelandii w licznych gatunkach, o silnych nogach i pazurach, niezdolny do lotu. Etym. - z języka maori
• Znaczenie modem Definicja informatyce - sprzęgacz telekomunikacyjny przetwarzający formę sygnałów tak, aby można je było wykorzystać w innym typie urządzeń, na
• Znaczenie modern jazz Definicja ustalenie ekipy stylów "nowoczesnego jazzu", takich jak bebop, cool, progressive, hard bop, swing, jazz eksperymentalny (od 40
• Znaczenie modyfikacja Definicja odmiana, przekształcenie, wariacja, wariant. Etym. - ?Xac. modificatio 'zgodne odmierzanie' od modificari 'sprawiedliwie odmierzać
• Znaczenie mofety Definicja temp. poniżej 100°C), zawierających gł. dwutlenek węgla; por. fumarola. Etym. - wł. mofeta 'jw.' pochodz. germ
• Znaczenie Moguczaja Kuczka Definicja nazwa ekipy pięciu kompozytorów ros., nowatorów muz.: Mikołaj Rimski-Korsakow (1844-1908), Milij Bałakirew (1837-1910), Cezar Cui (1835
• Znaczenie mokasyny Definicja pantofle a. buty bez obcasów, z miękkiej skóry (na przykład karibu), z podeszwami przedłużonymi powyżej palce nogi i połączonymi
• Znaczenie mokiet Definicja mokiet wzorzysty (niekiedy gładki, jednobarwny) osnowowy plusz meblowy, stosowany także na kobierce. Etym. - fr. moquette 'plusz
• Znaczenie mole Definicja gł. z chile i czekolady, lecz zawierający także sporo innych składników, podawany do mięsa, gł. w państwach Ameryki ?Xac. Etym. - meks
• Znaczenie mollikuty Definicja się od bakterii i wirusów między innymi posiadaniem tak zwany miękkiej ścianki. Etym. - ?Xac. mollis cutis 'miękka skórka
• Znaczenie mollissima tempora fandi Definicja mollissima tempora fandi ?Xac., najodpowiedniejszy okres do zabrania głosu. Etym. - z Wergiliusza (Eneida, 4, 293
• Znaczenie moment musical Definicja dosł. 'chwila muzyczna'; tytuł nie wszystkich lirycznych, instrumentalnych utworów muz. (Schubert, Rachmaninow
• Znaczenie MON Definicja jedyno-; pojedynczy, samotny; zawierający jeden (na przykład atom), jedną (na przykład molekułę); w odniesieniu jednej części; wynikający z
• Znaczenie mongolistyka Definicja mongolistyka filologia mongolska. mongolizm zobacz Downa zespół. Etym. - Mongoł, członek narodu zamieszkującego Mongolię w Azji Środkowej
• Znaczenie mołodyca Definicja mołodyca dawn. młoda Ukrainka a. Białorusinka, zwł. zamężna. Etym. - ukr. mołodycia 'młoda kobieta; dziewczyna
• Znaczenie monachomachia Definicja późn.z łaciny monac(h)us 'mnich' z gr. monachós 'sam jeden' od mónos, zobacz mon-; zobacz -machia; tytuł poematu I. Krasickiego (1778 r
• Znaczenie monera Definicja monera w staroż. Grecji - statek wiosłowiec jednorzędowy. Etym. - gr. monērēs 'samotny; pojedynczy
• Znaczenie Monroego doktryna Definicja odrzucająca dalszą ingerencję krajów europ. w kwestie półkuli zachodniej, związana z zasadą nieinterwencji USA w kwestie Europy; por
• Znaczenie monsun Definicja od oceanów, w zimie od lądu, zwł. w płd. (wsch.) Azji, Afryce Równikowej i płd. Australii; wiatr o (pół)rocznym okresie zmiany kierunku
• Znaczenie Monteki Definicja Monteki zobacz Romeo i Julia
• Znaczenie montować Definicja montować zobacz montaż
• Znaczenie Montrachet Definicja Montrachet [wym. mątrasze] gatunek białego wina burgundzkiego. Etym. - fr. od nazwy winnicy w departamecie Côte-d'Or (Francja
• Znaczenie moped Definicja moped nowocześnie obudowany motorower z silnikiem o pojemności do 50 cm3. Etym. - skr. od mo(torowy) (welocy)ped
• Znaczenie MOR Definicja MOR z angielskiego:, skr. od middle-of-the-road 'umiarkowany, powściągliwy', w muzyce pop. - stylistycznie umiarkowany
• Znaczenie moral insanity Definicja patologiczny brak zasad, uczuć, instynktów moralnych; zaburzenia osobowości, wyrażające się reakcjami aspołecznymi i antyspołecznymi
• Znaczenie morale Definicja wola walki, gotowość wypełniania rozkazów, znoszenia trudów i niebezpieczeństw, odporność psychiczna (wojska); niekiedy błędnie zamiast
• Znaczenie morceau honteux Definicja morceau honteux fr., wstydliwy kąsek; ostatni kąsek na półmisku, zazwyczaj pozostawiony tam poprzez biesiadników
• Znaczenie more antiquo Definicja more antiquo (more maiorum) ?Xac., starym obyczajem, po staremu (wg zwyczaju przodków); por. mos maiorum
• Znaczenie MORF Definicja budowa; typ. morfem językozn. najmniejsza, niepodzielna cząstka znaczeniowa wyrazu. -MORFICZNY w złożeniach: mający (ustaloną) formę
• Znaczenie mortadela Definicja mielona, cielęco-wieprzowa, z ziarenkami gorczycy, nietrwała. Etym. - wł. mortadella 'kiełbasa bolońska; nie wędzone i nie suszone salami
• Znaczenie mortuum flagellas Definicja mortuum flagellas ?Xac., bijesz umarłego
• Znaczenie Mr Definicja Mr. zobacz Miss
• Znaczenie morena Definicja morena materiał skalny niesiony i osadzany poprzez lodowce. Etym. - fr. moraine 'jw
• Znaczenie mores Definicja mores posłuszeństwo, karność, rygor, subordynacja. Etym. - ?Xac. l.mn. od mos, zobacz moralista
• Znaczenie mot a mot Definicja mot à mot fr., (przetłumaczyć) wyraz w wyraz, dosłownie
• Znaczenie mot de Cambronne Definicja Cambronne'a:) Merde! (A g...no!). Etym. - jedna z wersji odpowiedzi fr. generała Cambronne'a na propozycję poddania się Anglikom pod
• Znaczenie Muppets Definicja poruszanych rękami jednej a. kilku osób, przedstawiająca rodzaje zwierzęce i ludzkie, która zyskała ogromną popularność w 1970 w amer
• Znaczenie motor Definicja przen. podnieta, pobudka; siła sprawcza. motoryczny ruchowy; wywołujący ruchy. motoryzacja całokształt zagadnień dotyczących szerokiego
• Znaczenie motu proprio Definicja motu proprio ?Xac. (nazwa dekretów papieskich, stworzonych) z własnej inicjatywy (papieża
• Znaczenie mozaizm Definicja monoteistyczna wyznawana poprzez Żydów, judaizm. Etym. - gr. Mōsēs 'Mojżesz, prorok i prawodawca biblijny' z hebr. Mōsze
• Znaczenie mozarabowie Definicja do XV w. pod panowaniem Maurów, ulegający etapowo wpływom ich kultury. Etym. - hiszp. mozárabe z arab. Musta'rib 'przyszły Arab
• Znaczenie mozzarella Definicja kwaskowaty włoski ser z mleka bawolic indyjskich. Etym. - wł. 'jw.' zdrobn. od mozza 'rodzaj sera' z mozzare 'odcinać
• Znaczenie mridanga Definicja mridanga sanskr., starożytny bęben ind. w kształcie wydłużonego, ściętego stożka, o dwóch membranach, dużej i małej
• Znaczenie mudżahidin Definicja mudżahidin arab., 'święty wojownik', uczestnik dżihadu, świętej wojny w obronie islamu
• Znaczenie muezzin Definicja müezzin 'jw.' z arab. mu'adhadhin 'ogłaszający (wiernym porę modlitwy)' od adhana 'ogłaszać' z udhn 'ucho
• Znaczenie mugitum Labyrinthi Definicja miał opisywać) porykiwanie (Minotaura) z Labiryntu (temat tak ograny, pospolity?). Etym. - z Juwenalisa (Satyry, 1, 53
• Znaczenie muhafazat Definicja muhafazat arab., jednostka podziału terenowo-adm. w Iraku, Syrii, Libanie, Egipcie i Libii
• Znaczenie muleta Definicja przymocowanej do krótkiej pałeczki, stosowany poprzez matadora w okresie faeny zamiast peleryny; por. Corrida.... Etym. - hiszp. 'kula
• Znaczenie mulier taceat in ecclesia Definicja mulier taceat in ecclesia ?Xac., niewiasta niech milczy w kościele. Etym. - wg Wulgaty (1. List św. Pawła do Kor., 14, 34
• Znaczenie mumia Definicja rozkładem poprzez balsamowanie a. wyschnięte w wyniku naturalnej mumifikacji. Etym. - arab. mūmijā 'mumia; smoła ziemna' z pers. mūm 'wosk
• Znaczenie mufti Definicja muzułm. wydający oficjalne orzeczenia w kwestiach życia państwowego i prywatnego, związanego z islamem; por. ulama
• Znaczenie MULTI Definicja MULTI-, MULTY- w złożeniach: wielo-; sporo; wielokrotny; wiele; w odniesieniu wielu części. Etym. - ?Xac. multus 'liczny
• Znaczenie mułła Definicja mułła nauczyciel, interpretator praw religijnych i doktryn islamu; pop. duchowny muzułm. Etym. - pers. i hindi 'jw.' z arab. maulā 'pan
• Znaczenie mungo Definicja niekiedy błędnie ichneumonem), wielkości łasicy, tępiciel jadowitych węży w Indiach i na Cejlonie, dający się łatwo oswoić. Etym. - z
• Znaczenie musette Definicja instrument ludowy w rodzaju dud; melodia na ten instrument; (bal m.) we Francji: zabawa ludowa, ludowy bal publiczny; tancbuda. Etym. - fr
• Znaczenie mustang Definicja prerii amer., naturalizowany, zdziczały potomek koni przywiezionych z Europy poprzez Hiszpanów; por. bronco. Etym. - z angielskiego: 'jw
• Znaczenie muta Definicja muta arab. 'posiadanie, korzystanie', forma muzułm. małżeństwa-dzierżawy na określony przeciąg czasu; por. bīnah
• Znaczenie mutyzm Definicja mutyzm niemota; uporczywe milczenie jako symptom pewnych chorób psychicznych. Etym. - fr. mutisme 'niemota; milczenie' z ?Xac. mutus 'niemy
• Znaczenie muumuu Definicja i wesołych barwach i deseniach, noszona gł. na Hawajach, adaptacja ubiorów rozdawanych niegdyś poprzez misjonarzy miejscowym kobietom
• Znaczenie my house is my castle Definicja my house is my castle z angielskiego:, [wym. maj haus-iz maj kasl] mój dom jest moją twierdzą
• Znaczenie metalepsja Definicja opierający na zastąpieniu jednego sensu przenośni poprzez inny. Etym. - gr. metálēpsis 'zmiana; udział'; zobacz met(a)-; lambánein 'brać
• Znaczenie minoderia Definicja minoderia wdzięczenie się, mizdrzenie się. Etym. - fr. minauderie 'jw.' z minauder 'wdzięczyć się' od mine, zobacz mina 2
• Znaczenie malaksator Definicja rozgniatacz, mieszacz elektr. do użytku kuchennego. Etym. - z angielskiego: malaxator 'jw.' z ?Xac. malaxare 'zmiękczać' od gr. malakós
• Znaczenie malam rem cum velis honestare improbes Definicja Xac., prawn. próbując przedstawić niedobrą sprawę w dobrym świetle, gubisz ją. Etym. - z Sentencji, 402 (około 43 r. przed naszą erą
• Znaczenie marc Definicja pozyskiwana poprzez destylację skórek winogron a. pulpy jabłecznej po produkcji wina a. cydru; por. grappa. Etym. - fr. 'jw.' od śr.fr
• Znaczenie machikuł Definicja wysunięty ganek z otworami w podłodze, przydzielonymi do miotania poprzez nie pocisków i płonących pakuł w okresie oblężenia. Etym. - fr
• Znaczenie made in Definicja made in... z angielskiego:, [wym. mejdin] wyprodukowany w
• Znaczenie male chauvinism Definicja angielskiego:, dosł. 'męski szowinizm', przesadna duma męska, nadmierna lojalność względem osób płci męskiej; por. sexism
• Znaczenie menstruacja Definicja późn.z łaciny menstruatus p.p. od menstruari 'miesiączkować' z ?Xac. menstrua 'jw.' od mensis 'miesiąc'; por. semestr; trymestr
• Znaczenie mokka Definicja mokka gatunek kawy arabskiej; napój z tej kawy. Etym. - Mokka (Mocha) w płd.-zach. Jemenie, do XIX w. gł. jemeński port wywozu kawy
• Znaczenie marszand Definicja zajmujący się handlem dziełami sztuki, gł. obrazami. Etym. - fr. marchand 'kupiec; kupujący' z ?Xac. mercatus p.p. od mercari, zobacz
• Znaczenie mea tenuitas Definicja mea tenuitas ?Xac., moja małość, błahość. Etym. - Aulus Gellius (12, 1, 24) około 125-175 n.e.; o sobie
• Znaczenie merecelibataire Definicja niezamężna, mająca dziecko a. dzieci (ustalenie nie mające pejoratywnego odcienia terminu "fille-mère"
• Znaczenie manczester Definicja aksamit wątkowy w prążki; por. kord 1; welwet. Etym. - od nazwy miasta i portu w śr.-zach. Anglii: Manchester
• Znaczenie MYCYNA Definicja MYCYNA w złożeniach: substancja otrzymana z grzyba. Etym. - n.z łaciny myc- z gr. mýkēs, zobacz miko-; por. streptomycyna
• Znaczenie megatona Definicja megatona (siła wybuchu =) mln ton (TNT); por. kilotona. Etym. - zobacz mega-; tona
• Znaczenie munster Definicja munster [wym. münster] najpopularniejszy ser alzacki, półtwardy, z pełnego mleka krowiego, wytwarzany w Munster w płn.-wsch. Francji
• Znaczenie mahjong Definicja pochodzenia chińskiego, rozgrywana zazw. poprzez 4 osoby 144 kostkami (kamieniami, kartami). Etym. - z angielskiego: nazwa handl
• Znaczenie makadamizacja Definicja nawierzchnią tłuczniową dwuwarstwową uwałowaną na podłożu z piasku. Etym. - od nazwiska szkockiego wynalazcy sposoby szybkiej budowy dróg
• Znaczenie mastuvuisme Definicja m'as-tu-vuisme [wym. matüwüizm] chęć zwrócenia na siebie uwagi, próżność. Etym. - fr. od m'as-tu-vu 'widziałeś mnie?; człowiek próżny
• Znaczenie minimalista Definicja min., najmniejszych, najskromniejszych wymaganiach, planach, aspiracjach; filoz. zwolennik minimalizmu, kierunku zacieśniającego granice
• Znaczenie maszoperia Definicja rybacka a. kombinowana (u rybaków kaszubskich do niedawna). Etym. - hol. maatschappij 'towarzystwo'; maat, zobacz mat 1
• Znaczenie mit der Dummheit kampfen Gotter selbst vergebens Definicja vergebens nm., z głupotą sami bogowie walczą nadaremno. Etym. - z Schillera (Dziewica Orleańska, 3, 6
• Znaczenie mocja Definicja gramatycznych zależna od rodzaju gram. (na przykład biały, biała, białe); dawn. apelacja, wniosek. Etym. - ?Xac. motio 'ruch' z motus p.p
• Znaczenie magnas inter opes inops Definicja magnas inter opes inops ?Xac., biedak pośród ogromnych bogactw. Etym. - z Horacego (Pieśni, 3, 16, 28
• Znaczenie MET Definicja kolejny; po; tylny; późniejsza albo wyżej zorganizowana a. bardziej wyspecjalizowana forma; z (czym); występujący wraz (z); prze-; zmiana
• Znaczenie mahatma Definicja czci ze względu jej wzniosłych zasad, mądrości i bezinteresowności. Etym. - sanskr. mahātman dosł. 'wielkoduszny, mądry'; mahat 'ogromny
• Znaczenie mołojec Definicja mołojec dawn. zuch, chwat, junak; młody Kozak, żołnierz kozacki. Etym. - ukr. mołodeć a. białorus. mołodziéc 'młody człowiek, młodzieniec
• Znaczenie matiasy Definicja łagodnych, słabo solonych śledzi z wczesnowiosennych łowów u wsch. wybrzeży Szkocji i Szetlandów. Etym. - hol. maatjes(-haaring) l.poj. od
• Znaczenie meden agan Definicja niczym za sporo; zobacz ne quid nimis. Etym. - przypisywane różnym mędrcom gr. (Chilon, Solon, Sokrates i tak dalej
• Znaczenie magnificencja Definicja uczelni. magnifika przest. żart. żona. Etym. - ?Xac. magnificentia 'wspaniałość' od magnificus (r.ż. magnifica) 'szlachetny; wspaniały' z
• Znaczenie mon verre nest pas grand mais je bois dans mon verre Definicja dans mon verre fr., szklanka, z której piję, nie jest spora, lecz co najmniej moja swoja. Etym. - ze sztuki La coupe et les lèvres (1832 r
• Znaczenie mors Definicja ogromnych ssaków morskich (północny, kalifornijski i południowy, subantarktyczny), pod rząd płetwonogich, wyposażonych w olbrzymie kły
• Znaczenie molibden Definicja metal srebrzystobiały, kruchy, twardy. Etym. - ?Xac. molybdaena 'siarczek ołowiu (galenit, byszcz ołowiu)' z gr. molýbdaina 'ołowianka' od
• Znaczenie mirabile dictu Definicja mirabile dictu ?Xac., aż dziw powiedzieć; rzecz zadziwiająca. mirabile visu ?Xac., o, dziwny widoku!; rzecz zadziwiająca
• Znaczenie malesuada fames Definicja malesuada fames ?Xac., głód - niedobry doradca. Etym. - z Wergiliusza (Eneida, 6, 276); jeden z potworów, strzegących wrót do piekieł
• Znaczenie maltoza Definicja maltoza chem. cukier słodowy. Etym. - z angielskiego: maltose 'jw.' od malt 'słód
• Znaczenie mandapa Definicja zebrań wiernych, poprzedzające zgodne sanktuarium w sakralnej archit. ind., odpowiednik narteksu w kościołach zach.; w płd. Indiach także
• Znaczenie Micawber Definicja ber] pogodny, lecz nieugięty optymista. Etym. - od postaci z powieści Dawid Copperfield (1849-50) Dickensa
• Znaczenie moshing Definicja moshing z angielskiego:, energiczny, pełen werwy taniec entuzjastów speed-metal rocka
• Znaczenie MASTO Definicja gruczoł mleczny. mastodont ssak kopalny pod rząd trąbowców, różniący się od mamutów i słoni raczej kształtem zębów trzonowych, występujący
• Znaczenie milord Definicja grzecznościowy stosowany, zwł. dawn., przy zwracaniu się do lordów; por. milady. Etym. - z angielskiego: 'jw.' od my lord 'mój lordzie
• Znaczenie madera Definicja Madery (wyspy portug. na Oceanie Atlantyckim), od b. słodkich deserowych do wytrawnych, mających charakter leczniczych win wzmacniających o
• Znaczenie marathi Definicja Indii od Bombaju, wzdłuż zach. wybrzeża poprzez Goa i na wschód poprzez Dekkan; posługuje się nim przeszło 40 mln osób; w 1966 r. stał się
• Znaczenie manitu Definicja algońskich bóstw, duch władający siłami natury; wizerunek bóstwa indiańskiego; nadnaturalna siła, dająca moc duchom, bóstwom i zjawiskom
• Znaczenie mort en survie artificielle Definicja mort en survie artificielle fr., med. Zgon ze sztucznym przeżyciem; zobacz dystanazja
• Znaczenie macewa Definicja nagrobna w formie pionowo ustawionej płyty kamiennej, zamkniętej od góry dwoma odcinkami koła, ozdobionej płaskorzeźbą i inskrypcją
• Znaczenie mastaba Definicja kamiennych (okresu Starego Państwa) w kształcie ściętego ostrosłupa o podstawie prostokątnej. Etym. - arab. mastabah 'ława kamienna
• Znaczenie multa docet fames Definicja multa docet fames ?Xac., głód uczy wielu rzeczy
• Znaczenie mackintosh Definicja tkanina nieprzemakalna do szycia płaszczów, kurtek i tym podobne; płaszcz z tej tkaniny. Etym. - od nazwiska chemika i wynalazcy szkockiego
• Znaczenie matoczin Definicja ma-to-czin mong., mongolski lud. strunowy smyczkowy instrument muz. z główką w kształcie głowy końskiej, istniejący w wielu odmianach
• Znaczenie mutakallimuna Definicja mutakallimūna arab., scholastyczni teologowie islamu; por. kalām; szaria
• Znaczenie maligna Definicja wysoką gorączką, zaburzeniami przytomności i majaczeniem. Etym. - ?Xac. maligna (febris) 'złośliwa (gorączka)' r.ż. od malignus 'zjadliwy
• Znaczenie macao Definicja podobna do bakarata, gdzie każdy gracz otrzymuje tylko jedną kartę. Etym. - od nazwy terytorium port. (od 1557 r.) na płd. wybrzeżu Chin
• Znaczenie MacGuffin Definicja przykład element, wydarzenie, regularnie nie powiązane z tematem), co popycha do przodu akcję, ma ważne znaczenie dla rozwoju fabuły filmu
• Znaczenie Machtpolitik Definicja mocarstwowa; doktryna polit., zalecająca użycie siły, przemocy fiz. poprzez kraj dla osiągnięcia swych celów; por. Realpolitik. Etym
• Znaczenie macte nova virtute puer sic itur ad astra Definicja astra ?Xac., chwała twej młodzieńczej odwadze, chłopcze; tak kroczy się ku gwiazdom; por. per aspera ad astra. Etym. - z Wergiliusza
• Znaczenie madrilene Definicja pomidorami, podawany na gorąco a. na zimno. Etym. - fr. (consommé) madrilène '(bulion) madrycki', od nazwy stolicy Hiszpanii, Madrytu
• Znaczenie maestria Definicja artyzm. maestro [wym. ma-estro] przest. mistrz; tytuł dawany znakomitym muzykom (wirtuozom, dyrygentom, nauczycielom), zwł. włoskim. Etym
• Znaczenie malkontent Definicja wszystkiego, we wszystkim doszukujący się wad, niedostatków, ujemnych stron. malkontenctwo. Etym. - fr. malcontent (dziś mécontent
• Znaczenie magister Definicja absolwentom po ukończeniu studiów wyższych, złożeniu egzaminów i napisaniu pracy naukowej (magisterskiej); pot. aptekarz, magister farmacji
• Znaczenie magna cum laude Definicja magna cum laude zobacz cum laude
• Znaczenie magnituda trzęsienia Ziemi Definicja dziesiętny maksymalnej amplitudy (liczonej w mikronach) zapisu fali sejsmicznej, uzyskanego dzięki sejsmografu ustawionego w odległości stu
• Znaczenie maharadża Definicja rangą od radży), król państwa. maharisi, maharsi, tytuł indyjskiego guru a. przewodnika duchowego. maharani księżna, żona maharadży. Etym
• Znaczenie Main Street Definicja Kluczowa, ośrodek życia małego miasta amerykańskiego, nazwa symbolizująca jego szarość, materializm, przesądy i nudną przeciętność (por
• Znaczenie maior e longinquo reverentia Definicja szacunek (autorytet, prestiż) rośnie z odległością; por. nemo propheta... Etym. - z Tacyta (Roczniki, 4, 23
• Znaczenie maison de la culture Definicja maison de la culture fr., we Francji od 60. lat XX w., dom kultury
• Znaczenie maitre dhotel Definicja sali w restauracji. Etym. - fr. 'marszałek dworu, ochmistrz; jw.'; maître 'pan (domu); gospodarz; mistrz' z ?Xac. mgr, zobacz mgr; hôtel
• Znaczenie maitresapenser Definicja myśliciele nadający kierunek życiu intelektualnemu swego pokolenia i stanowiący dla niego istotny pkt. odniesienia
• Znaczenie manila Definicja manilskich, tak zwany konopie manilskie, do wyrobu lin okrętowych, papieru, tektury i tak dalej; cygaro z tytoniu filipińskiego; kopal
• Znaczenie Makartowski kwiat Definicja zasuszony, niekiedy również barwiony; (M. styl) przeładowane meblami, obrazami, bibelotami wnętrza mieszkalne okresu grynderskiego w
• Znaczenie makieta Definicja kompozycji przestrzennej (na przykład budowli, pomnika, dekoracji, zespołu arch., konstrukcji maszynowej); druk. plan układu graf. kolumny
• Znaczenie makkartyzm Definicja użytkowana w stanach zjednoczonych ameryki w latach 1950-54 względem członków i sympatyków partii komunistycznej i wszelkich osób
• Znaczenie MAKRO Definicja por. mikro-). makrokosmos wszechświat pojmowany jako całość; świat ciał niebieskich; por. mikrokosmos. makrocefalia wielkogłowie, nadmierny
• Znaczenie mala causa silenda est Definicja mala causa silenda est ?Xac., w złej sprawie najlepiej milczeć. Etym. - z Owidiusza (Listy z Pontu, 3, 1, 147
• Znaczenie mala mali malo mala Definicja śrdw. wolałbym być jabłonią niż niedobrym człowiekiem zagrożony. Etym. - inny wariant: mala mali malo mala contulit omnia mundo ("
• Znaczenie mandaryn Definicja uczonego, urzędnika (jednego z dziewięciu wyższych stopni) w Chinach cesarskich, którego awans zależny był od egzaminu z lit. klasycznej
• Znaczenie metria Definicja metria zobacz metr 1
• Znaczenie małmazja Definicja Etym. - śrdw.z łaciny Malmasia 'Malvasia (Monemvasia), miasto i port na płd.-wsch. Peloponezie, skąd w śrdw. sprowadzano wina do Wenecji
• Znaczenie mamelucy Definicja pierw. złożona z brańców-niewolników tur. i kaukaskich, która opanowała sułtanat w latach 1250-1517, a została ostatecznie wytępiona a
• Znaczenie MAN Definicja w czym, wielbiący co, przepadający za czym. -MANIA w złożeniach: zobacz mania. Etym. - zobacz mania; por. angloman; dypsomania; erotomania
• Znaczenie MANCJA Definicja określony sposób a. dzięki ustalonych utensyliów. Etym. - gr. manteía 'dar jasnowidzenia; wróżba; wyrocznia' od manteústhai 'wróżyć
• Znaczenie mandryl Definicja wąskonosa, o krótkim ogonie, jaskrawoczerwonych zrogowaceniach skórnych na pośladkach i nosie i (u samców) niebieskich pasmach na
• Znaczenie mandylion Definicja acheiropity, obraz z odciskiem twarzy Chrystusa, zazw. podtrzymywanej poprzez 2 anioły; por. veraikon. Etym. - prawdop. z późn.gr
• Znaczenie manetka Definicja rękojeść, na przykład do sterowania gaźnika. Etym. - fr. manette 'rękojeść; korbka' od main, zobacz maniera
• Znaczenie manewr Definicja na przykład pojazdu, statku, wojska; przen. wybieg, fortel, sztuczka, trick, chwyt; (w l.mn.) taktyczne ćwiczenie wojska a. floty; gry
• Znaczenie mania Definicja chorobliwego podniecenia psych. i ruchowego; etap maniakalna psychozy maniakalno-depresyjnej; przesadne zainteresowanie czym, intensywny
• Znaczenie manifest Definicja zwierzchniej do narodu; deklaracja programowa partii polit., organizacji społ., ekipy lit., art.; (m. okrętowy) dokument zawierający lista
• Znaczenie milenium Definicja milenium zobacz millennium
• Znaczenie mansarda Definicja poddaszu pod dachem łamanym, mansardowym (o 2 kondygnacjach, z których niższa jest bardziej stroma). Etym. - fr. mansarde 'dach łamany
• Znaczenie mantyka Definicja zrzęda, tetryk; dawn. torba żebracza. 2. [wym. ma...] wróżbiarstwo, sztuka przepowiadania przyszłości; por. -mancja. Etym. - 1. ?Xac
• Znaczenie musica divina Definicja relig., kośc. musica mundana ?Xac., muzyka wszechświata (wg Boecjusza), odpowiednik "harmonii sfer" Pitagorasa. musica vulgaris
• Znaczenie modello Definicja modello wł. dosł. 'schemat', pomniejszona wersja dzieła sztuki większych rozmiarów
• Znaczenie montes auri pollicens Definicja montes auri pollicens ?Xac., obiecując złote góry. Etym. - z Terencjusza (Phormio, 1, 2, 18
• Znaczenie monizm Definicja przyjmujące, Iż natura bytu jest jednorodna, Iż istnieje tylko jedna substancja (którą jest wg materialistów materia, wg idealistów - duch
• Znaczenie Much ado about nothing Definicja Much ado about nothing z angielskiego:, Sporo hałasu o nic. Etym. - tytuł komedii (około 1599 r.) Szekspira
• Znaczenie mot juste Definicja wyraz. Etym. - termin wyrażający ideał ekspresji i precyzji stylu lit. Flauberta, a późn. jego ucznia Maupassanta
• Znaczenie motyw Definicja wyrazisty obiekt treściowy, kompozycyjny, melodyczny; wątek, temat, myśl. motywacja uzasadnienie, tłumaczenie pobudek, umotywowanie; (w l
• Znaczenie Muza miesti i pieczali Definicja pomsty i smutku. Etym. - obrazowa charakterystyka literaturze poety ros. Nikołaja A. Niekrasowa (1821-78), wzięta z jego wiersza bez tytułu
• Znaczenie millefleurs Definicja tys. kwiatów', ogólna nazwa lekkich tkanin jedwabnych (a. tapiserii) pokrytych na całej powierzchni powtarzającym się wzorem drobnych
• Znaczenie meczbol Definicja na przykład w tenisie, rzut piłką rozstrzygający o wyniku meczu, piłka meczowa kończąca grę. Etym. - z angielskiego: match 'mecz'; ball
• Znaczenie Miszna Definicja religii żyd. rozwiniętych gł. we wskazówkach i decyzjach rabinów przed r. 200 n.e.; por. Gemara. Etym. - hebr. misznāh 'pouczenie; prawo
• Znaczenie muszkieter Definicja szczególnych fr. gwardii królewskiej XVII i XVIII w., słynnych z brawury i elegancji; żołnierz uzbrojony w muszkiet, ciężką ręczną broń
• Znaczenie motto Definicja umieszczane najpierw utworu lit. a. jego części jako myśl przewodnia; epigraf; maksyma; dewiza; godło. Etym. - wł. 'dowcip; jw.; słowo' z
• Znaczenie Munchhausen Definicja samochwała, opowiadającego fantastyczne brednie, münchhauseniady (opowieści łgarskie). Etym. - baron nm. Karol Fryderyk Hieronim von
• Znaczenie mennonita Definicja ugrupowania anabaptystów, powstałego w XVI w. we Fryzji, odrzucającego chrzest dzieci, przysięgę i służbę wojsk. i urzędniczą. Etym. - od
• Znaczenie mitra Definicja nakrycie głowy dawnych panujących a. kapłanów na Wschodzie; korona, czapka książęca (także jej wizerunek w herbie). Etym. - ?Xac
• Znaczenie mentalność Definicja charakterystyczny dla jednostki a. ekipy społ. sposób myślenia, uwarunkowanie biol. i społ. mente captus ?Xac., [wym. kap...] ograniczony
• Znaczenie monellina Definicja jagody afrykańskiej, o smaku 30 tys. razy słodszym niż cukier. Etym. - z angielskiego: (1972) od ośrodka Monelli Chemical Senses Center na
• Znaczenie Myrmidonowie Definicja brutalni a. dokuczliwi, zwł. zatrudnieni po to, by uprzykrzać życie innym; ludzie wykonujący wszelakie rozkazy bez skrupułów. Etym. - mit
• Znaczenie MIRIA Definicja fundamentalnych. miriady niezliczona, wielka liczba, mnóstwo. Etym. - gr. myriás dpn. myriádos 'miriady, bezlik' od myríos 'niezliczony
• Znaczenie muskulatura Definicja całego ciała a. określonej jego części. Etym. - fr. musculature 'jw. (pierw. ustalenie malarskie, XIX w.)' z ?Xac. musculus 'mięsień
• Znaczenie motel Definicja szosie, przeznaczonego dla turystów zmotoryzowanych, zwł. szereg złączonych z sobą domków (segmentów), zazw. parterowych, z pełnym
• Znaczenie missa Definicja pontificalis, pro defunctis, sollemnis) ?Xac., msza (skrócona, śpiewana, poranna, uroczysta, za zmarłych, solenna
• Znaczenie Medów i Persów prawa Definicja niezmienne, reguły, normy, kanony niewzruszone, nieodwołalne, bezapelacyjne. Etym. - wg Biblii (Daniel, 6, 12
• Znaczenie monogatari Definicja lit. jap. obejmujący różne typy prozy, jak legendy, bajki, opowiadania, powieść obyczajową i hist.; por. nikki; uta-monogatari
• Znaczenie Mulat Definicja Murzyna i białej; por. Metys. Etym. - hiszp. mulato 'jw.' z mulo 'muł (zwierzę)' od ?Xac. mulus 'jp.'; por. muleta
• Znaczenie metempsychoza Definicja reinkarnacja. Etym. - gr. metempsýchōsis 'jw.'; zobacz met(a)-; émpsychos 'ożywiony; natchniony'; em- zobacz en-; zobacz psycho
• Znaczenie marten Definicja płomienny, z odzyskiwaniem ciepła spalin; przeważnie stosowany do wytapiania stali. Etym. - od nazwiska metalurga fr., Pierre'a Martin
• Znaczenie medina Definicja medina dawn. dzielnica arabska w mieście płn.afrykańskim; por. mellah. Etym. - płn.afrykańska nazwa miejscowa
• Znaczenie mugging Definicja przechodnia na ulicy, w parku i tak dalej, zwł. napad znienacka od tyłu, połączony zawsze z dotkliwym pobiciem, a przeważnie z rabunkiem
• Znaczenie minojska kultura Definicja minojska kultura zobacz egejska. Etym. - od Minosa, w mit. gr. króla Krety, syna Zeusa i Europy
• Znaczenie moryskowie Definicja upadku emiratu Grenady przyjęli chrzest, lecz nie uniknęli prześladowań i wygnania w r. 1609 (po osiedleniu się w państwach Maghrebu
• Znaczenie melisa Definicja melisa (lekarska) bot. rojownik. Etym. - gr. mélissa, mélitta 'pszczoła' od méli dpn. mélitos 'miód
• Znaczenie monada Definicja substancja, elementarny składnik rzeczywistości; (u Leibniza) w l.mn. substancje niematerialne, niepodzielne, pozbawione składników
• Znaczenie mozelskie wino Definicja zazwyczaj nie musujące, z winogron wyhodowanych w dolinie Mozeli od Trewiru do Koblencji i w dolinach dopływów Mozeli: Saary i Ruweru. Etym
• Znaczenie muszaraba Definicja mauretański wykusz okienny a. balkonowy osłonięty kratą drewnianą, z którego kobiety mogły niepostrzeżenie obserwować ruch uliczny; por
• Znaczenie mundus universus exercet histrionem Definicja Xac., cały świat gra komedię; por. totus mundus agit... Etym. - z Petroniusza Arbitra (około r. 60 n.e.); por. Montaigne'a Próby, 3, 10 (m
• Znaczenie mikroinfraskop Definicja wykrywania fałszerstw dokumentów, przetwarzający obraz uzyskany w promieniach podczerwonych na obraz widzialny. mikroklimat meteor. zespół
• Znaczenie mentor Definicja życiowy), wychowawca, nauczyciel. mentorski (dokuczliwie, apodyktycznie) moralizatorski. Etym. - od imienia Mentora, przyjaciela
• Znaczenie matryca Definicja odlewania czcionek; forma kartonowa odciśnięta ze złożonej kolumny druk.; techn. forma do kształtowania elementów kutych, tłoczonych i tym
• Znaczenie miscellanea Definicja autorów i różnej treści; dział w czasopismach, zawierający notatki z różnych dziedzin; por. silva rerum. Etym. - ?Xac. 'rozmaitości' z l.mn
• Znaczenie mirabilit Definicja minerał, dziesięciowodny siarczan sodowy występujący zazw. w osadach słonych jezior, użytkowany do wytwarzania sody i w przemyśle
• Znaczenie menażer Definicja naczynie do pobierania a. przenoszenia posiłków albo przygotowywania ich w uwarunkowaniach obozowych. menażeria przedsiębiorstwo obwożące
• Znaczenie musee imaginaire Definicja fr. 'muzeum imaginacyjne', muzeum bez murów, zestawy reprodukcji fotograficznych wysokiej jakości, pozwalające na zapoznanie się z dziełami
• Znaczenie miner Definicja zaminowywania i rozminowywania terenu; dawn. górnik. Etym. - fr. mineur 'górnik; miner, saper' od mine 'kopalnia; mina
• Znaczenie McNamary prawo Definicja przewidzieć skutków użycia sił wojskowych z uwagi na ryzyko wypadku, przeliczenia się, działań niezamierzonych i straty kontroli nad
• Znaczenie maison de passe Definicja maison de passe fr., zobacz Stundenhotel
• Znaczenie makuta Definicja makuta l.mn. od likuta

Co to znaczy | Tłumaczenie i wyjaśnienie zwrotu, zdania

Wytłumaczenie tekstów. Znaczenie językowe definicji. Słownik tłumczeń z przykładami.