sazan satsang salle perdus co to jest
Sazan, Satsang, Salle Des Pas Perdus, Scidit Vestimenta Sua Et Indutus Est Sacco Spargens Cinerem.

Znaczenie słowa, wyrazu na S

  • Znaczenie Safizm Definicja safizm miłość lesbijska. Etym. - od Safo; zobacz lesbijka
  • Znaczenie Sczioty Definicja sczioty zobacz szczoty
  • Znaczenie Silikat Definicja silikat zobacz sylikat
  • Znaczenie Szarif Definicja szarif zobacz szeryf 1
  • Znaczenie Seppuku Definicja seppuku jap., harakiri (zobacz
  • Znaczenie Sinsioku Definicja sinsioku jap., kapłan jap. kultu sintō, we współcz. Japonii zwany również kannusi (co dawn. oznaczało wielkiego kapłana
  • Znaczenie Stipo Definicja stipo wł., prostokątna skrzynia bogato zdobiona dekoracją archit., stosowana od XVI w. we Włoszech do przechowywania kosztowności
  • Znaczenie Salsa Definicja salsa amer. hiszp., dosł. 'sos'; karaibska muzyka taneczna podobna do mamba, lecz z elementami jazzu i rocka
  • Znaczenie Prophecy Selffulfilling Definicja angielskiego:, samospełniające się proroctwo. Etym. - z Roberta K. Mertona (Social Theory and Social Structure), 1957 r
  • Znaczenie Salve Definicja salve! ?Xac., witaj!, bądź pozdrowiony
  • Znaczenie Nefas Scire Definicja scire nefas ?Xac., nie godzi się wiedzieć
  • Znaczenie Fagot Le Sentir Definicja sentir le fagot fr., dziś już tylko żart. pachnieć stosem, trącić herezją
  • Znaczenie Tuesday Shrove Definicja Shrove Tuesday z angielskiego:, zobacz Mardi gras
  • Znaczenie Saaen Definicja jasnobarwnych krótkowłosych kóz mlecznych; ser podobny do emmentalera, lecz dłużej gotowany, dojrzewa poprzez trzy do dziesięciu lat
  • Znaczenie Czułok Sinij Definicja sinij czułok zobacz bas bleu
  • Znaczenie Semi Definicja pewnego stopnia, częściowo, niekompletny, mający pewne cechy czegoś; quasi; por. hemi-. Etym. - ?Xac. 'pół-, na wpół
  • Znaczenie Skajlajt Definicja skajlajt zobacz skylight
  • Znaczenie Skrub Definicja skrub zobacz scrub
  • Znaczenie Skumbria Definicja skumbria makrela. Etym. - ?Xac. scomber 'jw.' od gr. skómbros 'jp
  • Znaczenie Snigga Definicja snigga zobacz sznika
  • Znaczenie Sabat Definicja obchodzony u Żydów i w nie wszystkich sektach chrześc. w sobotę; u Anglosasów - nazwa niedzieli jako święta; (s. czarownic) wg wierzeń śrdw
  • Znaczenie Sabir Definicja francuszczyźnie, stosowana w Płn. Afryce; por. lingua franca. Etym. - fr. 'jw.', od wyrazu w wymyślonej gwarze, oznaczającego 'wiedzieć' w
  • Znaczenie Sabotaż Definicja wypełnianie wadliwe swoich obowiązków w zamiarze wywołania dezorganizacji, strat i szkód; por. dywersja. saboty chodaki wytoczone z drewna
  • Znaczenie Sachar Definicja sacharyna związek organiczny, biała krystaliczna substancja od 200 do 700 razy słodsza od cukru; por. cyklamat. Etym. - gr. sákcharon z
  • Znaczenie Sachertorte Definicja jaj, mączki cukrowej, okruchów grzanek, czekolady i korzeni, pieczony w warstwach przekładanych masą morelową i zamrożony z czekoladą; por
  • Znaczenie Rappresentazione Sacra Definicja przedstawienie', włoski odpowiednik śrdw. dramatów religijnych (misteriów), dostępny zwł. w momencie wczesnego Odrodzenia, o tematyce
  • Znaczenie Conversazioni Sacre Definicja rozmowy'; w hist. sztuki wł. - przedstawienie swobodnego a. zrównoważonego zgrupowania świętych wokół siedzącej na tronie Madonny
  • Znaczenie Saduceusze Definicja Judei, działające poprzez dwa stulecia przed zburzeniem drugiej świątyni jerozolimskiej w 70 r. n.e., gł. pośród sfer zamożnych
  • Znaczenie Sadyzm Definicja opierające na doznawaniu rozkoszy przy zadawaniu bólu drugiej osobie (por. masochizm); pot. skłonność do okrucieństwa, do pastwienia się
  • Znaczenie Vertas Stilum Saepe Definicja odwracaj rylec (jeżeli chcesz pisać rzeczy godne czytania), jest to regularnie wymazuj (drugim, tępym końcem rylca) i poprawiaj to, coś
  • Znaczenie Safari Definicja innej), zwł. w Afryce Wsch., wspólnie z ludźmi, zwierzętami, wozami i sprzętem; wyprawa taką karawaną; styl ubierania się naśladujący
  • Znaczenie Saga Definicja legendarnej, ale gł. o postaciach i wydarzeniach epoki heroicznej w Norwegii i Islandii, zwł. z manuskryptów isl. końca XII i XIII w
  • Znaczenie Sago Definicja jadalne krupy a. mączkę, pozyskiwana z rdzenia pnia różnych palm tropikalnych (na przykład palmy sagowej), stosowana także do usztywniania
  • Znaczenie Sahel Definicja leżący na południe od Sahary. Etym. - arab. 'krawędź, brzeg; pas graniczny'; nazwa zastosowana w 1900 r. poprzez geobotanika fr. Chevaliera
  • Znaczenie Nitouche Sainte Definicja świętoszka, obłudnica, rzekome niewiniątko, fałszywa cnotka. Etym. - fr. 'jw.'; sainte r.ż. od saint 'święty' z ?Xac. sanctus, zobacz
  • Znaczenie Enfer En Saison Definicja piekle', moment nieszczęść, biedy i załamania duchowego. Etym. - od tytułu Une saison en enfer zbiorku prozy poetyckiej (1873) poety fr
  • Znaczenie Sak Definicja kształcie worka; potrzask na ptaki; przest. sakpalto płaszcz wiosenny, luźny, szeroki. Etym. - fr. sac 'wór, worek, torba' od ?Xac. saccus
  • Znaczenie Sakra Definicja święcenie duchowne (zwł. biskupie). sakramentki ?Xeńskie zebranie zakonne zał. w 1651 r., zajmujące się wychowaniem dziewcząt, sprowadzone
  • Znaczenie Sakwojaż Definicja zamykająca się na zatrzaskiwany zamek. Etym. - fr. sac de voyage 'torba podróżna'; sac 'worek; torba; plecak; sak' z gr. sákkos 'worek
  • Znaczenie sint Maecenates non derunt Flacce Marones Definicja Marones ?Xac., jeżeli znajdą się Mecenasowie, nie zabraknie także (mój) Flakku, Wergiliuszów; por. mecenas. Etym. - z Marcjalisa (Epigramy
  • Znaczenie Salami Definicja białym nalotem pleśni, wyrabiana pierw. we Włoszech (Bolonia, Mediolan), późn. również na Węgrzech i w Czechosłowacji; (taktyka s.) polit
  • Znaczenie Salangana Definicja jerzyków, którego gniazda (tak zwany jaskółcze gniazda) uważane są w Chinach za smakołyk. Etym. - fr. salangane 'jw.' z jęz. tag i bisajan
  • Znaczenie Salariat Definicja obejmująca osoby żyjące z wynagrodzeń za pracę, zazw. pracowników umysłowych, urzędników i tym podobne, pobierająca pensje, pobory (zwł. w
  • Znaczenie Guerre Sale Definicja zwł. wojna Francji z Wietnamem 1946-54. Etym. - fr. 'jw.'; sale 'brudny' pochodzenia germ.; guerre 'wojna' pochodz. germ
  • Znaczenie Salezjanin Definicja się kształceniem chłopców w rzemiośle, założonego poprzez św. Jana Bosco w r. 1857 w Turynie (w Polsce od r. 1898). Etym. - od Sales, we
  • Znaczenie Refuses Des Salon Definicja salon des refusés fr., salon odrzuconych (poprzez jury innych wystaw) obrazów i rzeźb (hist. impresjonistów fr.); także przen. żart
  • Znaczenie Salsy Definicja dosł. 'sos' z śrdw.z łaciny 'słona przyprawa; sól' od ?Xac. r.ż. od salsus 'słony, solony' z sal, zobacz salina
  • Znaczenie Salt Definicja Strategic Arms Limitation Talks 'rokowania na temat ograniczenia zbrojeń strategicznych' określającej negocjacje pomiędzy przedstawicielami
  • Znaczenie Saltarello Definicja wł. i hiszp. w takcie 3/8 a. 6/8 (spotykany w suitach barokowych). salto mortale skok Zgonu, niebezpieczny skok akrobatyczny z
  • Znaczenie Saluki Definicja płn.afrykańskich i azjatyckich psów gończych, wysokich, szczupłych, szybkonogich, o wąskiej głowie, długich uszach, długim puszystym
  • Znaczenie salus populi suprema lex Definicja dobro ludu (winno być) najwyższym prawem (rządzących). Etym. - z Cycerona (O prawach, 3, 3, 8); wg tradycji - z rz. prawa dwunastu tablic
  • Znaczenie Calculi Errore Salvo Definicja wyjątkiem omyłek w rachunku. salvo regressu ?Xac., za wyjątkiem prawa regresu. salvo honore ?Xac., bez ujmy dla czci (a. honoru). salvus
  • Znaczenie Samar Definicja samar chem. pierwIASTEK, Tabl. 1, metal ziem rzadkich (por. lantanowce). Etym. - od nazwy minerału samarskitu
  • Znaczenie Samarytanin Definicja współczujący, litościwy; spieszący samorzutnie, spontanicznie z (pierwszą) pomocą chorym, skłonny do samarytańskich, miłosiernych uczynków
  • Znaczenie Samba Definicja afrykańskiego (w szybkim tempie, w takcie parzystym), który pojawił się przed 2. wojną świat. jako jedna z form muzyki jazzowej i
  • Znaczenie Sambenito Definicja noszony poprzez pokutników; odzież inkwizycji hiszp. przypominająca krojem szkaplerz, żółta w czerwone krzyże dla żałujących grzeszników a
  • Znaczenie Stoetter Samfundets Definicja iron.) społeczeństwa (jest to "solidne" mieszczaństwo, wzbogaceni faryzeusze i hipokryci). Etym. - tytuł dramatu (1877 r.; wyd
  • Znaczenie Samuraj Definicja Japonii, rycerz z drużyny wojskowej dajmio, przestrzegający regulaminów kodeksu busido, uprawniony do noszenia dwóch mieczy, mający prawo
  • Znaczenie Sanacja Definicja podobne); pop. nazwa obozu J. Piłsudskiego, który w 1926 dokonał przewrotu majowego i pod hasłem "sanacji moralnej" wprowadził
  • Znaczenie Sandarak Definicja żywiczlin czteroklapowy, drzewo z rodz. cyprysowatych. Etym. - ?Xac. sandarac(h)a 'czerwony barwnik; pierzga' gr. sandarákē, sandaráche
  • Znaczenie Róża Saronu Definicja krokus), a. zimowit jesienny, a. dziurawiec zwykły, a. dzwonek (kampanula). Etym. - z Biblii (Pieśń nad pieśniami, 2, 1); kwiat, do którego
  • Znaczenie Sandwichman Definicja sänuidż-män] człowiek reklamujący a. pikietujący jakieś przedsiębiorstwo poprzez publiczne obnoszenie plakatów na dwóch arkuszach tektury a
  • Znaczenie Sangha Definicja tradycyjnie składający się z mnichów i mniszek, nowicjuszy i nowicjuszek, będący współczesną kontynuacją ekipy uczniów, którzy wyrzekli się
  • Znaczenie Sangwina Definicja rysunek wykonany taką kredką. sangwinik człowiek o usposobieniu żywym, porywczym i zmiennym, o błyskawicznie przemijających reakcjach
  • Znaczenie Sanitaria Definicja wykorzystywanych do wyposażenia umywalni, łazienek, klozetów i tak dalej sanitariat budynek z sanitariami do użytku wczasowiczów, wojska i
  • Znaczenie Matsur Sanno Definicja Sanno Matsur jap., japońskie święto sintoistyczne dla uczczenia górskiego boga Santo
  • Znaczenie Sansjan Definicja muz. o 3-4 strunach jedwabnych szarpanych plektronem i płaskim, okrągłym pudle rezonansowym i długiej, cienkiej szyjce
  • Znaczenie Sanskryt Definicja hinduizmu, język lit. staroż. i śrdw. Indii (por. devanagari; prakryt). Etym. - sanskr. sanskria 'dosł. przygotowany; uporządkowany
  • Znaczenie Ana Santa Definicja a. wsch. mocny, gorący, suchy wiatr typu föhn. Etym. - od nazwy łańcucha górskiego w płd. Kalifornii
  • Znaczenie Sapsago Definicja zbieranego, częściowo dojrzały i wtedy mieszany z utartymi liśćmi nostrzyka błękitnego dla smaku i koloru. Etym. - z angielskiego: z nm
  • Znaczenie Śmiech Sardoniczny Definicja szyderczy, wzgardliwy, sceptyczny, cyniczny. Etym. - gr. sardónios, sardánios (gélōs) 'szyderczy, gorzki (śmiech
  • Znaczenie Musztarda Sarepska Definicja gorczycy sarepskiej, uprawianej gł. w Rosji. Etym. - od nazwy miejscowości Sarepta (dziś Krasnoarmiejsk) pod Carycynem (dziś Wołgograd
  • Znaczenie Sargasso Definicja bot. rodzaj brunatnic, glonów rozwijających się u wybrzeży mórz tropikalnych, skąd znoszą je prądy na otwarty ocean, tworząc niekiedy
  • Znaczenie Sasquatch Definicja angielskiego: Omah, ogromny, kudłaty stwór z legendy indiań., który chodzi na dwóch nogach i żyje w górach i lasach Północnego Zachodu
  • Znaczenie Satelita Definicja planety, księżyc planety; (sztuczny s. Ziemi) zobacz sputnik; przen. posłuszny, służalczy stronnik; nieodstępny towarzysz; mech
  • Znaczenie Satjagraha Definicja niepodległość Indii, propagowana poprzez Gandhiego, wyrażająca się w "zaprzestaniu współpracy" i nieposłuszeństwie wobec
  • Znaczenie Satrapa Definicja satrapii) w staroż. Persji, mający nieograniczoną władzę; przen. despotyczny, surowy król, tyran. Etym. - ?Xac. satrapia 'jw.' z gr
  • Znaczenie Satyna Definicja satynowym (atłasowym wątkowym) po prawej, a atłasowym osnowowym (błyszczącym) po lewej stronie. satynowa krepa - tkanina z jedwabiu
  • Znaczenie Satyra Definicja chłoszczący, ośmieszający indywidualne a. socjalne wady i przywary, zło i bezprawie; ogół utworów tego rodzaju. satyryk autor satyr. Etym
  • Znaczenie Sauerbraten Definicja wołowa z boczkiem wieprzowym, cebulą, selerami, porami, pietruszką, szyszkojagodami jałowca, liśćmi bobkowymi, pastą pomidorową, podawana z
  • Znaczenie saut de meme au meme Definicja na to samo (wyraz)', błąd w przepisywaniu opierający na opuszczeniu ustępu tekstu zawartego pomiędzy dwoma wystąpieniami tego samego wyrazu
  • Znaczenie Sawanna Definicja z rzadkimi ekipami wiecznie zielonych drzew, z okresem suszy w zimie (Sudan, stepy Płd. Ameryki, zobacz llanos), z porą deszczową
  • Znaczenie Scaramuccia Definicja Scaramuccia [wym. skaramuczcza] postać awanturnika, samochwała, pyszałka i tchórza włoskiej commedia dell'arte. Etym. - wł. dosł. 'utarczka
  • Znaczenie Scjeny Definicja drapieżnych ryb umiejących wydawać donośne dźwięki przypominające werbel a. chrapanie (ogromny pęcherz pławny służy jako rezonator). Etym
  • Znaczenie Scenariusz Definicja potrzeb i możliwości produkcji filmowej; egzemplarz sztuki teatr. a. RTV opatrzony technicznymi uwagami reżysera a. inspicjenta
  • Znaczenie Sceptr Definicja sceptr przest. berło królewskie. Etym. - ?Xac. sceptrum 'jw.; władza królewska' z gr. skēptron 'laska; jp
  • Znaczenie Scheda Definicja odziedziczony dorobek (zwł. ziemia). Etym. - ?Xac. scheda, scida 'oddarty kawałek (papieru, papirusu); kart(k)a papieru' z gr. schīdzein
  • Znaczenie Schemat Definicja wyobrażenie, rysunek, opis czegoś (na przykład konstrukcji, organizacji, działania) w sposób uogólniający, ogólny, szkicowy, abstrakcyjny
  • Znaczenie Schiz Definicja złożeniach: rozszczepienie; pęknięcie; rozdwojenie; rozłam; rozdzielony; schizofrenia. schizotymia typ psychiczny, cechujący zazw. osoby o
  • Znaczenie Schnorrer Definicja nędzarz. Etym. - z angielskiego: z jid., ze śr.g.nm. snurren 'mruczeć; skomleć', bo zawodowi żebracy żyd. mieli zwyczaj nucić mruczando
  • Znaczenie Anders Ist Schon Definicja schön ist anders nm., ładnie (uczynić, postąpić, powiedzieć i tak dalej) tj. (to oznacza) odmiennie (uczynić i tak dalej
  • Znaczenie Schongeist Definicja Schöngeist [wym. szöjngajst] szengajst, pięknoduch, zmanierowany esteta. Etym. - nm. 'jw.'; schön 'piękny, ?Xadny'; Geist 'duch
  • Znaczenie Schwyzertutsch Definicja Schwyzertütsch szwajcarski dialekt niemiecki. Etym. - dial. nm. (szwajc.) 'jw.'; schwyzer 'szwajc.' od Schwyz 'Szwajcaria'; tütsch 'nm
  • Znaczenie Margarita Praevalentium Scientiarum Definicja Xac., nauk przemożnych perła. Etym. - z aktu erekcyjnego (12 V 1364 r.) Kazimierza Wielkiego fundującego uniwersytet krakowski
  • Znaczenie Disseminata Sclerosis Definicja z łaciny med. stwardnienie rozsiane, schorzenie, zazw. postępujące, ośrodkowego układu nerwowego, charakteryzujące się okresami samorzutnej
  • Znaczenie Scordatura Definicja przestrojenie struny a. zmiana stroju całego instrumentu; por. capotasto. Etym. - wł. 'rozstrojenie' od scordare 'rozstroić; brzmieć
  • Znaczenie Scotch Definicja handl., przylepiec biurowy w formie zwiniętej, przezroczystej taśmy. Scotch collops [wym. skocz kolops] zrazy z cebulą. Scotch (whiskey) z
  • Znaczenie Scriptorium Definicja charakterystyczny zwł. dla większych śrdw. zakonnych ośrodków produkcji ksiąg, zwłaszcza ośrodków benedyktyńskich (z powody poparcia
  • Znaczenie Sculpsit Definicja słowo stawiany przed nazwiskiem artysty na sztychach, drzeworytach i tym podobne). Etym. - ?Xac. 'jw.' od sculpere 'ryć; rzeźbić
  • Znaczenie Charybda I Scylla Definicja S. i Ch. - w wypadku, gdzie zagraża) niebezpieczeństwo z dwóch stron; por. incidis in Scyllam... Etym. - gr. Skýlla (dziś Scilla), skalny
  • Znaczenie Scyntygrafia Definicja śledzenia przepływu a. rozmieszczenia w tkankach żywego organizmu związków chem. znakowanych parametrami izotopowymi. scyntylacja błyski
  • Znaczenie se non e vero e ben trovato Definicja jeżeli to nie jest prawdziwe, to jednak (bardzo) dobrze wymyślone. Etym. - z Giordana Bruno (Gli eroici furori; 1585 r
  • Znaczenie Terrier Sealyham Definicja angielskiego:, pies rasy wyhodowanej poprzez kpt. Johna Edwardsa do polowania na lisy, wydry i borsuki w jego majątku Sealyham w Walii
  • Znaczenie Sec Definicja secans (sec.) [wym. sek...] mat. odwrotność cosinusa; sieczna. Etym. - n.z łaciny z ?Xac. p.pr. od secare, zobacz sekcja
  • Znaczenie Socrealizm Definicja socrealizm skr. od realizm socjalistyczny
  • Znaczenie Aurea Sectio Definicja odcinka), gdzie relacja długości całego odcinka do długości większej części jest równy stosunkowi długości większej części do długości
  • Znaczenie Seder Definicja w judaizmie uroczysta wieczerza obrzędowa spożywana w pierwsze 2 dni święta Paschy (hebr. Pesach) w diasporze (lecz nie w Izraelu
  • Znaczenie Apostolica Sedes Definicja apostolska; władza papieska. sedes impedita ?Xac., prawo kośc. siedziba, stolica biskupia, gdzie biskup nie może sprawować swych czynności
  • Znaczenie Segregacja Definicja dzielenie na kategorie, ekipy, typy, gatunki i tym podobne; oddzielanie, separowanie, izolowanie grup rasowych, narodowych i tym podobne
  • Znaczenie Hart Sei Definicja sei hart! nm., twardym bądź! Etym. - z Nietzschego (Tako rzecze Zaratustra 3, 29), 1883 r., tł. Wacława Berenta
  • Znaczenie Sei personaggi in cerca dautore Definicja Sześć postaci scenicznych w poszukiwaniu autora. Etym. - dramat (1921 r.) pisarza wł. Luigi Pirandello (1867-1936); część trylogii Teatr w
  • Znaczenie Sejsm Definicja ziemi; typ ruchów tektonicznych; wibracja. sejsmograf przyrząd do wykrywania, zapisywania i badania trzęsień Ziemi. sejsmiczny odnoszący
  • Znaczenie Sekcja Definicja wojsk. część plutonu; odcinek drogi (kolei żelaznej, komunikacji miejskiej i tym podobne); med. autopsja - otwarcie i badanie jam ciała w
  • Znaczenie Sekrecja Definicja szczególne gruczoły substancji (jak ślina, łzy, mleko, żółć i tak dalej) niezbędnych do funkcjonowania organizmu (por. hormony; ekskrecja
  • Znaczenie Selekcja Definicja dobór (naturalny, sztuczny, płciowy); wybór. selekcjoner osoba przeprowadzająca selekcję zawodników sport. selektywność wybiórczość. Etym
  • Znaczenie Seksta Definicja pomiędzy dwoma dźwiękami, z których wyższy notowany jest na szóstym miejscu w relacji do niższego; por. prima; zobacz hora 1; w szermierce
  • Znaczenie Sekstyna Definicja z sześciu wierszy (jedenastozgłoskowych) o układzie rymów ababcc; dawn. forma wiersza o sześciu strofach 6-wierszowych i jednej 3
  • Znaczenie Sekta Definicja ekipa relig., która odłączyła się od wyznania macierzystego; odłam wyznaniowy w obrębie danej religii. sekciarstwo działalność sekt relig
  • Znaczenie Sektor Definicja wyodrębniony odcinek, część jakiegoś frontu (pola) działań, na przykład gospodarki narodowej, operacji wojennych. Etym. - ?Xac. sector
  • Znaczenie Sekularny Definicja ruchy, wahania) geol., b. powolne ruchy, przesunięcia skorupy ziemskiej widoczne dopiero po upływie stuleci. sekularyzacja zeświecczenie
  • Znaczenie Sekunda Definicja s. kątowa) 1/3600 stopnia kątowego; muz. odległość (interwał) pomiędzy dwoma przyległymi dźwiękami (por. prima); w szermierce - druga
  • Znaczenie Sekwencja Definicja muz. kośc.; progresja, powtarzanie zwrotu (harmoniczno-)melodycznego poprzez te same głosy, etapowo wyżej (wstępująca) a. niżej (zstępująca
  • Znaczenie Sekwoja Definicja wysokości i 9 m średnicy), długowieczne (do 2000 lat) drzewo iglaste gór Oregonu i Kalifornii w pobliżu brzegów Pacyfiku; por. welingtonia
  • Znaczenie Seminarium Definicja wyższa) szkoła, kształcąca nauczycieli, duchownych i tak dalej; nauk. zakład specjalistyczny na uniwersytecie; forma pracy dydaktycznej w
  • Znaczenie Ogrody Wiszące Semiramidy Definicja ogrody założone na tarasach gmachów Babilonu, uważane za jeden z siedmiu cudów staroż. świata. Etym. - gr. Semiramis 'królowa asyryjska z
  • Znaczenie Semita Definicja grup ludów płd.-zach. Azji, mówiących jęz. semickimi (i spokrewnionych, gł. jęz.), reprezentowanych dziś gł. poprzez Żydów i Arabów, a w
  • Znaczenie semper homo bonus tiro est Definicja semper homo dodatek tiro est ?Xac., dobry człowiek jest wiecznym nowicjuszem. Etym. - z Marcjalisa (Epigramy, 12, 51
  • Znaczenie Sempiterna Definicja Etym. - ?Xac. r.ż. od sempiternus 'wiecznie trwały, wiekuisty'; semper 'zawsze' od sem- 'jeden' + per 'poprzez'; żart szkolny, eufemizm
  • Znaczenie Senat Definicja parlamentarnym jedna z Izb parlamentu (zazw. wyższa); zarząd nie wszystkich wolnych miast; budynek senatu; (s. akademicki) władze uczelni
  • Znaczenie Senes Definicja kasji (strączyńca) użytkowane w formie odwaru a. proszku jako środek przeczyszczający. Etym. - nm. Sennes(baum) '(drzewo) senesowe' od
  • Znaczenie Senghi Definicja senghi jednostka monetarna Zairu, równa 1/100 likuty
  • Znaczenie Senior Definicja tata a. starszy brat; najstarszy w zespole; sport. zawodnik, który ukończył 18 rok życia (por. junior); śrdw. w prawie lennym - feudał
  • Znaczenie Signor Definicja s-ińjor (s-ińjore); s-ińjora; s-ińjorina] pan; pani; panna. signoria wł. [wym. s-ińjorija] kilkuosobowy organ władzy naczelnej w śrdw
  • Znaczenie Sens Definicja rozsądek, rozum. sensytywny czuły, wrażliwy; mogący odczuwać; przeczulony. sensualny odbierany dzięki zmysłów, zmysłowy. sensu stricto ?Xac
  • Znaczenie Sentencja Definicja część zasadnicza orzeczenia sąd., wyroku. sentyment uczucie; przywiązanie, skłonność, miłość. sentencjonalny aforystyczny; obfitujący w
  • Znaczenie Separacja Definicja sądowe rozłączenie małżonków "od stołu i łoża" bez rozwiązania małżeństwa (w prawie kanonicznym i prawodawstwie nie wszystkich
  • Znaczenie Sept Definicja siedmio-; por. hept(a)-. septet zespół muz. złożony z 7 wykonawców; utwór na taki zespół. septentrionalny przest. północny; por. arktyczny
  • Znaczenie Sepulkralny Definicja nagrobkowy, cmentarny, pogrzebowy, wykorzystywany kultowi (a. pamięci o) zmarłych, związany z wiarą w życie pozagrobowe. Etym. - ?Xac
  • Znaczenie Serendipity Definicja cennych a. miłych rzeczy, których się nie szukało; szczęśliwy dar dokonywania przypadkowych odkryć. Etym. - z angielskiego: 'jw.' od
  • Znaczenie Silvaner Definicja winogrona; wino reńskie z takich winogron. Etym. - nm. prawdop. z ?Xac. Sylvanus, Silvanus mit. rz. italski bóg pól i lasów, od silva ?Xac
  • Znaczenie sine ira et studio Definicja bez upodobania; bezstronnie, obiektywnie. Etym. - z Tacyta (Roczniki, 1, 1); słynne zapewnienie (najpierw dzieła) o obiektywizmie autora
  • Znaczenie Seria Definicja podobnych rzeczy, czynności, zdarzeń, układających się w jakiś ciąg, w całość. serializm muzyka komponowana wg mechanizmu stworzonego
  • Znaczenie Phryges Sapiunt Sero Definicja Trojanie za późno zmądrzeli'; mądry Polak po szkodzie. Etym. - Erazm w Adagiach, 1, 1, 28, przypisuje się myśl Liwiuszowi Andronikusowi
  • Znaczenie Serpent Definicja wężowo, długiej, metalowej a. drewnianej rurze, stosowany gł. we Francji, poprzednik ofiklejdy. serpentarium pomieszczenie na węże (w zoo
  • Znaczenie Serwantka Definicja stron (o tylnej ściance wyłożonej zazw. lustrem), do ustawiania bibelotów, szkła, porcelany, srebra i tym podobne (gł. XIX w.). serwis
  • Znaczenie Serża Definicja diagonalna, samodziałowa, (ba)wełniana, jedwabna a. płócienna, stosowana gł. na garnitury, płaszcze i suknie. Etym. - fr. serge z ?Xac
  • Znaczenie Sesja Definicja gdzie odbywają się często posiedzenia (sejmu, Zebrania Ogólnego ONZ, sądów i tak dalej). Etym. - ?Xac. sessio '(po)siedzenie' od sedēre
  • Znaczenie Porcelana Sewrska Definicja kształtach, regularnie kunsztownie dekorowane towary Manufaktury Porcelany założonej w 1763 w Sèvres (nad Sekwaną, dziś w zespole miejskim
  • Znaczenie Appeal Sex Definicja ponęta, które działają kusząco, pociągająco na zmysły osoby płci odmiennej. Etym. - z angielskiego: 'dosł. zew płci'; sex 'płeć' z ?Xac
  • Znaczenie Sexism Definicja sexism zobacz seksyzm
  • Znaczenie Sezam Definicja rosnąca dziko w Indiach, uprawiana (dla nasion) w państwach tropikalnych i śródziemnomorskich. 2. skarbiec; Sezamie, otwórz się! coś, co
  • Znaczenie Sezon Definicja szczególnej; wzmożonej) aktywności w jakiejś dziedzinie (na przykład społ., kulturalnej, przemysłu, handlu, rolnictwa, sportu, wczasów
  • Znaczenie Sfaleryt Definicja siarczek cynku, główna ruda cynku. Etym. - nm. Sphalerit z gr. sphalerós 'zwodniczy; śliski' od sphállein 'wywołać upadek; wprowadzić w
  • Znaczenie Sfera Definicja niebieskie; (s. niebieska) niebo, sklepienie nieba; powierzchnia kuli; pas ziemi, region; przen. zakres, krąg, domena, tematyka, sfera
  • Znaczenie Sfigmo Definicja SFIGMO- w złożenaich: tętno. sfigmograf med. przyrząd do zapisywania fali tętna. Etym. - gr. sphygmós 'tętno'; zobacz -graf
  • Znaczenie Sfumato Definicja malarstwie bez użycia ostrych zarysów, poprzez subtelne stopniowanie przejść od światła do cienia; por. chiarioscuro. Etym. - wł. p.p. od
  • Znaczenie Shaggydog Definicja ry)] przewlekła, szczegółowa opowieść o wydarzeniu bez znaczenia, która opowiadającemu wydaje się zabawna, a słuchaczom nudna i pozbawiona
  • Znaczenie Shandy Definicja shandy z angielskiego:, napój z lemoniady i lekkiego, jasnego piwa. shandygaff z angielskiego:, napój z piwa i piwa imbirowego
  • Znaczenie She Stoops to Conquer Definicja Poniża się, by zwyciężyć. Etym. - tytuł komedii (1773 r.) pisarza z angielskiego: Olivera Goldsmitha (1728-74); dama udaje wykorzystywaną
  • Znaczenie Shimmy Definicja dostępny po 1. wojnie świat. Etym. - z angielskiego: skr. od shimmy-shake (a. -shiver) 'trzęsikoszula'; shimmy 'koszula; jw.' od chemise
  • Znaczenie Tenis Short Definicja krótki tenis' sport. odmiana tenisa przeznaczoną dla dzieci, rozgrywana małymi rakietami na krótkim korcie z niską siatką
  • Znaczenie sinite illos caeci sunt et duces caecorum Definicja caecorum ?Xac., zaniechajcie ich, ślepi są i ślepym przewodzą. Etym. - z Wulgaty (Ew. wg Mat., 15, 14); Jezus o faryzeuszach
  • Znaczenie Show Definicja art.-rozrywkowe w klubie nocnym, kabarecie, teatrze, TV, stanowiące cały program wieczoru a. jego część, złożone z występów śpiewaków
  • Znaczenie Diplomacy Shuttle Definicja diploumesy] z angielskiego:, dyplomacja wahadłowa, negocjacje dyplomatyczne pomiędzy wrogimi stronami, prowadzone poprzez pośrednika
  • Znaczenie Si Definicja obowiązujący w Polsce od 1 I 1967 r. Etym. - znak z inicjałów fr. Système International 'Układ Międzynarodowy'; zobacz mechanizm
  • Znaczenie si Dieur nexistait pas il faudrait linventer Definicja l'inventer fr., gdyby Bóg nie istniał, należałoby Go wymyślić. Etym. - z Woltera (Epître à l'auteur du nouveau livre...), 1769 r
  • Znaczenie Si le grain ne meurt Definicja umiera ziarno (tł. J. Rogozińskiego). Etym. - autobiografia okresu dzieciństwa i młodości (1924 r.) pisarza fr. André Gide'a (1869-1951
  • Znaczenie si parva licet componere magnis Definicja jeżeli godzi się porównywać rzeczy małe z ogromnymi; por. parvis componere... Etym. - z Wergiliusza (Georgiki, 4, 176); autor porównuje
  • Znaczenie Sial Definicja budowie Ziemi - zewnętrzna warstwa skorupy ziemskiej (litosfery), tak zwany piętro granitowe, zbudowane ze związków krzemu i glinu, pod
  • Znaczenie Sic Definicja świadomie) tak (napisane)! - uwaga umieszczona po zacytowanym wyrazie a. zwrocie, stwierdzająca, Iż tak właśnie był wydrukowany (napisany
  • Znaczenie sic transit gloria mundi Definicja przemija chwała (tego) świata. Etym. - ?Xac. Pater sancte, sic transit... 'Ojcze św., jw.'; początkowe wyrazy ?Xac. pieśni kośc., wymawiane
  • Znaczenie Lumen Siccum Definicja siccum lumen ?Xac., 'suche oko', brak skłonności do płaczu, niechęć do okazywania żalu, smutku w trudnych chwilach
  • Znaczenie Sidhi Definicja powodzenie'; tajemna siła duchowa, pozwalająca na na przykład czytanie cudzych myśli a. stawanie się niewidzialnym, wywoływana jakoby
  • Znaczenie Sinus Definicja prostokątnym) - relacja przeciwległej temu kątowi przyprostokątnej do przeciwprostokątnej [wym. s-inus]; por. cosinus. sinusoida mat
  • Znaczenie Sirat Definicja przerzucony nad otchłanią piekła, ?Xączący doczesny świat z rajem, most cienki i ostry jak brzytwa, po którym przejść bezpiecznie może
  • Znaczenie Sire je navais besoin de cette hypothese Definicja hypothèse fr., Najjaśniejszy Panie, nie potrzebowałem tej hipotezy. Etym. - odpowiedź Laplace'a na zadane mu poprzez Napoleona I pytanie
  • Znaczenie Sisal Definicja włókno powroźnicze z liści agawy karaibskiej, uprawianej także w wielu innych rejonach (Jawa, wsch. Afryka, Wyspy Bahama, Meksyk) a. z
  • Znaczenie In Sit Definicja demonstracji bez użycia siły: masowe zajmowanie miejsc w audytoriach, gmachach parlamentu, uniemożliwiające normalny tok zajęć, gromadne
  • Znaczenie Propre Site Definicja 1965) w mieście, na szosie - wydzielone pasmo drogi, zarezerwowane dla jakiegoś środka transportu publicznego i wyraźnie oddzielone od
  • Znaczenie Siv Definicja immunodeficiency virus, retrowirus podobny do wirusa HIV u człowieka, atakujący układ immunologiczny małp. Etym. - z angielskiego: simian
  • Znaczenie Skaldowie Definicja historiografowie a. recytatorzy i śpiewacy, zwł. poematów bohaterskich i pieśni pochwalnych; bardowie staroż. plemion germ. Etym. - st
  • Znaczenie Skamandryci Definicja ukształtowana po 1918, skupiona wokół studenckiego pisma "Pro Arte et Studio", w dalszym ciągu miesięcznika poetyckiego "
  • Znaczenie Skansen Definicja etnograficzne pod gołym niebem, gdzie eksponatami są budynki, meble, sprzęty, tkanina i tym podobne pewnego regionu
  • Znaczenie Skirto Definicja myślowy; uczuciowy). skirtotymia psychol. usposobienie charakteryzujące się zmiennością, niestałością, przeskokami nastrojów, uczuć
  • Znaczenie Skarabeusz Definicja spory, czarny, żywiący się nawozem chrząszcz, występujący w państwach basenu M. Śródziemnego, uważany w staroż. Egipcie za znak
  • Znaczenie Skateboard Definicja jazda na deskorolce, desce z tworzywa sztucznego na czterech rolach (kółkach); zawody obejmują czwórbój: slalom, skok wzwyż, w dal, jazdę
  • Znaczenie Skauting Definicja dosł. 'młodzi zwiadowcy') org. zrzeszająca chłopców, skautów, od 11. do 14. a. 15. roku życia w zastępach, patrolach i drużynach, w celu
  • Znaczenie Skeet Definicja stojąc ze strzelb śrutowych do rzutków przelatujących w dwóch przeciwnych kierunkach. Etym. - z angielskiego: 'jw.' od st.skand. skjōta
  • Znaczenie Skene Definicja barak wzniesiony (z inicjatywy Ajschylosa, około 465 przed naszą erą) na stycznej orchestry, po stronie przeciwległej do theatronu, jako
  • Znaczenie Skepsis Definicja istnieniu zjawisk; sceptycyzm. Etym. - gr. 'badanie; wątpienie; filoz. sceptyków' od sképtesthai 'rozważać'; por. sceptycyzm
  • Znaczenie Skibob Definicja po śniegu, będący połączeniem nart i roweru. Etym. - z angielskiego: ski 'narty'; bob 'para płóz do sań
  • Znaczenie Grupa Skifflowa Definicja zespołów jazzowych, śpiewających i grających, regularnie wg motywów lud. i plebejskich (zwł. dla rozrywki, na prywatnych spotkaniach
  • Znaczenie Skikjoring Definicja szijering] sport zimowy, gdzie osoba, jadąca na nartach po śniegu a. lodzie, ciągnięta jest na lince poprzez konia, rena a. pojazd. Etym
  • Znaczenie spiritus quidem promptus est caro autem infirma Definicja autem infirma ?Xac., duch-ci wprawdzie jest ochotny, lecz ciało mdłe. Etym. - z Wulgaty (Ew. wg Mat., 26, 41
  • Znaczenie Skolion Definicja piosenka biesiadna, śpiewana w dowolnym porządku poprzez gości z towarzyszeniem liry; gr. utwór lit. na wzór takiej piosenki. skolioza med
  • Znaczenie Skop Definicja do obserwowania, badania, oglądania jakichś elementów, ciał. -SKOPIA w złożeniach: oglądanie, badanie, obserwowanie. Etym. - gr. -skopion
  • Znaczenie Skorpion Definicja przeszło 600 gatunków rząd pajęczaków uzbrojonych w pancerz, kleszcze i jadowity kolec u końca odWłOKA; Tabl. 2. Etym. - ?Xac. scorpio 'jw
  • Znaczenie Komisja Skrutacyjna Definicja oddane przy wyborach. Etym. - ?Xac. scrutatio 'precyzyjne badanie' od scrutari 'przeszukiwać; śledzić; badać' ze scruta 'rupiecie; szmaty
  • Znaczenie Skryba Definicja poeta, sekretarz, staroż. poeta publ., urzędowy, egzegeta Biblii, tłumacz praw, prawnik. skrypt wydane na powielaczu a. drukiem opracowanie
  • Znaczenie skuczno na etom swietie gospoda Definicja nudno (jest) na tym świecie, proszę państwa! Etym. - z Gogola (Opowieść o tym, jak się pokłócił Iwan Iwanowicz z Iwanem Nikiforowiczem
  • Znaczenie Skufia Definicja czarnego a. fioletowego aksamitu, noszona poprzez duchownych prawosławnych. Etym. - ros. skufia 'jarmułka, tiubietiejka; jw.; piuska' z wł
  • Znaczenie Skupszczyna Definicja skupszczyna dwuizbowy parlament byłej Jugosławii (porada Związkowa i Porada Pracujących). Etym. - serb. skupština 'jw
  • Znaczenie Terrier Skye Definicja rasa terierów o długiej głowie, stojących a. zwisających uszach, krótkich, prostych nogach i długiej, sztywnej sierści. Etym. - od nazwy
  • Znaczenie Skylight Definicja w pokładzie (przybudówki) statku, luk oświetleniowy. Etym. - z angielskiego: 'rozproszone i odbite światło słoneczne; okno dające górne
  • Znaczenie Skyscraper Definicja skyscraper [wym. skajskrejper] z angielskiego:, drapacz chmur (dosł. nieba), wysokościowiec
  • Znaczenie Skytale Definicja stosowana zwł. poprzez Spartan: wąski, długi pas pergaminu nawijano wokół laski, a tekst pisano na stykających się brzegach pergaminu tak
  • Znaczenie Slalom Definicja konkurencja narciarska na zygzakowatej trasie wyznaczonej bramkami; (s. gigant) konkurencja narciarska pośrednia pomiędzy slalomem
  • Znaczenie Slawistyka Definicja obejmująca badanie języków i literatur słowiań. Etym. - śrdw.z łaciny Slavus 'Słowianin'; por. panslawizm
  • Znaczenie Slip Definicja wciągania małych statków na ląd w stoczniach; (w l.mn.) b. krótkie męskie spodenki kąpielowe. Etym. - z angielskiego: 'poślizg; pochylnia w
  • Znaczenie Slogan Definicja zasadę a. reklamujące wyrób; utarty, oklepany zwrot, wyświechtany komunał, szumny frazes. Etym. - z angielskiego: 'okrzyk wojenny klanu
  • Znaczenie słonato ja i nie primietił Definicja słonia jakoś nie zauważyłem (iron. nie dostrzec rzeczy najważniejszej); por. exolantes culicem... Etym. - z bajki Kryłowa (Ciekawy) 1814 r
  • Znaczenie Smalta Definicja kobaltowe, chem. sproszkowany krzemian kobaltowo-potasowy o barwie szafirowej, wykorzystywany do wyrobu emalii do szkła i porcelany. Etym
  • Znaczenie Smierdiakowszczina Definicja połączenie zwyrodnienia fizycznego z moralnym, tchórzostwa ze zdziczeniem; por. Tersytes. Etym. - od nazwiska Smierdiakowa, jednego z
  • Znaczenie Smyrna Chios Kolophon Ithake Pylos Argos Athenai Definicja Argos, Athenai gr., heksametr, zawierający nazwy miast pragnących uchodzić za miejsce urodzenia Homera. Etym. - istnieje sporo wariantów
  • Znaczenie Snob Definicja i służalczo podziwiający ludzi, których uważa za wyższych od siebie, a. usiłujący natrętnie wchodzić z nimi w komitywę; człowiek
  • Znaczenie Snycerka Definicja snycerska, sztuka rzeźbienia w drewnie (dawniej również i w kamieniu), rodzaj rzemiosła art. snycerz. Etym. - nm. Schnitzer 'jw., rzeźbiarz
  • Znaczenie Opera Soap Definicja seryjne słuchowisko radiowe (a. program TV) ciągnące się nieraz poprzez całe lata, nadawane pośrodku dnia (przed obiadem, gł. na
  • Znaczenie Stater Definicja jednostka masy, późn. moneta złota, równa 20 drachmom srebrnym. Etym. - gr. statēr 'jw.' od pnia histánai, zobacz statyczny
  • Znaczenie Sobór Definicja Kośc. rz.kat. (s. powszechny, ekumeniczny) zgromadzenie biskupów z całego świata pod przewodnictwem papieża, obradujących nad sprawami
  • Znaczenie Soccer Definicja zwł. w przeciwieństwie od futbolu amer. i od z angielskiego: rugby). Etym. - z angielskiego:, skr. od association (football) 'gra w piłkę
  • Znaczenie Socjaldemokracja Definicja socjalistycznych, stworzonych w ostatniej ćwierci XIX w., a po rozłamie w ruchu robotnicznym (1919 r.; stworzenie Międzynarodówki
  • Znaczenie Socjologia Definicja ekipach, instytucjach i relacjach społ. socjotechnika edukacja o sposobach i wynikach świadomego wpływania na rzeczywistość społ. (poprzez
  • Znaczenie Sodomia Definicja przest. pederastia, rozpusta. sodomita człowiek oddający się sodomii. Etym. - od Sodomy, gdzie mężczyźni mieli skłonności homoseksualne
  • Znaczenie Soferim Definicja nauczyciele biblijnego prawa i etyki od około V w. przed naszą erą do około 200 przed naszą erą, inicjatorzy studiów rabinackich, autorzy
  • Znaczenie Soffione Definicja i gazów) wydobywający się z ziemi w okolicach wulkanicznych. Etym. - wł. 'jw.' zgrub. od soffio 'podmuch' od soffiare 'dmuchać; dąć' z
  • Znaczenie Solipsyzm Definicja subiektywnego, głosząca: "istnieję tylko ja sam, a wszystko inne jest moim złudzeniem" a.: "znam i mogę znać własne stany
  • Znaczenie Sofistyka Definicja sofistów staroż. Grecji; erystyka; wykrętna, niesolidna argumentacja. sofiści wędrowni nauczyciele filoz. i retoryki w staroż. Grecji (V-IV
  • Znaczenie soft underbelly of the Axis Definicja angielskiego:, miękkie podbrzusze Osi (hitlerowskie Niemcy - faszystowskie Włochy). Etym. - z raportu o sytuacji wojennej premiera bryt
  • Znaczenie Softball Definicja do baseballu, rozgrywana poprzez 2 drużyny po dziesięciu zawodników. soft-core (pornography), soft porn, z angielskiego:, pornografia
  • Znaczenie Soho Definicja nowojorska w dolnym Manhattanie, znana jako ośrodek sztuki, muzyki, filmu i mody awangardowej; por. NoHo. Etym. - (1973) od jej położenia
  • Znaczenie Sold Definicja soldateska żołdactwo. Etym. - wł. soldatesca 'żołdactwo' z soldato 'żołnierz' od soldare 'werbować' z soldo 'sold; miedziak; żołd' z późn
  • Znaczenie Solejka Definicja kloszowa. Etym. - fr. (plissé) soleil 'jw.'; plissé 'pomarszczony, plisowany' od oli 'fałda'; soleil 'słońce
  • Znaczenie Solfatara Definicja gorące (o temp. 100-200°C) gazy i pary wulkaniczne (gł. pary siarki); por. fumarola. Etym. - wł. 'jw.' z solfo 'siarka' od ?Xac. sulfur
  • Znaczenie Solidarny Definicja współodpowiedzialności, współdziałania; mający właściwe z kim poglądy, interesy, cele; jednomyślny; s. dług - prawn. za którego całość
  • Znaczenie Solilokwium Definicja z sobą samym; monolog sceniczny mający dać iluzję nie wypowiedzianych rozmyślań i refleksji postaci dramatu. Etym. - późn.z łaciny
  • Znaczenie Solstycjum Definicja odchylenie Słońca od równika (stanowisko letnie około 22 czerwca) a. najniższe (stanowisko zimowe około 22 grudnia). Etym. - ?Xac
  • Znaczenie something is rotten in the state of Denmark Definicja something is rotten in the state of Denmark z angielskiego:, coś się psuje w kraju duńskim. Etym. - z Szekspira (Hamlet, 1, 4
  • Znaczenie Somnambulizm Definicja senność chorobowa, patologiczna (niekiedy poprzedzająca sopor). Etym. - późn.z łaciny somnolentia 'ospalstwo' z ?Xac. somnolentus 'senny
  • Znaczenie Sonar Definicja określania położenia obiektów pod wodą dzięki fal dźwiękowych i ultradźwiękowych. Etym. - z angielskiego: 'jw.' skr. od so(und) na(vigation
  • Znaczenie Song Definicja dramaturga nm. Bertolta Brechta (1898-1956) gatunek pieśni, ballady, regularnie o charakterze plebejskim, przedmiejskim, podwórzowym, o
  • Znaczenie Sophrosyne Definicja atrybutów, cech wewn., do których posiadania dążyli wykształceni Grecy staroż.: roztropność, umiarkowanie, dyscyplina wewn., zdolność
  • Znaczenie Sorbona Definicja Sorbona nazwa uniwersytetu paryskiego. Etym. - fr. Sorbonne 'jw.'; pierw. kolegium teol., zał. w r. 1253 poprzez Roberta de Sorbon
  • Znaczenie Sorgo Definicja jednoroczna trawa zbożowa, pochodząca z Azji i Afryki zwrotnikowej, uprawiana w licznych gatunkach (na przykład durra, gaolian) na ziarno i
  • Znaczenie Sororat Definicja poprzez mężczyznę siostry a. sióstr swej żony, zazw. kolejno, jeśli żona jest bezpłodna a. po jej Zgonu (na przykład u Buszmenów
  • Znaczenie Biblicae Sortes Definicja sortes Homericae ?Xac., (dawn. b. dostępny i traktowany z powagą) sposób wróżenia, przepowiadania z dzieł Wergiliusza (z Biblii, z dzieł
  • Znaczenie Sos Definicja radiowy a. optyczny w alfabecie Morse'a (3 kropki, 3 kreski, 3 kropki), oznaczający niebezpieczeństwo, krytyczne położenie, stosowany zwł
  • Znaczenie Soteriologia Definicja zajmująca się zbawieniem jako skutkiem działania bóstwa; część dogmatyki chrześc. traktująca o odkupieniu i Chrystusie jako Odkupicielu
  • Znaczenie Soubise Definicja sos cebulowy. Etym. - fr. od tytułu Charlesa de Rohan, księcia de Soubise (wieś w zach. Francji, dawna siedziba rodu Rohan), 1715-87
  • Znaczenie Soul Definicja muzyka duszy', kierunek amer. muzyki rozrywkowej wprowadzony w poł. XX w. poprzez Murzynów, oparty na bluesie, pieśniach gospels i
  • Znaczenie Shuttle Space Definicja wahadłowiec, tramwaj kosmiczny do wielokrotnego transportowania ładunków z Ziemi na orbity okołoziemskie i z powrotem. Etym. - amer.z
  • Znaczenie Earth Spaceship Definicja statek kosmiczny Ziemia', planeta Ziemia wspólnie z mieszkańcami, pojęta jako statek kosmiczny z pasażerami, których życie zależne jest od
  • Znaczenie Sparring Definicja zaprawa bokserska. Etym. - z angielskiego: 'jw.; spór' od spar 'wywijać pięściami; boksować się; spierać się
  • Znaczenie Spartakiada Definicja organizacji robotniczych; masowe popisy sport. Etym. - ros. 'jw.' od imienia Spartakusa (z łaciny Spartacus), bohaterskiego wodza jednego z
  • Znaczenie Spartanin Definicja Lacedemonu, Lakonii); (spartanin) przen. człowiek skromnych wymogów, unikający wygód i zbytku, odznaczający się surową dyscypliną
  • Znaczenie Specjacja Definicja gatunkotwórczy, powstawanie nowych gatunków w drodze mechanizmów ewolucyjnych. Etym. - z ?Xac. species, zobacz specyficzny
  • Znaczenie Specyficzny Definicja kategorii, posiadający ważny i stały związek z pewnym obiektem a. zjawiskiem, właściwy mu, znamienny dla niego; swoisty, charakterystyczny
  • Znaczenie Spedycja Definicja towarów i rzeczy, realizowana poprzez spedytora, przedsiębiorstwo przewozowe a. dział spedycyjny jakiejś instytucji. Etym. - wł. spedizione
  • Znaczenie Movens Spiritus Definicja spiritus movens (a. s. rector) ?Xac., siła sprawcza, kluczowa sprężyna, dusza, motor jakiejś kwestie
  • Znaczenie Speedmetal Definicja nagłośnionej muzyki rockowej o szybkim, mocno wybijanym rytmie, będący rozwinięciem stylu heavy metal; zwany również thrash, thrashcore
  • Znaczenie Spektakl Definicja publiczne przedstawienia teatralnego; widowisko. Etym. - fr. spectacle 'widok; jw.' z ?Xac. spectaculum 'widowisko' od spectare 'przyglądać
  • Znaczenie Spektr Definicja optyczne); widmowy; połączona ze spektroskopem. spektroskop przyrząd optyczny do uzyskiwania i obserwacji widma. spektrograf przyrząd do
  • Znaczenie Strofa Spenserowska Definicja literaturze z angielskiego: - strofa składająca się z dziewięciu wersów rymowanych ababbcbcc, w tym 8 dziesięciozgłoskowców jambicznych i
  • Znaczenie Sperma Definicja spermacet bladożółty olej, znajdujący się w jamach głowy kaszalota, stosowany do wyrobu mydła, świec i oleju maszynowego; por. olbrot. Etym
  • Znaczenie Spin Definicja okres pędu cząstki elementarnej. spinning sposób łowienia ryb na wędkę z przymocowaną do wędziska szpulką kołowrotka do ściągania linki
  • Znaczenie Spinaker Definicja wypukły żagiel na statkach sport. o ożaglowaniu skośnym, stawiany na burcie nawietrznej przy lekkim wietrze od strony rufy. Etym. - z
  • Znaczenie Spinet Definicja klawesynu (XVI w.); por. wirginał. Etym. - nm. Spinett 'jw.' z wł. spinetta 'jw.' od (?) nazwiska wynalazcy wenecjanina Giovanni Spinetti
  • Znaczenie Spir Definicja zwój; spirala; spiralny; ślimakowaty; śrubowaty. 2. oddech; przydech; tchnienie; duch. Etym. - 1. ?Xac. spira 'zakręt; skręt' z gr. speíra
  • Znaczenie Spiritual Definicja spiriczuel(z)] (Negro s.) typ pieśni relig. Murzynów Południa USA o plastycznej narracji, typowej dla ballady lud., i silnie zaznaczonym
  • Znaczenie Splendeurs et miseres des courtisanes Definicja fr., Blaski i nędze (życia) kurtyzan(y); (tł. Boya-Żeleńskiego). Etym. - tytuł powieści (1838 r.) Balzaka z cyklu Komedia ludzka
  • Znaczenie Opima Spolia Definicja to rzeczy osobiste (zbroja, broń i tak dalej) dowódcy, pozyskane poprzez nieprzyjacielskiego dowódcę, który go zabił w walce
  • Znaczenie Spontaniczny Definicja własnej ochoty, z własnego popędu; działający impulsywnie, bez premedytacji; dobrowolny. sponte sua zobacz sua sponte. Etym. - późn.z
  • Znaczenie Spooneryzm Definicja jęz. mimowolne przestawienie (zazw. początkowej) głoski (a. głosek) dwu a. więcej wyrazów, wywołujące regularnie sukces komiczny
  • Znaczenie Sporadyczny Definicja czasami, nieregularnie, nieczęsto, przypadkowo, trafiający się tu i ówdzie, pojedynczo. Etym. - gr. sporadikós 'rozproszony' od sporás 'jp
  • Znaczenie Spray Definicja strumień pyłu wodnego (z rozpylcza) z rozpuszczoną substancją leczniczą, perfumą i tak dalej, do stosowania na skórę a. ze środkiem
  • Znaczenie Sprint Definicja sprint z angielskiego:, sport. bieg płaski na krótkim dystansie. sprinter z angielskiego:, biegacz specjalizujący się w sprintach
  • Znaczenie Sputnik Definicja ros. (iskússtwiennyj) spútnik 'jw.'; iskússtwiennyj 'sztuczny' od iskússtwo 'sztuka; kunszt'; spútnik 'towarzysz podróży; kompan
  • Znaczenie Squatter Definicja zjednoczonych ameryki - osadnik bez tytułu prawnego (a. oczekujący takiego tytułu) na nowej ziemi; w Australii - hodowca owiec dzierżawiący
  • Znaczenie Squaw Definicja squaw [wym. skuo:] Indianka płn.amer. Etym. - amer.z angielskiego: 'jw.; baba' pochodz. algon
  • Znaczenie Stabile Definicja plast. abstrakcyjna rzeźba a. konstrukcja art., wykonana zazw. z blachy, drutów i drzewa; por. mobile. stabilność stateczność; stałość
  • Znaczenie Stypulacja Definicja warunek, klauzula (umowy, kontraktu); dawn. umowa, kontrakt. Etym. - ?Xac. stipulatio 'kontrakt; przyrzeczenie' od stipulari 'zastrzegać
  • Znaczenie Stacjonarny Definicja zmieniający miejsca pobytu; (s-e szkolnictwo) gdzie zajęcia odbywają się w szkole (w przeciwieństwie od zaocznego). Etym. - ?Xac
  • Znaczenie Stagflacja Definicja stagflacja ekon. połączenie stagnacji gospodarczej z inflacją. Etym. - zobacz stagnacja; inflacja
  • Znaczenie Stalagmity Definicja krystaliczne osady węglanu wapnia ze ściekających wód, tworzące na dnie jaskiń stożkowate słupy, łączące się niekiedy w kolumny ze
  • Znaczenie Stalinizm Definicja Iosifa Stalina (właśc. I. Dżugaszwili, 1879-1953), dyktatora ZSRR od 1929 r., "pierwszego sekretarza" KPZR (Komunistycznej Partii
  • Znaczenie Stalugi Definicja ruchomą poprzeczką i uchwytami, wykorzystywany malarzowi do umieszczania krosna malarskiego (zobacz blejtram) z naciągniętym i przybitym
  • Znaczenie Stanca Definicja złożona z ośmiu wierszy (jedenastozgłoskowych) o układzie rymów abababcc. stancja przest. pomieszczenie z utrzymaniem dla uczniów
  • Znaczenie Standard Definicja typowy towar o ustalonych właściwościach techn., określonych poprzez normy państwowe; w muz. jazzowej - pop. temat muz., zazw. z muz
  • Znaczenie Wars Star Definicja wojny. Etym. - tytuł filmu (1977 r.) George'a Lucasa; pop. nazwa ewentualnej wojny z użyciem transkontynentalnych rakiet jądrowych i
  • Znaczenie Decisis Stare Definicja Xac., prawn. trzymać się raz powziętych postanowień (i nie naruszać rzeczy ustabilizowanych); doktryna a. polityka trzymania się norm a
  • Znaczenie Bars And Stars Definicja gwiazdy i szerokie pasy'; flaga skonfederowanych stanów Południa w okresie amer. wojny secesyjnej 1861-65 (11 gwiazd reprezentujących
  • Znaczenie Statut Definicja strukturę, zadania i sposób działania instytucji a. organizacji; w dawn. Polsce (statuta l.mn.) zbiory praw, ustawy, kodyfikacje. Etym
  • Znaczenie Statyczny Definicja spoczynku i równowadze; niezmienny; odnoszący się do statyki, edukacji o siłach zrównoważonych (por. dynamika; mechanika). Etym. - gr
  • Znaczenie Statysta Definicja drobne, nieme role (również w przen.), nie mająca praw aktorskich (por. figurant; kompars); dawn. mąż stanu, polityk, przen. tęga głowa
  • Znaczenie Stauropigia Definicja podlegający bezpośrednio patriarsze a. synodowi. stauroteka ozdobny (srebrny) relikwiarz pochodz. bizantyjskiego, w kształcie skrzyneczki
  • Znaczenie Steelon Definicja steelon [wym. sti:lon] stylon, zobacz poliamidy. Etym. - nazwa handl.; z angielskiego: steel 'stal'; (nyl)on
  • Znaczenie Steeplechase Definicja pieszy bieg na przełaj z przeszkodami; por. cross-country. Etym. - z angielskiego:, 'jw.'; steeple 'wysmukła, spiczasta wieża'; chase
  • Znaczenie Steno Definicja ścisły; jednorodny; ograniczony; mały; por. eury-. stenografia pisanie skrótowe (dzięki uproszczonych liter i symboli reprezentujących
  • Znaczenie Sterbort Definicja się stoi twarzą ku dziobowi) burta statku; por. bakbort. Etym. - nm. Steuerbord 'prawa burta'; Steuer 'ster'; Bord 'burta'; do XIII w. ster
  • Znaczenie Stere Definicja stałe; trójwymiarowy, przestrzenny, bryłowaty; stereoskopowy. stereoskopia dwuoczne widzenie przestrzenne (plastyczne); sposób uzyskiwania
  • Znaczenie Sterylizacja Definicja z drobnoustrojów metodami fiz. a. chem. (por. pasteryzacja); pozbawienie umiejętności płodzenia; kastracja, trzebienie. Etym. - ?Xac
  • Znaczenie Stichprobe Definicja próba kontrolna (partii towaru; wykonanej pracy). Etym. - nm. 'jw.'; Stich 'ukłucie; pchnięcie; sztych'; Probe 'prób(k)a' z późn.z łaciny
  • Znaczenie Stilton Definicja angielski o pomarszczonej skórce, zrobiony z pełnego mleka krowiego. Etym. - od nazwy parafii w hrabstwie Huntingdon, gdzie go pierwotnie
  • Znaczenie Stoa Definicja wydłużonego prostokąta. Etym. - słynne były ateńskie: Stoa Poikile gr. 'Pstry Portyk', miejsce spacerów; stoa Basileios, gdzie mieścił się
  • Znaczenie Stoicyzm Definicja szkoły filoz. (stoików), zał. w III w. przed naszą erą poprzez Zenona z Kitionu, oparte na etyce surowej cnoty, polegającej na zachowaniu
  • Znaczenie Stomatologia Definicja stomatologia edukacja o chorobach j. ustnej i zębów, i o ich leczeniu. Etym. - gr. stóma dpn. stómatos 'usta; mowa; twarz'; zobacz -log; log
  • Znaczenie Stomp Definicja fundamentem przebiegu melodycznego jest powtarzający się silny wzór rytmiczny (formuła rytmiczna). Etym. - z angielskiego: wariant od stamp
  • Znaczenie Storno Definicja anulujący, kasujący, likwidujący) błąd w księgowaniu. stornować. Etym. - wł. 'jw.' od stornare 'odwracać; odciągać; stornować' ze st.fr
  • Znaczenie Strajk Definicja zaprzestanie pracy poprzez pracowników najemnych jako forma nacisku dla spełnienia żądań ekonomicznych a. politycznych; zobacz wildcat
  • Znaczenie Strangulacja Definicja zadławienie; med. zadzierzgnięcie. Etym. - ?Xac. strangulatio 'jw.' od strangulare 'dusić' z gr. strangálē 'postronek; stryczek
  • Znaczenie Straponten Definicja siedzenie zapasowe w salach widowiskowych, autobusach i tak dalej, przymocowane do stałego fotela od strony przejścia. Etym. - fr
  • Znaczenie Inertio Strenua Definicja próżnowanie, pracowita bezczynność. Etym. - wg Horacego (Listy, 1, 11, 28); por. Fedrus (Phaedrus, bajkopisarz rz., I w. przed naszą erą
  • Znaczenie Stres Definicja emocjonalny (jak uraz, alergen czy strach), do którego organizm nie potrafi się wystarczająco przystosować i który skutkuje napięcia
  • Znaczenie Striptease Definicja programu variété, kabaretu (a. in. lokalu rozrywkowego), gdzie aktorka etapowo się rozbiera. Etym. - z angielskiego: 'jw.'; strip 'obnażać
  • Znaczenie Strofa Definicja danym utworze poet. kilkuwersowy układ rytmiczny, zazw. o ustalonym układzie rymów. Etym. - ?Xac. stropha 'zwrotka; chwyt, podstęp' z gr
  • Znaczenie Strofant Definicja strefy zwrotnikowej Afryki i Azji, z którego nasion otrzymuje się strofantyny, glikozydy, użytkowane jako środek nasercowy. Etym. - n.z
  • Znaczenie Stront Definicja jasnoszary z gatunku metali ziem alkalicznych (wapniowców). stront 90 ciężki, promieniotwórczy izotop strontu o liczbie masowej 90, o
  • Znaczenie Struktura Definicja budowa, organizacja wewn.; układ, współzależność składników a. części jakiegoś przedmiotu a. zbioru; układ kryształów; tektonika (por
  • Znaczenie Subaltern Definicja oficer a. urzędnik. Etym. - późn.z łaciny subalternus 'podwładny'; zobacz sub-; ?Xac. alternus 'następujący na przemian, kolejno' z alter
  • Znaczenie Studia Definicja wyższym poziomie, na wyższej uczelni, z pewną dozą samodzielności); badania naukowe, prace badawcze; ćwiczenia muz., plast. i tym podobne
  • Znaczenie stultorum infinitus est numerus Definicja stultorum infinitus est numerus ?Xac., niemądrych jest poczet nieprzeliczony. Etym. - z Wulgaty (Eklezjasta, 1, 15
  • Znaczenie Stupor Definicja czynności psych. i ograniczenie ruchu, charakterystyczne dla katatonii, histerii i depresji psych. Etym. - ?Xac. 'jw., zdrętwienie' od
  • Znaczenie Stych Definicja złożona z określonej liczby a. określonego rodzaju wersów. stychomytia dialog w dramacie gr., złożony z jednowersowych replik. Etym. - gr
  • Znaczenie Stygmat Definicja ślady przypominające rany na ukrzyżowanym ciele Chrystusa, pojawiające się (wg wierzących - w sposób nadprzyrodzony) na ciele
  • Znaczenie Styks Definicja Charon przewoził zmarłych do Hadesu, gdzie zanurzenie się czyniło ciało człowieka odpornym na rany (por. Achillesowa pięta), na której wody
  • Znaczenie Styl Definicja charakterystycznych dla kierunku rozwoju sztuki w danym okresie, dla jakiejś dziedziny twórczości a. dla danego artysty; pot. sposób
  • Znaczenie Stypendium Definicja finansowa dla uczących się, dla pracowników nauk., twórców i tak dalej wypłacana (poprzez określony czas, na pokrycie wydatków utrzymania
  • Znaczenie Subhastacja Definicja egzekucyjne mające na celu sprzedaż dóbr dłużnika w drodze licytacji. Etym. - późn.z łaciny subhastatio 'jw.' z ?Xac. sub hasta 'pod
  • Znaczenie Subiectum Definicja subiekcja przest. trud, kłopot, ambaras. subiektywny uwarunkowany przeżyciami i poglądami danego człowieka (podmiotu); indywidualny
  • Znaczenie Subkultura Definicja jakiejś kultury różniąca się od niej podkultura, zwł. pielęgnująca te właśnie przedmioty kulturowe, jakie uważane są (jeszcze) poprzez
  • Znaczenie Sublimacja Definicja przykład jod, kamfora, naftalen) ze stanu stałego od razu w stan lotny a. na odwrót (na przykład powstawanie kryształów z par); psych
  • Znaczenie Subpoena Definicja karą'; prawn. piśmienne wezwanie do stawienia się w sądzie (pod karą, fr. sous peine d'amende) a. przed komisją parlamentu (w stanach
  • Znaczenie Subretka Definicja kokieteryjnej pokojówki, powiernicy pani, inspiratorki i sprężyny intryg; aktorka grywająca takie role, jej emploi; dawn. pokojówka, panna
  • Znaczenie Subrogacja Definicja praw wierzyciela poprzez osobę, która spłaciła cudzy dług (por. substytucja); zasada włączająca do majątku odrębnego (jak spadek, dorobek
  • Znaczenie Charitativum Subsidium Definicja contributio, exactio, ?Xac., w dawnej Polsce - podatek na rzecz skarbu państwa płacony poprzez duchowieństwo w formie "zasiłku
  • Znaczenie Subskrybent Definicja zobowiązanie do wzięcia udziału w subskrypcji. subskrypcja mechanizm sprzedaży wydawnictw, akcji, obligacji (zazw. połączony z pewnymi
  • Znaczenie Substancja Definicja przestrzeń i występuje w trzech stanach skupienia; stałym, ciekłym i lotnym; filoz. (termin różnie rozumiany w dziejach filoz.) zazw
  • Znaczenie Substrat Definicja substancja wyjściowa w reakcji chem a. w procesie chem.; filoz. pozbawiona właściwości substancja rzeczy, będąca nosicielem cech, atrybutów
  • Znaczenie Subway Definicja zjednoczonych ameryki - kolej podziemna; por. metro. Etym. - amer.z angielskiego: 'przejście podziemne, pod ulicą; jw.'; zobacz sub-; way
  • Znaczenie Subwencja Definicja poprzez kraj przedsiębiorstwom, organizacjom a. osobom fiz. (por. dotacja; stypendium; subsydium). subwencjonować. Etym. - późn.z łaciny
  • Znaczenie Circonstance De Succes Definicja dzieła sztuki wynikłe ze sprzyjających okoliczności. succès de scandale fr., efekt skandaliczny; popularność, rozgłos uzyskane poprzez
  • Znaczenie Sufizm Definicja islamie, powstały w VIII w. i rozwinięty (zwł. w Persji) w rozbudowany mechanizm, którego celem jest złączenie się z bóstwem poprzez
  • Znaczenie Cenatica Spes Definicja spes cenatica ?Xac., nadzieja otrzymania obiadu. Etym. - z Plauta (Captivi, 1, 496) około r. 200 p.n.e
  • Znaczenie Sufler Definicja aktorom tekst roli na próbach i spektaklach. suflet lekka potrawa zapiekana z piany białek, z cukru i in. dodatków. suflować przest
  • Znaczenie Sufragan Definicja będącej częścią metropolii; biskup pomocnik ordynariusza diecezji. sufrażystka hist. (w państwach anglos.) bojowniczka o prawo wyborcze
  • Znaczenie Sugerować Definicja pomysł, ideę; proponować oględnie jako rzecz właściwą, użytkowaną; dawać pod rozwagę; przedstawiać jako przypuszczenie. sugestywny
  • Znaczenie Suhak Definicja bezrożne) stepów Zawołża i Kazachstanu, licznie występująca w przedhist. Europie, jeszcze do XVIII w. na Ukrainie, zagrożona wytępieniem
  • Znaczenie Sibi Et Suis Definicja przed 2. wojną świat. napis nad wejściem do Galerii Luksemburga w Warszawie przy Senatorskiej 29, gdzie mieściły się kina: "Momus
  • Znaczenie Suita Definicja z kilku samodzielnych tańców, kontrastujących ze sobą pod względem charakteru, tempa i rytmu (rozrost w XVII i XVIII w., Bach, Händel
  • Znaczenie Sukces Definicja sukcesywny następujący po sobie kolejno, etapowo. sukcesja przest. następstwo prawne, wstąpienie w ogół uprawnień; dziedziczenie
  • Znaczenie Sukkot Definicja Kuczki, żyd. religijne święto dziękczynienia, obchodzone pierw. jako jesienne święto zbiorów, od VII w. przed naszą erą powiązane tradycją
  • Znaczenie Się Sumitować Definicja usprawiedliwiać się, uniewinniać się. Etym. - ?Xac. summittere, submittere 'schylać się; uniżać się; wydawać; dostarczać'; zobacz sub
  • Znaczenie Summa Definicja scholastyczna; śrdw. kompendium, książka mający obejmować jakąś całą dziedzinę wiedzy a. całokształt myśli teologicznej. Etym. - śrdw.z
  • Znaczenie Laude Cum Summa Definicja summa cum laude, zobacz cum laude
  • Znaczenie Sumo Definicja zapaśnictwa, gdzie przegrywa zapaśnik wypchnięty z ringu a. zmuszony do dotknięcia ziemi jakąkolwiek częścią ciała (oprócz stóp). sumotori
  • Znaczenie Super Definicja pod względem ilości, jakości, stopnia, znaczenia, tytułu, pozycji; więcej niż; dodatkowy, ekstra; przewyższający normę; nadmierny
  • Znaczenie super flumina Babylonis illic sedimus et flevimus Definicja et flevimus ?Xac., nad rzekami Babilonu, tameśmy siedzieli i płakali. Etym. - z Wulgaty (Psalm, 136, 1); tytuł powieści T.T Jeża Nad
  • Znaczenie G Super Definicja giant slalom 'slalom extra gigant', dyscyplina narciarska pośrednia pomiędzy biegiem zjazdowym a slalomem-gigantem, rozgrywana na trasie
  • Znaczenie Superata Definicja pieniędzy, stwierdzona poprzez porównanie stanu rzeczywistego z rachunkowością; por. manko. Etym. - ?Xac. superatus 'przewyższony' od
  • Znaczenie Superheterodyna Definicja który, mieszając częstotliwość odbieraną z częstotliwością dostarczaną poprzez oscylator (heterodynę), tworzy częstotliwość pośrednią
  • Znaczenie Superintendent Definicja sprawujący władzę nadzorczą w relacji do pastorów określonego terytorium; nadzorca. superior przełożony w zakonie (na przykład generał
  • Znaczenie Superlativus Definicja najwyższy stopień przymiotnika. superlatywy słowa najwyższego uznania, pochwały. Etym. - późn.z łaciny superlativus 'najwyższy' z ?Xac
  • Znaczenie Supermarket Definicja ameryki - supersam, ogromny sklep samoobsługowy; hala targowa; por. hipermarket. Etym. - amer.z angielskiego: 'jw.'; zobacz extra-; market
  • Znaczenie Suplika Definicja zwł. składana panu poprzez chłopa w XVI-XVIII w.). suplikacja przest. korna prośba; (w l.mn.) kośc. pieśni błagalne (na przykład "
  • Znaczenie Supozycja Definicja domysł, hipoteza. suponować przypuszczać, zakładać. supozytorium med. czopek leczniczy. Etym. - późn.z łaciny suppositorium 'czopek' (z r
  • Znaczenie Surf Definicja desce (w pozycji stojącej a. leżącej) na grzbiecie przybrzeżnej fali oceanicznej; por. akwaplan; rodzaj tańca towarzyskiego. Etym. - z
  • Znaczenie Surrealizm Definicja powstały w 1920-30 we Francji, obejmujący lit. i sztuki plast., pragnący uniezależnić wyobraźnię twórcy od form logicznego myślenia
  • Znaczenie Corda Sursum Definicja odwagi!; wznieście serca (od spraw doczesnych ku Bogu). Etym. - słowa odmawiane poprzez celebransa przed prefacją mszalną; por. Wulgata
  • Znaczenie Minervam Docet Sus Definicja świnia (poucza) Minerwę, boginię mądrości; ignorant poucza świadomego rzeczy; uczył Piotr Marcina; jajo mędrsze od kury; por. invita
  • Znaczenie Suspensa Definicja zawieszenie suspendowanego duchownego w czynnościach; zobacz cenzura. suspensywne veto - prawn. veto (zazw. głowy państwa), które sprawia
  • Znaczenie Szory Definicja z szerokiego napierśnika skórzanego a. parcianego i z pomocniczych rzemieni (pasów pociągowych a. postronków, nakarcznika, nagrzbietnika i
  • Znaczenie Suweren Definicja złota moneta bryt. (wartość: 1 funt sterling; nazwa od wybitej na niej głowy króla); złota moneta Arabii Saudyjskiej (wartość: 40 rialów
  • Znaczenie Suzeren Definicja najwyższy senior, który nie jest niczyim wasalem, monarcha epoki feud.; senior seniora. Etym. - fr. suzerain 'jw.' od sus 'na' (na wzór
  • Znaczenie Swastyka Definicja ornament w kształcie równoramiennego krzyża o ramionach załamanych w połowie długości pod kątem prostym w tym samym obrotowym kierunku
  • Znaczenie Sweet Definicja skomercjalizowana odmiana jazzu realizowana bez improwizacji, w umiarkowanym, ?Xagodnym tempie, brzmieniu, harmonii i rytmie, regularnie
  • Znaczenie sweet Swan of Avon Definicja sweet Swan of Avon! z angielskiego:, łabędziu słodki znad Avonu! Etym. - z Benjamina Jonsona (Pamięci... Williama Szekspira, 71), 1616 r
  • Znaczenie Swierchidieja Definicja myśl, fundamentalna idea roli a. sztuki; por. skwoznoje diejstwije. Etym. - ustalenia Konstantina S. Stanisławskiego, ros. teoretyka teatru
  • Znaczenie Sybaryta Definicja i przyjemnościach. Etym. - gr. Sybarítēs, mieszkaniec Sýbaris, staroż. miasta gr. w płd. Italii, słynącego z zamiłowania do luksusu i
  • Znaczenie Doden Til Sygdommen Definicja na Zgon. Etym. - chrześc.-psychol. rozważania (1849, wyd. pol. 1966) filozofa duń. Sørena Kierkegaarda (1813-55); wg Biblii (Ew. wg Jana
  • Znaczenie Sygnalizacja Definicja odniesieniu urządzeń pozwalających na) przekazywanie sygnałów (znaków porozumiewawczych) na odległość. sygnet pierścień z wyrytym herbem a
  • Znaczenie Szpant Definicja wiązanie poprzeczne a. wzdłużne kadłuba w części dennej a. na burtach, do którego przymocowuje się poszycie statku, jachtu, łodzi, statku
  • Znaczenie Syjonizm Definicja Europie w 80. latach XIX w., mający na celu utworzenie, a później umocnienie państwa Izrael. Etym. - hebr. Sijōn 'Syjon, wzgórze w płn
  • Znaczenie Sylabariusz Definicja sylabicznego (na przykład elamickiego, japońskiego) a. neosylabicznego (na przykład etiopskiego), w przeciwieństwie od alfabetu; por. kana
  • Znaczenie Sylf Definicja istota napowietrzna, śmiertelna, pozbawiona duszy. sylfida ?Xeński sylf; przest. przen. dziewczyna pełna lekkości i gracji, baletniczka
  • Znaczenie Sylogizm Definicja wywnioskowania z dwóch zdań kategorycznych (przesłanek rozumowania), posiadających jeden (tylko) termin wspólny (M), trzeciego zdania
  • Znaczenie Symbol Definicja reprezentujący, oznaczający, przywodzący na myśl (na zasadzie umowy, asocjacji myślowej) jakieś definicja, czynność, element, zwł. widomy
  • Znaczenie Symonia Definicja godnościami, beneficjami, sakramentami kośc. Etym. - późn.z łaciny simonia 'jw.' od Szymona Maga, czarownika samarytańskiego (z I w
  • Znaczenie Sympatyczny Definicja budzący sympatię; (s. atrament) bezbarwny, ujawniający pismo jedynie po nagrzaniu a. zwilżeniu odpowiednimi związkami chem.; anat
  • Znaczenie Symulacja Definicja dolegliwości) w celu oszukania, wprowadzenia w błąd otoczenia; (s. analogowa) modelowanie zjawisk fiz. w maszynach mat. przy częściowym
  • Znaczenie Symultan Definicja mistrza szachowego przeciw kilku(nastu) a. kilkudziesięciu przeciwnikom; wyjaśnienie na inny język przemówienia na żywo, w okresie jego
  • Znaczenie Synchro Definicja równoczesny; zsynchronizowany. synchron video. i tym podobne zgrywanie (tekstu, muzyki, efektów dźwiękowych) na jedną taśmę, płytę, video
  • Znaczenie Syndyk Definicja kierowania masą upadłości (dorobkiem niewypłacalnego dłużnika) i zaspokajania roszczeń wierzycieli; kurator; w nie wszystkich państwach
  • Znaczenie Synekdocha Definicja na określeniu całości poprzez część (na przykład "dziesięć szabel" zamiast "dziesięciu kawalerzystów"), części poprzez
  • Znaczenie Synekura Definicja urząd) nie wymagające żadnej pracy; prebenda, beneficjum kośc. nie połączone z obowiązkami duszpasterskimi. Etym. - śrdw.z łaciny
  • Znaczenie Szwadron Definicja odpowiednik kompanii w piechocie (w Europie od XVIII w. do 1945 r.). Etym. - nm. Schwadron 'jw.' z wł. squadrone 'ogromny czworokąt (wojska
  • Znaczenie Synestezja Definicja subiektywne odczucie wrażenia pochodzącego od innego zmysłu niż ten, który dostał impuls zewn.; zobacz mixed media. synestetyczny lit
  • Znaczenie Synonimy Definicja przykład "skłonność" i "upodobanie"; "drapieżny" i "krwiożerczy"; "godzić" i "jednać
  • Znaczenie Synopsis Definicja zestaw artykułów o wspólnym temacie (por. sympozjon); zarys, skrót, zwł. szkic scenariusza video., audycji radiowej, programu TV
  • Znaczenie Syntagma Definicja składniowy, morfologiczny, związany z ciągiem tekstowym (synonim związku asocjacyjnego a. paradygmatycznego). syntaksa, syntaktyka jęz
  • Znaczenie Syntetyczny Definicja uogólniający, łączny, ogarniający (nie drobiazgowy); filoz., jęz. nie analityczny (por. fleksja); chem. sztuczny, sztucznie otrzymany
  • Znaczenie Muzyczny Syntezator Definicja syntetyzator dźwięku, b. skomplikowany skomputeryzowany instrument do komponowania i rejestrowania muzyki elektronowej, wytwarzany od 1955
  • Znaczenie Szwank Definicja uszczerebek, szkoda, utrata, uszkodzenie, niekorzyść, krzywda. szwankować nie być w porządku, nie funkcjonować poprawnie. Etym. - nm
  • Znaczenie Syrena Definicja dużej sile dźwięku, użytkowany w zakładach przem., żegludze, obronie przeciwlotn. i tak dalej; herb Warszawy - kobieta z rybim ogonem
  • Znaczenie System Definicja uporządkowany układ, zestaw elementów, zasad, twierdzeń, reguł postępowania (na przykład s. filoz., etyczny, nauk., finansowy, pieniężny
  • Znaczenie Praca Syzyfowa Definicja ustawicznych i regularnie bezskutecznych wysiłków; trud ciężki i bezcelowy; por. Danaid robota. Etym. - gr. Sisyphos 'mit. gr. Syzyf
  • Znaczenie Szafran Definicja kosaćcowatych; kwitnący fioletowo szafran uprawny dostarcza z wysuszonych znamion słupka kwiatowego a. pręcików - tak zwany szafranu
  • Znaczenie Szaman Definicja bogów, demonów i duchów przodków kapłan, czarodziej i znachor szamanizmu, formy religii pierwotnej, opartej na animizmie, znanej
  • Znaczenie Saling Definicja kolumny masztu ze stengą a. stengi z bramstengą; na jachcie - zamocowana do masztu rozpórka naprężająca wanty
  • Znaczenie Szamerunek Definicja ozdoby) ubioru galonem, sznurem, taśmą. Etym. - nm. schamarieren 'szamerować' z fr. chamarrer 'jp.' od chamarre 'obszycie' z hiszp. zamarra
  • Znaczenie Szamot Definicja zmielona glina ogniotrwała a. kaolin, użytkowane do produkcji szamotowych ogniotrwałych wyrobów ceramicznych, stosowanych do budowy pieców
  • Znaczenie Szyber Definicja przewodzie kominowym. Etym. - nm. Schieber 'zasuwka; suwak; nieuczciwy pośrednik' od schieben 'suwać; pop. kantować
  • Znaczenie Szantan Definicja szantażysta osoba dopuszczająca się takich wymuszeń. szantaż wymuszanie czego (zwł. pieniędzy) na kim poprzez zastraszenie go, zwł. groźbą
  • Znaczenie Szantung Definicja szantung zobacz czesucza Etym. - od nazwy prowincji w płn.-wsch. Chinach
  • Znaczenie Szapoklak Definicja dający się złożyć. Etym. - fr. chapeau claque 'jw.'; chapeau 'kapelusz' z późn.z łaciny cappa, zobacz chaperon; claque 'klaps; klaka
  • Znaczenie Szarlotka Definicja szarlotka kruche ciasto z jabłkami. Etym. - fr. charlotte od imienia ż. Charlotte 'Karolina
  • Znaczenie Szarmycel Definicja starcie przednich oddziałów wojsk.; dawn. sprzeczka, zatarg; dysputa. Etym. - nm. Scharmützel 'jw.' z g.wł. scaramuza (dziś scaramuccia
  • Znaczenie Szarytki Definicja kongregacja pielęgnacji chorych, zał. w 1633 r. poprzez św. Wincentego à Paulo i bł. Ludwikę de Marillac (w Polsce od 1652 r.). Etym. - fr
  • Znaczenie Szaulis Definicja żołnierz litewski formacji wojsk. na usługach hitlerowskich okupantów. Etym. - litew. šaulis 'strzelec
  • Znaczenie Szaweł Definicja szybka zmiana poglądów, nagłe przeobrażenie się z wroga i prześladowcy jakiejś idei w jej zwolennika i obrońcę. Etym. - wg Biblii (Dziejów
  • Znaczenie Szcze ne wmerła Ukraina Definicja Szcze ne wmerła Ukraina ukr., Jeszcze Ukraina nie umarła. Etym. - ukraiński hymn narodowy (1861-62 r.); tekst Pawła Czubińskiego, 1839-84
  • Znaczenie Szeherezada Definicja Baśni z tysiąca i jednej nocy, zbioru opowieści wschodnich (arab., pers., ind.), ułożonego z dawnych baśni i legend około r. 1450 (wyd. pol
  • Znaczenie Sakura Definicja sakura jap., wiśnia, której święto kwitnienia obchodzi się w Japonii od wieków; jej kwiat jest częstym motywem malarstwa i ceramiki jap
  • Znaczenie Szekel Definicja jednostek wagi (na przykład babilońska; żyd.; syryjska) równa 1/50 a. 1/60 części miny; moneta oparta na wartości szekla złota a. srebra
  • Znaczenie Szermierka Definicja białą broń; zobacz fechtunek. szermować przest. walczyć na białą broń; przen. popisywać się czymś, (nad)korzystać czegoś, występować z
  • Znaczenie Szetland Definicja puchowa okrywa wewnętrzna runa owiec hodowanych na Wyspach Szetlandzkich, ręcznie skubana; przędza ręcznie uprzędziona z tej wełny
  • Znaczenie Szipperke Definicja szipperke zobacz schipperke
  • Znaczenie Szkorbut Definicja wywoływana niedoborem a. brakiem witaminy C, znana dawn. jako dolegliwość marynarzy, więźniów, mieszkańców oblężonych miast i tak dalej
  • Znaczenie Szkuner Definicja ożaglowany gaflowo; żaglowiec posiadający od 3 do 7 masztów. Etym. - z angielskiego: schooner 'jw.; wysoka szklanka na piwo
  • Znaczenie Szkwał Definicja szkwał porywisty wiatr morski, regularnie z deszczem a. śniegiem. Etym. - z angielskiego: squall 'jw
  • Znaczenie Szlara Definicja niż reszta upierzenia, narastające promieniście wokół oczu sów, nadające im jak gdyby ludzki, a przy tym niesamowity i nieco filozoficzny
  • Znaczenie Szlichtada Definicja przejażdżka sanną (również - gromadna, połączona z zapustnym kuligiem). Etym. - nm. Schlittade dawn. 'jw.' od Schlitten 'sanie
  • Znaczenie Szlusować Definicja doszlusować pop. dołączyć, przyłączyć się (na przykład do kolumny wojsk.). Etym. - nm. schliessen 'zamykać (się); zawierać; zakończyć (się
  • Znaczenie Szmira Definicja spektakl teatr., video); por. kicz. Etym. - nm. Schmiere 'smar(owidło); brud(y); cięgi; lichota; trupa lichych aktorów wędrownych
  • Znaczenie Szmizetka Definicja gors z kołnierzykiem; rodzaj bluzki damskiej z krótkimi rękawami. Etym. - fr. chemisette 'koszulka; jw.' zdrobn. od chemise, zobacz shimmy
  • Znaczenie Szmuctytuł Definicja poprzedzająca kartę tytułową mająca na przedniej stronie skrót tytułu książki. Etym. - nm. Schmutztitel 'tytuł ochronny (chroniący od
  • Znaczenie Szmuklerstwo Definicja szmuklerstwo zobacz pasamonictwo. szmuklerz zobacz pasamon. Etym. - nm. Schmuck 'ozdoba, dekoracja; biżuteria
  • Znaczenie Sznaucer Definicja istniejąca w trzech odmianach różniących się tylko rozmiarami) o długiej głowie, małych uszach, sterczących brwiach, wąsach i brodzie i
  • Znaczenie Szodon Definicja cukru i żółtek, do słodkich potraw. Etym. - fr. chaudeau 'ciepły napój; ciepły bulion' od chaud 'ciepły; gorący' z ?Xac. cal(i)dus 'jp.' od
  • Znaczenie Szpat Definicja przewlekła dolegliwość kości stawu skokowego konia, objawiająca się guzem szpatowym (naroślą, opuchliną) po wewn. stronie stawu i kulawizną
  • Znaczenie Szpic Definicja i gęstej sierści; por. chow-chow. szpicel pogard. agent policyjny, tajniak; donosiciel. Etym. - nm. Spitz(el) 'jw.; pies szpic' od spitz
  • Znaczenie Szpigat Definicja pokładowy, otwór w poszyciu pokładu a. w nadburciu, wykorzystywany do spływu wody. Etym. - nm. Speigatt 'jw.' od speien 'pluć; wymiotować
  • Znaczenie Szponton Definicja krótkiej partyzany; krótki berdysz stanowiący oznakę służbową i uzbrojenie oficerów piechoty w XVII i XVIII w. Etym. - fr. (e)spoonton 'jw
  • Znaczenie Szrafy Definicja wydobycia bryłowatości modelu) i na mapach (przedstawiające rzeźbę terenu). szrafowanie. Etym. - nm. Schraffe l.poj. 'kreska
  • Znaczenie Sztabskapitan Definicja stopień oficerski pośredni pomiędzy stopniem porucznika i kapitana (w kawalerii: sztabrótmistr). Etym. - ros. sztabs-kapitán 'jw.' z nm
  • Znaczenie Sangfroid Definicja sang-froid [wym. sãfrua] fr., dosł. 'zimna krew', przytomność umysłu; opanowanie, panowanie nad sobą, równowaga ducha
  • Znaczenie Sztafaż Definicja ożywienie kompozycji pejzażu poprzez wprowadzenie postaci ludzkich a. zwierzęcych. sztafirować (się) stroić (się); elegantować się
  • Znaczenie Sztajnkelerka Definicja przewożący pasażerów i przesyłki. Etym. - od nazwiska przemysłowca, kupca i finansisty polskiego, który w 1845 r. założył spółkę
  • Znaczenie Sztorm Definicja stopni skali Beauforta, wiejący na morzu a. oceanie. sztormtrap drabina sznurowa wykorzystywana do wchodzenia na statek a. opuszczania go
  • Znaczenie Szturarz Definicja dawnej Polsce - rzemieślnik nie należący do cechu, zwalczany poprzez rzemiosło cechowe jako nieuczciwy konkurent. Etym. - nm. Störer
  • Znaczenie Szus Definicja linii spadku stoku; wybryk, wyskok, ekstrawagancja. Etym. - nm. Schuss '(wy)strzał; pęd, bieg' od schiessen 'strzelać
  • Znaczenie Szwabacha Definicja Schwabacher (Schrift) '(pismo ze) Schwabach (w Bawarii)'; Schrift 'pismo; litery; czcionki; dzieło' od schreiben 'pisać' z ?Xac. scribere
  • Znaczenie Szybolet Definicja zawierające zgłoskę a. słowo, których cudzoziemiec (obcy, nieprzyjaciel) nie potrafi wymówić. Etym. - hebr. szibbōlet 'kłos; strumień
  • Znaczenie Szyfon Definicja o splocie płóciennym, utkana z jedwabiu naturalnego (zwana także crêpe-chiffon) a. sztucznego albo z bawełny. szyfoniera wysoka komoda z
  • Znaczenie Szykana Definicja przeszkód, prześladowanie, dręczenie biurokratycznymi, oficjalnymi utrudnieniami; (rzecz z szykanami) żart. elegancka, wytworna, na
  • Znaczenie Plait Vous Sil Definicja s'il vous plaît fr., proszę (uprzejmie); jeżeli łaska
  • Znaczenie Sepet Definicja sepet dawn. kufer, skrzynia z szufladami i drzwiczkami do chowania cennych elementów. Etym. - tur. 'kosz
  • Znaczenie Sekt Definicja przejrzałych, częściowo wyschniętych gron, pokrewne szampanowi; por. spumante. Etym. - nm. z fr. sec 'suchy' od ?Xac. siccus, zobacz
  • Znaczenie Seksualny Definicja seksualny płciowy. Etym. - późn.z łaciny sexualis 'płciowy' od ?Xac. sexus 'płeć
  • Znaczenie sic itur ad astra Definicja sic itur ad astra zobacz macte nova virtute
  • Znaczenie Loco Sine Definicja sine loco ?Xac., [wym. s-ine loko] bez (oznaczenia) miejsca (wydania książki i tak dalej
  • Znaczenie Smog Definicja miastach z angielskiego:, amer.), unosząca cząsteczki dymu i spalin. Etym. - z angielskiego: 'jw.'; sm(oke) + (f)og 'dym + mgła
  • Znaczenie Sorabistyka Definicja kulturze i dziejach Serbów łużyckich (Łużyczan). sorabizm jęz. słowo, zwrot, konstrukcja składniowa, przejęte z jęz. łużyckiego a
  • Znaczenie Sicz Definicja Sicz ukr., kluczowy obóz warowny Kozaków zaporoskich w XVI-XVIII w.; Zaporoże; Kozacy zaporoscy
  • Znaczenie Stijl Definicja stijl zobacz de Stijl
  • Znaczenie Storting Definicja storting parlament norw. Etym. - norw. 'jw.'; stor 'spory'; ting 'porada; zgromadzenie
  • Znaczenie Voce Sub Definicja sub voce (s.v.) ?Xac., pod wyrazem, pod hasłem (słownika, encyklopedii i tym podobne
  • Znaczenie Sztygar Definicja kwalifikacjach metoda, sprawujący dozór techn. nad ustalonym rodzajem robót w kopalni. Etym. - nm. Steiger 'jw.' od steigen 'iść pod górę
  • Znaczenie Szałfer Definicja szałfer, szofar zobacz Rosz Haszana
  • Znaczenie Sznaps Definicja sznaps żart. wódka. Etym. - nm. Schnaps 'jw.; kieliszek wódki' z d.nm. snaps 'łyk
  • Znaczenie Pede Stante Definicja stante pede ?Xac., "na jednej nodze", zaraz, natychmiast, z miejsca; por. ad aperturam libri
  • Znaczenie Saflor Definicja saflor bot. krokosz; krokosz barwierski, fałszywy szafran. Etym. - nm. z wł. zaffera, prawdop. od ?Xac. sapphirus 'szafir
  • Znaczenie Stupa Definicja dżajnijski monument w kształcie czaszy ze zwieńczeniem, zawierający zazw. relikwie powiązane z Buddą a. inną świątobliwą postacią
  • Znaczenie Sztafeta Definicja goniec, posłaniec konny; informacja przywieziona poprzez posłańca. Etym. - wł. staffetta 'posłaniec konny (którego stopy nie opuszczają
  • Znaczenie Sekowanie Definicja prześladowanie napomnieniami, dokuczliwymi uwagami, dogadywanie. sekatura dawn. nękanie, dokuczanie, drażnienie, szykana. Etym. - wł
  • Znaczenie Verborum Satis Definicja satis verborum ?Xac., dość słów
  • Znaczenie Vacante Sede Definicja sede vacante ?Xac., (w okresie) gdy stolica biskupia (a. zwł. papieska) jest nieobsadzona
  • Znaczenie Ski Definicja ski norw., przest. narty
  • Znaczenie Skler Definicja suchy, miażdżycowy; w odniesieniu twardówki oka. skleroza med. miażdżyca; por. arterioskleroza. Etym. - gr. sklērós 'suchy; twardy
  • Znaczenie Sanctus Spiritus Definicja Spiritus Sanctus ?Xac., Duch Święty
  • Znaczenie Szambelan Definicja hist. wysoki urzędnik dworski w służbie osobistej monarchy a. księcia; godność tytularna w monarchiach i na dworze papieskim. Etym. - fr
  • Znaczenie Surma Definicja surma muz. instrument dęty, stosowany w dawnej Polsce w wojsku. Etym. - tur. surna 'surma' z pers. sūrnā(j); sūr 'uroczystość'; nāi 'flet
  • Znaczenie Syfilis Definicja łaciny od Syphilus, imienia pierwszej rzekomo ofiary kiły i bohatera poematu Syphilis sive Morbus Gallicus "S. lub francuska
  • Znaczenie Symplifikacja Definicja symplifikacja uproszczenie. Etym. - śrdw.z łaciny simplificare 'upraszczać' z ?Xac. simplus 'prosty'; -ficare od facere, zobacz fakcja
  • Znaczenie Sundae Definicja polana sokiem owocowym z sałatką orzechowo-owocową; por. melba. Etym. - amer.z angielskiego: 'jw.' prawdop. od Sunday 'niedziela
  • Znaczenie Stangret Definicja powozie, karecie, bryczce, będący na służbie u właściciela pojazdu. Etym. - nm. Stangenreiter 'jadący na koniu dyszlowym'; Stange 'żerdź
  • Znaczenie Meam Animam Salvavi Definicja salvavi animam meam zobacz dixi et salvavi
  • Znaczenie Speech Definicja speech z angielskiego:, [wym. spi:cz] przemówienie, (prze)mowa
  • Znaczenie Cinna Amis Soyons Definicja soyons amis, Cinna! fr., bądźmy przyjaciółmi, Cynno! Etym. - z Corneille'a (Cynna, 5, 3) 1693 r.; por. Seneka (De clementia, 1, 9
  • Znaczenie Viator Sta Definicja sta viator! ?Xac., przechodniu zatrzymaj się! (staroż. napis na nagrobkach rz
  • Znaczenie Sigillo Sub Definicja sub sigillo (confessionis) ?Xac., pod pieczęcią (tajemnicy spowiedzi). sub silentio ?Xac., milcząco; w sekrecie
  • Znaczenie Subtropikalny Definicja subtropikalny geogr. podzwrotnikowy. Etym. - zobacz sub-; tropikalny
  • Znaczenie Dealbabor Nivem Super Definicja extra nivem dealbabor zobacz asperges me hyssopo
  • Znaczenie Sura Definicja sura (l.mn. suraty) rozdział Koranu. Etym. - arab. 'rząd, szereg; jw
  • Znaczenie Puer Surge Definicja surge puer ?Xac., wstawaj, chłopcze
  • Znaczenie Syngiel Definicja syngiel zobacz single
  • Znaczenie Synket Definicja Syn-Ket zobacz syntezator muzyczny
  • Znaczenie Szamal Definicja szamāl, szimāl arab., płn.-zach. wiatr wiejący w Iraku i Zatoce Perskiej
  • Znaczenie Szerpentyna Definicja szerpentyna zobacz serpentyna
  • Znaczenie Sztukas Definicja sztukas zobacz stukas
  • Znaczenie Syli Definicja wprowadzona w 1972 na miejsce franka. Etym. - z jęz. susu, dosł. 'słoń', znak gwinejskiej Partii Demokratycznej
  • Znaczenie Spurt Definicja spurt z angielskiego:, sport. zryw, nagłe wzmożenie tempa, wysiłku
  • Znaczenie sum rex vester nec fictus neque pictus Definicja Xac., jestem królem waszym, nie wymyślonym ani malowanym. Etym. - władca Stefan Batory w 1576 r. na sejmie w Toruniu
  • Znaczenie Szambo Definicja szambo przelewowy dół gnilny, zbiornik do odprowadzania ścieków kanalizacji miejscowej. Etym. - od (?) fr. nazwiska Chambeau
  • Znaczenie Szlauch Definicja szlauch wąż gumowy. Etym. - nm. Schlauch 'jw.; kiszka; dętka; bukłak
  • Znaczenie Salat Definicja salat namaz, arab., modlitwa odmawiana 5 razy na dzień poprzez muzułmanów
  • Znaczenie Singerie Definicja motyw dekoracyjny wyobrażający groteskowe a. zabawne sceny z małpami. Etym. - fr. 'małpie grymasy; małpiarnia' od singe 'małpa' z ?Xac
  • Znaczenie Sol Definicja centavos). 2. astr. dzień na planecie Mars, trwający 24 godziny, 37 min. i 22 sek. Etym. - 1. hiszp. 'słońce' z ?Xac. 'jp.'; od emblematu
  • Znaczenie Strabizm Definicja strabizm med. zez, niepoprawne ustawienie gałek ocznych. Etym. - n.z łaciny strabismus od gr. strabidzein 'zezować' ze strabos 'zezowaty
  • Znaczenie Szyling Definicja Kenii, Somalii, Tanzanii, Ugandy (=100 centów); z angielskiego: (przed II 1971 r.) 1/20 funta sterlinga (=12 dawnych pensów); por. funt
  • Znaczenie Sansculotte Definicja sans-culotte zobacz sankiuloci
  • Znaczenie Sauna Definicja sauna fiń., fińska łaźnia parowa
  • Znaczenie Segedilla Definicja segedilla zobacz seguidilla
  • Znaczenie Seks Definicja seks pop. sex appeal. seksbomba pop. kobieta, zazw. aktorka, posiadająca nadzwyczajny sex appeal
  • Znaczenie Snekkjur Definicja snekkjur staroskand., zobacz drakkar
  • Znaczenie Sofrozyne Definicja sofrozyne zobacz sophrosyne
  • Znaczenie Sortyment Definicja sortyment zobacz asortyment
  • Znaczenie Speaker Definicja speaker zobacz spiker
  • Znaczenie Statengeneral Definicja Staten-General [wym. sta:teche:nera:l] hol., Stany Generalne: Pierwsza (wyższa) i Druga (niższa) Izba parlamentu holenderskiego
  • Znaczenie Summarum Summa Definicja summa summarum ?Xac., suma sum; wszystko wspólnie (wziąwszy). Etym. - z Plauta (Truculentus, 1, 1, 4
  • Znaczenie Seksyzm Definicja pozbawienie równouprawnienia z racji na płeć; uprzedzenie do osób płci żeńskiej a. męskiej; postawy i praktyki dyskryminacyjne w relacji do
  • Znaczenie Szewron Definicja munduru w kształcie V (liczba ich wskazuje rangę, liczbę lat służby i tym podobne). Etym. - fr. chevron 'krokiew; jw.; her. 2 pasy w
  • Znaczenie Safe Definicja bankowym, odnajmowana w celu przechowywania pieniędzy, papierów wartościowych, kosztowności i tym podobne Etym. - z angielskiego
  • Znaczenie Sakpalto Definicja sakpalto zobacz sak
  • Znaczenie Iudice Sub Definicja sub iudice ?Xac., prawn. kwestia (jest) jeszcze rozważana poprzez sąd, nie rozstrzygnięta
  • Znaczenie Suk Definicja suk rynek, plac targowy w Maghrebie. Etym. - fr. souk, z angielskiego: suq 'jw.' z arab. sūk 'rynek
  • Znaczenie Szabas Definicja szabas sobota jako święto żyd. Etym. - jid. z hebr. szabbāt, zobacz sabat
  • Znaczenie Sztruks Definicja sztruks zobacz kord 1. Etym. - nm. Struck 'jw
  • Znaczenie Slang Definicja slang z angielskiego: [wym. släng] angielska a. amer. gwara (kolokwialna a. zawodowa), żargon; por. argot
  • Znaczenie Stiuk Definicja stiuk zobacz sztukateria
  • Znaczenie Strepet Definicja strepet ros., zool. drop karzeł, drop mniejszy, drop kamionek, pardwa
  • Znaczenie Saliwacja Definicja saliwacja med. ślinotok. Etym. - późn.z łaciny salivatio 'ślinienie się' od ?Xac. saliva 'ślina
  • Znaczenie Szwindel Definicja szwindel pot. szachrajstwo, afera, matactwo, oszustwo, kant, machlojka. Etym. - nm. Schwindel 'zawrót głowy; jw
  • Znaczenie Sambal Definicja pieprzu, pikli, tartych orzechów kokosowych, solonej ryby, curry i ryżu, stosowana w Indonezji i Malezji
  • Znaczenie Semestr Definicja semestr połowa roku akademickiego. Etym. - ?Xac. semestris 'półroczny'; sex '6'; mensis, zobacz menstruacja
  • Znaczenie Szebeka Definicja szebeka żegl. niewielki żaglowiosłowiec o 2-3 masztach, stosowany regularnie poprzez piratów w XVIII-XIX w. Etym. - wł. z arab
  • Znaczenie Gene Sans Definicja sans gêne [wym. sã Iż:n] swobodnie, bez żenady, bez ceremonii. Etym. - fr. 'jw.'; sans 'bez'; gêne, zobacz żenada
  • Znaczenie Souls Our Save Definicja Save Our Souls z angielskiego:, ratujcie nasze dusze; pop. błędne odczytanie sygnału SOS jako inicjałów
  • Znaczenie Szew Sagitalny Definicja sagitalny szew anat. - szew strzałkowy, spojenie kości ciemieniowych czaszki. Etym. - ?Xac. sagitta 'strzała
  • Znaczenie si vis pacem para bellum Definicja si vis pacem, para bellum ?Xac., jeśli chcesz pokoju, gotuj się do wojny; zobacz qui desiderat pacem
  • Znaczenie Savate Definicja savate fr., francuski kickboxing
  • Znaczenie Sabadyl Definicja ocet sabadylowy, wyciąg z nasion kichawca, środek przeciw wszawicy. Etym. - hiszp. cebadilla zdrobn. od cebada 'jęczmień' od cebo 'pasza
  • Znaczenie Sabra Definicja jadalny owoc różnych kaktusów z rodzaju opuncja, rosnących na nadmorskich równinach Palestyny; rodowity Izraelczyk
  • Znaczenie Sachbuch Definicja popularnonaukowa spełniająca wymogi ścisłości nauk. i dostępności dla laików. Etym. - nm. 'jw.' Sach- 'rzeczowy' od Sache 'rzecz'; Buch
  • Znaczenie Sachem Definicja amer., zwł. lider algonkińskich plemion płn.atlantyckich wybrzeży; w stanach zjednoczonych ameryki - lider partii politycznej. Etym. - amer
  • Znaczenie Dellintelletto Sacrifizio Definicja sacrifizio dell'intelletto wł., ofiara z rozumu (na rzecz wiary). Etym. - por. Biblia (2. List św. Pawła do Kor., 10, 5
  • Znaczenie Egoismo Sacro Definicja premier wł. Antonio Salandra (1853-1931), usprawiedliwiając politykę Włoch w tym momencie wojny (8 X 1914
  • Znaczenie Sacrum Definicja spraw religijnych, sakralnych; por. profanum. Etym. - ?Xac. 'rzecz święta; kość krzyżowa' z r.nij. od sacer, zobacz sakra
  • Znaczenie Sagum Definicja peleryna z szorstkiej wełny, spinana zazw. na prawym ramieniu i noszona zwł. poprzez Gallów, inicjalnych Germanów i żołnierzy staroż
  • Znaczenie Sajdak Definicja sajdak kołczan, futerał na łuk i strzały. Etym. - ukr. sa(ha)jdák 'jw.' z tur. sadak 'jp.'; por. sahajdaczny hetman
  • Znaczenie Salopa Definicja okrycie żeńskie z rękawami i pelerynką, zazwyczaj watowane (XVIII i XIX w.). Etym. - nm . Saloppe 'dawn. szal; szlafrok' od salopp 'brudny
  • Znaczenie Absentes In Saevit Definicja saevit in absentes ?Xac., wyładowuje gniew na nieobecnych. Etym. - z Wergiliusza (Eneida, 9, 63
  • Znaczenie Hetman Sahajdaczny Definicja wojsk. u Kozaków, odpowiadająca hetmanowi polnemu. Etym. - ukr. sahajdácznyj 'jw.' od sahajdák, zobacz sajdak
  • Znaczenie Saimiri Definicja saimiri zool. trupia główka, małpka z rodz. kapucynek. Etym. - port. z jęz. guarani cai miri dosł. 'małpka
  • Znaczenie Alliance Sainte Definicja Sainte Alliance fr., Święte Przymierze. Etym. - sojusz Rosji, Austrii i Prus, zawarty 26 XI 1815 r. w Paryżu
  • Znaczenie Sajan Definicja kaftan męski z szeroką baskiną wszytą w pasie, z kwadratowym wycięciem przy szyi i zwężających się na przedramieniu rękawach, zazw
  • Znaczenie Atticum Sal Definicja sal atticum ?Xac., sól attycka, zobacz attycki. Etym. - z Pliniusza St. (Historia naturalna 31, 87), około 77 r
  • Znaczenie Salaire de la peur Definicja Salaire de la peur fr., Cena strachu. Etym. - powieść (1950 r.) Georgesa Arnauda i video (1952 r.) Henri Georgesa Clouzota
  • Znaczenie Salam Definicja salam (alejkum)! pokój (z tobą)!; pokłon a. ceremonialne pozdrowienie na Wschodzie. Etym. - arab. salām 'pokój'; aleíkum 'z tobą
  • Znaczenie Salamandra Definicja ogoniasty ziemnowodny; stwór mityczny mogący przebywać w ogniu bez szkody dla siebie; istota zamieszkująca obiekt ognia wg teorii
  • Znaczenie Salina Definicja produkujący sól z osadów wody morskiej (w Polsce - z solanki); kopalnia soli. Etym. - ?Xac. salinae l.mn. 'żupy solne' z r.ż. l.mn. od
  • Znaczenie Szczepionka Salka Definicja pierwsza efektywna szczepionka przeciw chorobie Heinego-Medina. Etym. - od jej wynalazcy, amer. lekarza bakteriologa i serologa
  • Znaczenie Salmigondis Definicja salmigondis fr., gulasz z resztek mięsa; mieszanina. salmis fr., potrawka z na wpół upieczonej dziczyzny w gęstym sosie
  • Znaczenie Salpinks Definicja salpinks gr., muz. staroż. fanfarowy róg grecki o prostej, rozszerzającej się rurze metalowej zakończonej szeroką czarą głosową
  • Znaczenie salus rei publicae suprema lex Definicja salus rei publicae suprema lex (esto) ?Xac., dobro rzeczypospolitej (winno być) najwyższym prawem
  • Znaczenie Samodurstwo Definicja upór, zarozumiałość, samowola, uleganie swoim kaprysom, nieliczenie się z ludźmi; specyficzne cechy warstwy biurokratycznej i kupieckiej w
  • Znaczenie sicut mater ita et filia eius Definicja sicut mater, ita et filia eius ?Xac., jaka matka, taka i jej córka; por. o matre pulchra... Etym. - z Wulgaty (Ezechiel, 16, 44
  • Znaczenie Salut Definicja oddanych dla uczczenia osoby, wydarzenia a. rocznicy; uroczyste powitanie, pozdrowienie; oddanie honorów wojsk. Etym. - ?Xac. salus dpn
  • Znaczenie salve magna parens frugum Saturnia tellus magna virum Definicja tellus magna virum! ?Xac., witaj, ziemio Saturna (Italio), ogromna rodzicielko owoców i ludzi! Etym. - z Wergiliusza (Georgiki, 2, 173
  • Znaczenie Regina Salve Definicja Xac., Witaj Królowo (okaż się naszą Matką); start jednej z najstarszych (XI w.) antyfon ku czci Matki Boskiej
  • Znaczenie Samiel Definicja porywisty wiatr, niosący chmury pyłu z pustyń Azji i Afryki Płn.; por. chamsin. Etym. - arab. 'jw.' od samma 'truć
  • Znaczenie Samos Definicja Egejskim), wytwarzane z winogron białych odmiany Muskat i czarnych odmiany Fukiano, alkoholizowane dodatkiem spirytusu; por. mistela
  • Znaczenie Piva Sancta Definicja Sancta Piva zobacz O, Sancta Piva
  • Znaczenie Simplicitas Sancta Definicja sancta simplicitas zobacz o, sancta
  • Znaczenie Officium Sanctum Definicja kongregacja Św. Oficjum, zajmująca się sprawami doktryny, wiary i moralności. Etym. - ?Xac. 'Św. Oficjum'; sanctus, zobacz sanktuarium
  • Znaczenie Sanctorum Sanctum Definicja sanctum sanctorum ?Xac., święte świętych, najświętsza część świątyni Salomona w Jerozolimie; sanktuarium; por. Wulgata (Ex., 26, 34
  • Znaczenie Sandżak Definicja sandżak w dawn. Turcji - okręg, część wilajetu. Etym. - osm.tur. dosł. 'flaga, sztandar
  • Znaczenie Sanforyzacja Definicja wykańczania tkanin bawełnianych poprzez wyginanie na bębnach, w celu pomniejszenia ich kurczliwości. Etym. - od imienia amer. wynalazcy
  • Znaczenie Sanhedryn Definicja w staroż. Judei najwyższa porada i trybunał, organ władzy relig.-polit. i adm.-sąd. Etym. - (talmud.) hebr. sanhedrin 'jw.' z gr
  • Znaczenie Sanktuarium Definicja przechowywania elementów świętych, relikwii; świątynia a. jej część najświętsza; azyl. Etym. - późn.z łaciny sanctuarium 'zakrystia; (w l
  • Znaczenie Bavure Sans Definicja sans bavure fr., przen. pop. bez skazy, jak należy, nienaganny, doskonały, nieskazitelny, idealnie; zobacz bavure
  • Znaczenie sans peur et sans reproche Definicja sans peur et sans reproche zobacz chevalier sans peur
  • Znaczenie Sarabanda Definicja i XVIII w., podobny do menueta, pochodzący od szybkiego tańca hiszp. o wsch. rodowodzie; muz. trzecia część suity barokowej w takcie
  • Znaczenie si quis non vult operari nec manducet Definicja Xac., jeżeli kto nie chce pracować, niech nie je. Etym. - z Wulgaty (2.List Pawła Ap. do Tesaloniczan, 3, 10
  • Znaczenie Szekspira Wysze Sapogi Definicja ważniejsze od Szekspira. Etym. - parafraza z Fiodora Dostojewskiego (Gospodin Szczedrin ili Raskoł w nigilistach) "Epocha", 1864
  • Znaczenie Sapon Definicja SAPON(I)- w złożeniach: (przypominający) mydło; zmydlanie; mydlany. Etym. - ?Xac. sapo dpn. saponis 'mydło
  • Znaczenie Saracenia Definicja saracenia, kapturnica, bot. płn.-amer. roślina owadożerna. Etym. - od nazwiska botanika i lekarza kanadyjskiego z XVII w.: Sarrazin
  • Znaczenie Sarangi Definicja sarāngi sanskr., indyjski instrument muz. podobny do skrzypiec, mający 29 strun
  • Znaczenie Sari Definicja hinduskie, złożony z kilku metrów lekkiego płótna a. jedwabiu, wytwornie i luźno upiętego na figurze, ramionach i głowie. Etym. - hindi
  • Znaczenie Loquendi Sartago Definicja sartago loquendi ?Xac., paplanina, gadanina, trajkotanie. Etym. - z Persjusza (Satyry, 1, 80
  • Znaczenie Sarusofon Definicja muz. z gatunku dętych drewnianych (aczkolwiek wykonany z metalu), budowany w różnych wielkościach. Etym. - od nazwiska konstruktora, fr
  • Znaczenie Sasimi Definicja spożywane na zimno w południe a. pomiędzy posiłkami, złożone z małych, surowych kawałków ryb i jarzyn; sasimi to tylko kawałki ryb, a susi
  • Znaczenie Satanizm Definicja satanizm kult szatana. Etym. - gr. satán, satanás 'diabeł, szatan' z hebr. sātān 'nieprzyjaciel; jp
  • Znaczenie Sati Definicja nakazujący) spalenie wdowy na stosie wraz ze zwłokami męża (z angielskiego: suttee); wdowa w ten sposób spalona. Etym. - sanskr. satī dosł
  • Znaczenie Satori Definicja satori jap., w buddyzmie zen - nagłe olśnienie (uświadomienie sobie czego), stan świadomości osiągnięty poprzez intuicyjne objawienie
  • Znaczenie Saturnizm Definicja ołowiem a. jego związkami. Etym. - fr. saturnisme 'jw.' od saturne 'chem. ołów' z Saturne 'Saturn, zobacz saturnalie; planeta Saturn
  • Znaczenie Sauerkraut Definicja Sauerkraut [wym. za...] kapusta kiszona; por. colesław. Etym. - nm. 'jw.'; sauer 'kwaśny'; Kraut 'ziele; kapusta; nać
  • Znaczenie say it with flowers Definicja say it with flowers z angielskiego:, powiedz to kwiatami. Etym. - slogan Stowarzyszneia Amer. Hodowców Kwiatów, przyjęty w r. 1917
  • Znaczenie Schmaltz Definicja w muzyce; mdła czułostkowość, ckliwość w utworze artystycznym. Etym. - amer.z angielskiego: z jid. 'smalec' od nm. schmelzen 'topić (sadło
  • Znaczenie Selwa Definicja selwa dżungla brazylijska, wiecznie zielony las międzyzwrotnikowy. Etym. - hiszp., port. selva 'las' z ?Xac. silva 'las
  • Znaczenie Sauf erreur ou omission Definicja Sauf erreur ou omission (skr. s.e.o.o.) fr., handl. za wyjątkiem błędów i omyłek
  • Znaczenie Saum Definicja saum arab., ścisły post od świtu do zmierzchu obowiązujący wiernych muzułmanów poprzez cały miesiąc ramadan
  • Znaczenie Sauvequipeut Definicja sauve-qui-peut! fr. dosł. 'ratuj się kto może!' zamieszanie, popłoch, panika
  • Znaczenie Sawantka Definicja erudytka; kobieta popisująca się uczonością, erudycją. Etym. - fr. savante r.ż. od savant p.pr. od savoir 'wiedzieć; umieć' od ?Xac. sapere
  • Znaczenie Scapino Definicja chytrego sługi włoskiej commedia dell'arte (w teatrze Moliera - Scapin). Etym. - wł. 'jw.' od scappare 'wymknąć się; uciec' z późn.z łaciny
  • Znaczenie Schadenfreude Definicja uciecha z cudzej krzywdy, z cudzego niepowodzenia, nieszczęścia; por. suave mari magno. Etym. - nm. 'jw.'; Schaden 'szkoda; utrata'; Freude
  • Znaczenie Schelmenroman Definicja przykład Żywot Łazika z Tormesu, 1554 r.; Przypadki Idziego Blasa A. R. Lesage'a, 1715-35); fr. roman picaresque. Etym. - nm. 'jw.'; Schelm
  • Znaczenie Scherz Satire Ironie und tiefere Bedeutung Definicja Bedeutung nm., Żart, satyra, ironia i głębsze znaczenie. Etym. - tytuł "komedii literackiej" (1827 r.) dramaturga nm. Christiana
  • Znaczenie Schist Definicja podzielony. schistosomatoza zobacz bilharcjoza. Etym. - n.z łaciny Schistosomatidae 'schistosomy, rodzina przywr'; gr. schistós
  • Znaczenie Schlagwort Definicja Schlagwort [wym. szlag...] hasło, slogan. Etym. - nm. 'krótkie, trafne wyrażenie; jw.'; Schlag 'uderzenie'; Wort 'słowo
  • Znaczenie Schlaraffenland Definicja Szlarafia, bajeczna kraina obfitości, pasibrzuchów, wiecznego zbijania bąków; por. Bengodi, Kukania, pays de Cocagne
  • Znaczenie Schuhplattler Definicja Wyżyny Bawarskiej, gdzie mężczyźni klepią się po udach, kolanach i podeszwach butów. Etym. - nm. dialekt bawarski; Schuh 'but'; platten
  • Znaczenie Schupo Definicja Schupo zobacz szupo. Schutzmann [wym. szucman] policjant (w Niemczech). Etym. - nm. 'jw.'; Schutz 'ochrona, opieka'; Mann 'człowiek
  • Znaczenie Terrier Scottisch Definicja terier szkocki', krótkonogi, mały, krępy, brodaty, o szorstkiej, sztywnej sierści, mocny i odważny, uważany za najstarszą szkocką rasę
  • Znaczenie Sedativa Definicja kojące, uśmierzające drażliwość, pobudliwość a. nerwowość; por. trankwilizatory. Etym. - n.z łaciny l.mn. z ?Xac. sedare 'uspokajać
  • Znaczenie Tacuisses Si Definicja si tacuisses!... zobacz o, si tacuisses
  • Znaczenie Saltans Sclavus Definicja Słowianin?) tańczący. Etym. - mnich nm. z IX w. Ermenricus Augiensis (Epistola); wiersz (1881 r.) Marii Konopnickiej
  • Znaczenie Scoop Definicja istotna a. sensacyjna informacja podana w jakiejś gazecie przedtem niż w pozostałej prasie. Etym. - z angielskiego: 'szufla, czerpak; spory
  • Znaczenie Screening Definicja screening zobacz skryning
  • Znaczenie Girl Script Definicja sekretarka planu, notująca wszystkie szczegóły ujęć filmu w okresie zdjęć. Etym. - z angielskiego: 'jw.'; script 'pismo; tekst; scenariusz
  • Znaczenie Shuffle Definicja charakterystycznym szuraniem (powłóczeniem) nogami. Etym. - z angielskiego: 'szuranie, powłóczenie nogami; jw
  • Znaczenie Scrub Definicja roślinnością złożoną gł. z karłowatych drzew i gęstych krzewów, regularnie nie do przebycia, na ubogich a. piaszczystych gruntach (na
  • Znaczenie Scull Definicja lekkie wiosło do wiosłowania z rufy łodzi ruchem poprzecznym; jedno z pary krótkich wioseł poruszanych poprzez jedną osobę; jednoosobowa
  • Znaczenie Scysja Definicja sprzeczka, zwada, utarczka słowna. Etym. - późn.z łaciny scissio 'rozszczepienie' z ?Xac. scindere 'rozszczepiać
  • Znaczenie Sealab Definicja podwodnych marynarki USA wykorzystywanych jako bazy operacyjne akwanautów. Etym. - amer.z angielskiego: skr. od sea laboratory
  • Znaczenie Seans Definicja programu filmowego w kinie; zgromadzenie przeznaczone doświadczeniom spirytystycznym; (s. gry jednoczesnej) symultan; przest. każdorazowe
  • Znaczenie Sedan Definicja sedan z angielskiego:, nadwozie samochodowe kryte, cztero- a. dwudrzwiowe, mieszczące 4 do 7 osób
  • Znaczenie Sedentarny Definicja skałach a. roślinach podwodnych; przest. (o człowieku prowadzącym) nieruchawy, siedzący (tryb życia). Etym. - ?Xac. sedentarius 'siedzący
  • Znaczenie Sefira Definicja omeru. Etym. - hebr. sěphīrāh 'liczący' z sephor 'liczyć' od zwyczaju oficjalnego liczenia 49 następnych dni od Paschy do Szawuot wg
  • Znaczenie Segment Definicja metamery; obiekt, część składowa zespołu maszyn a. budowli. segmentacja zool. metameria. Etym. - ?Xac. segmentum 'odcinek; sekcja' od
  • Znaczenie Seitensprung Definicja przygoda miłosna zamężnej a. żonatego; przelotna zdrada małżeńska. Etym. - nm. 'skok w bok; wybryk, eskapada; jw.; dygresja'; Seite 'strona
  • Znaczenie Seive Definicja seive [wym. se:w] fr., klarowność, delikatność, siła bukietu, aromatu wina; miara jego wartości
  • Znaczenie Koń Sejański Definicja Sejański koń zobacz equus Seianus
  • Znaczenie Sejf Definicja sejf zobacz safe
  • Znaczenie Sekator Definicja sekator nożyce ogrodnicze do obcinania pędów, cienkich gałęzi, zrazów i tym podobne Etym. - fr. sécateur 'jw.' z ?Xac. secare, zobacz sekcja
  • Znaczenie Sekwestr Definicja rzeczy spornej w tymczasowy zarząd osobie trzeciej; zajęcie poprzez kraj majątku nieprzyjacielskiego na czas wojny; dawn. konfiskata
  • Znaczenie Woda Selcerska Definicja Nieder Selters w okręgu Wiesbaden (Niemcy), zawierająca wiele wolnego dwutlenku węgla; przest. stołowa woda mineralna. Etym. - nm. Selter
  • Znaczenie Seledyn Definicja Etym. - fr. céladon 'jw.; kochanek wierny, nieśmiały, platoniczny i sentymentalny' od imienia Céladon, postaci z romansu prozą Astrea
  • Znaczenie Man Selfmade Definicja człowiek, który o własnych siłach wydobył się z biedy a. wybił się w jakiejś dziedzinie. Etym. - z angielskiego: dosł. 'człowiek zrobiony
  • Znaczenie Curulis Sella Definicja sella curulis ?Xac., zobacz kurulne krzesło
  • Znaczenie Selskiny Definicja niedźwiedzi morskich (uchatek niedźwiedziowatych) i fok. Etym. - z angielskiego: sealskin l.poj. 'skóra foki; ubiór z selskinów' ze śr.z
  • Znaczenie Semen Definicja semen nadworny kozak w dawnej Rusi. Etym. - ukr. 'jw.' z osm.tur. sejmen 'żandarm' od pers. sägbān 'psiarz'; säg 'pies'; bān 'naczelnik
  • Znaczenie Semicki Definicja semicki zobacz Semita
  • Znaczenie Haeret Aliquid Semper Definicja semper aliquid haeret zobacz audacter caluminare... semper et ubique ?Xac., zawsze i wszędzie (motto
  • Znaczenie Sen Definicja sen drobna moneta w Japonii (1/100 jena), w Indonezji (1/100 rupii) i w Kambodży (1/100 riela
  • Znaczenie senatores boni viri senatus autem mala bestia Definicja senatores boni viri, senatus autem mala bestia ?Xac., senatorowie to dobrzy mężowie, senat zaś to złe zwierzę
  • Znaczenie Consultum Senatus Definicja schyłku republiki rz.) uchwała senatu wprowadzająca stan wyjątkowy i dająca konsulom władzę nieograniczoną (w sytuacji wielkiego
  • Znaczenie Seneszal Definicja dworski, zarządca dworu i dóbr władca.; za Kapetyngów dowódca wojsk., sędzia, premier; w XII-XIII w. namiestnik królów fr. w domenach płd
  • Znaczenie Seraj Definicja seraj na Wschodzie pałac (zwł. dawn. sułtański); harem. Etym. - pers. särāj 'pałac; gmach; zajazd'; por. karawanseraj
  • Znaczenie Si tous les gars du monde Definicja wszyscy ludzie dobrej woli...; por. (Les) Hommes de bonne volonté. Etym. - tytuł filmu (1955 r.) Christian-Jaque'a
  • Znaczenie Priores Seniores Definicja seniores priores ?Xac., starsi mają pierwszeństwo
  • Znaczenie Sepia Definicja otrzymywany z wydzieliny gruczołu czernidłowego mątwy i in. głowonogów; ciemnobrunatny kolor (tego barwnika
  • Znaczenie Sepsis Definicja sepsis med. posocznica, ogólne zakażenie krwi. Etym. - gr. 'gnicie'; por. septyczny
  • Znaczenie Septuaginta Definicja poprzez 70 a. 72 żyd. uczonych) w Aleksandrii, w III i II w. przed naszą erą, przekład gr. Starego Testamentu (wspólnie z apokryfami). Etym
  • Znaczenie Septyczny Definicja septyczny med. zakaźny; spowodowany poprzez zarazki chorobotwórcze. Etym. - gr. sēptikós 'zgniły' od sēpein 'gnić'; por. sepsis
  • Znaczenie Septyma Definicja pomiędzy dwoma dźwiękami, z których wyższy notowany jest na siódmym miejscu w relacji do niższego; por. prima. Etym. - ?Xac. septima
  • Znaczenie Sercial Definicja Sercial fr., wytrawne wino typu madera
  • Znaczenie Serdar Definicja przykład dowódca, wyższy oficer, arystokrata) w Indiach, Pakistanie, Afganistanie; wódz naczelny w Turcji a. Egipcie; wyższy urzędnik w
  • Znaczenie Sero Definicja odniesieniu surowicy krwi. serum surowica krwi. serologia edukacja o właściwościach surowicy krwi człowieka i zwierząt, zajmująca się gł
  • Znaczenie Serso Definicja gdzie rzuca się i chwyta wiklinowe kółka dzięki kijków. Etym. - fr. cerceau 'obręcz; jw.' z późn.z łaciny circellus 'kółko' od ?Xac. circus
  • Znaczenie Dei Servorum Servus Definicja servus servorum Dei ?Xac., sługa sług bożych. Etym. - tytuł stosowany poprzez papieży od czasów Grzegorza I Wielkiego (590-604
  • Znaczenie Serw Definicja fazę gry w tenisie (stołowym), siatkówce i tym podobne Etym. - z angielskiego: service, zobacz serwantka
  • Znaczenie Sesin Definicja sesin w buddyzmie zen - moment odosobnienia i medytacji, trwający zazwyczaj od czterech do 7 dni. Etym. - jap. z chiń. cz'e hsin
  • Znaczenie Verba Sesquipedalia Definicja na półtorej stopy; wyrazy długie, skomplikowane, napuszone. Etym. - Horacy (Sztuka poetycka, 97) odradza autorom używania takich słów w
  • Znaczenie Sestercja Definicja wartości 2 1/2 asa (jest to ćwierć denara). Etym. - ?Xac. sestertius dosł. 'półtrzecia (asa)'; semis 'połowa (asa)' por. semi-; tertius
  • Znaczenie Set Definicja set partia gry w tenisie (stołowym) i siatkówce. Etym. - z angielskiego: 'seria; komplet; set; pozycja
  • Znaczenie Sfragistyka Definicja sfragistyka edukacja o pieczęciach, ich historii, typach, funkcjach i tak dalej Etym. - gr. sphragís 'pieczęć
  • Znaczenie Sfrustrowany Definicja sfrustrowany będący w stanie frustracji; rozgoryczony, rozżalony, zgorzkniały, rozczarowany, zawiedziony. Etym. - zobacz frustracja
  • Znaczenie Shoah Definicja shoah zobacz szoah
  • Znaczenie Ponte De Sexagenarios Definicja sexagenarios de ponte! ?Xac., do Tybru ze starcami! (dosł. 60-letnich zrzucać z mostu
  • Znaczenie Blake Sexton Definicja blejk] detektyw prywatny, z angielskiego: odpowiednik Nicka Cartera; por. Sherlock Holmes. Etym. - bohater serii niedrogich z angielskiego
  • Znaczenie Dubh Sgian Definicja sgian dubh szkoc., 'czarny nóż', mały sztylet noszony poprzez szkockich górali zatknięty w pończosze
  • Znaczenie Cabinet Shadow Definicja przychodnia cieni. Etym. - opozycyjna porada ministrów opracowana na wypadek objęcia rządów poprzez opozycję
  • Znaczenie Shamrock Definicja trójlistna) jako godło narodowe Irlandii. Etym. - z angielskiego: 'jw.' z irl.celt. seamrōg zdrobn. od seamar 'koniczyna', wg legendy
  • Znaczenie Sherry Definicja gatunku wina hiszp. z rejonu Jerez de la Frontera, wzmocnionego (do 20% alkoholu, poprzez dodanie brandy). Etym. - z angielskiego: 'jw.' z
  • Znaczenie Shogi Definicja shogi, shogun, shoji zobacz siogi, siogun, siodzi
  • Znaczenie Center Shopping Definicja ośrodek handlowy, grupujący sklepy detaliczne, biura, różne przybudówki usługowe i parkingi, regularnie na peryferiach miasta
  • Znaczenie Story Short Definicja short story z angielskiego:, dosł. 'krótkie opowiadanie'; nowela, opowiadanie
  • Znaczenie Slacks Definicja slacks z angielskiego:, [wym. släks] spodnie robocze, codzienne, sportowe
  • Znaczenie Shylock Definicja bezwzględny wierzyciel, lichwiarz wymuszający zwrot długu. Etym. - postać ze sztuki Kupiec wenecki (1596 r.) Szekspira
  • Znaczenie Augurem Augur Si Definicja spotka) augura (uśmiechają się do siebie porozumiewawczo); por. augurowie. Etym. - wg Cycerona (De divinatione 2, 24); myśl Katona
  • Znaczenie si duo faciunt idem Definicja si duo faciunt idem... zobacz duo cum faciunt idem
  • Znaczenie Sinant Fata Si Definicja si fata sinant ?Xac., jeżeli aby los pozwolił. Etym. - z Wergiliusza (Eneida, 1, 18), 29-19 p.n.e
  • Znaczenie si jeunesse scavoit si vieillesse pouvoit Definicja pouvoit fr., gdyby młodość wiedziała, gdyby starość mogła! Etym. - drukarz i humanista fr. Henri Estienne (1531-1598) Les Prémices, epigram
  • Znaczenie si nemo a me quaeret scio Definicja jeżeli mnie nikt o to nie pyta, wiem (czym jest czas, ale gdy mam to wyjaśnić pytającemu, nie wiem). Etym. - ze św. Augustyna (Wyznania 11
  • Znaczenie Temporis Signum Definicja signum temporis ?Xac., symbol czasu. Etym. - por. Wulgata (Ew. wg Mat., 16, 3-4
  • Znaczenie Sisu Definicja sisu fiń., wytrzymałość, hart ducha, zdolność znoszenia przeciwieństw, pokonywania trudności
  • Znaczenie sic me servavit Apollo Definicja sic me servavit Apollo ?Xac., tak ocalił mnie Apollo. Etym. - z Horacego (Satyry, 1, 9, 78
  • Znaczenie sic volo sic iubeo Definicja sic volo, sic iubeo... zobacz hoc volo, sic iubeo
  • Znaczenie sic vos non vobis Definicja pracujecie) nie dla siebie; kto inny zdobywa owoce waszej pracy. Etym. - z wiersza Wergiliusza, który przekazał gramatyk rz. z IV w
  • Znaczenie sicut fur in nocte Definicja sicut fur in nocte ?Xac., jak złodziej nocą; nagle, niespodzianie; skrycie. Etym. - z Wulgaty (1. List Pawła Ap. do Tesaloniczan, 5, 2
  • Znaczenie Siemens Definicja jednostka przewodności przewodnika elektr., mho, odwrotność oma (ohma). Etym. - od nazwiska nm. inżyniera i fizyka: Werner Siemens (1816-92
  • Znaczenie Sierra Definicja sierra [wym. sjerra] łańcuch górski, pasmo gór, góry. Etym. - hiszp. 'piła; jw.' z ?Xac. serra 'piła
  • Znaczenie Silentium Definicja silentium ?Xac., [wym. s-ilencjum] cisza; milczenie; milczcie
  • Znaczenie Siloe Definicja por. Betsaida. Etym. - z Biblii (Ew. wg Jana, 9, 7); Siloe (a. Siloam), sadzawka w Jerozolimie, gdzie kąpiel miała przywracać siły i
  • Znaczenie Similibus Similia Definicja similia similibus (curantur) ?Xac., podobne (leczy się) podobnym (zasada medycyny lud. i homeopatii); por. contraria contrariis
  • Znaczenie Anno Sine Definicja s-ine...] bez oznaczenia roku (wydania książki i tak dalej). sine die ?Xac., (odroczenie) bez (określenia) dnia (kolejnego terminu); na
  • Znaczenie Non Qua Sine Definicja sine qua non zobacz conditio sine qua non
  • Znaczenie Tempore Sine Definicja sine tempore zobacz s.t
  • Znaczenie Singlish Definicja wyjątków forma angielszczyzny stosowana poprzez mieszkańców Singapuru. Etym. - z angielskiego: skr. z Singapore English 'angielszczyzna
  • Znaczenie Tantum Singularia Definicja singularia tantum ?Xac., gram. rzeczowniki stosowane tylko w l.poj
  • Znaczenie sinite parvulos venire ad me Definicja dopuśćcie dziatkom przychodzić do mnie. Etym. - z Wulgaty (Ew. wg Mat., 19, 14; Marek, 10, 14; Łuk., 18, 16
  • Znaczenie Sinkansen Definicja sinkansen jap., dosł. 'nowy pociąg'; nazwa b. szybkich, ekspresowych pociągów pasażerskich w Japonii
  • Znaczenie Sinologia Definicja zajmująca się językiem i kulturą Chin. Etym. - późn.z łaciny Sinae 'Chińczycy' z arab. Sin 'Chiny'; zobacz -log.; log
  • Znaczenie sint ut sunt aut non sint Definicja będą tacy, jacy są, lub niech ich nie będzie w ogóle. Etym. - generał jezuitów Lorenzo Ricci (1703-75) na temat reformy zakonu (na krótko
  • Znaczenie Sipaje Definicja sipaje [wym. s-i...] zobacz sepoy
  • Znaczenie Activitatem Sisto Definicja sisto activitatem! ?Xac., przerywam czynność (sejmu)! Etym. - formuła wykorzystywana do zrywania sejmu opierając się na liberum veto
  • Znaczenie Sire cest une revolution Definicja Sire, c'est une révolution zobacz C'est une révolte
  • Znaczenie Sirtaki Definicja taniec lud., gdzie uczestnicy tworzą koło obejmując się ramionami i tańczą sunąc w obie strony na przemian, i krzyżując nogi, regularnie z
  • Znaczenie Viator Siste Definicja siste, viator! ?Xac., wędrowcze, zatrzymaj się
  • Znaczenie sit autem sermo vester est est non non Definicja non ?Xac., ale niech mowa wasza będzie: tak, tak; nie, nie (jest to bez przysiąg i zaklęć; bez wykrętów i upiększeń; bez ogródek). Etym
  • Znaczenie sit mihi fas audita loqui Definicja mi wolno będzie powiedzieć to, co słyszałem; por. relata refero. Etym. - z Wergiliusza (Eneida, 6, 266
  • Znaczenie Verbo Venia Sit Definicja sit venia verbo ?Xac., jeżeli się tak wolno wyrazić; jeżeli tak można powiedzieć
  • Znaczenie Sitar Definicja indyjsko-perska o długiej szyjce, gruszkowatym, wypukłym korpusie rezonansowym, kilku (zazw. trzech) strunach, dawn. jelitowych, dziś
  • Znaczenie Sitzredakteur Definicja redaktor (gazety) od odsiadywania (wyroków sąd.), jest to redaktor odpowiedzialny (w istocie rzeczy - figurant
  • Znaczenie Skabioza Definicja łaciny Scabiosa 'jw.' ze śrdw.z łaciny 'parszywa' r.ż. ?Xac. scabiosus 'świerzbowaty, parszywy', od scabies 'świerzb'; od rzekomej
  • Znaczenie Skalpel Definicja cienkim, zazw. zaokrąglonym ostrzu. Etym. - ?Xac. scalpellum, scalpellus zdrobn. od scalprum, scalper 'dłuto; nóż' od scalpere 'wyrzynać
  • Znaczenie Skandować Definicja wybijając rytm a. metrum wiersza. Etym. - późn.z łaciny scandere 'wdrapywać się; jw.'; ?Xac. 'wstępować'; por. desant; descendent
  • Znaczenie Skarpa Definicja nasypu ziemnego, grobli i tym podobne; archit. przypora. Etym. - wł. scarpa 'jw.' prawdop. pochodz. germ
  • Znaczenie St Definicja s.t. (skr. od sine tempore) ?Xac., bez kwadransa akademickiego, ściśle punktualnie
  • Znaczenie Skating Definicja na łyżwach; jazda na wrotkach. Etym. - z angielskiego: 'jw.'; skating od skate 'łyżwa; wrotka' z hol. schaats 'łyżwa
  • Znaczenie Skatologia Definicja wydalin, odchodów (ludzkich) albo, ogólnie, nieprzyzwoite w sposób obrzydliwy, budzący wstręt; zamiłowanie do takiej lit. a. dowcipów. Etym
  • Znaczenie Skiff Definicja Etym. - z angielskiego: 'mały żaglowiec; mała szybka motorówka; b. lekka (jednoosobowa) łódź z (żaglem i) wiosłami
  • Znaczenie Skir Definicja skir dawn. med. rak. Etym. - n.z łaciny scirrhus 'jw.' z gr. skírrhos, skíros 'twardy guz' od skirós 'twardy
  • Znaczenie Skweres Definicja skweres dawn. bieda, kłopot, ambaras, kram. Etym. - ?Xac. quae res 'co za kwestia'; quae r.ż. od qui 'jaki? który?'; res 'rzecz; kwestia
  • Znaczenie Skidoo Definicja poruszające się na gąsienicach umieszczonych w tylnej części, wyposażone z przodu w narty dające się kierować z pojazdu. Etym. - amer.z
  • Znaczenie Skip Definicja pochyły do wyciągania z szybu górniczego urobku a. wody, do ładowania wsadu do pieca hutn. i tak dalej Etym. - z angielskiego: 'kosz; kubeł
  • Znaczenie Koza Skiryjska Definicja lecz trudnym w pożyciu. Etym. - z Diogeniana z Heraklei (Adagia, 3, 3) około 125 r.; kozy z wyspy Skiros (gr. Skyros) na m. Egejskim były
  • Znaczenie Skoleks Definicja skoleks zool. czerwioch, główka (przednia część ciała) tasiemca właściwego. Etym. - n.z łaciny z gr. skōlēks 'robak; czerw
  • Znaczenie Skomoroch Definicja oprowadzający tresowane niedźwiedzie; dawn. wędrowny aktor, linoskoczek, lalkarz, kuglarz. Etym. - ros. dawn. 'lud. aktor wędrowny; pop
  • Znaczenie Skrofularia Definicja łaciny Scrophularia 'jw.' i późn.z łaciny scrofulae (l.mn.) med. 'świnka' od scrofula zdrobn. od ?Xac. scrofa 'maciora'; od mniemania, Iż
  • Znaczenie Skryning Definicja techn. ekranizowanie; przesłona chroniąca, osłona, raster. Etym. - z angielskiego: screen(ing) 'jw.', z śr.fr. escran 'osłona' od śr.hol
  • Znaczenie Skull Definicja skull zobacz scull
  • Znaczenie Skunks Definicja drapieżnik z rodz. łasicowatych o cennym futrze, tryskający w momencie niebezpieczeństwa cuchnącą wydzieliną pary gruczołów krokowych. Etym
  • Znaczenie Skuter Definicja jezdnych, obudowanym podwoziu i nisko umieszczonym silniku, chłodzonym dmuchawą. Etym. - z angielskiego: (motor) scooter 'jw.'; scooter
  • Znaczenie Skylab Definicja laboratorium kosmiczne z załogą wymienną na orbicie okołoziemskiej, wystrzelone z Cap Canaveral na Florydzie (USA) w maju 1973 r. Etym. - z
  • Znaczenie Slab Definicja slab hutn. kęs płaski. slabing hutn. walcownia kęsów płaskich, zgniatacz. Etym. - z angielskiego: slab 'płyt(k)a; obladra (kloca); kromka
  • Znaczenie Slup Definicja żaglowca złożone z dwóch żagli: grotu i foka; statek o takim ożaglowaniu. Etym. - z angielskiego: sloop z hol. sloep, prawdop. z fr
  • Znaczenie Slurry Definicja tańszy i bezpieczniejszy od dynamitu, mieszanina detonująca złożona z wody, azotanu amonowego i nieznacznej przymieszki aluminium. Etym
  • Znaczenie Smorrebred Definicja smorrebred duń., dosł. 'chleb z masłem', kanapka, sandwicz; por. smörgasbord
  • Znaczenie Slavica Definicja rękopisy i in. materiały w jęz. słowiań. a. dotyczące slawistyki albo słowiańszczyzny. Etym. - n.z łaciny 'jw.', zobacz slawistyka
  • Znaczenie Slump Definicja slump z angielskiego: ekon. długookresowy spadek aktywności gosp. a. cen, zastój, depresja; por. boom
  • Znaczenie Slumsy Definicja slumsy [wym. slamsy] przeludnione miejskie dzielnice ruder i biedy. Etym. - z angielskiego: slums l.mn. od slum 'dzielnica ruder i biedy
  • Znaczenie Smatruz Definicja krakowski w Sukiennicach; przemyski); kram, stragan. Etym. - nm. Schmetterhaus 'dial., pop. bazar'; Schmetter 'dial., pop. stragan'; Haus
  • Znaczenie Smecz Definicja ścięcie piłki (lotki) sponad głowy gracza na pole przeciwnika. Etym. - z angielskiego: smash 'strzaskanie; zderzenie; trzaśnięcie; jw
  • Znaczenie Smykałka Definicja umiejętność, zdolność, spryt (do czegoś, na przykład do handlu, rzemiosła). Etym. - ros. smiekáłka 'jw.' od smiekát' 'pot. rozumieć
  • Znaczenie Bar Snack Definicja podaje się dań restauracyjnych, tylko zakąski. Etym. - z angielskiego: 'jw.'; snack 'zakąska'; bar 'jadłodajnia
  • Znaczenie Snafu Definicja bezład; utknięcie na skutek zamieszania, rozgardiaszu. Etym. - inicjały wyrazów: situation normal all fouled up 'przypadek normalna
  • Znaczenie Snajper Definicja strzelający z karabinu z lunetą do pojedynczych żołnierzy nieprzyjacielskich. Etym. - z angielskiego: sniper 'jw.; szperacz' od snipe
  • Znaczenie Snowsurfing Definicja snowsurfing [wym. snousö:fing] sport. zjazdy na desce po ośnieżonym stoku. Etym. - z angielskiego: 'jw.'; snow 'śnieg'; zobacz surf
  • Znaczenie Sobriquet Definicja sobriquet fr., przezwisko, przydomek
  • Znaczenie Zakaz Socyjalnyj Definicja socyjalnyj zakaz ros., zamówienie socjalne. Etym. - z artykułu w czasopiśmie "LEF" (1923-25) Osipa Brika
  • Znaczenie Sodalicja Definicja mariańska, bractwo relig. ku czci Marii Panny. sodalis członek sodalicji. Etym. - ?Xac. sodalicium 'bractwo; towarzystwo; sekretny
  • Znaczenie Soiree Definicja soirée [wym. suare] przest. zabawa wieczorowa, przyjęcie, raut. Etym. - fr. 'wieczór; jw.' z soir 'wieczór' od ?Xac. sero 'późno; wieczorem
  • Znaczenie Sojusz Definicja sojusz przymierze, alians. Etym. - ros. sojúz 'zespolenie; związek; stowarzyszenie; przymierze; porozumienie
  • Znaczenie Sola Definicja sola, podeszwica, zool. ryba z gatunku płastug. Etym. - fr. sole 'podeszwa kopyta; jw.' z ?Xac. solea 'sandał; jp
  • Znaczenie Inconnu Soldat Definicja Etym. - z napisu (11 XI 1920 r.) na Grobie Nieznanego Żołnierza w Paryżu pod Łukiem Triumfalnym na Placu Gwiazdy (potem de Gaulle'a
  • Znaczenie Spavento Definicja Spavento wł., kapitan, typ wojaka samochwała (por. Miles gloriosus) włoskiej commedia dell'arte (postać neapolitańska
  • Znaczenie Software Definicja komputera; wszystko to, co służy realizacji algorytmów na komputerze i nie jest elementem konstrukcyjnym (hardware); przen. myśl techniczna
  • Znaczenie Ironia Sokratyczna Definicja dysputą poprzez udawanie ignorancji, dla wmanewrowania przeciwnika w sytuację, gdzie nie może odeprzeć argumentów; (sposób s.) polegająca
  • Znaczenie Sombra Y Sol Definicja walkach byków, miejsca o średniej cenie biletów, wystawione na palące promienie słońca tylko poprzez część popołudnia, a nie poprzez całe
  • Znaczenie Solenizant Definicja solenizant człowiek obchodzący własne imieniny a. urodziny. Etym. - ?Xac. sol(l)ennis, sol(l)emnis 'doroczny; świąteczny; uroczysty
  • Znaczenie Solenoid Definicja solenoid elektr. cewka, zwojnica cylindryczna z równomiernie nawiniętego drutu. Etym. - gr. sōlēn 'rura'; zobacz -oid
  • Znaczenie Solfeż Definicja wszelakie ćwiczenia wokalne; krótkie ćwiczenia instrumentalne. Etym. - fr. solfège 'jw.' od wł. solfeggio [wym. solfedżdżo] 'jw.' z solfa
  • Znaczenie Sollux Definicja sollux lampa elektr. stosowana w światłolecznictwie, emitująca gł. promienie podczerwone. Etym. - nm. nazwa handl.: zobacz sol; luks
  • Znaczenie Ambulando Solvitur Definicja rozwiązuje się w drodze'; zwł. o sposobie tworzenia powieści a. sztuk teatr., których konstrukcja, fabuła i postacie powstają dopiero w
  • Znaczenie Soma Definicja roślina, której sok był kluczowym obiektem wedyckich ofiar w dawnych Indiach, wylewany na ziemię w charakterze libacji; pozostałość
  • Znaczenie Sombrero Definicja wysokim denku z bardzo szerokim rondem, zazw. wywiniętym do góry na brzegach, noszony w Meksyku i na płd. zachodzie USA. Etym. - hiszp
  • Znaczenie Sonda Definicja głębokości wód (por. echosonda; radiosonda); med. zgłębnik (do badania a. leczenia żołądka albo dwunastnicy). sondaż sondowanie. Etym. - fr
  • Znaczenie Sophomore Definicja ka) drugiego roku studiów (bryt.z angielskiego: second-year student). Etym. - prawdop. z gr. sophós, zobacz sofistyka + mōros 'tępy
  • Znaczenie Stagnacja Definicja stagnacja zastój, zwł. w handlu, produkcji. Etym. - ?Xac. stagnare 'nieruchomieć' od stagnum 'stojąca woda; staw; bagno
  • Znaczenie Sopor Definicja sopor med. chorobliwe odrętwienie (niekiedy poprzedzające śpiączkę). Etym. - ?Xac. 'silny sen; śpiączka; ospałość
  • Znaczenie Sorek Definicja gatunków, o dł. ciała około 4 cm, jest najmniejszym żyjącym współcześnie ssakiem). Etym. - ?Xac. sorex 'jw
  • Znaczenie Sostej Definicja sostej węg., dojrzewający ser owczy o półpłynnej konsystencji, wytwarzany na Węgrzech
  • Znaczenie Sotada Definicja literata trackiego Sotadesa z III w. przed naszą erą, pierwszego znanego palindromisty; por. si nummi immunis
  • Znaczenie Sottie Definicja błazeńskich fars satyrycznych, grywanych w XIV i XV w., zazw. antypapieskich. Etym. - fr. 'głupota; farsa' od sot 'niemądry
  • Znaczenie Sou Definicja sou [wym. su:] drobna moneta fr., 1/20 franka fr. Etym. - fr. 'jw.' z późn.z łaciny sol(i)dzus, zobacz sold
  • Znaczenie Sound Definicja sound z angielskiego: 'brzmienie', w muzyce jazzowej, rockowej - sposób kształtowania dźwięku charakteryzujący osobowość solisty a. zespołu
  • Znaczenie Sowar Definicja sowar [wym. seua:r] w Indiach - kawalerzysta a. policjant konny. Etym. - z angielskiego: z pers. suwā 'jeździec
  • Znaczenie Sód Definicja sód chem. pierwIASTEK, Tabl. 1. Etym. - n.z łaciny sodium 'jw.' z angielskiego soda 'soda' z wł
  • Znaczenie Spacja Definicja wypełniający) odstępy pomiędzy wyrazami a. literami. spacjować robić takie odstępy. Etym. - ?Xac. spatium 'przestrzeń
  • Znaczenie Western Spaghetti Definicja slang, dosł. 'western makaronowy', western wyprodukowany poprzez kinematografię włoską. Etym. - zobacz spaghetti; western
  • Znaczenie Sparmania Definicja krzew płd.afrykański, u nas doniczkowy. Etym. - n.z łaciny Sparmannia od nazwiska przyrodnika szw.: Andreas Sparmann (zm. 1820
  • Znaczenie Spastyczny Definicja po porażeniu) - kurczowy, charakteryzujący się wzmożonym napięciem mięśni i wzmożonymi odruchami ścięgnistymi; spazmatyczny. Etym. - gr
  • Znaczenie Spatlese Definicja Spätlese [wym. szpejtlejze] nm., wino z późnego winobrania
  • Znaczenie Spazm Definicja leki przeciwskurczowe a. przeciw konwulsjom. spazmofilia med. tężyczka. Etym. - ?Xac. spasmus 'kurcz' z gr. spasmós od span 'ciągnąć, rwać
  • Znaczenie Spencer Definicja noszona poprzez mężczyzn zwł. w XIX w. (dziś poprzez boyów hotelowych); spencerek, dopasowany kaftanik damski z długimi rękawami, sięgający
  • Znaczenie Speranda Definicja widoki na przyszłość. Etym. - ?Xac. l.mn. od sperandium gerundivum r.nij. od sperare 'mieć nadzieję, spodziewać się'; por. desperacja
  • Znaczenie Steradian Definicja steradian (sr) jednostka miary kąta bryłowego. Etym. - zobacz stere(o)-; radian
  • Znaczenie Spektakularny Definicja bijący w oczy, pokazowy; mający charakter widowiska. Etym. - fr. spectaculaire 'jw.' od spectacle, zobacz spektakl
  • Znaczenie Szlagier Definicja szlagier przebój. Etym. - nm. Schlager 'jw.; teatr. sztuka kasowa' od (ein)schlagen 'uderzać (o piorunie
  • Znaczenie Speleolog Definicja speleologia edukacja o jaskiniach; systematyczne badanie jaskiń. Etym. - gr. spēlaion 'jaskinia; pieczara'; zobacz -log; log-; por
  • Znaczenie spemque metumque inter dubii Definicja spemque metumque inter dubii ?Xac., wahając się pomiędzy nadzieją i trwogą. Etym. - z Wergiliusza (Eneida, 1, 218
  • Znaczenie Bradeos Speude Definicja speude bradeos zobacz festina lente
  • Znaczenie Spintaryskop Definicja się z ekranu fluorescencyjnego i soczewek, wykorzystywany do obserwacji promieni alfa. Etym. - gr. spintharís 'iskra'; zobacz -skop
  • Znaczenie Spirant Definicja szczelinowa (f, w, s, z, ś, ź, sz, ż, ch). Etym. - ?Xac. spirans dpn. spirantis p.pr. od spirare, zobacz spir- 2
  • Znaczenie Spirea Definicja spirea bot. tawuła. Etym. - n.z łaciny Spiraea 'jw.' z ?Xac. 'jakaś roślina (ligustr?)' z gr. speiraía 'jp.' od (?) speíra 'zwój; skręt
  • Znaczenie spiritus ubi vult spirat Definicja spiritus ubi vult spirat zobacz spiritus flat ubi vult
  • Znaczenie Spirochety Definicja kształcie spirali. Etym. - n.z łaciny spirochaeta (l.poj.) 'jw.'; zobacz spir- 1; gr. chaítē 'długi włos; grzywa
  • Znaczenie Spirylle Definicja bakterie kształtu przecinków a. krótkich spirali (dla człowieka najgroźniejszy jest przecinkowiec cholery). Etym. - n.z łaciny zdrobn. od
  • Znaczenie Splanchno Definicja SPLANCHNO- w złożeniach: wnętrzności; trzewia. Etym. - gr. splánchnōn 'jw
  • Znaczenie Spleen Definicja spleen zobacz splin
  • Znaczenie Mendax Splendide Definicja splendide mendax ?Xac., wspaniale kłamliwy. Etym. - z Horacego (Pieśni, 3, 11, 35
  • Znaczenie Splendor Definicja splendor okazałość, świetność, wspaniałość, blask, przepych. Etym. - ?Xac. 'jw.' od splendēre 'błyszczeć
  • Znaczenie Spodografia Definicja histochemiczna sposób badania mineralnych składników tkanek. Etym. - gr. spódion zdrobn. od spodós 'popiół drzewny
  • Znaczenie Spolegliwy Definicja spolegliwy godny zaufania, pewny, na którego można liczyć. Etym. - czes. spolehlivý
  • Znaczenie Spor Definicja SPOR-, -duża-, Dużo- w złożeniach: bot. duża, zarodnik; zool. duża, przetrwalnik bakterii. Etym. - n.z łaciny z gr. spóros 'nasienie; siew
  • Znaczenie Spumante Definicja pokrewne szampanowi; por. sekt. Etym. - wł. 'musujący, pieniący się' ze spumare 'pienić się' od spuma 'piana', z łac
  • Znaczenie Stafilokoki Definicja drobnoustroje kuliste. Etym. - n.z łaciny staphylococcus l.poj. 'jw.'; gr. staphylē 'winne grono; (spuchnięty) języczek (miękkiego
  • Znaczenie Strega Definicja strega słodki, aromatyczny, żółty likier włoski o zapachu pomarańczowym. Etym. - wł. nazwa handl
  • Znaczenie Sprezzatura Definicja sprezzatura [wym. ...ecca...] wł., dosł. 'lekceważenie'; nonszalancka i złudnie nie kosztująca wysiłku metoda wielkiego twórcy, wirtuoza
  • Znaczenie Sprokurować Definicja sprokurować (co, sobie a. komu) - wystarać się, zdobyć, wytrzasnąć skąd. Etym. - ?Xac. procurare, zobacz prokura
  • Znaczenie Mater Stabat Definicja Matka (boleściwa). Etym. - start i tytuł sekwencji przypisywanej Jacopone da Todi (zm. 1306) a. papieżowi Innocentemu III (1198-1216
  • Znaczenie Stachanowiec Definicja racjonalizator produkcji, przodownik pracy. Etym. - od nazwiska górnika donieckiego: Aleksiej Stachanow (ur. 1905 r
  • Znaczenie Stahlhelm Definicja militarna nm. nacjonalistyczna org. byłych kombatantów (1918-35 i od 1951 r. w RFN). Etym. - nm. 'hełm. stalowy'; Stahl 'stal'; Helm 'hełm
  • Znaczenie Stalag Definicja podoficerów i szeregowców; por. oflag. Etym. - nm. skr. od Stammlager 'obóz fundamentalny'; Stamm 'pień; ród, plemię'; Lager, zobacz oflag
  • Znaczenie Stalle Definicja chórze) kościołów katedralnych, kolegiackich i zakonnych poświęcone dla kanoników i zakonników. Etym. - śrdw.z łaciny stallum l.poj. 'jw
  • Znaczenie Stammtisch Definicja stałych gości (w restauracji i tym podobne), często przy nim siadających; kompania, towarzystwo gromadzące się przy takim stole. Etym. - nm
  • Znaczenie Stand Definicja stand stoisko na wystawie; trybuna dla widzów wyścigów konnych. Etym. - z angielskiego: 'stanie; stanowisko; pulpit; jw
  • Znaczenie Staniol Definicja staniol zobacz cynfolia. Etym. - nm. Stanniol 'jw.' z ?Xac. stannum 'cyna
  • Znaczenie stanowias na gorło sobstwiennoj piesnie Definicja piesnie ros., przydeptałem gardło swojej pieśni. Etym. - z Władimira Majakowskiego (Pełnym głosem, 1. Wstęp), 1930 r
  • Znaczenie Stasi Definicja Staatsicherheitsdienst 'Państwowa Służba Bezpieczeństwa', sekretna policja polityczna w byłej Niemieckiej Republice Demokratycznej
  • Znaczenie stat magni nominis umbra Definicja stat magni nominis umbra ?Xac., (oto) stoi (już tylko jako) cień wielkiego imienia. Etym. - z Lukana (Pharsalia, 1, 135
  • Znaczenie Steak Definicja steak [wym. stejk] z angielskiego:, befsztyk, plaster mięsa wołowego (zazw. z polędwicy) do smażenia
  • Znaczenie Stepowanie Definicja podkutymi obcasami i czubkami butów o podłogę dla podkreślenia i wzbogacenia rytmu (w podobny sposób jak kastanietami); z angielskiego: tap
  • Znaczenie Ster Definicja ster metr sześcienny, jednostka objętości, zwł. drewna. Etym. - fr. stère 'jw.' z gr. stereós, zobacz stereo
  • Znaczenie Stochastyczny Definicja mechanizm) którym rządzi sytuacja; por. aleatoryczny. Etym. - gr. stochastikós 'biegły w celowaniu; domyślny, bystry' od stóchos 'cel
  • Znaczenie Statolatria Definicja scentralizowanej wszechpotężnej władzy państwowej. Etym. - z angielskiego: statolatry 'jw.'; state 'kraj'; zobacz latria
  • Znaczenie Steatopygia Definicja pośladków, zwł. u kobiet, częste u Hotentotów i Buszmenów. Etym. - gr. stéar dpn. stéatos 'tłuszcz; łój; tran'; pygē, zobacz Kallipygos
  • Znaczenie Stela Definicja stojącej) płyty. Etym. - ?Xac. 'słup; kolumna' z gr. stēlē 'jp.; słup graniczny, nagrobny; kolumna pamiątkowa
  • Znaczenie Stella Definicja stella ?Xac., gwiazda. stella matutina ?Xac., gwiazda zaranna, Venus-jutrzenka
  • Znaczenie Sten Definicja mający tylko 45 części, ważący 3 do 3,5 kg, strzelający pociskami 9 mm. Etym. - od inicjałów konstruktorów: mjr. S(heppard) i T(urpin)+En
  • Znaczenie Stenga Definicja stenga żegl. przedłużenie masztu przymocowane do jego kolumny. Etym. - nm. Stenge 'jw.' zdrobn. od Stange, zobacz sztanga
  • Znaczenie Steniczny Definicja pobudzający (do działania), wyzwalający energię; por. asteniczny. Etym. - gr. sthénos 'siła; potęga; armia'; por. asteniczny
  • Znaczenie Sterlet Definicja słodkowodna z rodz. jesiotrów, gł. w rzekach zlewiska M. Czarnego i Kaspijskiego. Etym. - ros. stiérljad' 'jw
  • Znaczenie Sterling Definicja sterling z angielskiego:, zobacz funt
  • Znaczenie Stet Definicja stet ?Xac., (dosł. niech stoi), niech zostanie, jak było przed poprawką (wskazówka korektora dla składacza
  • Znaczenie Stetoskop Definicja prostej rurki zakończonej lejkowato; por. auskultacja. Etym. - gr. stēthos 'pierś; wnętrze'; zobacz -skop
  • Znaczenie Stetson Definicja szerokim rondzie i głębokim denku (mogącym, wg oryginalnych reguł, pomieścić 10 galonów cieczy, jest to 37 litrów). Etym. - od nazwiska
  • Znaczenie Stew Definicja stew [wym. stu:] z angielskiego:, gulasz; zobacz Irish stew
  • Znaczenie Stilb Definicja luminacji, blasku) źródła światła; 1 kandela (cd) na cm kwadratowy. Etym. - fr. 'jw.' od gr. stilbós 'lśniący
  • Znaczenie Stinger Definicja miętowego i brandy z lodem, odcedzony przed podaniem. Etym. - z angielskiego: 'uderzenie; żądło; jw.' od sting 'ukłuć; pobudzać
  • Znaczenie Listen Look Stop Definicja zatrzymaj się, popatrz, posłuchaj. Etym. - dawne (zał. w 1912 r. poprzez Ralpha Uptona) napisy na niestrzeżonych przejazdach kolejowych w
  • Znaczenie Stout Definicja angielskiego:, słodsze i ciemniejsze od porteru, z sporą zawartością chmielu, wytwarzane na słodzie palonym; por. lecz. Etym. - z
  • Znaczenie Streber Definicja karierowicz dążący uparcie i twardo do sukcesu. Etym. - nm. 'jw.; oportunista' od streben 'dążyć, starać się; zabiegać, usiłować
  • Znaczenie Stornel Definicja krótki utwór liryczny pochodzenia ludowego, składający się z trzech wersów asonansowych a. konsonansowych o układzie aba; ritornel. Etym
  • Znaczenie Strategia Definicja przygotowania i prowadzenia ogromnych operacji i kampanii woj.; por. taktyka. strateg(ik). Etym. - gr. stratēgía 'dowództwo; komenda gł
  • Znaczenie Streaking Definicja opierający na przebieganiu nago poprzez ulicę a. inne miejsce publiczne. Etym. - z angielskiego: 'jw.' od streak 'poruszać się szybko
  • Znaczenie Consciousness Of Stream Definicja lit. strumień świadomości, współczesna forma monologu wewn. uformowana na przełomie XIX i XX w. (nm. Bewusstseinstrom; ros. potok
  • Znaczenie Stricte Definicja stricte ?Xac., [wym. strikte] ściśle, precyzyjnie. stricto sensu ?Xac., w ścisłym znaczeniu
  • Znaczenie Strine Definicja angielszczyzna; Australijczyk. Etym. - z angielskiego:, żart. naśladownictwo australijskiej wymowy wyrazu Australian 'Australijczyk
  • Znaczenie Stroganow Definicja Stroganow zobacz boeuf Stroganow
  • Znaczenie Strohmann Definicja podstawiona; zobacz figurant (przen.). Etym. - nm. 'straszydło ze słomy; jw.'; Stroh 'słoma'; Mann 'człowiek; mężczyzna
  • Znaczenie Strudel Definicja strudel przest. legumina z ciasta zawijanego, przekładana jabłkami. Etym. - nm. 'wir, odmęt, topiel; jw
  • Znaczenie Life For Struggle Definicja Struggle for life z angielskiego:, Walka o byt. Etym. - tytuł r. 3. pracy O powstawaniu gatunków (1859 r.) Charlesa Darwina
  • Znaczenie Struldbrugs Definicja nieszczęsna rasa nieśmiertelnych, skazanych na cierpienia coraz dokuczliwszej starości; por. Titonos. Etym. - jedna z warstw ludności
  • Znaczenie Struma Definicja struma med. wole. Etym. - ?Xac. 'skrofuliczne zwiększenie gruczołów; jw
  • Znaczenie Struwelpeter Definicja Rozczochraniec, znak abnegacji fiz. i duchowej z książki dla dzieci nm. pisarza Heinricha Hoffmanna (1847 r
  • Znaczenie Stymulacja Definicja bodźca; wzmaganie mechanizmów życiowych organizmów dzięki stymulatorów, bodźców, zwł. chem.; por. doping. Etym. - ?Xac. stimulatio
  • Znaczenie Subrepcja Definicja wniosku o dyspensę w celu jej otrzymania; por. obrepcja. Etym. - ?Xac. subreptio 'kradzież' od subripere 'wyrwać; zabrać potajemnie
  • Znaczenie Subsoniczny Definicja subsoniczny poddźwiękowy, poruszający się z prędkością mniejszą niż szybkość dźwięku. Etym. - zobacz sub-; (extra)soniczny
  • Znaczenie Stundenhotel Definicja pokoje wynajmuje się) na godziny', hotel, który w istocie rzeczy jest domem publicznym (fr. maison de passe, hôtel de passe
  • Znaczenie Stylometria Definicja stylu pisarza a. dzieła oparta zwł. na badaniu częstotliwości występowania pewnych słów, zwrotów, wyrażeń, tendencji i myśli
  • Znaczenie Styren Definicja organiczny, z którego poprzez polimeryzację otrzymuje się tworzywa sztuczne, polistyreny. Etym. - gr. stýraks 'krzew wydzielający żywicę
  • Znaczenie Sponte Sua Definicja sua sponte ?Xac., dobrowolnie, z własnej ochoty; por. spontaniczny
  • Znaczenie Magno Mari Suave Definicja burzliwym morzu (i wichrze wzbijającym fale przyglądać się z brzegu trudom żeglarzy); por. Schadenfreude. Etym. - z Lukrecjusza (O naturze
  • Znaczenie Sub Definicja podporządkowany, zależny; wtórny, niższy, następujący po; po; poddział; pochodzący od; nieco, nie całkiem, niewystarczająco, mniej niż na
  • Znaczenie Aeternitatis Specie Sub Definicja sub specie aeternitatis ?Xac., z punktu widzenia wieczności (traktować kwestie, rzeczy). Etym. - wg Spinozy (Etyka, 5, 31
  • Znaczenie Subkontynent Definicja jednak od kontynentów (jak Grenlandia); ogromna, stanowiąca pewną całość, część kontynentu (jak Półwysep Indyjski z Niziną Hindustańską i
  • Znaczenie Subordynacja Definicja subordynacja przest. posłuch, karność, uległość, posłuszeństwo (zwł. należne przełożonym). Etym. - zobacz sub-; ordynacja
  • Znaczenie Horae Subsecivae Definicja subsecivae horae ?Xac., godziny wolne od pracy. subsecivum tempus ?Xac., wolny czas
  • Znaczenie Suburbia Definicja peryferiach ogromnych miast, podzielone na działki z domkami jednorodzinnymi, których posiadacze dojeżdżają do pracy w mieście. Etym. - z
  • Znaczenie Succotash Definicja succotash [wym. saketäsz] amer. potrawa: purée z fasoli i kukurydzy. Etym. - amer.z angielskiego:, pochodzenia algon
  • Znaczenie Sucre Definicja 100 centavos). Etym. - ku czci Antonia José de Sucre (1795-1830), który oswobodził Ekwador i Peru od Hiszpanów
  • Znaczenie Sufiks Definicja sufiks gram. przyrostek; por. afiks. Etym. - ?Xac. suffixus p.p.od suffigere 'przymocować (od spodu)'; zobacz sub-; figere, zobacz afiks
  • Znaczenie Suchowiej Definicja suchowiej ros., płd. i wsch. gorący i suchy wiatr stepów i pustyń Rosji
  • Znaczenie Sufeta Definicja sufeta hist. jeden z dwu dorocznie obieranych najwyższych urzędników staroż. Kartaginy. Etym. - ?Xac. suffes dpn. suffetis, z punickiego
  • Znaczenie Generis Sui Definicja sui generis ?Xac., swego rodzaju; w swoim (własnym) rodzaju; swoisty, osobliwy
  • Znaczenie Iuris Sui Definicja sui iuris (homo) ?Xac., mający pełne prawo działania; sam sobie pan; nie podlegający władzy ojcowskiej (w prawie rz.); por. pater familias
  • Znaczenie Suivisme Definicja regularnie ujemnie: skłonność do ślepego, bezkrytycznego przyjmowania poleceń, zadań od zwierzchników, przywódców i tak dalej Etym. - fr
  • Znaczenie Sukijaki Definicja sukijaki jap., potrawa jap.: mięso, twaróg sojowy, cebula, pędy bambusa i inne jarzyny, gotowane w sosie sojowym, sake i cukrze
  • Znaczenie Sukurs Definicja śrdw.z łaciny succursus 'poparcie' z ?Xac. p.p. od succurrere 'biec na ratunek; pomagać'; zobacz sub-; kurs
  • Znaczenie Sulki Definicja jednokonny bez nadwozia, z siodłem dla powożącego, stosowany między innymi do trenowania młodych koni wyścigowych i w wyścigach kłusaków
  • Znaczenie Sułtan Definicja sułtan tytuł panującego w państwach muzułm. (w Turcji do r. 1922). Etym. - tur. 'król' z arab. sultān 'jp.; władza
  • Znaczenie Suma Definicja suma Kośc. rz.kat. kluczowa, uroczysta msza niedzielna i świąteczna. Etym. - ?Xac. summa, zobacz summa
  • Znaczenie Szlaka Definicja szlaka hutn. żużel. Etym. - nm. Schlacke 'jw.' od schlagen 'bić; kuć
  • Znaczenie Sumpt Definicja sumpt przest. w wyrażeniu własnym sumptem - za swoje kapitał. Etym. - ?Xac. sumptus 'wydatek, nakład, koszt' z p.p. od sumere, zobacz asumpt
  • Znaczenie sunt certi denique fines Definicja sunt certi denique fines zobacz est modus in rebus
  • Znaczenie Rerum Lacrimae Sunt Definicja rzeczy; nawet rzeczy płaczą; oto łzy dla naszych nieszczęść. Etym. - w Eneidzie, 1, 462, Wergiliusza Eneasz na widok obrazów wojny
  • Znaczenie Supercargo Definicja reprezentująca na statku interesy czarterującego i sprawująca w jego imieniu opiekę nad ładunkiem. Etym. - zobacz extra-; ekslibris; zobacz
  • Znaczenie Nocent Non Superflua Definicja superflua non nocent ?Xac., (jak powiadają prawnicy): nadmiar nie szkodzi. Etym. - z św. Augustyna (O kraju Bożym, 4, 27
  • Znaczenie Superman Definicja komiksów z lat 30. XX w. i późniejszych filmów, obdarzony bajeczną siłą, dokonujący w najwyższym stopniu nieprawdopodobnych (wy)czynów i
  • Znaczenie Sutasz Definicja z krzyżujących się skośnie nici, stosowane jako naszywki. Etym. - fr. soutache 'jw.; borta' z węg. sujtás 'jp
  • Znaczenie Syderyt Definicja surowiec (ruda) w hutnictwie żelaza; meteoryt żelazoniklowy. Etym. - gr. sidērítēs 'żelazny' od sídēros 'żelazo
  • Znaczenie Suport Definicja obrabiarki, na której zamocowane jest narzędzie tnące; system korbowy roweru. Etym. - fr. support 'podpora; wspornik' od supporter
  • Znaczenie Vires Supra Definicja supra vires ?Xac., powyżej siły. Etym. - z Horacego (Listy, 1, 18, 22
  • Znaczenie Supreme Definicja sos na rosole z drobiu a. cielęciny ze śmietaną i żółtkami, stosowany do jaj, drobiu i jarzyn. Etym. - fr. 'najwyższy, idealny; jw.' z
  • Znaczenie Surdut Definicja czarnego a. ciemnego sukna a. kortu, noszona (do sztuczkowych spodni) jako męski strój wizytowy na przełomie XIX i XX w. Etym. - fr
  • Znaczenie Surdyna Definicja surdyn(k)a muz. tłumik. Etym. - fr. sourdine 'jw.' z wł. sordina 'jw.' od sordo 'głuchy' z ?Xac. surdus 'jp.'; por. nielogiczny
  • Znaczenie survival of the fittest Definicja angielskiego:, przetrwanie najlepiej przystosowanych (ewolucja drogą doboru naturalnego). Etym. - z Herberta Spencera (Zasady biologii 3
  • Znaczenie Susceptant Definicja urzędnik sąd. przyjmujący zeznania. Etym. - ?Xac. susceptans dpn. susceptantis od suscipere 'przyjmować; przedsiębrać coś'; sus- zobacz sub
  • Znaczenie Abstine Et Sustine Definicja nad sobą; por. stoicyzm. Etym. - z Aulusa Geliusza, 17, 19, 6; przekład gr. maksymy Epikteta (anéchou kaí apéchou
  • Znaczenie Szleja Definicja szleja zobacz szory. Etym. - czes. šle
  • Znaczenie Sutra Definicja aforyzm, zestaw krótkich wskazań (500-200 przed naszą erą); dialogi Buddy; część narracyjna buddyjskiej lit. kanonicznej; pismo na temat
  • Znaczenie Cuique Suum Definicja suum cuique ?Xac., każdemu to, co mu się należy; por. à tout seigneur... Etym. - maksyma Katona St., Fryderyka II Pruskiego i in
  • Znaczenie Suzafon Definicja helikonu o szerszej czarze głosowej dającej się nastawiać, stosowana w orkiestrach dętych XIX w. Etym. - z angielskiego: sousaphone od
  • Znaczenie Swaradż Definicja polit. w Indiach 1906-33). Etym. - nowoind. 'jw.' z sanskr. swarādż 'samorząd', swārādżja 'niezależność'; swa 'swój, własny'; radżja
  • Znaczenie Sybiliński Definicja odniesieniu Sybilli, prorokini, wieszczki; wróżbiarki. Etym. - gr. Sibylla 'imię wielu (10?) prorokiń w różnych państwach staroż. świata
  • Znaczenie Szalupa Definicja szalupa łódź okrętowa stosowana w celach komunikacyjnych, ratunkowych i in. Etym. - fr. chaloupe 'jw
  • Znaczenie Szkarlatyna Definicja szkarlatyna med. płonica. Etym. - fr. scarlatine jw.' od śrdw.z łaciny scarlatum 'szkarłat
  • Znaczenie Socztiomsja Ludi Swoi Definicja Swoi ludi - socztiomsja ros., Do wójta nie pójdziemy. Etym. - komedia (1849 r.) dramaturga ros. Aleksandra N. Ostrowskiego (1823-86
  • Znaczenie Sykofant Definicja pochlebca, podskakiwacz; oszczerca. Etym. - gr. sykophántēs 'oszczerca, donosiciel, plotkarz (ateński); sýkon 'figa' ; -phantēs od phaínein
  • Znaczenie Sykomora Definicja figowiec (fikus) wsch.afrykański o niesmacznych owocach i cennym, trwałym drewnie, wykorzystywanym poprzez rzeźbiarzy. Etym. - gr
  • Znaczenie Sylenowie Definicja satyrowie o perkatych nosach, grubych, zmysłowych wargach i zwierzęcym, lubieżnym wyrazie twarzy. Etym. - ?Xac. Silenus, gr. S(e)ilēnós l
  • Znaczenie Sylur Definicja Tabl. 7. Etym. - ?Xac. Silūres 'Sylurowie, staroż. szczep bryt., który, wg Tacyta, zamieszkiwał gł. płd. Walię
  • Znaczenie Symfonia Definicja form orkiestrowych, wykształcona pod koniec XVIII w. poprzez tak zwany klasyków wiedeńskich (Haydn, Mozart, Beethoven), oparta na zasadzie
  • Znaczenie Symploke Definicja anafory i epifory w jednym zdaniu. Etym. - gr. symplokē 'splot; uścisk; walka'; zobacz syn-; plokē 'plecionka; tkanina
  • Znaczenie Synagoga Definicja późn.z łaciny 'jw.' z gr. synagōgē 'zgromadzenie; miejsce zgromadzeń; jw.' od synágein 'zbierać; zgromadzać'; zobacz syn-; ágein, zobacz
  • Znaczenie Szlify Definicja oznakami stopnia wojsk., epolety, naramienniki. Etym. - nm. Schleife l.poj. 'pętla; kokarda; wstęga; tren
  • Znaczenie Synalagmatyczny Definicja bilateralny (kontrakt, układ), nakładający wzajemne zobowiązania, przewidujący obopólne prawa i wymagania. Etym. - gr. synallagmatikós
  • Znaczenie Synapsa Definicja pomiędzy dwoma neuronami a. pomiędzy włóknami nerwowymi i in. tkankami organizmu. synaptyczny. Etym. - gr. sýnapsis 'złączenie'; zobacz syn
  • Znaczenie Syndesm Definicja wiązadło, połączenie. Etym. - gr. sýndesmos 'wiązadło' od sýndein 'związywać'; zobacz syn-; deín, zobacz diadem; por. asyndeton
  • Znaczenie Syndrom Definicja charakterystycznych dla niej symptomów, objawów. Etym. - gr. syndromē 'zbieganie się; połączenie'; zobacz syn-; -drom
  • Znaczenie Szalet Definicja drewniany (a. szałas) w górach. Etym. - fr. chalet 'drewniany domek górali alpejskich; domek wiejski w stylu alpejskim
  • Znaczenie Szalwar Definicja szalwar z jęz. urdu, luźne, bufiaste spodnie noszone poprzez kobiety w Pakistanie
  • Znaczenie Synereza Definicja się w jedną sylabę dwóch samogłosek zazwyczaj wymawianych oddzielnie, synonim dierezy; wydzielanie się płynu z żelu powodowane kurczeniem
  • Znaczenie Synergamia Definicja więcej niż 2 osoby. synergia współdziałanie, kooperacja czynników, skuteczniejsza niż suma ich oddzielnych działań (por. antagonizm
  • Znaczenie Synklina Definicja powstałego ze sfałdowania skał w konsekwencji ciśnienia w skorupie ziemskiej; por. antyklina. Etym. - zobacz syn-; gr. klínein, zobacz
  • Znaczenie Syringa Definicja instrument muz. składający się pod rząd połączonych piszczałek różnej wielkości, dostępny zwł. w staroż. i w momencie renesansu (w Polsce
  • Znaczenie Syzygia Definicja koniunkcję i opozycję planet. Etym. - późn.z łaciny 'połączenie jarzmem' z gr. 'jp.' od sydzygós 'współwprzęgnięty w jarzmo; połączony
  • Znaczenie Szach Definicja w szachy - atak bezpośredni na króla (por. coup de repos; en passant; en prise; fianchetto; gambit; j'adoube; mat; pat; pièce touchée
  • Znaczenie Szafot Definicja dokonywano publ. egzekucji (jak ścinanie, wieszanie, piętnowanie). Etym. - nm. Schafott 'rusztowanie; szafot' ze st.fr. chafaud
  • Znaczenie Szahadah Definicja szahadah arab., muzułm. wyznanie wiary (zobacz la ilaha...), które każdy wierny musi wypowiedzieć choćby raz w życiu
  • Znaczenie Szajgec Definicja szajgec nieżydowski, chrześcijański chłopiec a. młodzieniec. Etym. - jid. z hebr. szekes, zobacz szyksa
  • Znaczenie Sztroman Definicja sztroman zobacz Strohmann
  • Znaczenie Szalanda Definicja pływająca taboru portowego, wykorzystywana do wywożenia urobku pogłębiarek, mająca zazw. klapy denne a. boczne. Etym. - fr. chaland 'szkuta
  • Znaczenie Szałtanos Definicja szałtanos mały pierożek gryczany nadziewany serem. Etym. - białorus. szałtonos
  • Znaczenie Szansa Definicja popisania się; uzyskania czego); widoki (na przykład na efekt); możliwość, okazja; szczęśliwy traf. Etym. - fr. chance 'jw.; powodzenie
  • Znaczenie Szaperon Definicja szaperon zobacz chaperon
  • Znaczenie Szaraban Definicja kilkoma poprzecznymi ławkami. Etym. - fr. char à bancs 'wóz z ławkami'; char 'rydwan; wehikuł' z ?Xac. carrus, zobacz kariera; fr. banc
  • Znaczenie Szponga Definicja deska użyta do takiego połączenia; teatr. (w l.mn.) krótkie hiszp. męskie spodnie kostiumowe. Etym. - nm. Spange 'klamra, sprzączka' od
  • Znaczenie Szaria Definicja oficjalnie świętego prawa w islamie, opartego gł. na Koranie i Sunnie, teoretycznie rządzącego w państwach muzułm. nie tylko w kwestiach
  • Znaczenie Szarwark Definicja chłopskie w robociźnie przy naprawie dróg bitych, mostów i tym podobne Etym. - nm. Scharwerk 'dawn. pańszczyzna'; Schar 'gromada; hufiec
  • Znaczenie Szaser Definicja konny w wojsku Księstwa Warszawskiego. Etym. - fr. chasseur 'myśliwy; goniec; strzelec' od chasser 'polować; wypędzać; ścigać' z ?Xac
  • Znaczenie Szater Definicja szatra, szater, szałas owczarzy; przest. obóz, tabor cygański; dawn. namiot. Etym. - węg. sator 'namiot' z tur
  • Znaczenie Szatierka Definicja szatierka mały otwór u dołu drzwi a. ściany, pozwalający kotom przechodzić z pokoju do pokoju. Etym. - z fr. chatière 'jw.' od chat 'kot
  • Znaczenie Szatobriand Definicja szatobriand zobacz chateaubriand
  • Znaczenie Szczoty Definicja szczoty przest. liczydła; por. abakus. Etym. - ros. sczóty 'jw.' od sczitát 'rachować; liczyć (na co
  • Znaczenie Szeik Definicja klanu, plemienia a. wsi; tytuł przywódcy arab.; gubernator a. książę u ludów arab., muzułm.; głowa muzułm. gminy relig., zakonu, sekty
  • Znaczenie Szeng Definicja muz. dęty stroikowy, złożony z wiązki piszczałek trzcinowych osadzonych w zbiorniku powietrza zaopatrzonym w boczny kanał ustnikowy
  • Znaczenie Szery Definicja granitowe o pow. wygładzonej poprzez lodowiec, rozsiane u wybrzeży Półwyspu Skandynawskiego. Etym. - szw. skär l.poj. 'jw
  • Znaczenie Sziszkebab Definicja szisz-kebab, kebab pieczony na rożnie. Etym. - tur. szisz 'szpikulec'; zobacz kebab
  • Znaczenie Szkuta Definicja rzeczny do spławiania towarów (w XVI w. - o dwu masztach i 10 wiosłach). Etym. - st.skand. skuta 'błyskawiczny żaglowiec
  • Znaczenie Szlafmyca Definicja do spania, w obawie przed przeciągami, do końca XIX w., zwł. w Niemczech. Etym. - nm. Schafmütze 'jw.'; schlafen 'spać'; Mütze 'czapka
  • Znaczenie Szlachtuz Definicja szlachtuz przest. rzeźnia. Etym. - nm. Schlachthaus 'jw.'; schlachten 'bić (bydło)'; Haus 'dom
  • Znaczenie Szlif Definicja kamieni; układ powierzchni oszlifowanego, wygładzonego kamienia; wypolerowana powierzchnia metalu, minerału; (sz. mikroskopowy) cienka
  • Znaczenie Szmermel Definicja wężykowaty fajerwerk; przest. przen. szumny frazes, plotka. Etym. - nm. Schwärmer 'marzyciel; fanatyk; hulaka; fajerwerk' od Schwarm 'rój
  • Znaczenie Szmizjerka Definicja skrojona na wzór męskiej koszuli, z długimi rękawami i mankietami. Etym. - fr. chemisier 'jw.' od chemise, zobacz shimmy
  • Znaczenie Szmugiel Definicja szmugiel przemyt; kontrabanda; przemytnictwo. Etym. - nm. Schmuggel 'przemytnictwo
  • Znaczenie Szoah Definicja szoah hebr., zagłada; por. (the) Holocaust
  • Znaczenie Szorty Definicja szorty krótkie spodnie plażowe, tenisowe i tym podobne Etym. - z angielskiego: shorts od short 'krótki
  • Znaczenie Szpadryna Definicja szpadryn(k)a pop. kastet. Etym. - prawdop. z nm. Schlagring 'jw.'; schlagen 'bić'; Ring 'pierścień
  • Znaczenie Szpalta Definicja korektorska składu drukarskiego książki dokonana przed łamaniem w kolumny. Etym. - nm. Spalte 'łam; kolumna druk
  • Znaczenie Szpan Definicja szpan pop. środowiskowy szyk, modna elegancja, maniera, zadęcie. Etym. - prawdop. z nm. spannen 'napinać, naprężać
  • Znaczenie Szpil Definicja szpil kabestan okrętowy. Etym. - nm. Spill 'jw
  • Znaczenie Szpindel Definicja szpindel przest. wrzeciono, wał maszyny; oś wahadełka w zegarku. Etym. - nm. Spindel 'jw.' od spinnen 'prząść; snuć, knuć
  • Znaczenie Szpros Definicja szpros archit. szczeblina, listewka dzieląca otwór okna na części wypełnione szybami. Etym. - nm. Sprosse 'szczeblina; szczebel
  • Znaczenie Szprycer Definicja szprycer wino z wodą sodową. Etym. - nm. Spritzer 'jw.' od spritzen 'sikać, obryzgać; wstrzykiwać
  • Znaczenie Sztampa Definicja banalna, utarta, schematyczna, stereotypowa, zwł. w zakresie teatru. Etym. - wł. stampa 'druk(arstwo); prasa' od stampare 'tłoczyć
  • Znaczenie Sztanca Definicja sztanca pot. stalowy nóż do wycinania form (jak zelówki, koperty); pot. tłocznik. Etym. - nm. Stanze 'jw
  • Znaczenie Sztankiet Definicja pozioma rura metalowa, umocowna na linewkach u pułapu, na której wiszą dekoracje teatralne na scenie. Etym. - nm. Stange, zobacz sztanga
  • Znaczenie Sztauer Definicja sztauowania, prawidłowego i celowego rozmieszczania drobnicy w ładowniach statku wg planu (sztauplanu). Etym. - nm. Stauer 'sztauer' od
  • Znaczenie Szterling Definicja szterling zobacz funt (sterling
  • Znaczenie System Sztokholmski Definicja sztokholmski mechanizm zobacz syndrom sztokholmski
  • Znaczenie Szton Definicja krążek stosowany zamiast pieniędzy w grze w karty, ruletce i tym podobne Etym. - fr. jeton, zobacz żeton
  • Znaczenie Sztreber Definicja sztreber zobacz Streber
  • Znaczenie Sztucer Definicja strzelba myśliwska na grubą zwierzynę; dawn. ręczna broń palna o krótkiej gwintowanej lufie. Etym. - nm. Stutzer, Stutzen 'krótka broń
  • Znaczenie Sztukateria Definicja rzeźbiarskie ze stiuku (szlachetnego tynku z zaprawy wapiennogipsowej) a. gipsu na sufitach, ścianach i tak dalej, realizowane poprzez
  • Znaczenie Szuba Definicja sięgające kostek, podbite kosztownym futrem; przest. płaszcz podbity futrem. Etym. - śr.g.nm. schube 'płaszcz' z wł. giubba, zobacz żupan
  • Znaczenie Szupo Definicja porządkowa (1920-45). Etym. - skr. od Schu(tz)po(lizei); Schutz, zobacz esesman; Polizei 'policja' z ?Xac. politia '(władza) kraj(wa)' od
  • Znaczenie Szurf Definicja szurf płytki szybik poszukiwawczy w kopalni. Etym. - nm. Schurf 'jw.' od schürfen 'kopać, poszukiwać (minerałów
  • Znaczenie Szwajcar Definicja hotelowy. Etym. - nm. Schweizer 'Szwajcar (mieszkaniec Szwajcarii); jw.' od Schweiz 'Szwajcaria'; od Szwajcarów, zatrudnianych jako
  • Znaczenie Szwarcować Definicja przewozić a. przenosić poprzez granicę państwową; dawn. czarnić, smarować szwarcem, szuwaksem, czarną pastą; pomadować. Etym. - nm
  • Znaczenie Szwejsowanie Definicja szwejsowanie techn., przest. spawanie metali. Etym. - nm. schweissen 'spajać; spawać
  • Znaczenie Szych Definicja złoto a. srebro, do obszywania galonów, haftów i tym podobne; przen. blichtr. Etym. - węg. sikk 'szyk, wytworność; dystynkcja, smak' z fr
  • Znaczenie Szychta Definicja szychta czas pracy górnika pośrodku 1 doby; zmiana robocza w kopalni. Etym. - nm. Schicht 'warstwa; pokład; jw
  • Znaczenie Szyksa Definicja szyksa nieżydowska dziewczyna a. młoda Żydówka nie wykonująca praktyk religijnych; por. szajgec. Etym. - jid. szykse z hebr. szekes 'skaza
  • Znaczenie Szynkwas Definicja karczmie. Etym. - nm. Schenk 'szynk(arz); podczaszy' od schenken 'nalewać; sprzedawać trunki'; Fass 'beczka
  • Znaczenie Szyper Definicja szyper dowódca małego statku (holownika, kutra i tym podobne). Etym. - nm. Schipper 'jw.' od dial. Schipp 'statek
  • Znaczenie Seton Definicja seton zobacz tamponada. Etym. - śrdw.z łaciny saeta 'jedwab' z ?Xac. 'szczecina; włosie
  • Znaczenie Tora Simchat Definicja studiowania) prawa', żyd. święto obchodzone 23 (w Izraelu 22) Tiszri, upamiętniające zamknięcie rocznego cyklu czytania Tory; por. Szěmini
  • Znaczenie Soidisant Definicja mniemany; mieniący się (kim). Etym. - fr. 'jw.'; soi 'siebie; się'; dire 'mówić; podawać (uważać) się za' z ?Xac. dicere, zobacz dictum
  • Znaczenie Saldo Definicja prawą stroną konta (credit) i lewą (debet) albo odwrotnie; pozostająca do wyrównania różnica pomiędzy dochodem i rozchodem, aktywami i
  • Znaczenie Solarium Definicja słonecznych; dawn. zegar słoneczny. Etym. - ?Xac. 'jw.; nasłoneczniona część domu, taras' od sol, zobacz sol
  • Znaczenie Saintpaulin Definicja saint-paulin [wym. sępole] ser podobny do port-salut. Etym. - fr. od imienia Saint Paul 'Św. Paweł
  • Znaczenie Stelmach Definicja stelmach kołodziej. Etym. - nm. Stellmacher 'jw.'; Stelle 'miejsce; posada; nasada'; machen 'czynić; robić
  • Znaczenie Swing Definicja jazzowy (gł. około 1935-45), stadium przejściowe pomiędzy hist. i nowoczesnym stylem jazzu; taniec jazzowy w tempie umiarkowanym z
  • Znaczenie Samisen Definicja muz. przypominający banjo. Etym. - jap. 'jw.' z chiń. san hsien 'trzystrunowy'; san 'trzy'; hsien 'struna
  • Znaczenie spiritus flat ubi vult Definicja kędy chce, tchnie, jest to objawia się tam, gdzie chce; natchnienie od woli nie zależy, nie wiadomo skąd i jak przychodzi. Etym. - wg
  • Znaczenie Sotnia Definicja odpowiadający szwadronowi; nazwa od dawnej organizacji dziesiętnej wojsk słowiań. Etym. - ros. 'setka, secina' od sto '100
  • Znaczenie Sheraton Definicja powstały około 1800 r. w Anglii, charakteryzujący się klasycznymi, prostymi liniami, elegancją, pięknymi proporcjami, wysmukłością form i
  • Znaczenie sit pro ratione voluntas Definicja sit pro ratione voluntas zobacz hoc volo, sic iubeo
  • Znaczenie Spardek Definicja lekkiej konstrukcji nad kluczowym pokładem statku. Etym. - z angielskiego: spar deck 'jw.'; spar 'słup; drąg'; deck 'pokład; pomost
  • Znaczenie Szibboleth Definicja szibboleth zobacz szybolet. szinto(izm) zobacz sinto(izm
  • Znaczenie Samodzierżawie Definicja samodzierżawie samowładztwo carów ros., autokratyzm, monarchia nieograniczona. Etym. - ros. samodierżáwije 'jw.'; dierżawa 'mocarstwo; kraj
  • Znaczenie Sjemieczki Definicja sjemieczki pestki słonecznika. Etym. - ros. l.mn. od sjémieczko 'pestka; siemię' od sjémia 'siemię; nasienie; ziarno; start
  • Znaczenie Stypa Definicja uczta u Słowian zw. strawą) po pogrzebie; pot. uciecha, ubaw, zabawna historia. Etym. - ?Xac. stips dpn. stipis 'składkowa ofiara
  • Znaczenie Sankcja Definicja poprzez władzę, nadające mu moc wiążącą a. prawną; prawn. grzywna, kara pozbawienia wolności i tym podobne, użytkowana w sytuacji
  • Znaczenie Atzeret Szemini Definicja uroczystego zebrania', żyd. święto relig. przypadające na 8. dzień Sukkot (22. miesiąca Tiszri); w Izraelu w tymże dniu obchodzi się także
  • Znaczenie Skiron Definicja Skírōn) podstępny rabuś, który zaczepiał podróżnych na drodze nadmorskiej z Aten do Megary, nakłaniał ich, by pozwolili sobie umyć nogi i
  • Znaczenie Szaber Definicja pozbawionych opieki na skutek katastrof żywiołowych, przewrotów społ., wojny i tym podobne 2. przest. tłuczeń, drobne kruszywo skalne. Etym
  • Znaczenie Salsefia Definicja kozibród lekarski, kozibród porolistny. Etym. - wł. przest. salsef(r)ica, dziś sassef(r)ica 'jw.' z ?Xac. saxifrica 'gatunek zioła'; saxum
  • Znaczenie Rosa Sub Definicja dyskrecji, w zaufaniu, w tajemnicy. Etym. - u starożytnych róża była symbolem dyskrecji; wg legendy Kupido przekupił Harpokratesa, boga
  • Znaczenie Szuwaks Definicja czyszczenia obuwia; dawn. czernidło do wąsów. Etym. - nm. Schuhwichse 'czernidło do butów'; Schuh 'but, trzewik'; Wichse 'pasta do butów
  • Znaczenie Sonet Definicja utwór poetycki, pochodzenia wł. (Dante, Petrarka), złożony z 2 strof czterowierszowych (zazw. opisowych) i 2 strof trzywierszowych (zazw
  • Znaczenie Aude Sapere Definicja sapere aude ?Xac., odważ się być mądrym. Etym. - z Horacego (Listy, 1, 2, 40
  • Znaczenie Synapizm Definicja okład, plaster z gorczycy na okolicę miejsca bolesnego. Etym. - gr. sinapismós 'przykładanie gorczycy' od sínapi(s) 'gorczyca
  • Znaczenie Sapr Definicja martwa a. rozkładająca się materia organiczna. saprobionty organizmy bytujące w środowisku gnijącym: saprofagi (zwierzęta żywiące się
  • Znaczenie Scanning Definicja kamerze i synteza w kineskopie odbiornika TV. Etym. - z angielskiego: od scan 'skandować; badać, przebiegać uważnie wzrokiem, analizować i
  • Znaczenie Sir Definicja zwrot grzecznościowy użytkowany w nagłówkach listów a. wobec osób starszych albo przełożonych; (Sir) z angielskiego: tytuł szlachecki
  • Znaczenie Solmizacja Definicja sylabowych dla siedmiu dźwięków naturalnej skali dźwiękowej, powtarzanych w każdej oktawie; ut (do), re, mi, fa, sol, la, si... Etym. - od
  • Znaczenie souvent femme varie bien fol est qui sy fie Definicja s'y fie fr., kobieta zmienną jest; niemądry kto jej ufa; por. vari et mutabile. Etym. - przypisywane Franciszkowi I (około 1530 r
  • Znaczenie Sardana Definicja zespołowy, ściśle związany z katalońskim poczuciem narodowym, tańczony poważnie i godnie poprzez obie płcie trzymające się na przemian za
  • Znaczenie Skipetar Definicja Skipetar, Szkipetar Albańczyk. Etym. - alb. dosł. 'syn orła; jw
  • Znaczenie Immunis Nummi Si Definicja zapłacisz (mi honorarium), zostaniesz uwolniony (poprzez sąd od winy i kary); przechwałka kauzyperdy; słynny palindrom
  • Znaczenie Savoirfaire Definicja zręczność (niekiedy w znaczeniu ujemnym) w realizowaniu swych zamiarów, w postępowaniu z ludźmi; know-how. savoir-vivre [wym. sawuar wiwr
  • Znaczenie Szaszłyk Definicja szaszłyk ros. z osm.tur., potrawa z kawałków baraniny przekładanych plasterkami słoniny, nabitych na rożenek i upieczonych
  • Znaczenie Szynszyla Definicja wiewiórki o cennym, b. miękkim, perłowoszarym futrze, pochodzący z gór Peru i Chile, aktualnie hodowany w fermach dla futra. Etym. - hiszp
  • Znaczenie si non iurabis non regnabis Definicja jeśli nie zaprzysiężesz, nie będziesz panował. Etym. - hetman nadworny Jan Zborowski w Paryżu, IX 1573 r., do elekta Henryka Walezego
  • Znaczenie Siatsu Definicja sposób masażu: ugniatanie jakiejś części ciała palcami, by uśmierzyć ból, usunąć zmęczenie i tak dalej; por. akupunktura
  • Znaczenie Sajonara Definicja sajonara jap., do widzenia
  • Znaczenie Szibah Definicja moment "pokuty", jest to nieopuszczania domu po pogrzebie bliskiego krewnego, przestrzegany poprzez pobożnych Żydów. Etym. - hebr
  • Znaczenie Symetria Definicja materialnych, których dwie części są analogiczne co do kształtu i położenia w relacji do określonego punktu, linii a. płaszczyzny; (s
  • Znaczenie Seter Definicja wyżłów długowłosych; (s. z angielskiego:) lawerak, biały, nakrapiany; (s. irlandzki) rudy, prostowłosy; (s. szkocki) gordon, czarny
  • Znaczenie Siakuhaci Definicja siakuhaci jap., japoński flet bambusowy o pięciu otworach i pięknym, smutnym brzmieniu
  • Znaczenie Schlagfertig Definicja gotów do celnej, ciętej odpowiedzi; por. esprit d'escalier. Etym. - nm. 'jw.'; Schlag 'cios, uderzenie'; fertig 'gotowy
  • Znaczenie Subotniki Definicja wykonywanie jakiejś społecznie użytecznej pracy w dzień przedświąteczny, zazw. w sobotę. Etym. - ros. subbótnik l.poj. 'jw.; członek sekty
  • Znaczenie Szanty Definicja śpiewana przy podnoszeniu i opuszczaniu żagli z pokładu dzięki ciężkich lin; przewarzająca część takich pieśni sprzed XIX w. była
  • Znaczenie Sema Definicja SEMIO- w złożeniach: symbol; znaczenie; oznaczanie; oznaka, symptom, objaw. semafor maszt sygnałowy ustawiony przy torach kolei żelaznej
  • Znaczenie Spekulacja Definicja obliczona na (wysoki) zysk ze spodziewanych zmian w cenach, w zaopatrzeniu rynku, metodach produkcji i tym podobne; abstrakcyjne
  • Znaczenie Siciliana Definicja wiejski taniec sycylijski, gdzie partnerów łączy chusteczka do nosa trzymana poprzez oboje za końce; pochodzący od niego taniec towarzyski
  • Znaczenie Szałamaja Definicja instrument muz., poprzednik oboju; fujarka, piszczałka; por. aulos. Etym. - nm. Schlamei 'nazwa różnych instrumentów dętych' z gr. kalamaía
  • Znaczenie Swamin Definicja któregoś z zakonów relig., zwł. mnich Misji Ramakriszny, nazwanej imieniem ascety i mistyka ind. 1836-86, którego gł. ideą była podstawowa
  • Znaczenie Soave Definicja soave białe wino werońskie. Etym. - wł. 'słodki, miły; ?Xagodny; jw.' z ?Xac. suavis 'słodki
  • Znaczenie Stagiryta Definicja Stagiryta staroż. rodem ze Stagiry (w Macedonii na Półwyspie Chalkidyjskim, dziś Kato-Stauros); przydomek Arystotelesa
  • Znaczenie Sound and the Fury Definicja Wściekłość i wrzask. Etym. - tytuł powieści (1929 r.) pisarza amer. Williama Faulknera (1897-1962); zobacz it is a tale told
  • Znaczenie Safian Definicja koźla stosowana dawniej na cholewki lekkiego obuwia i towary kaletnicze, dziś na oprawy książek, obicia mebli i tym podobne Etym. - ros. z
  • Znaczenie Sarinda Definicja instrument muz., o trzech strunach jelitowych, wypukłym korpusie rezonansowym i szyjką zakończoną główką w kształcie ptasiej głowy
  • Znaczenie Sedymentacja Definicja dnie zbiornika pod wpływem siły ciężkości; tworzenie się osadów geol. poprzez opadanie mas mineralnych a. szczątków organicznych na dno wód
  • Znaczenie Sc Definicja mianowicie. Etym. - ?Xac. 'rozumie się; oczywiście; naturalnie; wszakże'; scire, zobacz scjentyficzny; licet 'wolno; jest dozwolone' 3. os
  • Znaczenie Skalp Definicja zwł. jej część wycięta a. zerwana z głowy nieprzyjaciela, jako trofeum, poprzez dawn. wojowników indiań. Ameryki Płn. a. ich białych
  • Znaczenie Sprechstimme Definicja dosł. 'głos mówiony'; w muz. utworach wokalnych rytmizowana recytacja tekstu na ustalonych wysokościach tonu, lecz nie śpiewana (A
  • Znaczenie Scjentyficzny Definicja scjentyzm pogląd, Iż we wszystkich dziedzinach badań, łącznie z filozofią, naukami humanistycznymi i społecznymi, użytkować należy sposoby
  • Znaczenie Iove Sub Definicja sub Iove (frigido) ?Xac., pod (zimnym) Jowiszem, jest to pod gołym niebem. Etym. - z Horacego (Pieśni, 1, 1, 25
  • Znaczenie Said Definicja tytuł grzecznościowy muzułmanina znakomitego rodu a. znakomitych zasług. Etym. - arab. sejjid 'pan; książę
  • Znaczenie Skand Definicja występujący w połączeniu z lantanowcami, regularnie zaliczany do nich. Etym. - od ?Xac. Scandia, dawn. nazwy płd. części Półwyspu
  • Znaczenie Skiextreme Definicja wdrapywanie się po stromych stokach i zjazdy szusem na nartach. Etym. - z angielskiego: 'jw.'; ski zobacz skibob; extreme zobacz ekstrem
  • Znaczenie Seigneur Definicja feudał, pan lenny, senior; por. grand seigneur. Etym. - fr. 'jw.; (hist. tytuł honorowy) pan, jaśnie pan; Bóg' z ?Xac. senior, zobacz
  • Znaczenie Serir Definicja serir arab., pustynia żwirowa na Saharze libijskiej
  • Znaczenie Suiseki Definicja suiseki jap., dosł. 'krzemień'; jap. sztuka układania i kolekcjonowania kamieni
  • Znaczenie Szajba Definicja pośrednicząca pomiędzy łącznikiem a obiektem łączonym. szajbka przest. techn. podkładka, płaska płytka metalowa z otworem, wkładana pod
  • Znaczenie Sensu Definicja sensu jap., zobacz ogi
  • Znaczenie sed fugit interea fugit irreporible tempus Definicja sed fugit interea, fugit irreporible tempus ?Xac., ale w czasie gdy mija czas, mija bezpowrotnie. Etym. - z Wergiliusza (Georgiki, 3, 284
  • Znaczenie Stuła Definicja pas tkaniny z wyhaftowanymi krzyżykami, noszony poprzez kapłanów na szyi, a poprzez diakonów na lewym ramieniu. Etym. - ?Xac. stola 'długa
  • Znaczenie Skonto Definicja kupnie za gotówkę towaru objętego sprzedażą kredytową a. ratalną; por. bonifikata. Etym. - wł. sconto 'dyskonto; rabat'; s- z ?Xac. ex
  • Znaczenie Smorgasbord Definicja śniadaniowy (a. kolacyjny) zawierający sporą rozmaitość zakąsek, jak: kanapki, zimne i gorące mięso, ryby wędzone i marynowane, parówki
  • Znaczenie Symara Definicja żeński ze spódnicą i trenem, noszony w momencie Odrodzenia, zwł. we Włoszech. Etym. - fr. simmarre z wł. zimarra od hiszp. zamarra, prawdop
  • Znaczenie Sepoy Definicja żołnierz indyjski na służbie mocarstwa europ., zwł. w wojsku bryt. Etym. - z angielskiego: 'jw.' z port. sipai(o) z jęz. hindi sipāhi
  • Znaczenie Soryt Definicja a wywodząca się od Zenona z Elei, nieprzezwyciężalna aporia: "Jaką najmniejszą liczbę ziaren nazwać można stosem (ziaren)?"; log
  • Znaczenie Stick Definicja stick z angielskiego: wojsk. zbiór bomb a. ekipa skoczków spadochronowych znajdujących się w jednym samolocie
  • Znaczenie Superette Definicja ameryki - mały supermarket, sklep samoobsługowy na powierzchni od 120 do 400 m2, z przeważającym asortymentem artykułów spożywczych. Etym
  • Znaczenie Szyldwach Definicja wartownik. Etym. - nm. Schildwache 'warta (pierw. w pełnej zbroi, z tarczą); jw.'; Schild 'tarcza; szyld'; Wache 'czuwanie; straż(nica)' od
  • Znaczenie Sahib Definicja czasach kolonialnych w Indiach w relacji do Europejczyków posiadających jakąś pozycję społ. a. urzędową, albo łączony z nazwiskiem, tytułem
  • Znaczenie Holmes Sherlock Definicja detektyw-amator, potrafiący wyciągać zdumiewająco trafne wnioski z objawów i śladów, gdzie inni nic dostrzec nie umieją; por. Nick Carter
  • Znaczenie Sunna Definicja opartych na wyrazach i czynach Mahometa, i uzupełnienia i egzegeza Koranu. sunnici większy z dwóch głównych odłamów islamu, wierny
  • Znaczenie Sztambuch Definicja pamiętnik, podręcznik do wpisywania miłych życzeń, wierszy, sentencji i tak dalej sztamgast przest. stały gość (w lokalu); por. Stammtisch
  • Znaczenie Saturator Definicja nasycania cieczy gazem a. substancją rozpuszczalną. Etym. - późn.z łaciny saturatio 'nasycanie' z ?Xac. saturare 'napełniać; nasycać' od
  • Znaczenie Senilizm Definicja mechanizmy regresyjne w narządach starego organizmu, objawiający się zniedołężnieniem, stratą pamięci i tak dalej Etym. - ?Xac. senilis
  • Znaczenie Stechiometria Definicja podających relacje wagowe i objętościowe, w jakich substancje tworzą związki chem. Etym. - gr. stoicheíon 'litera; pierwiastek; zasada
  • Znaczenie Mądrość Salomonowa Definicja salomonowy wyrok - mądry i sprawiedliwy (aczkolwiek o zaskakującej formule rozstrzygnięcia). Etym. - wg Biblii (1. a. 3. Władca., 4, 29-34
  • Znaczenie Soleae Definicja zamiast przyszwy, noszone poprzez staroż. Rzymian wyłącznie w domu, swoim a. cudzym, lecz nigdy na ulicy; por. calcei. sulejaty dawn
  • Znaczenie Stiliaga Definicja ekstrawagancko modnie, odznaczający się rażącymi manierami; por bikiniarz. Etym. - ros. stiljága 'jw.' od stil' 'styl; maniera
  • Znaczenie Subtopia Definicja suburban utopia) iron. utopia suburbii, wizja Anglii roku 2000: ni wieś, ni miasto, pustynia szos, parceli, lotnisk, słupów, drutów, domków
  • Znaczenie si monumentum requiris circumspice Definicja Xac., jeżeli szukasz (jego) pomnika, rozejrzyj się dokoła. Etym. - napis, znajdujący się w londyńskiej Katedrze św. Pawła, której artystą
  • Znaczenie Saszetka Definicja chustek do nosa; dawn. poduszeczka z proszkiem pachnącym wkładana pomiędzy bieliznę w celu naperfumowania jej. Etym. - fr. sachet 'woreczek
  • Znaczenie Sejner Definicja rybackiego do połowu ryb pelagicznych dzięki okrężnicy (sieci w kształcie długiego prostokąta z pływakami i ciężarkami, do otaczania ławic
  • Znaczenie silnieje koszki zwieria niet Definicja to zwierzę najmocniejsze w świecie. Etym. - w bajce Kryłowa Mysz i szczur (1816), na wieść, Iż kot otrzymał się w pazury lwa, Szczur
  • Znaczenie Skaryfikacja Definicja pod szczepionkę (dzięki skaryfikatora) bez spowodowania krwawienia; etn. tatuaż bliznowy. Etym. - późn.z łaciny scarificatio 'zadrapanie
  • Znaczenie Scrapie Definicja nieznany, b. odporny czynnik wywołujący chorobę scrapie u owiec (symptomy: pobudliwość, swędzenie skóry powodujące ciągłe czochranie się o
  • Znaczenie Gevaar Swart Definicja niebezpieczeństwo', rzekome niebezpieczeństwa grożące białej ludności Republiki Płd. Afryki ze strony czarnej większości. Etym. - wzorowane
  • Znaczenie Salmonellozy Definicja zakaźne, zatrucia pokarmowe spowodowane poprzez chorobotwórcze dla zwierząt i człowieka gatunki bakterii pałeczkowatych rodzaju Salmonella
  • Znaczenie Sukkub Definicja demon, przybierający postać kobiety, nawiedzający mężczyzn w okresie snu; por. inkub(us). Etym. - śrdw.z łaciny 'jw.' z późn.z łaciny
  • Znaczenie Szeol Definicja który u inicjalnych Hebrajczyków wyobrażał krainę cieni zmarłych, podobną do gr. Hadesu, potem uważany za miejsce kary dla złych, a
  • Znaczenie Szczi Definicja słowiańskich i bałtyckich kapuśniak z białej kapusty na rosole, z dodatkiem cebuli, marchwi, selerów, pietruszki i śmietany
  • Znaczenie Szwenk Definicja szwenk szybka zmiana kierunku kamery video. a. TV w okresie filmowania (odbioru obrazu). Etym. - nm. schwenken 'zamieniać kierunek; wywijać
  • Znaczenie Siurpryza Definicja fr. surprise 'zaskoczenie; zdumienie; jw.' od surprendre 'zaskoczyć; przydybać; zdziwić'; sur '(po)na(d)' z ?Xac. extra a. supra, zobacz
  • Znaczenie Snf Definicja których bohaterkami są bogate, fascynujące, rozrzutne, pobudzone seksualnie kobiety. Etym. - z angielskiego: skr.: s(hopping) 'zakupy'; (a
  • Znaczenie Ekspozycyjny Stelaż Definicja jak półki, stojaki, rurki rozporowe, ekrany i tak dalej) wykorzystywanych do prezentacji eksponatów na wystawach. Etym. - nm. Stellage
  • Znaczenie Synod Definicja duchowieństwa jednej diecezji a. ordynariuszy jednej a. kilku prowincji kośc. albo całego państwie (s. plenarny); por. sobór; najwyższy
  • Znaczenie Szezlong Definicja wydłużonego fotela do spoczywania w pozycji półleżącej. Etym. - fr. chaise longue 'dosł. długie krzesło; jw.'; chaise 'krzesło' od chaire
  • Znaczenie Serwal Definicja wielkouchy, dziki stepowy kot afrykański o rudawobrunatnej sierści w ciemne cętki. Etym. - port. (lobo-)cerval dosł. '(kot; wilk) jak jeleń
  • Znaczenie Głos Stentorowy Definicja donośny. Etym. - gr. Sténtōr 'Stentor, herold, "co miedzianym głosem grzmiał jak pięćdziesięciu ludzi" (Homer, Iliada, 5, 785
  • Znaczenie Saraceni Definicja Europie określano muzułmanów, zwł. arabskich, z którymi walczyli krzyżowcy. Etym. - późn.z łaciny Saracenus l.poj. z późn.gr. Sarakēnós
  • Znaczenie Substytucja Definicja udzielenie poprzez pełnomocnika dalszego pełnomocnictwa innej osobie. substytut zamiennik, surogat, ersatz, namiastka; przest. zastępca
  • Znaczenie Schusterfleck Definicja Schusterfleck nm. dosł. 'szewska łata', łatanina, partanina, fuszerka
  • Znaczenie Synkretyzm Definicja rozbieżnych a. wręcz sprzecznych poglądów (relig., filoz., społ.); eklektyzm pozbawiony logiki a. niekonsekwentny; bezkrytyczne wyznawanie
  • Znaczenie Sinto Definicja religia jap. (i dawny kult etniczny Japonii), charakteryzująca się kultem istot mitycznych, duchów sławnych ludzi, duchów przodków, sił
  • Znaczenie Spirytualia Definicja spirytualizm pogląd filoz., wg którego osnową bytu jest duch, a rzeczywistość materialna jest metodą przejawiania się aktywności ducha
  • Znaczenie Szwoleżer Definicja polskiej: w gwardii konnej Napoleona I i w Polsce międzywoj.). Etym. - fr. chevau-légers l.mn. 'lekka kawaleria (od 1. poł. XVII w. do 1787
  • Znaczenie Majority Silent Definicja wym. sajlent mdżority] milcząca przewarzająca część (społeczeństwa), która zdaniem (propagandy) rządu, popiera jego politykę i odnosi się
  • Znaczenie Stille Nacht heilige Nacht Definicja noc, święta noc. Etym. - najsłynniejsza kolęda świata skomponowana w wieczór wigilijny 1818 r. w Oberndorf koło Salzburga (Austria) poprzez
  • Znaczenie Saute Definicja ilości tłuszczu; o kroku baletowym - wykonany z podskokiem. Etym. - fr. p.p. od sauter 'skakać' z ?Xac. saltare 'tańczyć' częstotl. od
  • Znaczenie Sgraffiato Definicja polegająca na częściowym zdrapywaniu warstw (barwnych tynków a. glazur), dzięki czemu powstaje kolorowa kompozycja; ściana a. ceramika w
  • Znaczenie Sorbet Definicja sorbet napój chłodzący z rozcieńczonych i słodzonych soków owocowych. Etym. - osm.tur. szerbet z arab. szarba 'napój' od szariba 'pić
  • Znaczenie Singspiel Definicja muz. utwór sceniczny pop. w Niemczech, zwł. w 2. poł. XVIII w., zazw. komiczny, z dialogiem mówionym, urozmaiconym piosenkami pop. i lud
  • Znaczenie Smoking Definicja wieczorowy: marynarka z klapami obszytymi jedwabiem (z angielskiego: dinner jacket; amer. tuxedo). Etym. - z angielskiego: smoking (jacket
  • Znaczenie silent leges inter arma Definicja okresie wojny milczą prawa; por. inter arma... Etym. - z Cycerona (Pro Milone, 4, 11); por. Plutarch (Mariusz, 28, 2
  • Znaczenie Life Strenuous Definicja Życie intensywne (jest to aktywne, czynne). Etym. - tytuł książki autobiograficznej (1900 r.) amer. męża stanu Teodora Roosevelta (1858
  • Znaczenie Sankiuloci Definicja żarliwym stronnikom Rewolucji Fr.; przen. ekstremiści, radykałowie. Etym. - fr. sans-culotte l.poj. dosł. 'bez krótkich spodni; jw.'; sans
  • Znaczenie Szok Definicja reakcja całego organizmu na ciężki uraz (zmiażdżenie kończyny, ciężka rana, oparzenie, krwotok, zatrucie, wysoka gorączka i tak dalej
  • Znaczenie Sauternes Definicja zazw. półsłodkie, złociste wino stołowe bordoskie z winogron przejrzałych i złagodzonych przed fermentacją poprzez pleśń Botrytis cinerca
  • Znaczenie Sztufada Definicja sztufada duszona pieczeń wołowa szpikowana słoniną. Etym. - wł. stufato (di bue) 'sztufada (wołowa)' od stufare 'dusić (mięso
  • Znaczenie Szuter Definicja kamienne łamane, stosowane na nawierzchnie drogowe (tłuczniowe), podsypkę nawierzchni kolejowych, torowisk tramwajowych i tym podobne i
  • Znaczenie Sasafras Definicja wawrzynowatych obejmujący 3 gatunki dwupiennych drzew rosnących w Chinach i Ameryce Płn.; sasafras lekarski, występujący w Ameryce Płn
  • Znaczenie Anaboliczne Sterydy Definicja ekipa hormonów syntetycznych powiększających wymiary i siłę mięśni, regularnie zażywana poprzez sportowców w okresie treningu w formie tak
  • Znaczenie Strepto Definicja skręcony łańcuch; streptokok; streptomycyna. streptomycyna jeden z głownych antybiotyków, użytkowany przy gruźlicy, zapaleniach, kokluszu i
  • Znaczenie Supernova Definicja zmienna, której jasność wzrasta nagle (w maksimum 10 do 100 mln razy większa niż jasność Słońca) przez wzgląd na wyrzucaniem poprzez nią
  • Znaczenie ses ailes de geant lempechent de marcher Definicja ses ailes de géant l'empêchent de marcher fr., olbrzymie skrzydła nie pozwalają mu chodzić. Etym. - z Baudelaire'a (Albatros), 1857 r
  • Znaczenie si fueris Romae Romano vivite more Definicja Xac., będąc w Rzymie, czyń jak Rzymianie; kiedy przyjdziesz pomiędzy wrony, musisz krakać jak i ony. Etym. - z Rad dla św. Augustyna (około
  • Znaczenie Stoep Definicja weranda przytykające do frontowej ściany domu, a niekiedy biegnące wokół całego parteru, charakterystyczne dla hol. i płd. afrykańskiej
  • Znaczenie Syneidesis Definicja stosowania ogólnych zasad osądu moralnego do poszczególnych przypadków. Etym. - gr. syneīdēsis dosł. 'świadomość' od syneidénai 'wiedzieć o
  • Znaczenie Szansonetka Definicja śpiewana w lokalach ogródkowych. szansonistka dawn. śpiewaczka kabaretowa, ogródkowa. Etym. - fr. chansonnette zdrobn. od chanson 'pieśń
  • Znaczenie Sefardim Definicja pochodzących z Europy płd.-zach., inicjalnie osiedlonych na Półwyspie Iberyjskim, a potem zamieszkałych w Grecji, państwach Lewantu, Anglii
  • Znaczenie Est Potestas Scientia Definicja scientia potestas est ?Xac. wiedza to potęga (z angielskiego: knowledge is power). Etym. - z Francisa Bacona (De haeresibus), 1597 r
  • Znaczenie Skeleton Definicja górskie sanki wyścigowe o stalowych płozach, kierowane czubkami butów i poruszeniami ciała zawodnika leżącego na sankach na brzuchu; por
  • Znaczenie Suahili Definicja afrykańskich rodziny bantu, stosowany pierw. w Zanzibarze i na sąsiednich wybrzeżach, dziś ponadplemienny, ogólny język około 30 mln ludzi
  • Znaczenie Siudra Definicja Indii, utworzonej gł. z potomków tubylczej praludności, przeznaczanych do robót służebnych; por. kasta. Etym. - sanskr. śūdra 'jw
  • Znaczenie Slap Definicja błazeńska farsa, bufonada w prymitywnym stylu. Etym. - z angielskiego: 'przyrząd z 2 sprężystych desek połączonych w jednym końcu
  • Znaczenie Stasimon Definicja teatrze gr. - pieśń realizowana pomiędzy aktami (epeisodiami; por. epizod) poprzez chór stojący na swoim miejscu w orchestrze; por. parodos
  • Znaczenie Synkopa Definicja dźwięk nie akcentowany poprzez wydłużenie wartości rytmicznej nuty nie akcentowanej i przetrzymanie jej poprzez część akcentowaną (por
  • Znaczenie Szpagat Definicja szpagat sznurek; sport. figura gimnastyczna: siad rozkroczny. Etym. - nm. Spagat 'jw.' z wł. spaghetto zdrobn. od spago 'szpagat
  • Znaczenie Sztylpy Definicja skórzane do konnej jazdy; przest. (ozdobne) wyłogi rękawiczek a. cholew u wysokich butów. Etym. - nm. Stulpe 'sztylpa; mankiet' od stülpen
  • Znaczenie Sannjasin Definicja wyrzekł się świata, wędrowny, żebrzący asceta; święty człowiek; mnich; czwarte stadium życia, zobacz āśrama. Etym. - hindi sannyāsi z
  • Znaczenie Sirocco Definicja dokuczliwy, niosący tumany pyłu wiatr z pustyń libijskich, wiejący na płn. wybrzeżach M. Śródziemnego, gł. we Włoszech, na Sycylii i Malcie
  • Znaczenie Scherzo Definicja utwór muz., zazw. o budowie trzyczęściowej, dawn. żartobliwy, o nieoczekiwanych efektach, potem poważny, dramatyczny (Chopin), także jako 3
  • Znaczenie Spaghetti Definicja makaron z rurek, grubszy niż wermiszel. Etym. - wł. 'jw.' z l.mn. od spaghetto 'szpagat' zdrobn. od spago 'sznur(ek
  • Znaczenie Szturmak Definicja burgundzki z grzebieniem, nakarczkiem, policzkami i daszkiem, stosowany gł. poprzez piechotę szwajc., nm. i pol. rajtarów, oficerów
  • Znaczenie Party Surprise Definicja przyjęcie na czyjąś cześć opracowane w tajemnicy poprzez (i na wydatek) przyjaciół jako niespodzianka. Etym. - z angielskiego: 'jw
  • Znaczenie Sztanga Definicja drążek) do podnoszenia ciężarów, na który nakłada się różnej wagi pierścienie (talerze). sztangista. Etym. - nm. Stange 'żerdź; drążek
  • Znaczenie Sistrum Definicja instrument obrzędowy, rodzaj gruchawki w kształcie kabłąka, którego ramiona łączy kilka poprzeczek z zawieszonymi na nich kółkami
  • Znaczenie Splin Definicja przygnębienia, melancholii, depresji, apatii, nudy; por. chandra. Etym. - z angielskiego: spleen 'śledziona; złość; jw.' z gr. splēn
  • Znaczenie Skolopendra Definicja rząd pareczników, kąsający boleśnie (s. śródziemnomorska) a. nawet śmiertelnie (płd.amer. s. olbrzymia). skolopendrium bot. języcznik. Etym
  • Znaczenie Skopcy Definicja XVIII w. w Rosji pośród raskolników, zał. poprzez Kondratija Sieliwanowa; za warunek zbawienia uważali surową ascezę, wstrzemięźliwość
  • Znaczenie Superhero Definicja angielskiego:, fikcyjna postać zaopatrzona w nadludzką potęgę, której używa do zwalczania zła, przestępstw, niesprawiedliwości i tak dalej
  • Znaczenie Sylikat Definicja z piasku, wapna, niekiedy również i cementu. Etym. - ?Xac. silex dpn. silicis 'twardy kamień; krzemień; kwarc
  • Znaczenie Seraskier Definicja naczelny, potem minister wojny. Etym. - osm.tur. serasker 'jw.'; pers. sär 'głowa; zwierzchnik' (por. serdar); arab. askar 'żołnierz
  • Znaczenie Single Definicja pojedyncza (w tenisa i tym podobne), jest to pomiędzy dwoma graczami; por. debel; płyta gramofonowa a. kaseta z jednym tylko utworem muz
  • Znaczenie Sjena Definicja ciemnobrunatnej, po wyprażeniu czerwonopomarańczowej a. czerwonobrunatnej, użytkowana do wyrobu farb olejnych; farba akwarelowa; sierra
  • Znaczenie Szot Definicja wykorzystywane do ustawiania żagli do wiatru. 2. płytkie jezioro słone w płn. Afryce; wyschnięte, pokryte solą dno takiego jeziora. Etym
  • Znaczenie Szuani Definicja Bretanii i Wandei, walczący po stronie monarchii w momencie Rewolucji Fr.; przen. rojaliści fr. Etym. - fr. chouans l.mn. 'jw.' od Jean
  • Znaczenie Skala Definicja Celsjusza; Fahrenheita; Kelvina; Réaumura); stopień pomniejszenia (a. powiększenia) rzeczywistych wymiarów odwzorowanego przedmiotu; układ
  • Znaczenie Stroboskop Definicja prędkości obrotowej a. częstotliwości dzięki błysków o znanej częstotliwości, produkowanych poprzez lampę błyskową; dawny przyrząd optyczny
  • Znaczenie summum ius summa iniuria Definicja prawa (to) szczyt bezprawia; zbyt ściśle, oficjalnie wymierzona sprawiedliwość staje się krańcową niesprawiedliwością, krzywdą. Etym
  • Znaczenie Alislam Szejch Definicja w wielu sporych miastach muzułm., zwł. ogromny mufti Konstantynopola, będący autorytetem sąd., relig. i polit. w Turcji sułtańskiej
  • Znaczenie Szyici Definicja odłamów islamu, odrzucający Sunnę, nie uznający pierwszych trzech kalifów i uważający Alego, zięcia Mahometa, za prawowitego następcę
  • Znaczenie Sarajewo Definicja Bośni i Hercegowiny, gdzie na polecenie serbskiej org. terrorystycznej Czarna Ręka młody student bośniacki Gawrilo Princip 28 VI 1914
  • Znaczenie Silos Definicja komorowy do przechowywania materiałów sypkich (jak zboże, cement); zbiornik do zakiszania pasz soczystych w celu ich zakonserwowania
  • Znaczenie Szelak Definicja wydzielina żywicza azjatyckich owadów zwrotnikowych pod rząd pluskwiaków, stosowana szeroko, zwł. dawn., do wyrobu płyt gramofonowych, w
  • Znaczenie Sampan Definicja niekiedy z żaglem) stosowana gł. w ruchu rzecznym i portowym w Chinach. Etym. - chiń. san pan 'dosł. 3 deski; jw.'; san 'trzy'; pan
  • Znaczenie Som Definicja psychol.; posiadający (takie) ciało. somatotropina (STH) hormon wzrostowy, główny hormon przedniego płata przysadki mózgowej. somatyczny w
  • Znaczenie Stradivari Definicja skrzypce i tak dalej) wykonany poprzez najsłynniejszego lutnika wł. Antonio Stradivari (1644-1737) z Kremony (Cremona), którego
  • Znaczenie Szawuot Definicja Tygodni', Zielone Święta, w judaizmie pierw. święto rolnicze, start żniw pszenicy, kiedy pierwszy zestaw owoców i pierwsze bochenki chleba
  • Znaczenie Santa Scala Definicja 28 marmurowych stopni w kaplicy S. Lorenzo (zwanej także Sancta Sanctorum 'święte świętych'), znajdującej się w okolicy bazyliki
  • Znaczenie Sozologia Definicja kompleksowymi badaniami zachowań człowieka i racjonalną przebudową i ochroną jego środowiska (słowo utworzony poprzez geologa pol. Walerego
  • Znaczenie Indignatio Saeva Definicja gniew, święte oburzenie. Etym. - z epitafium Jonathana Swifta: Ubi s.i. ulterius cor lacerare nequit, 'gdzie święte oburzenie nie może już
  • Znaczenie Sztokfisz Definicja dorsz, wysuszony na rusztowaniach drewnianych, na powietrzu i słońcu (Islandia, Norwegia). Etym. - nm. Stockfisch 'jw.'; Stock 'kij
  • Znaczenie Satyr Definicja med. chorobliwie wzmożony popęd płciowy u mężczyzn; por. nimfomania. Etym. - gr. satyríasis 'jw.' od Sátyros 'mit. gr. Satyr, bóstwo leśne
  • Znaczenie Siodzi Definicja drewnianej ramie wykorzystywany jako ściana, przepierzenie a. rozsuwane drzwi. siogunat urząd, godność, rządy sioguna. siogun, szogun, jap
  • Znaczenie Skiagrafia Definicja wprowadzony do malarstwa gr. w 2. poł. V w. przed naszą erą (Apollodoros z Aten); tak zwany antyczny impresjonizm, kierunek malarstwa gr
  • Znaczenie Szarmeza Definicja jedwabna na suknie balowe; dzianina ze sztucznego jedwabiu na bieliznę damską. Etym. - fr. charmeuse 'czarodziejka; piękna uwodzicielka' r
  • Znaczenie Slajdy Definicja plastykowych ramkach do wyświetlania dzięki rzutnika. Etym. - z angielskiego: (lantern) slide 'jw.'; slide 'jp.; fot. kaseta; szkiełko (w
  • Znaczenie Pansa Sancho Definicja będący uosobieniem chłopskiego rozumu, zmysłu praktycznego i sprytu, bez odrobiny uduchowienia i wyższych aspiracji (zwł. jako wierny
  • Znaczenie Shangrila Definicja odległa, piękna, imaginacyjna kraina, gdzie życie jest bliskie doskonałości; utopia. Etym. - imaginacyjny górzysty państwo opisany jako
  • Znaczenie Sztolnia Definicja wyrobisko korytarzowe pozwalające na dostęp do złoża kopaliny w terenie górzystym; podziemny przewód (tunel) do prowadzenia wody (zwł. w
  • Znaczenie Sjesta Definicja wszystkich ciepłych państwach; drzemka poobiednia. Etym. - hiszp. siesta 'odpoczynek płd.' z ?Xac. sexta (hora) 'szósta (godzina - od
  • Znaczenie Skecz Definicja satyryczny utwór sceniczny o małej (2-3-osobowej) obsadzie, będący zazw. pozycją programu składanego, rewii. Etym. - z angielskiego: sketch
  • Znaczenie Standing Definicja samochodach, willach) poziom (zazw. wysoki) komfortu, jakości; (o ludziach) pozycja, reputacja, stopień w hierarchii socjalnej, prestiż
  • Znaczenie Strychulec Definicja strychowania, wygładzania, wyrównywania z brzegiem naczynia (stanowiącego miarę) zawartych w nim materiałów sypkich, zwł. zboża. Etym. - nm
  • Znaczenie Sarafan Definicja rodzaj długiej sukni z wysoką talią, bez rękawów a. z wszytymi rękawami z tkaniny bieliźnianej. Etym. - ros. 'dawn. długi kaftan męski
  • Znaczenie Supremacja Definicja hegemonia; przewaga, wyższość, prymat. suprema lex ?Xac., najwyższe prawo. suprematyzm kierunek abstrakcyjno-geom. w malarstwie, powstały
  • Znaczenie Szyfkarta Definicja przejazd statkiem oceanicznym, zwł. emigrantów do Ameryki Płn. i Płd. Etym. - nm. Schiffskarte 'karta okrętowa; mapa morska'; Schiff 'okręt
  • Znaczenie Saintpaulia Definicja bylin z rodz. ostrojajowatych, narastający dziko we wsch. Afryce zwrotnikowej, z bogatym uliścieniem i sporymi, barwnymi kwiatami
  • Znaczenie Stola Definicja wierzchnie okrycie kobiet noszone zazw. na tunice, rozcięte z boków, fałdziste, długie, przewiązane wysoko nad stanem. Etym. - ?Xac. z gr
  • Znaczenie Szeryf Definicja córkę jego, Fatimę; osoba znacznego rodu; dawny tytuł sułtana Maroka; tytuł tur. gubernatora Mekki (do 1916 r.). 2. w W. Bryt. i USA
  • Znaczenie Sleeping Definicja sypialny. Etym. - z angielskiego: sleeping (car) '(wagon) sypialny'; sleep 'spać'; car 'wóz; wagon; auto' z ?Xac. carrus, zobacz kariera
  • Znaczenie Sark Definicja ciało. sarkastyczny gorzki, zjadliwy, szyderczy, drwiący, natrząsający się, pełen sarkazmu, jadowitej kpiny, złośliwej ironii, urągliwej
  • Znaczenie Szowinizm Definicja wyrażający się w ślepym uwielbieniu dla własnego narodu i w nienawiści i pogardzie dla innych. szowinista. Etym. - fr. chauvinisme
  • Znaczenie Scat Definicja śpiew z użyciem bezsensownych sylab zamiast słów, zwł. w jazzowych improwizacjach wokalnych (por. bebop; riff
  • Znaczenie Streitbar Ist Schonheit Definicja Schönheit ist streitbar nm., piękno to rzecz sporna
  • Znaczenie Yard Scotland Definicja komenda gł. policji metropolitalnej w Londynie, zwł. jej kryminalny wydział śledczy. Etym. - z angielskiego: 'Szkocki Dwór', uliczka w
  • Znaczenie Szpunt Definicja zatykania otworu w beczce; występ na krawędzi deski wykorzystywany do łączenia jej z drugą deską mającą odpowiedni wpust, rowek. Etym. - nm
  • Znaczenie Seibin Definicja síbín, séibín irl., nielicencjonowany wyszynk napojów wyskokowych; karczma przydrożna (z angielskiego: shebeen
  • Znaczenie Line Shadow Definicja Smuga cienia (oznaczająca kres beztroskiej i żarliwej młodości i start wieku dojrzałego). Etym. - powieść autobiograficzna (1917 r.; wyd
  • Znaczenie Sima Definicja Ziemi - wewnętrzna warstwa skorupy ziemskiej (litosfery), tak zwany piętro bazaltowe, zbudowane ze związków krzemu i magnezu (por. sial
  • Znaczenie Strefa Definicja różniące się od sąsiednich pod względem geogr., klimatycznym, czasu miejscowego, polit. i tak dalej Etym. - nm. Streifen 'pas(mo); smuga
  • Znaczenie Siddur Definicja do użytku w domu i w synagodze, zawierająca modlitwy zmawiane w dni powszednie i w zwyczajne soboty. Etym. - śr.hebr. (l.mn. siddurim) dosł
  • Znaczenie Sponsor Definicja płaci rozgłośni i wykonawcom za program RTV pod warunkiem, Iż część zajętego poprzez program czasu przeznaczoną będzie na reklamę jakiegoś
  • Znaczenie Sheol Definicja Sheol zobacz Szeol
  • Znaczenie Shinto Definicja shinto(izm) zobacz sinto(izm
  • Znaczenie Supra Definicja wyższy niż; wykraczający poza; przekraczający; umieszczony na(d); poprzedni (od); zobacz extra-. supraporta malowidło a. płaskorzeźba nad
  • Znaczenie Slowfox Definicja towarzyski pochodzenia amer., silnie zrytmizowany, w tempie umiarkowanym, w takcie parzystym (w Europie od około 1927 r.). Etym. - z
  • Znaczenie Szarlatan Definicja szalbierz, znachor udający lekarza; dawn. uliczny sprzedawca fałszywych leków. Etym. - fr. charlatan 'wydrwigrosz, jw.' z wł. ciarlatano
  • Znaczenie Sarong Definicja powstałej poprzez owinięcie wokół bioder długiego płata tkaniny, noszony poprzez obie płcie na Malajach i wyspach Pacyfiku; tkanina na
  • Znaczenie Subsydium Definicja subsydiować. Etym. - ?Xac. subsidium 'wojsk. rezerwa; tylna straż; poparcie; pomoc' od subsidere 'osiedlać się; osiadać'; zobacz sub
  • Znaczenie Samizdat Definicja zazw. o charakterze ideologicznie dysydenckim) w byłym ZSRR w momencie państwowego monopolu wydawniczego. Etym. - ros. pop. żart. na wzór
  • Znaczenie Saturnalie Definicja zabawa, hulanka, libacja; orgia. Etym. - ?Xac. Saturnalia 'doroczne święto ku czci Saturna (staroitalskiego boga rolnictwa, utożsamianego
  • Znaczenie Scouse Definicja angielskiego: slang, dialekt mieszkańców Liverpoolu (miasto w Lancashire na zach. wybrzeżu środk. Anglii). scouser rodowity mieszkaniec
  • Znaczenie Socynianie Definicja od nazwiska Leliusza Socyna (1525-62) i jego bratanka Fausta Socyna (1539-1604), którzy sformułowali doktrynę antytrynitarską
  • Znaczenie Sztajer Definicja styryjskich, z gatunku tańców ländler, przyswojony w Polsce jako żywa polka o charakterze podmiejskim, tańczona ze specyficznym
  • Znaczenie Schlemihl Definicja dokonująca bardzo niekorzystnej wymiany, desperackiej i niefortunnej transakcji; por. Diomedesa wymiana. Etym. - od nazwiska Petera
  • Znaczenie Skat Definicja karty, gdzie grający biorą po 10 kart, a 2 karty ("Skat") pozostają przykryte. Etym. - nm. 'jw.' z wł. scarto 'odrzucenie
  • Znaczenie Soroban Definicja poprzek prętów deseczką; na każdym pręcie, po jednej stronie deseczki jest 5 gałek, oznaczających 1, 10, 100 i tak dalej, po drugiej
  • Znaczenie System Spoils Definicja mechanizm łupów'; w stanach zjednoczonych ameryki - praktyka traktowania posad w urzędach publ. i płynących z nich dochodów jako łupu
  • Znaczenie Syjamski Definicja Syjamu, Tajlandii, Prathet Thai, państwa na Półwyspie Indochińskim. syjamski kot rasa kotów pochodzących z Syjamu, o gładkiej, płowej
  • Znaczenie Strit Definicja kolorach. Etym. - z angielskiego: straight 'linia prosta; szereg pociągnięć (w grze) dający idealny zapis; jw.' z p.p. od śr.z angielskiego
  • Znaczenie Scholastyka Definicja kierunek filozofii zach. cywilizacji chrześc. (IX-XVII w.), dążący do rozumowego udowodnienia słuszności dogmatów relig., używający jako
  • Znaczenie Seguidilla Definicja hiszp. zróżnicowany w tempie i nastroju zależnie od regionu; muzyka do tego tańca w takcie trójdzielnym, realizowana zazw. na gitarze i
  • Znaczenie Socjodrama Definicja sztuka teatr.), gdzie kilka osób odgrywa wyznaczone sobie role w celu studiowania a. uzdrowienia stosunków w jakiejś ekipie, w kolektywie
  • Znaczenie Schipperke Definicja rasa niewielkich, krępych, bezogoniastych psów o gęstej, czarnej sierści, lisim pyszczku, stojących trójkątnych uszach i żywych, czujnych
  • Znaczenie spectatum veniunt veniunt spectentur ut ipsae Definicja ut ipsae ?Xac., (te kobiety) przychodzą, by popatrzeć i by je same widziano. Etym. - z Owidiusza (Sztuka kochania, 1, 99
  • Znaczenie Szpachla Definicja mieszania i rozcierania farb, leków, do szpachlowania, zacierania, wygładzania ścian, płótna przed malowaniem. Etym. - nm. Spap(ch)tel
  • Znaczenie Santon Definicja derwisz uważany poprzez lud za świętego; pustelnik. 2. w płd. Francji - mała figurka gliniana zazw. przedstawiająca świętego. Etym. - 1. fr
  • Znaczenie Rerum Silva Definicja rozmaitych informacje a. utworów różnej treści; dawn. księga domowa a. rodzinna, gdzie zapisywano dorywczo różne wydarzenia; por
  • Znaczenie Szmergiel Definicja skała metamorficzna, zawierająca gł. ziarna korundu, hematytu (a. magnetytu) i kwarcu, stosowana w formie luźnego ziarna do polerowania i
  • Znaczenie Szyfr Definicja wielu metod mających na celu zatajenie treści tekstu przed osobami niepowołanymi, zwł. w korespondencji dypl., wojsk. i handl. Etym. - fr
  • Znaczenie Syderyczny Definicja moment obiegu Księżyca dokoła Ziemi; por. synodyczny obieg. Etym. - ?Xac. sidus dpn. sideris 'gwiazda; gwiazdozbiór'; por. dezyderat
  • Znaczenie Sitzbad Definicja Sitzkrieg [wym. zyckri:k] zobacz drôle de guerre. Sitzfleisch [wym. zycflajsz] zdolność przysiadywania fałdów, oddawania się długotrwałej
  • Znaczenie Szwejk Definicja tępej machiny wojsk.-biurokratycznej, broniący się przed nią genialną mieszaniną sprytu i z niemądra frant szyderstwa, demaskującego małość
  • Znaczenie suppressio veri suggestio falsi Definicja suppressio veri, suggestio falsi ?Xac., zatajenie prawdy; podsunięcie fałszu
  • Znaczenie Leonina Societas Definicja gdzie kluczową, lwią część korzyści przysądził sobie mocniejszy z partnerów prawem silniejszego (por. pars leonina; quia nominor leo). Etym
  • Znaczenie Synderesis Definicja znajomość zasad moralnego postępowania; sumienie jako przewodnik, mentor i doradca. Etym. - gr. syntērēsis 'zachowanie, strzeżenie' od
  • Znaczenie Skafander Definicja nurków, kosmonautów) zabezpieczający przed szkodliwym wpływem środowiska zewn. na organizm ludzki; impregnowana wiatrówka z kapturem. Etym
  • Znaczenie Skorzonera Definicja wężymord. Etym. - n.z łaciny scorzonera z hiszp. escorzonera 'żywokost' od katal. escurconera z escuró 'żmija'; es- zobacz eks-; późn.z
  • Znaczenie Sutener Definicja prostytutki, osobnik uprawiający sutenerstwo, czerpanie zysku z nierządu uprawianego poprzez inną osobę. Etym. - fr. souteneur 'sutener' od
  • Znaczenie Skartabellat Definicja rycerstwo, włodycy; od 1669 r. - szlachectwo niepełne (nie uprawniające do piastowania urzędów poprzez 3 pokolenia) dla szlachty świeżo
  • Znaczenie Spiker Definicja pozycje programu RTV (z angielskiego: announcer); przewodniczący Izby Gmin w W. Bryt. a. Izby Reprezentantów w stanach zjednoczonych
  • Znaczenie Saignant Definicja saignant [wym. seńjã] fr. dosł. 'krwawy', (mięso) krwiste, półsurowe, niedosmażone (niedopieczone); por. au bleu
  • Znaczenie specialite de la maison Definicja specjalność domu (zakładu, lokalu)', dania charakterystyczne dla jakiejś restauracji czy jadłodajni a. specjalnie dobrze w niej
  • Znaczenie Symptom Definicja symptomatyczny znamienny, charakterystyczny; med. objawowy (o leczeniu). symptomatologia zobacz semejologia. Etym. - gr. sýmptōma dpn
  • Znaczenie Saintsimonizm Definicja doktryna fr. socjalisty utopijnego, historyka i filozofa Claude'a Henri de Saint-Simona (1760-1825), głosząca między innymi ustanowienie
  • Znaczenie Staż Definicja pracy przed objęciem samodzielnego stanowiska; (staż pracy) moment zatrudnienia pracownika w zakładzie pracy, w zawodzie a. działalności w
  • Znaczenie Szarawary Definicja bufiaste spodnie noszone na Wschodzie i w Polsce XVI-XVIII w.; hajdawery; por. pantalony. Etym. - ukr. 'jw.' z węg. salavári od pers
  • Znaczenie Man Stunt Definicja stunt man [wym. stant män] zobacz kaskader. Etym. - z angielskiego: 'jw.' stunt 'wyczyn; popis'; man 'człowiek
  • Znaczenie Sarsaparyla Definicja surowiec farmaceutyczny otrzymywany z korzeni różnych gatunków kolcorośli, dwupiennych pnączy a. niskich krzewów z rodz. liliowatych
  • Znaczenie segui il tuo corso e lascia dir le genti Definicja genti! wł., postępuj własną drogą, a ludzie niech mówią, co chcą! Etym. - ostatnie słowa wstępu do 1. wydania 1. tomu Kapitału Marksa
  • Znaczenie Solano Definicja dokuczliwy wiatr wschodni, zwł. na wsch. wybrzeżu Hiszpanii; takiż wiatr niosący chmury i deszcz. Etym. - hiszp. 'jw.' z ?Xac. solanus 'jw
  • Znaczenie Suplement Definicja uzupełniający a. aktualizujący treść dzieła, zawarty zazw. w oddzielnym tomie; por. aneks. supletywne formy - jęz. formy należące do
  • Znaczenie Sling Definicja zazw. z whiskey, brandy a. dżinu z wodą (sodową), cukrem, niekiedy "angielską gorzką", regularnie ze skórką cytrynową (jeżeli
  • Znaczenie Sym Definicja razem, wraz z; równocześnie z; podobny do, połączony z. symbioza mutualizm, forma trwałego współżycia dwu a. więcej różnogatunkowych
  • Znaczenie Szarmancki Definicja wobec kobiet; por. prince charmant. Etym. - fr. charmant 'zachwycający, czarujący' od charmer 'urzekać; zachwycać; czarować' z ?Xac. carmen
  • Znaczenie Diejstwije Skwoznoje Definicja działanie przewodnie całej roli a. sztuki; por. swierchidieja. Etym. - ros. skwoznój 'przenikający' od skwoz 'na wskroś'; diejstwije
  • Znaczenie Secesja Definicja odseparowanie, zwł. od pewnej ekipy, organizacji; styl w sztuce i kulturze art. w momencie 1880-1910 zwrócony przeciw tendencjom
  • Znaczenie sit tibi terra levis Definicja ziemia lekką będzie! (napis na nagrobkach; zwrot stosowany na zakończenie mów pogrzebowych); por. requiescat in pace. Etym. - na przykład u
  • Znaczenie Sukulenty Definicja tłustosze, gromadzące w tkankach wodę pozwalającą na im przetrwanie okresów suszy na obszarach o niewielkich (aczkolwiek regularnych
  • Znaczenie Sztil Definicja sztil, flauta, żegl. cisza morska, bezwietrzna pogoda na morzu. Etym. - nm. Stille 'cisza; spokój' od still 'cichy, spokojny
  • Znaczenie Smitsonit Definicja istotna ruda cynku. Etym. - nazwany ku czci znakomitego chemika i mineraloga z angielskiego: Jamesa Smithsona (1765-1829), którego fundacja
  • Znaczenie Strat Definicja warstwowe; stratosfera. stratygrafia dział geologii hist. badający następne następstwo warstw, ich skład i zawarte w nich skamieniałości
  • Znaczenie Sztag Definicja masztu z dziobem (forsztag) a. rufą (achtersztag) dla usztywnienia masztu i stengi. sztaksel trójkątny żagiel ukośny podnoszony na sztagu
  • Znaczenie Sopran Definicja chłopięcy); pop. śpiewaczka o sopranowej skali głosu; nazwa odmiany nie wszystkich instrumentów o podobnej skali głosu. Etym. - wł. soprano
  • Znaczenie Isolation Splendid Definicja wym. ...ajsolejszn] "wspaniałe odosobnienie" Anglii XIX w. od spraw i sojuszów kontynentu europ. Etym. - z przemówienia Wilfrida
  • Znaczenie Satem Definicja wsch. ekipa języków indoeurop., gdzie hipotetyczne praindoeurop. k palatalne przeszło w s, a g palatalne w z; zobacz kentum. Etym. - st
  • Znaczenie Spahis Definicja zniesiona po zdławieniu buntu janczarów (1826 r.); dawn. algierskie i senegalskie oddziały kawalerii fr., stacjonujące gł. w Afryce (od
  • Znaczenie Szylkret Definicja morskich, używna (zwł. dawn.) do wyrobu grzebieni, guzików i tak dalej i do inkrustacji. Etym. - nm. Schildkröte 'żółw'; Schild 'tarcza
  • Znaczenie soldats songez que du haut de ces pyramides quarante siecles vous contemplent Definicja pyramides, quarante siècles vous contemplent fr., żołnierze, pamiętajcie, Iż z wierzchołka tych piramid 40 wieków na was patrzy. Etym
  • Znaczenie Sowchoz Definicja byłym ZSRR. sowiecki przest. radziecki.. sowiety porady (delegatów robotniczych, chłopskich i żołnierskich), forma organizacji polit. w
  • Znaczenie Szewiot Definicja czesankowej, o splocie skośnym, obustronnie opalana; oryginalna tkanina z przędzy szewiotowej, pochodzącej z bezrogich, mięsnych owiec rasy
  • Znaczenie Sceptycyzm Definicja możliwości uzyskania jakiejkolwiek wiedzy wiarygodnej i uzasadnionej a. wątpiąca o wartości ludzkiego poznania; sposób powstrzymywania się
  • Znaczenie Sztyblety Definicja rozcinaną cholewką, z uchami przyszytymi z przodu i z tyłu (dla wciągania obuwia na nogę), z wszytymi po bokach kawałkami elastycznej gumy
  • Znaczenie Sambo Definicja zezwalającej na używanie chwytów bolących - samoobrona bez broni. Etym. - ros. 'jw.' skrót wyrazów sam(ozaszczíta) b(ez) o(rúżija
  • Znaczenie Lumiere Et Son Definicja światło'; rodzaj wieczornego przedstawienia pod gołym niebem, dla turystów: budynek (zamek, katedra i tym podobne) jest rzęsiście
  • Znaczenie Stadion Definicja trybunami dla widzów; st.gr. miara długości, od 165 m (s. pytyjski) do 210 m (s. joński). stadium faza, etap, stopień rozwoju, moment w
  • Znaczenie Sakshorn Definicja budowany w różnych wielkościach, użytkowany zwł. w orkiestrach dętych; por. baryton. saksofon dęty instrumen muz., należący do ekipy
  • Znaczenie Scholium Definicja staroż. śrdw. notatka na marginesie; uwaga wyjaśniająca, komentarz (na przykład wczesnego gramatyka na tekście klasyka). Etym. - n.z
  • Znaczenie Tyrannis Semper Sic Definicja niech) zawsze (przypada w udziale) tyranom! oby koniec taki zawsze spotykał tyranów! Zgon tyranom! Etym. - słowa, które wykrzyknąć miał
  • Znaczenie Księgi Sapiencjalne Definicja księgi zawierające maksymy, pouczenia, aforyzmy, rozważania o mądrości życiowej, o moralności, sensie życia i Zgonu i tak dalej, jak
  • Znaczenie sta sol ne moveare Definicja powstrzymaj swój bieg (napis na pomniku Kopernika w kościele św. Anny w Krakowie). Etym. - wg Wulgaty (Jozue, 10, 12); sol, contra Gabaon
  • Znaczenie sunt pueri pueri pueri puerilia tractant Definicja tractant ?Xac., dzieci są (przecież zawsze) dziećmi i postępują dziecinnie (zajmują się dzieciństwami). Etym. - parafraza z Wulgaty (1
  • Znaczenie Szarża Definicja kawalerii; przesadna, karykaturalnie przejaskrawiająca rolę a. nazbyt farsowa gra aktora (komediowego); chem. produkcja otrzymana z danego
  • Znaczenie Secundo Definicja secundo ?Xac., [wym. seku...] (po) drugie; por. primo
  • Znaczenie Idem Semper Definicja semper idem ?Xac., zawsze ten sam (to samo). semper paratus ?Xac., zawsze gotów
  • Znaczenie Siaktyzm Definicja hinduizmu, pop. zwł. w Bengalu i Assamie, kult najwyższej bogini hinduskiej Śiakti, uważanej za gł. boginię a. za małżonkę boga, zazw
  • Znaczenie Samsara Definicja buddyzmie - wędrówka duszy ludzkiej w cyklach urodzin, nieszczęść i Zgonu, wyznaczonych poprzez karmę; transmigracja, metempsychoza (por
  • Znaczenie Sonata Definicja instrumentalny (w przeciwieństwie od kantaty); czteroczęściowa forma instrumentalna (na instrument solo a. z towarzyszeniem), wykształcona
  • Znaczenie Steward Definicja stjuard (stjuardessa)] pracownik na statku, obsługujący pasażerów; kelner (kelnerka) w samolocie (w autobusie międzynarodowym a. w pociągu
  • Znaczenie Szlem Definicja wista a. brydża. Ogromny Szlem sport., w tenisie: zdobycie tytułu mistrzowskiego w czterech ogromnych zawodach międzynar.: Anglii
  • Znaczenie Pecus Servum Definicja servum pecus zobacz o imitatores, servum pecus
  • Znaczenie Szlagwort Definicja wyrazy piosenki a. refrenu (regularnie będące również tytułem), wpadające w ucho, decydujące nieraz o sukcesie utworu, na przykład W co się
  • Znaczenie Sibui Definicja elegancji, osiągniętych przy krańcowej oszczędności środków; spokojne piękno i harmonia; plast. wykwintna prostota rysunku, pozbawiona
  • Znaczenie Sygilarie Definicja kopalne rośliny drzewiaste z klasy widłaków, charakterystyczne dla krajobrazu środkowego karbonu. Etym. - n.z łaciny sigillaria z ?Xac
  • Znaczenie Sarmata Definicja obyczaj staroświecki, staroszlachecka rubaszność, prostota i krewkość; hist. ideologia szlachty polskiej XVII do poł. XVIII w. nacechowana
  • Znaczenie Slojd Definicja wyrabiania zręczności poprzez rzemieślnicze prace ręczne (zwł. wyrzynanie w drewnie), wprowadzony nareszcie XIX w. do nauczania szkolnego
  • Znaczenie Synantrop Definicja powiązane z człowiekiem i jego działalnością, lecz nie oswojone i nie hodowane poprzez niego (jak mysz, szczur, wróbel, jaskółka, karaluch
  • Znaczenie Secento Definicja wieku odnosząc się do dziejów kultury wł.; por. cinquecento. secentyzm [wym. secze...] jedna z nazw baroku w lit. Etym. - wł. secentismo
  • Znaczenie Stylici Definicja zakonni (gł. w Syrii), którzy, za odpowiednikiem Szymona Słupnika (390-459), spędzali życie na wysokim słupie. stylobat w staroż. archit
  • Znaczenie Syntonia Definicja współbrzmienie; psych. harmonia, zdolność współżycia (łatwość kontaktu) z otoczeniem; por. ekstrawersja. syntoniczny. Etym. - gr. 'zgoda
  • Znaczenie sils nont pas de pain quils mangent de la brioche Definicja de la brioche fr., jeżeli nie mają chleba, niech jedzą ciastka. Etym. - w Wyznaniach, ks. 6 (około 1768 r.), Rousseau wspomina, jak w
  • Znaczenie Spaniel Definicja zazw. krótkonogich, o długiej, falistej sierści, kudłatych nogach i ogonie, i sporych, obwisłych uszach, hodowana w licznych odmianach
  • Znaczenie Supersoniczny Definicja dźwięk. superstrat językozn. język ludności napływowej, który nawarstwia się na język ludności autochtonicznej, miejscowej; por. substrat
  • Znaczenie Shocking Definicja niestosowny, wywołujący zgorszenie. Etym. - z angielskiego: 'wstrząsający; okropny; jw.' od shock 'wstrząsnąć, zdumieć, przerazić
  • Znaczenie Shire Definicja shire [wym. szaje, w złożeniach: szee] z angielskiego:, hrabstwo (pow.) w Brytanii
  • Znaczenie Stukas Definicja Junkers-87, lekki bombowiec nm. do niszczenia celów z lotu nurkowego (2. wojna świat.). Etym. - nm. Stuka skr. od Stu(rz)-ka(mpfflugzeug
  • Znaczenie Sztych Definicja szpady, rapiera i tak dalej); pchnięcie (cios zadany) takim szpicem; obraz wyryty na płycie metalowej; rycina (miedzioryt, staloryt i tak
  • Znaczenie Serenada Definicja śrdw. trubadurzy śpiewali wieczorami pod gołym niebem, z akompaniamentem gitary; divertimento. Etym. - fr. sérénade 'jw.' z wł. serenata
  • Znaczenie Solo Definicja jednego wykonawcy (jest to solisty); gł. partia przeznaczoną dla jednego wykonawcy w zespole instrumentalnym a. wokalnym. solo per sempre
  • Znaczenie Skordatura Definicja skordatura zobacz scordatura
  • Znaczenie Fiction Science Definicja powieść, gdzie fundamentem wątku jest wpływ (realnego a. wyimaginowanego) rozwoju edukacji i techniki na społeczeństwo a. jednostkę
  • Znaczenie Shoran Definicja ultrakrótkofalowy mechanizm radionawigacyjny, gdzie samolot wysyła sygnały radiowe do (i otrzymuje z powrotem od) stacji naziemnych o
  • Znaczenie Smack Definicja smack z angielskiego:, statek jednomasztowy; kuter rybacki
  • Znaczenie Saros Definicja 10 1/3 dnia w razie 5 lat przestępnych), po którym powtarzają się podobne do siebie zaćmienia Słońca i Księżyca; niewielka zmiana
  • Znaczenie Sympozjon Definicja zgromadzenie kręgu ekspertów (krajowych a. międzynarodowych), przeznaczone (krótkim) referatom i dyskusjom na temat wybranych zagadnień
  • Znaczenie Paper Of Scrap Definicja świstek papieru (o dokumencie, zawierającym istotne zobowiązania a. gwarancję międzynarodową). Etym. - list nm. ministra spraw zagr
  • Znaczenie Spermatozoid Definicja spermatozoid, spermatozoon plemnik
  • Znaczenie Stanica Definicja stanica spora osada (warowna) Kozaków. Etym. - ros. 'jw.'; ukr. stanýcia 'jw
  • Znaczenie Solecyzm Definicja gramatycznym języka; błąd składniowy. Etym. - ?Xac. soloecismus 'jw.' z gr. soloikismós 'jp.' od soloikós 'mówiący nieprawidłowo; dosł
  • Znaczenie Sulfamidy Definicja organiczne (amidy kwasu sulfanilowego) o działaniu bakteriostatycznym, użytkowane między innymi przeciw bakteryjnym chorobom zakaźnym
  • Znaczenie Sznika Definicja dwumasztowy, policyjny, pocztowy a. wojenny, stosowany w XV w. na Bałtyku, między innymi poprzez kaprów gdańskich okresu wojny
  • Znaczenie Szrapnel Definicja lotkami (kulkami) ołowianymi, rozpryskującymi się szeroko przy wybuchu; użytkowany był do rażenia ludzi od 1784 do 1918 r. Etym. - od
  • Znaczenie Strath Definicja strath z angielskiego: ze szkoc., w Szkocji - szeroka, płaska dolina o stromych brzegach
  • Znaczenie Selen Definicja księżyc; (rzecz) kształtu półksiężyca; selen. selenita przest. (domniemany) mieszkaniec Księżyca. selen(on)auta lunonauta. selenodezja
  • Znaczenie Gomora I Sodoma Definicja gniazdo rozpusty, niemoralności, grzechu, bezbożności; por. Babilon. Etym. - wg legendy biblijnej - dwa miasta zniszczone poprzez Boga
  • Znaczenie Stylon Definicja stylon zobacz steelon
  • Znaczenie Conditione Sub Definicja sub conditione ?Xac., pod warunkiem
  • Znaczenie Sophisticated Definicja nienaturalny, pozbawiony naturalnej a. pierwotnej prostoty; b. skomplikowany, wielostronny; doświadczony, obyty, wytrawny, świadomy
  • Znaczenie Claus Santa Definicja Mikołaj przynoszący dzieciom podarki na Gwiazdkę. Etym. - z angielskiego: z hol. Sinter-klaas od Sint Nikolaas 'Św. Mikołaj' - legendarny
  • Znaczenie Spot Definicja krótka emisja reklamowa, migawka reklamowa. spotlight [wym. spotlajt] fot., teatr., video. reflektor rzucający wąski, skupiony snop światła
  • Znaczenie Wagon Station Definicja zobacz kombi. Etym. - z angielskiego: 'kombi'; station 'stanowisko; miejsce; pogotowie; stacja; placówka' z ?Xac. statio, zobacz
  • Znaczenie Bonum Summum Definicja summum bonum ?Xac., największe dobro
  • Znaczenie Szajlok Definicja Szajlok zobacz Shylock
  • Znaczenie Sfinks Definicja przedstawiany z ciałem lwa, skrzydłami, z głową i piersiami kobiety; osoba przypominająca gr. sfinksa własną tajemniczością, zagadkowym
  • Znaczenie si les triangles faisaient un dieu ils lui donneraient trois cotes Definicja lui donneraient trois côtés fr., gdyby trójkąty wymyśliły boga, uczyniłyby go trójbocznym. Etym. - z Monteskiusza (Listy perskie, 59) 1721
  • Znaczenie Seraficki Definicja wzniosły, niebiański, czysty; pełen piękna a. ekstatycznej adoracji. serafitki pop. zebranie zakonne Córek Matki Boskiej Bolesnej oparte na
  • Znaczenie Drang Und Sturm Definicja lit. 2. poł. XVIII w. w Niemczech, skierowany przeciw niesprawiedliwości społ. i absolutyzmowi, uważający przyrodę, instynkt autorski
  • Znaczenie Szelf Definicja przedłużenie lądu w morze do głębokości 200 m. szelfowy stok - stromo opadający do szelfu stok kontynentów do głębokości 2500 m. Etym. - z
  • Znaczenie Sztokholmski Syndrom Definicja poprzez nie wszystkich zakładników marzenie spodobania się porywaczowi, spełniania jego życzeń, współpracy z nim, a również przebaczenia
  • Znaczenie Liryka Symonidesa Definicja zamówienie, dla pieniędzy; (Symonidesa łzy, lament kejski) zdolność a. sposób budzenia współczucia. Etym. - o Symonidesie z Keos (około 556
  • Znaczenie Spondej Definicja sylabach długich (a. akcentowanych):- -. Etym. - gr. spondeíos 'towarzyszący libacjom; jw.' od spondē 'libacja, wylewanie napoju na ofiarę
  • Znaczenie Stator Definicja maszyny elektr., gdzie obraca się wirnik. status quo ante bellum ?Xac., przedwojenny stan rzeczy. status quo ?Xac., istniejący aktualnie
  • Znaczenie Stop Definicja stosowane także w depeszach dla oddzielenia zdań); czerwone światło hamulcowe samochodu. stoper sekundomierz, zegarek do pomiaru krótkich
  • Znaczenie Sadhu Definicja król mistycznych mocy, odziany w żółty chałat a. obchodzący się całkiem bez odzienia, niekiedy praktykujący krańcowe formy umartwiania się
  • Znaczenie Skeumorfizm Definicja materiale zastępczym (por. Ersatz) kształtów, barw i funkcji przedmiotu oryginalnego, jak na przykład czarki ceramiczne z VI w. przed
  • Znaczenie Szkaplerz Definicja otworem na głowę, nakładany na habit w nie wszystkich zakonach (na przykład u karmelitów); miniatura szkaplerza zakonnego (2 małe kawałki
  • Znaczenie Sake Definicja sake jap., japońska wódka ryżowa, podawana zazw. na gorąco
  • Znaczenie scidit vestimenta sua et indutus est sacco spargens cinerem capiti Definicja sacco, spargens cinerem capiti ?Xac., rozdarł szaty swe i oblókł się w wór, posypując głowę popiołem (na symbol żałoby, gwałtownej rozpaczy
  • Znaczenie salle des pas perdus Definicja salle des pas perdus fr., dosł. 'sala straconych kroków' poczekalnia w sądzie a. na dworcu
  • Znaczenie Satsang Definicja satsang sanskr., kazanie a. przemówienie hinduskie
  • Znaczenie Sazan Definicja zlewisk M. Czarnego i Kaspijskiego, przodek form hodowlanych, powtórnie zdziczałych w rzekach i jeziorach Europy

Co to znaczy | Tłumaczenie i wyjaśnienie zwrotu, zdania

Wytłumaczenie tekstów. Znaczenie językowe definicji. Słownik tłumczeń z przykładami.

Tłumaczenie Sazan, Satsang, Salle Des Pas Perdus, Scidit Vestimenta Sua Et Indutus Est Sacco Spargens Cinerem Capiti, Sake, Szkaplerz, Skeumorfizm, Sadhu, Stop, Stator co to jest.

Słownik Sazan, Satsang, Salle Des Pas Perdus, Scidit Vestimenta Sua co to znaczy.